ΟΔΥΣΣΕΙΑ, ραψωδία ζ, στίχοι 240-512
- 1. Αρτινού Ιωάννα - Αγαμέμνων Αλυσανδράτος 4ο Γ/σιο Παλαιού Φαλήρου ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ Ονοματεπώνυμο:………………………………………………………………….. τμήμα: Α…. ………/……../20…. Τόπος: Σχερία, στο παλάτι του βασιλιά των Φαιάκων Αλκίνοου και της βασίλισσας Αρήτης. Χρόνος: 33η μέρα της ομηρικής διήγησης (οι Φαίακες προσφέρουν φιλοξενία στον ξένο) Υπόθεση: την ώρα του δείπνου, με αφορμή το τραγούδι του αοιδού Δημόδοκου, ο Οδυσσέας ξεσπά σε θρήνο. Τότε αποκαλύπτει την ταυτότητά του και αρχίζει να διηγείται ο ίδιος, πρωτοπρόσωπα, τις περιπέτειές του. (έτσι, θα μάθουμε κι εμείς τις περιπέτειές του, τα δύο χρόνια που μεσολάβησαν από την αναχώρησή του από την Τροία ως το ναυάγιό του στην Ωγυγία, στο νησί της Καλυψώς) ΤΕΧΝΙΚΗ: η αφήγηση είναι αναδρομική: ο ήρωας μας διηγείται πράγματα που ήδη έχουν συμβεί στο παρελθόν. 1. Τμήμα ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ, σελ. 90: «Από την Τροία … ήθελα να τον γνωρίσω» a. Ποια ήταν η έκβαση (=το αποτέλεσμα) της αποβίβασης των πλοίων του Οδυσσέα στην Ίσμαρο; b. Ποιο πρόβλημα συνάντησαν στο νησί των Λωτοφάγων; c. Ποιες πληροφορίες παίρνουμε για την κοινωνία των Κυκλώπων; d. Με πόσους συντρόφους έφτασε ο Οδυσσέας στη σπηλιά του Πολύφημου; Τι άλλο είχε μαζί του ο Οδυσσέας; Στίχοι 240- 339 2. Γιατί ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του δεν έφυγαν έγκαιρα από τη σπηλιά; 3. Να περιγράψετε τη διπλανή εικόνα. Με ποιους στίχους του ομηρικού κειμένου (σελ.91) νομίζετε ότι συμφωνεί; 4. Πώς αντιδρά ο Κύκλωπας όταν αντιλαμβάνεται την παρουσία των ξένων; 5. Τι ζητά ο Οδυσσέας από τον Κύκλωπα και με ποιον τρόπο προσπαθεί να τον πείσει; 6. Εδώ ο Οδυσσέας χαρακτηρίζεται αρχικά για την περιέργεια και της ειλικρίνειά του, αργότερα όμως φαίνεται η «μῆτις» (= ευφυΐα, κρίση) και η προνοητικότητά του. Ας τα τεκμηριώσουμε. Φ 9η ΕΝΟΤΗΤΑ 14η : ραψωδία ι στίχοι 240 - 512 ΤΙ ΑΠΟΤΥΠΩΝΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΕΙΚΟΝΑ;
- 2. Αρτινού Ιωάννα - Αγαμέμνων Αλυσανδράτος 4ο Γ/σιο Παλαιού Φαλήρου 7. Αντίθετα, ο Πολύφημος παρουσιάζεται ως αγενής/απολίτιστος, κουτοπόνηρος, και βάρβαρος . Πώς αποδεικνύουμε ότι ισχύει το καθένα από τα επίθετα αυτά; Επίσης, είναι ασεβής απέναντι στους θεούς, επειδή διαπράττει ύβρεις. Να τις εντοπίσετε. 8. Το απόσπασμα μπορεί να χωριστεί στις παρακάτω θεματικές ενότητες. Να τις τιτλοφορήσουμε: 240-270, 276-283, 284-298, 299-308, 310-339 Στίχοι 340- 512 9. Να περιγράψετε, με συντομία, στηριγμένοι και στην εικόνα, το σχέδιο με το οποίο ο Οδυσσέας εκδικήθηκε τον Κύκλωπα για τις ανόσιες (=τις εξαιρετικά ανίερες, υβριστικές) πράξεις του. 10. Η «μῆτις» του Οδυσσέα είναι εμφανής σε πολλά σημεία: συμπληρώνουμε την ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ, στη σελ. 95. Επίσης, να ξέρουμε να απαντούμε στις ερωτήσεις 4 και 5, σελ 95 (προφορικά). 11. Πώς αντέδρασαν οι υπόλοιποι σύντροφοι του Οδυσσέα όταν επέστρεψαν στα καράβια όσοι διέφυγαν από τη σπηλιά; 12. Η εκδικητική διάθεση του Οδυσσέα προς τον Πολύφημο παρουσιάζει, στους στίχους 527-584, κλιμάκωση (=σταδιακή αύξηση της έντασης): ο Οδυσσέας μιλά στον Πολύφημο τρεις φορές: α) στ 529-534 β) στ 560-563 και γ) στ 582-584 Κάθε φορά που μιλά, ολοένα και πιο οργισμένος, πέφτει και σε ένα σφάλμα, ώσπου στο τέλος, χάνει το δίκιο του και τελικά ΔΙΑΠΡΑΤΤΕΙ ΥΒΡΗ! 13. Ερώτηση 4, σελ 99 (προφορικά) 14. Στους στίχους αυτούς παρουσιάζονται κάποιες αρνητικές πτυχές της προσωπικότητας του Οδυσσέα: αποδεικνύεται ισχυρογνώμων, αλαζόνας, παρορμητικός, προσβλητικός και υβριστής/ασεβής: με ποιες ενέργειες ή ποια λόγια του τεκμηριώνεται ο κάθε χαρακτηρισμός; 15. Θυμόμαστε πως οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν τα ανθρώπινα παραπτώματα ακολουθούν τη σειρά άτη → ύβρη → νέμεση → τίση. Ήρθε και η σειρά του Οδυσσέα να προσβάλει τους θεούς... Συμπληρώνουμε την ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ στη σελ 99. ΕΝΟΤΗΤΑ 15η : ραψωδία ι στίχοι 513 - 630