際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
nummer 4 2010
Ingenieursbureaus & Innovaties




     Roof to Road, variant op cradle to cradle
             BSA, Bitumen
         Substitutie Asfaltbeton;
          duurzame innovatie




 Duurzaam inkopen, cradle to cradle, LCA, milieurelevantie producten, CO2-ladder, bodembesluit;
   reacties in de vorm van LEAB, LT-Asfalt, Rol-pave, VIA-FORCE. Mede ingegeven door milieu
  en economie is er binnen de wegenbouwbranche een drang naar vernieuwing, verbetering,
  vervanging van grondstoffen en reststoffen in de wegenbouw. Nu is onderzocht in hoeverre
    restmateriaal van bitumineuze dakbedekking kan worden herverwerkt in de wegenbouw.

                                                                                                   1
nummer 4 2010




Nederland ligt vol met zwart asfaltbe足
ton. Dus is er een continue vraag naar het
zwart bindmiddel bitumen. De levering
van bitumen staat of komt dan ook
regelmatig onder druk. Maar Nederland
ligt 坦坦k vol met een ander zwart
product: bitumineuze dakbedekkingen.
De schatting is dat er circa 20 miljoen m2
dakbedekking per jaar wordt gelegd op
woningen, hallen en gebouwen. Dit komt
overeen met 150.000 ton dakbedekking.
Er komt dan ook ongeveer tussen 10 en
20 miljoen m2 aan oude bitumineuze
dakbedekking per jaar vrij.

Cradle to cradle wordt roof to road
De schatting is dat er circa 100.000 ton
restmateriaal (sloop en afkomstig uit
afkeur van primaire productie) is van
bitumineuze dakbedekking. De produ足
centen namen het tot voor kort niet eens
terug, al is dat sinds kort door nieuwe
regelgeving toch beter geregeld door de
invoering van retoursystemen. Daarmee        Bitumen Substitutie Asfaltbeton (BSA)        homogeen granulaat dat als droog
is het verdwijnen van dit duurzame           een re谷el en serieus onderzoekstraject.      bindmiddel als bulkmateriaal bij
restproduct naar onbekende bestemmin足        Bitumen voor dakbedekking is overigens       asfaltinstallaties wordt afgeleverd.
gen steeds minder of niet meer aan de        niet zomaar toepasbaar in asfaltbeton.       Het verouderde bitumen (harder, brosser)
orde. Maar er moet uiteindelijk wel een      Dit bitumen is vaak harder bij initieel      krijgt in de regel door het toevoegen van
bestemming voor zijn. Daarom is het          gebruik, en er worden vaak modificaties      additieven, die het bitumen weer
goed dat er al enkele jaren is gezocht       toegepast. Ook is er sprake van veroude足     verjongen, weer de vereiste eigenschap足
naar een waardevolle, maatschappelijk        ring van het product. Dus moet goed          pen van wegenbouwbitumen.
verantwoorde toepassing van of voor dit      gekeken worden naar het secundair
restproduct.                                 bitumen voordat het wordt ingezet in de      Droog bindmiddel
En het blijkt dan dat de belangrijkste       wegenbouw.                                   Bitumengranulaat wordt als het ware
grondstof van vrijkomend bitumineuze                                                      droog ingebracht in het productieproces
dakbedekking, bitumen dus, weer een          Bitumengranulaat                             van asfaltbeton. Dit is revolutionair in
nieuw leven is te geven in een zeker zo      Er is zorgvuldig, in overleg met overhe足     vergelijking met de normale productie:
hoogwaardige toepassing. De oplossing is     den en regelgevende instanties gekeken       daar is bitumen altijd als opgewarmd
gevonden in de wegenbouw. En dit sluit       om de milieuhygi谷nische kwaliteit te         product (circa 180 graden Celsius) in te
natuurlijk perfect aan op de signalen dat    borgen. Immers, als dit aspect ter           spuiten in de mengkamer, de locatie
de voor asfaltbeton belangrijkste of         discussie zou staan, dan is toepassing in    waar mineralen en bindmiddel met
duurste bouwstof, het bindmiddel             de wegenbouw onmogelijk. Maar alles          elkaar worden gemengd tot asfaltbeton.
bitumen, niet eeuwig voorradig zal zijn.     wijst uit dat bij goede innamecontroles      Droog wil hier zeggen dat het niet als een
Bitumen komt als eindproduct vrij uit        van vrijkomende bitumineuze dak足             viskeuze vloeistof wordt gemengd met
het raffineren van ruwe aardolie. En dit     bedekking er geen discussies zijn over       het mineraal.
is steeds minder voorradig, enerzijds        de milieuhygi谷nische kwaliteit.              Maar bitumengranulaat wordt in grote
door de toenemende vraag, anderzijds         Vrijkomende materialen in de bouw            hoeveelheden geproduceerd, en daar is
door het afnemen van de natuurlijke          worden vaak aangeboden in de wegen足          ook water, vocht bij nodig en aanwezig.
bronnen. En zo is cradle to cradle vrij te   bouw. Omdat dit vrijkomen overal           Het in de hand houden van het vocht足
vertalen naar roof to road.                  gebeurd is het zaak de kwaliteit van het     gehalte van bitumengranulaat is een
                                             bewerkte materiaal als bouwstof voor         belangrijke parameter bij de productie
BSA                                          asfaltbeton goed te bewaken. Dat geldt       van BSA. Immers, een te vochtig materi足
Janssen de Jong Infra bv is samen met        natuurlijk voor het freesmateriaal           aal vraagt te veel energie om het dakleer
Biturec en Infra Quality Support aan de      (korrelgradering, bitumengehalte, vrij       tot bindmiddel te laten overgaan. En dat
slag gegaan om deze vorm van herge足          van PAKs). En dat geldt ook zeker voor de   zou in het kader van energieverbruik
bruik transparant en kwalitatief op een      inzet van bitumengranulaat. En bitumen足      weer een nadelig effect kunnen opleve足
hoger niveau te krijgen. Het begon zoals     granulaat is vrijkomende bitumineuze         ren. Kortom, de gedachte is goed, maar in
zo vaak met trial and error, maar mede       dakbedekking dat een bewerking heeft         de uitwerking zijn nog allerlei zaken op
door de opkomst van type testing             gekregen in de vorm van breken, drogen       te lossen om te komen tot een goed
(Europese regelgeving asfaltbeton) werd      en granuleren. Het is uiteindelijk dan een   proced辿.

2
nummer 4 2010




Inzet mineraal                                Harde en voorlopige conclusies              van 75 tot 85 wellicht beter is voor het
Door bitumineuze dakbedekking te              Hergebruik van bitumen in de wegen足         milieu. Immers, het streven naar
granuleren worden ook vezels en de            bouw was enkele jaren geleden ondenk足       hergebruik mag niet leiden tot een
fijnere split c.q. mineralen, die vaak op     baar, nu is het zeker een kans om           verslechtering van het milieu als totaal
platte daken onderdeel zijn van de            primaire bronnen meer te sparen.            (bijvoorbeeld doordat meer energie nodig
dakconstructie, opgenomen in het              Bitumengranulaat, tot granulaat             is voor de productie).
bitumengranulaat. Dat is dus ook              gemaakt bitumineuze dakbedekking, is        Er moet uiteraard de nodige aandacht
onderdeel van de grondstof voor het           direct in te brengen in de productie van    zijn voor de optimalisatie van het totale
asfaltbeton. Dit betekent dat er in de        asfaltbeton waarbij de asfalteigenschap足    productieproces van BSA, enerzijds bij de
korrelverdeling van het asfaltbeton moet      pen zoals stijfheid en vermoeiing niet      inname en ver足 en bewerking van
worden bijgestuurd in de fijnere minera足      nadelig, zelfs eerder positief worden       bitumineuze dakbedekking, anderzijds
len. Dit is ook weer winst in het streven     be誰nvloed.                                  bij de asfaltproductie. n
naar reductie van gebruik van primaire        BSA 100 is als onderzoek gericht op 100 %
grondstof. Bij het granuleren blijven geen    hergebruik van bitumen. Nader onder足        A. Kneepkens, Infra Quality Support;
reststoffen achter die geen bestemming        zoek moet uitwijzen of een percentage       R. Smit, Biturec
krijgen.

Meer proefvakken
De nodige proefvakken met bitumineus
dakleer zijn her en der in Nederland al
gerealiseerd, soms zonder dat dit kenbaar
is gemaakt, soms officieel met publica足
ties. De gemeente Apeldoorn en de ook de
provincie Brabant hebben offici谷le
proefvakken liggen. In het BSA足project,
dat gesubsidieerd wordt door Agentschap
NL, zijn ook al twee offici谷le vakken
gemaakt in Venray en in de regio Tilburg.
Met deze vakken is duidelijk dat BSA 100
technisch gezien goed mogelijk is.
Proeven tonen aan dat de resultaten goed
tot heel goed zijn. Maar ook is de
ervaring dat er sprake is van enige
spreiding in de resultaten, wat niet
vreemd is. Spreiding in onderzoeksdata
zijn er ook bij regulier asfaltbeton. Voor
BSA zijn slechts enkele vakken met
testdata. Meer vakken zijn nodig om grip
op de spreiding van data te krijgen. Dit is
ook de conclusie van KOAC足NPC die een
quick second opinion gaf op de tot op
heden beschikbare resultaten.
Voor 2010 zijn nieuwe vakken ingepland,
waarbij dan vooral gezocht naar de
optimalisatie van BSA. Het is goed
denkbaar dat BSA 100, dus 100 % herge足
bruik van bitumen wel mogelijk is, maar
dat een optimum van het hergebruik ligt
in de range 70  85 %. Een voorbeeld. Bij
de productie van normaal steenslag
asfaltbeton met 50 % hergebruik van
freesasfalt is het aandeel gerecyclede
bitumen 55 % (dit zou dan te vertalen zijn
door BSA 55). Dat betekent bij BSA 70 of
85 dat van de nog extra toe te voegen
bitumen dan 25 tot 30 % afkomstig zou
zijn van bitumineuze dakbedekking. De
resterende 15 tot 20 % is dan alsnog
nieuwe, primaire bitumen.



                                                                                                                                   3

More Related Content

2010 04 ct- bsa roof to road concept

  • 1. nummer 4 2010 Ingenieursbureaus & Innovaties Roof to Road, variant op cradle to cradle BSA, Bitumen Substitutie Asfaltbeton; duurzame innovatie Duurzaam inkopen, cradle to cradle, LCA, milieurelevantie producten, CO2-ladder, bodembesluit; reacties in de vorm van LEAB, LT-Asfalt, Rol-pave, VIA-FORCE. Mede ingegeven door milieu en economie is er binnen de wegenbouwbranche een drang naar vernieuwing, verbetering, vervanging van grondstoffen en reststoffen in de wegenbouw. Nu is onderzocht in hoeverre restmateriaal van bitumineuze dakbedekking kan worden herverwerkt in de wegenbouw. 1
  • 2. nummer 4 2010 Nederland ligt vol met zwart asfaltbe足 ton. Dus is er een continue vraag naar het zwart bindmiddel bitumen. De levering van bitumen staat of komt dan ook regelmatig onder druk. Maar Nederland ligt 坦坦k vol met een ander zwart product: bitumineuze dakbedekkingen. De schatting is dat er circa 20 miljoen m2 dakbedekking per jaar wordt gelegd op woningen, hallen en gebouwen. Dit komt overeen met 150.000 ton dakbedekking. Er komt dan ook ongeveer tussen 10 en 20 miljoen m2 aan oude bitumineuze dakbedekking per jaar vrij. Cradle to cradle wordt roof to road De schatting is dat er circa 100.000 ton restmateriaal (sloop en afkomstig uit afkeur van primaire productie) is van bitumineuze dakbedekking. De produ足 centen namen het tot voor kort niet eens terug, al is dat sinds kort door nieuwe regelgeving toch beter geregeld door de invoering van retoursystemen. Daarmee Bitumen Substitutie Asfaltbeton (BSA) homogeen granulaat dat als droog is het verdwijnen van dit duurzame een re谷el en serieus onderzoekstraject. bindmiddel als bulkmateriaal bij restproduct naar onbekende bestemmin足 Bitumen voor dakbedekking is overigens asfaltinstallaties wordt afgeleverd. gen steeds minder of niet meer aan de niet zomaar toepasbaar in asfaltbeton. Het verouderde bitumen (harder, brosser) orde. Maar er moet uiteindelijk wel een Dit bitumen is vaak harder bij initieel krijgt in de regel door het toevoegen van bestemming voor zijn. Daarom is het gebruik, en er worden vaak modificaties additieven, die het bitumen weer goed dat er al enkele jaren is gezocht toegepast. Ook is er sprake van veroude足 verjongen, weer de vereiste eigenschap足 naar een waardevolle, maatschappelijk ring van het product. Dus moet goed pen van wegenbouwbitumen. verantwoorde toepassing van of voor dit gekeken worden naar het secundair restproduct. bitumen voordat het wordt ingezet in de Droog bindmiddel En het blijkt dan dat de belangrijkste wegenbouw. Bitumengranulaat wordt als het ware grondstof van vrijkomend bitumineuze droog ingebracht in het productieproces dakbedekking, bitumen dus, weer een Bitumengranulaat van asfaltbeton. Dit is revolutionair in nieuw leven is te geven in een zeker zo Er is zorgvuldig, in overleg met overhe足 vergelijking met de normale productie: hoogwaardige toepassing. De oplossing is den en regelgevende instanties gekeken daar is bitumen altijd als opgewarmd gevonden in de wegenbouw. En dit sluit om de milieuhygi谷nische kwaliteit te product (circa 180 graden Celsius) in te natuurlijk perfect aan op de signalen dat borgen. Immers, als dit aspect ter spuiten in de mengkamer, de locatie de voor asfaltbeton belangrijkste of discussie zou staan, dan is toepassing in waar mineralen en bindmiddel met duurste bouwstof, het bindmiddel de wegenbouw onmogelijk. Maar alles elkaar worden gemengd tot asfaltbeton. bitumen, niet eeuwig voorradig zal zijn. wijst uit dat bij goede innamecontroles Droog wil hier zeggen dat het niet als een Bitumen komt als eindproduct vrij uit van vrijkomende bitumineuze dak足 viskeuze vloeistof wordt gemengd met het raffineren van ruwe aardolie. En dit bedekking er geen discussies zijn over het mineraal. is steeds minder voorradig, enerzijds de milieuhygi谷nische kwaliteit. Maar bitumengranulaat wordt in grote door de toenemende vraag, anderzijds Vrijkomende materialen in de bouw hoeveelheden geproduceerd, en daar is door het afnemen van de natuurlijke worden vaak aangeboden in de wegen足 ook water, vocht bij nodig en aanwezig. bronnen. En zo is cradle to cradle vrij te bouw. Omdat dit vrijkomen overal Het in de hand houden van het vocht足 vertalen naar roof to road. gebeurd is het zaak de kwaliteit van het gehalte van bitumengranulaat is een bewerkte materiaal als bouwstof voor belangrijke parameter bij de productie BSA asfaltbeton goed te bewaken. Dat geldt van BSA. Immers, een te vochtig materi足 Janssen de Jong Infra bv is samen met natuurlijk voor het freesmateriaal aal vraagt te veel energie om het dakleer Biturec en Infra Quality Support aan de (korrelgradering, bitumengehalte, vrij tot bindmiddel te laten overgaan. En dat slag gegaan om deze vorm van herge足 van PAKs). En dat geldt ook zeker voor de zou in het kader van energieverbruik bruik transparant en kwalitatief op een inzet van bitumengranulaat. En bitumen足 weer een nadelig effect kunnen opleve足 hoger niveau te krijgen. Het begon zoals granulaat is vrijkomende bitumineuze ren. Kortom, de gedachte is goed, maar in zo vaak met trial and error, maar mede dakbedekking dat een bewerking heeft de uitwerking zijn nog allerlei zaken op door de opkomst van type testing gekregen in de vorm van breken, drogen te lossen om te komen tot een goed (Europese regelgeving asfaltbeton) werd en granuleren. Het is uiteindelijk dan een proced辿. 2
  • 3. nummer 4 2010 Inzet mineraal Harde en voorlopige conclusies van 75 tot 85 wellicht beter is voor het Door bitumineuze dakbedekking te Hergebruik van bitumen in de wegen足 milieu. Immers, het streven naar granuleren worden ook vezels en de bouw was enkele jaren geleden ondenk足 hergebruik mag niet leiden tot een fijnere split c.q. mineralen, die vaak op baar, nu is het zeker een kans om verslechtering van het milieu als totaal platte daken onderdeel zijn van de primaire bronnen meer te sparen. (bijvoorbeeld doordat meer energie nodig dakconstructie, opgenomen in het Bitumengranulaat, tot granulaat is voor de productie). bitumengranulaat. Dat is dus ook gemaakt bitumineuze dakbedekking, is Er moet uiteraard de nodige aandacht onderdeel van de grondstof voor het direct in te brengen in de productie van zijn voor de optimalisatie van het totale asfaltbeton. Dit betekent dat er in de asfaltbeton waarbij de asfalteigenschap足 productieproces van BSA, enerzijds bij de korrelverdeling van het asfaltbeton moet pen zoals stijfheid en vermoeiing niet inname en ver足 en bewerking van worden bijgestuurd in de fijnere minera足 nadelig, zelfs eerder positief worden bitumineuze dakbedekking, anderzijds len. Dit is ook weer winst in het streven be誰nvloed. bij de asfaltproductie. n naar reductie van gebruik van primaire BSA 100 is als onderzoek gericht op 100 % grondstof. Bij het granuleren blijven geen hergebruik van bitumen. Nader onder足 A. Kneepkens, Infra Quality Support; reststoffen achter die geen bestemming zoek moet uitwijzen of een percentage R. Smit, Biturec krijgen. Meer proefvakken De nodige proefvakken met bitumineus dakleer zijn her en der in Nederland al gerealiseerd, soms zonder dat dit kenbaar is gemaakt, soms officieel met publica足 ties. De gemeente Apeldoorn en de ook de provincie Brabant hebben offici谷le proefvakken liggen. In het BSA足project, dat gesubsidieerd wordt door Agentschap NL, zijn ook al twee offici谷le vakken gemaakt in Venray en in de regio Tilburg. Met deze vakken is duidelijk dat BSA 100 technisch gezien goed mogelijk is. Proeven tonen aan dat de resultaten goed tot heel goed zijn. Maar ook is de ervaring dat er sprake is van enige spreiding in de resultaten, wat niet vreemd is. Spreiding in onderzoeksdata zijn er ook bij regulier asfaltbeton. Voor BSA zijn slechts enkele vakken met testdata. Meer vakken zijn nodig om grip op de spreiding van data te krijgen. Dit is ook de conclusie van KOAC足NPC die een quick second opinion gaf op de tot op heden beschikbare resultaten. Voor 2010 zijn nieuwe vakken ingepland, waarbij dan vooral gezocht naar de optimalisatie van BSA. Het is goed denkbaar dat BSA 100, dus 100 % herge足 bruik van bitumen wel mogelijk is, maar dat een optimum van het hergebruik ligt in de range 70 85 %. Een voorbeeld. Bij de productie van normaal steenslag asfaltbeton met 50 % hergebruik van freesasfalt is het aandeel gerecyclede bitumen 55 % (dit zou dan te vertalen zijn door BSA 55). Dat betekent bij BSA 70 of 85 dat van de nog extra toe te voegen bitumen dan 25 tot 30 % afkomstig zou zijn van bitumineuze dakbedekking. De resterende 15 tot 20 % is dan alsnog nieuwe, primaire bitumen. 3