1. Ikastetxea: Sagrado
Corazón Carmelitas
Gela: 2 D.B.H. “C”
Gasteiz
Adituek ziurtatzen dute hurrengo bi hamarkadatan tuberkuluaren
kontsumoak gorakada itzela izango duela.
Solanum tuberosum L. 2008a Patataren nazioarteko urtea.
TAXONOMIA
Organismo zelularra
Patatak Amerikar kontinentean du
Eukaryota
jatorria. Kolon aurreko zibilizazioetan patata,
Viridiplantae
Streptophyta artoarekin batera, elikagai ezinbestekoa izan
Streptophytina zen. Gaur egun, patata laboreekin batera da
Patata landarearen marrazkia.
Embryophyta elikagai primoenak gizakientzat.
Tracheophyta Solanum tuberosum L. elikagaia
Bere laborantzaren ezaugarririk
Euphyllophyta honen izen zientifikoa da, Solanaceaen
aipagarriena da klima askotara egokitzen
Spermatophyta familiakoa. Urteko landarea da, zurtoin tentea
dela. Aise hazten da , beharra gutxi dauka eta
Magnoliophyta du. Metro bateko altuera izaten du. Bere
gainera ekoizpen handia du. Alabaina,
d
Solanales hostoak konposatuak dira, zazpi foliolo
osasungarria, energia handikoa eta oso erraza
Solanaceae lanzeolatuak. Loreek izar forma dute eta
da sukaldatzeko. Beraz, argi eta garbi,
Solanoideae petaloak fusionaturik dauzkate. Lorearen
elikagai ezinhobea da. Gainera elikagai askok
Solaneae kolorea txuria izan daiteke, arrosa edo ubela.
patatan daukate oinarria, besteak beste
Solanum Patataren fruitua baia berde bat da, tomate
litxarreriak, saltxitxak, pateak eta sakoteak.
baten itxurakoa baina askoz txikiagoa. Haren
Hau da haiek egiteko osagaia batzuk patatatik
barruan, 400 hazi inguru daude. Jakia
ateratzen dira. Beste elikagaia batzuk bezala,
tuberkulu bat da, hau da, lur barruan dagoen
ez du loditzen abusatzen ez bada eta bitamina
lodiune hau zurtoinean dago eta substantziak
asko dituenez oso ona da osasunarentzat.
pilatzeko balio du.
– Europara patata etorri zenean
Gaur egun, Txinan, Errusian ,Indian,
(XVI. mendean) bakarrik animaliek jaten eta Patatekin eginda dauden plater
Estatu Batuetan, Ukrainan, Polonian
zuten. Hala ere gerratea eta gosetea etorri famatuenak ondoko hauek dira: patata
Alemanian dira ekoizpen garrantzitsuenak.
zirenean janari urritasunak jende pobrea arrautzopila, patatak txorizoarekin, bakailaoa
patata jatera bultzatu zuen, eta gaur egun, patatekin eta patata frijituak
patata oso garrantzitsua da gure
janeurrian. Genetika arloan 2008an patataren
genoma guztia hamalau herrialdetako
GENETIKA Patata historian, gordeta
Garapen bidean dauden zientzialari talde batek deskodetuko du.
Bestalde genetikoki eraldatutako patatekin lan
herrialdeetan hemendik urte batzuetara
4n
zegoen altxorra.da oso. Lagun
populazioa hazi egingo eskerga egiten ari da. Alde batetik, aldaera
12 Kromosoma horiei jana bermatzeko patatak munta hobeak lortzeko eta bestetik, eri batzuen kontra
handia izango du antza. Badirudi patatak aritzeko(Kolera, diarrea, hepatitis b). Badirudi
berriz bizitza ugari salbatuko dituela. orain arte patatak ez digula eskaini barruan
daukan guztia.
