20191121 pilot machtigen VNG Logius
- 1. 28-11-2019 1 Leveranciersbijeenkomst Pilot machtigingsvoorziening 21 November 2019 1 Agenda 1. Inleiding 2. Toelichting werking machtigingsvoorziening 3. Gebruikersschermen (en schermflow) 4. Aansluiten en testen a) Koppelvlak b) Routeringsvoorziening 5. Vragen 6. Vervolgafspraken 2
- 2. 28-11-2019 2 Inleiding Logius werkt, in opdracht van ministerie van BZK en samen met ketenpartijen, aan een verbeterde digitale machtigingsvoorziening Hiermee wordt tevens een belangrijke bijdrage geleverd aan de participatie (inclusie) van niet-digi-vaardigen in onze samenleving. VNG en gemeenten zijn, net als diverse grote uitvoeringsorganisaties betrokken in het programma. VNG Realisatie brengt gemeentelijke wensen en eisen in het ontwikkeltraject en levert een bijdrage aan de implementatie door de uitvoering van een pilot met enkele gemeenten en ondersteuningshulpmiddelen bij uiteindelijke toepassing ervan. 3 Planning en activiteiten Zomer 2019 voorbereiding pilot digitaal machtigen gestart (5 gemeenten) Scope eerste pilot: registeren machtiging bewindvoerder voor digitale dienstverlening ten behoeve van cli谷nt binnen het sociale domein. 4e kwartaal 2019 uitvoering klantreis digitaal machtigingsproces door 辿辿n gemeente met ondersteuning van VNG Realisatie. 4e kwartaal 2019 verdieping risicoanalyse met gemeenten, software leveranciers, bewindvoerders door Logius en VNG Realisatie 4e kwartaal 2019 - 1e kwartaal 2020 uitvoeren impactanalyse door VNG Realisatie 2020 uitvoeren pilots en start implementatie machtigingsvoorziening. Gemeente met belangstelling kan zich melden bij VNG Realisatie (Indra Henneman of Gerda Mol) 4
- 4. 28-11-2019 1 Programma Machtigen Veilige en laagdrempelige toegang tot digitale dienstverlening is voor iedereen in Nederland belangrijk. Er zijn mensen die hun eigen zaken niet zelf digitaal kunnen, willen of mogen regelen. Zij moeten dit veilig, betrouwbaar en eenvoudig kunnen overlaten aan een ander. Programma Machtigen verbetert en vergroot de mogelijkheid om digitaal zaken voor (door) een ander te (laten) regelen. Dit doen we door samen met publieke dienstverleners en ketenpartners aan een nieuwe machtigingsvoorziening te werken. 1 Machtigen, beter voor elkaar Onderwerpen 竪 Machtigingssoorten 竪 Architectuur machtigingsvoorziening 竪 Pilots wettelijke vertegenwoordiging 竪 Werking functioneel 竪 Techniek en aansluitproces 2
- 5. 28-11-2019 2 Online zaken regelen voor een ander Machtigingssoorten Vrijwillig machtigen Tussen burgers onderling en tussen burgers en bedrijven Actieve, vrijwillige handeling Wettelijke vertegenwoordiging Ouders voor hun minderjarige kinderen Bewindvoerders voor onder bewindgestelden Rechten bij wet geregeld 3 Architectuur Machtigingsvoorziening Eenduidige ontsluiting BevoegdheidsVerklaringsDienst (BVD) Machtigbare diensten Dienstencatalogus Dienstenbeheer Registers Publiek (= huidige DigiD Machtigen) Sectoraal / privaat (bijv. Handelsregister) Wettelijk Bijv. BRP, RvdR Via BronDienstVertaling (BDV) Stelselvoorzieningen Machtigingsinzagedienst Machtigingsindex 4
- 6. 28-11-2019 3 Pilots Wettelijke vertegenwoordiging Ouderlijk gezag (Q4 2019) Moeders met ouderlijk gezag over kinderen tot 12 jaar Ziekenhuizen als dienstverleners Samen met VWS Bewindvoering (Q2 2020) Professionele bewindvoerders Gemeenten als dienstverleners Samen met VNG 5 Wettelijke vertegenwoordiging - Curatele, Bewindvoering, Mentorschap Binnen scope: Bevraging Wettelijke vertegenwoordiging: Curatele, Bewind en Mentorschap Professioneel en familiair Buiten scope: Bevraging wettelijke vertegenwoordiging op basis van gezag Minderjarig bewind Faillissementen WSNP Volgorde doorontwikkeling componenten binnen IVO Rechtspraak: Professioneel Bewind Familiair Bewind Professionele Curatele Familiaire Curatele Mentorschap Beveiliging en ontsluiting Deployment Wettelijke vertegenwoordiging Register publicatie cachecomponent Professionele bewinden data Toezicht 6
- 7. 28-11-2019 4 Wettelijke vertegenwoordiging Curatele, Bewindvoering, Mentorschap CBM databron Toezicht register Voordelen Bevat deel van professionele bewinden met een hoge betrouwbaarheid (> 99%). Duidelijke (voorspelbare) afbakening: van aangesloten doelgroep in Toezicht kan ook de vertegenwoordigingsrelaties gevonden worden. Nadelen Bevat nog niet alle maatregelen (nog geen curatele of mentorschap). Digitaal bewind in cijfers (t/m 30 september 2019) 1.017 professionele bewindvoerders communiceren digitaal 91.479 bewindszaken digitaal 7 Opzet pilot (onder voorbehoud) Machtigbare diensten: Regelen (bijzondere) bijstand Schuldhulpverlening Leverancier Gemeente Rechtbank # zaken # org. Top 3 organisaties Branchever. Dimpact / Atos Enschede Overijssel 1000 70 Schuldhulp Oost Nederland NBBI Arca-Match VeWeVe Groothuis Ligtermoet & Nijhuis ??? Groningen Noord- Nederland 300 50 Masis CBM BPBI Bos Financial Services BPBI Finducia BPBI WeGo4IT Den Haag Den Haag 2000 120 Bewindvoering Holland BPBI Finad Dienstverlening NBPB Stichting Budgetzorg BPBI Roxit Amstelveen Amsterdam 300 40 BeauFin B.V. BPBI AmstelVisie BPBI Budget Specialist NBPB Lost Lemon Lelystad Midden- Nederland 500 8
- 8. 28-11-2019 5 Gebruiksproces Zonder RouteringsVoorziening (RV) 1. Gemachtigde wil dienst afnemen op portaal dienstverlener (DV) 2. DV stuurt gemachtigde naar Authenticatiedienst (eIDAS!) 3. Authenticatiedienst stuurt gemachtigde terug naar DV met verklaring identiteit 4. DV stuurt gemachtigde met verklaring identiteit en gevraagde dienst naar BevoegdheidsVerklaringsDienst (BVD) 5. BVD toont machtigingen, gemachtigde kiest er 辿辿n. BVD stuurt gemachtigde met machtiging(en) naar DV Extra met RV A. DV stuurt gemachtigde naar RV, RV ontzorgt DV en voert stappen 2 tot en met 5 uit (DV wordt vervangen door RV) B. RV stuurt gemachtigde terug naar DV met verklaring identiteit en machtiging(en) 9 Huidige situatie Veel verschillende portalen & inloggegevens DigiD Risico aansprakelijkheid Tweestapsverificatie (Two Factor Athentication) Vrijwillig budgetbeheer Bevindingen gebruikersonderzoek september 2019 10
- 9. 28-11-2019 6 Schermflow Legale digitale oplossing E辿n gebruikersnaam & wachtwoord Prototype link 14 november 2019 11 E辿n koppelvlak - BVD Standaard SAML 2.0 Assertion Query and Request Profile Artifact Resolution Profile Huidige versie 0.4 - de implementatie van de BVD t.b.v. pilot ouderlijk gezag bevat: Beschrijving benodigde stappen t.b.v. interactie via SAML Beschrijving SAML Protocol berichten Beveiliging (Transport, Bericht, SAML Protocol) Berichtafhandeling (Signing, Foutmeldingen, etc.) Voorbeeldberichten 12
- 10. 28-11-2019 7 E辿n koppelvlak - BVD In volgende versie wordt aangepast / toegevoegd: Ondersteuning van meerdere bronregisters (Toezicht (RvdR) voor wettelijke vertegenwoordig en Publieke Machtingsregister) Samenvatting opgesteld door Bevoegdheidsverklaringsdienst Harmonisatie met eTD voor zoveel mogelijk, bijvoorbeeld ondersteuning van versleutelde BSNs Ondersteuning van eHerkenning als authenticatiedienst Aanpassingen/uitbereidingen in berichtendefinities Ondersteuning nieuwe Dienstencatalogus 13 Aansluiten - functioneel Inpassen in bestaande portalen/systemen Afspraken opdeling en naamgeving machtigbare diensten Impact bepalen op overige processen (digitaal & analoog) Ketentesten en acceptatie Afspraken beheer & interne communicatie Externe communicatie burgers & organisaties 14
- 11. 28-11-2019 8 Aansluiten - technisch Netwerk/omgeving niveau Aanvragen of uitwisselen van PKI-O certificaten Whitelisting Uitgaande diginetwerk of internet IP-adres voor de koppeling Uitgaande internet IP-adres van test-werkplekken Benodigde aanpassingen in firewalls rules / namespaces Uitwisseling metadata voor ondertekening van berichten Beheer Opvoeren van dienstverleners in machtigen dienstencatalogus Aanmaken benodigde dienst (en) Applicatie/berichten uitwisseling Opstellen SAML Protocol berichten (aanvraagberichten) Verwerken van antwoordberichten Validatie en ondertekening 15 WWW.LOGIUS.NL/MACHTIGEN E-mail: machtigen@logius.nl 16
- 12. 28-11-2019 1 Routeringsvoorziening 1 Aanleiding eID (elektronische identificatie) Meer zaken kunnen regelen via internet; Veilig door stapsgewijs verhogen van het betrouwbaarheidsniveau van de inlogmiddelen. eIDAS (Electronic Identities And Trust Services) Verplicht accepteren Europees erkende inlogmiddelen door publieke organisaties en private organisaties met een publieke taak. Wet DO (Digitale Overheid) Bestuursorganen en aangewezen organisaties moeten met alle toegelaten inlogmiddelen toegang verlenen tot hun elektronische dienstverlening. 2
- 13. 28-11-2019 2 Aanleiding Wet DO, memorie van toelichting De Minister van BZK is verantwoordelijk voor de inrichting en werking van een routeringsvoorziening, teneinde de toegang tot elektronische dienstverlening te faciliteren. In deze (technische) voorziening worden verschillende koppelvlakken ontsloten, waardoor bestuursorganen en aangewezen organisaties eenvoudig kunnen aansluiten op de identificatiemiddelen voor burgers die zij moeten accepteren. Aldus worden zij bij hun elektronische dienstverlening aan burgers 束ontzorgd損. 3 Ontzorging dienstverleners 辿n aanspreekpunt en contract 辿n factuur 辿n technisch koppelvlak Rijksoverheid, zoals ministeries Lokale overheden, zoals gemeenten en provincies Onderwijsinstellingen, zoals universiteiten en hogescholen Zorginstellingen, zoals ziekenhuizen, apotheken en zorgverzekeraars Pensioenfondsen Waterschappen Ontzorging Dienstverleners 4
- 14. 28-11-2019 3 Architectuur Regieorganisatie Organisatorische component, zorgt voor: 辿n aanspreekpunt en contract 辿n factuur Routeringsdienst Technische component, zorgt voor: 辿n technisch koppelvlak Beheerd door een eigen technische beheerorganisatie 5 Routeringsvoorziening Logius Pilot uitgevoerd in de periode van november 2018 tot en met april 2019 Deelnemers: een drietal gemeenten (via hun leveranciers) en MijnOverheid Functionaliteiten: ondersteuning en ontsluiting DigiD (Laag, Substantieel en Hoog) en eIDAS Dienstverleners aangesloten via 辿辿n SAML+ koppelvlak SAML+ 6
- 15. 28-11-2019 4 Planning RouteringsVoorziening Logius Go Live release Inhoud 端 Ontsluiten DigiD 端 Ontsluiten eIDAS 端 Ontsluiten eHerkenning makelaars 端 Opnemen clusteraansluiting in DV-koppelvlak 端 Ontsluiten machtigen (BVD koppelvlak) 端 Introductie van Polymorfe Pseudoniem als onderdeel van eIDAS (RouteringsVoorziening decrypt eIDAS-berichten namens dienstverlener) Planning 端 Koppelvlakspecificaties gereed eind 2019 端 Introductie medio 2020 (streven is voor ingangsdatum wet DO) Doorontwikkeling Mogelijke inhoud 端 Realisatie OIDC koppelvlak 端 Opname BSNk decryptiecomponent in Routeringsdienst 端 Gebruik van Polymorfe Pseudoniem waarbij de RouteringVoorziening fungeert als Toegangsdienst (waarbij de dienstverlener de versleutelde berichten decrypt) Proces 端 Planning tijdens PI-events 端 Prioritering in routekaart overleggen (RKOs) via stakeholders (VNG) 7 WWW. ROUTERINGSVOORZIENING.NL Email: routeringsvoorziening@logius.nl 8
- 16. 28-11-2019 1 Wat willen we beproeven (evaluatiecriteria)? Koppelvlak en aansluiting (plus proces, -voorwaarden) 端 implementeerbaarheid, bruikbaarheid, impact Ondersteuningsmiddelen 端 Zoals handreiking, specificaties, factsheets Proces voor toegangsverlening wettelijk vertegenwoordiger en/of ouder (inclusief standaard dienstdefinities) 端 Zoals aanpassingen portaal, formulieren, toegangsverlening Proces van afhandeling in het proces erna Zoals aanpassingen, logging, vastlegging, communicatie Ervaringen gebruiker en ervaringen afhandelaar gemeente Standaard impactanalyse VNG realisatie 1 1 Toepassing standaard productnamen gemeentelijke producten in catalogus van de machtigingsvoorziening Link leggen naar de producten binnen de gemeente Aandacht voor overeenkomstigheid met producten binnen eHerkenning Dienstencatalogus 2
- 17. 28-11-2019 2 Scope pilot 3 1. Bijstand 2. Bijstand Zelfstandigen 3. Bijzondere Bijstandsuitkering Aangevuld met: Inzien jaaropgave bijstand Inzien uitkeringsspecificatie 3 In gesprek Verwachte effecten op toepassingen van de leveranciers Verdere benodigdheden Verwachtingen van alle partijen 4