ศูนย์วิจัยพรรณไม้หายากภาคใต้ 2553 07-14
- 1. น . ส . มณีรัตน์ อนุพันธ์ 49064993
- 2. ลักษณะป่าไม้ในมืองไทย ในแต่ละภาคของประเทศไทย จะมีสภาพภูมิประเทศ สภาพภูมิอากาศ แหล่งพันธุกรรมของสัตว์ป่าใหญ่หลายชนิด และระบบนิเวศน์แตกต่างกันไป ซึ่งเป็นตัวกำหนดลักษณะของธรณีพรรณไม้ ที่เจริญเติบโตในแหล่งนั้นๆ พรรณไม้หายาก และไม้ถิ่นเดียว มีเขตการกระจายพันธุ์ตามลักษณะป่าในแต่ละภาคของเมืองไทยด้วย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออก ภาคตะวันตกและภาคกลาง
- 3. สิ่งที่ทำให้ป่าไม้ทางภาคใต้มีความโดดเด่นไม่เหมือนที่ไหน คือเป็นคาบสมุทรที่ยื่นออกไปในทะเลและมีป่าบนภูเขาและพื้นที่ราบลุ่มสลับกันไป ดังนั้นพืชที่สามารถพบได้ในป่าลักษณะนี้จะเป็นพืชที่ชอบความชื้นสูงและหากขึ้นอยู่บนภูเขาเตี้ยๆ ใกล้ทะเลก็จะเพิ่มคุณลักษณะทนลมทะเลได้ดีขึ้นมาอีกหนึ่งอย่าง เช่นต้นพุดภูเก็ต รักนา โมกเขา เป็นต้น ซึ่งหลายๆ พรรณไม้เช่น จำลา พรหมขาว เล็งเก็ง ก็จัดว่าเป็นพรรณไม้ภาคใต้ที่เสี่ยงต่อการสูญพันธุ์อีกด้วย
- 4. โครงการศูนย์วิจัย และรวบรวมพรรณไม้ถิ่นเดียวและพรรณไม้หายาก นอกจากจะทำการวิจัยค้นคว้า เก็บรักษารวบรวมพรรณไม้เป็นหลักแล้ว ยังมีหน้าที่ในการเผยแพร่ความรู้ให้แก่ประชาชนทั่วไปอีกด้วย รวมทั้งให้ความสำคัญต่อการอนุรักษ์ทรัพยากรพืชถิ่นเดียวและพืชหายากของแต่ละท้องถิ่นอย่างสอดคล้องกับธรรมชาติของป่าในพื้นที่นั้นๆ จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อเก็บรักษาพรรณไม้และพืชที่หายากและใกล้จะสูญพันธุ์ แต่อาจมีศักยภาพในเชิงเศรษฐกิจในอนาคต และเก็บรักษาพันธุ์พืชที่มีคุณลักษณะพิเศษสำหรับการปรับปรุงพัฒนาต่อไปในอนาคต
- 5. พรรณไม้หายากและพรรณไม้ประจำถิ่นเหล่านี้เกิดขึ้นเฉพาะเขตป่าดงดิบชื้น ทางภาคใต้เท่านั้น มีทั้งหมด 103 ชนิด พรรณไม้แบ่งออกเป็น 4 ประเภท ไม้ล้มลุก ไม้ยืนต้น ไม้พุ่ม ไม้เลื้อย ที่มา โครงการสำรวจพันธุ์พืชเฉพาะถิ่นหายาก ใกล้จะสูญพันธุ์ในพื้นที่อนุรักษ์ทั่วประเทศ
- 6. พรรณไม้ทางภาคใต้ตอนบน มีทั้งหมด 35 ชนิด พรรณไม้ทางภาคใต้ตอนล่าง มีทั้งหมด 52 ชนิด อยู่ในจังหวัด ตรัง สตูล พัทลุง สงขลา ยะลา ปัตตานี นราธิวาส อยู่ในจังหวัด ชุมพร ระนอง สุราษฎรธานี นครศรีธรรมราช พังงา กระบี่ ภูเก็ต พรรณไม้ทางภาคใต้ตอนล่าง / ตอนบนมีทั้งหมด 16 ชนิด
- 7. สุราษฎร์ธาȨ กกเขาสก บัวผุด ปาล์มหลังขาว หมากพระราหู ไผ่เฉียงรุน กล้วยไม้รองเท้านารีช่องอ่างทอง กระเช้าคลองพนม มะเดื่อไทย ย่านชงโค เคลงน้อย แคธารโบก เทียนหิน ประดับหิน พุดกระบี่ หงส์เหิน สาวสวรรค์ โนรีปั้นหยี ตีนเป็ดแคระ กะพ้อสี่สิบ พรหมขาว เขากวาง ชงโคดำ จำปาขอม ประดับหินกลีบพับ ประดับหินใบขน พุดใต้ กระดังงาเขา พุดทุ่งทอง เหยื่อกุรัม ตะเคียนชันตาแมว ส้มจี๊ดใต้ หญ้าใบหอก เอ็นลื่น ปาหนันขี้แมว ไอ้แกรก จำลา ท่อมหมูช่อ เลื่อมเขา สาวน้ำตก ห่างไก่ใต้ ม่วงลัดดา นครศรีธรรมราช เคลงกนก ระนอง กาหลีขาว พังงา โมกสยาม กระบี่ ประดับหิน พุดกระบี่ ม่วงเบญจา โมกสยาม ย่านชงโค สักผา เหยื่อกุรัม พุดชมพู ชุมพร บุหรงก้านเรียบ
- 8. ตรัง ลำภูรา สตูล เอื้องดิน หมามุ้ยลาย ไก่โต้ง หนวดปลาดุก เล็งเก็ง ก่อปัตตานี ส้านแต่ง ยะลา กระเช้ายะลา กุหลาบมลาย ไข่มดหิน จำปาขอม ชันอ้อย เถาพันธุ์ดง ท่อมหมูหนาม หูหมีขาว หม้อแกงลิงเขา ยางบูเก๊ะ ศรีฮาลา ศรียะลา ก้างปลา กาลอ ควนใต้ เครือพูเงินบน จำปา แดงประดับ ตองแข้ง ตีนเป็ดแดง เทพพนม นมสวรรค์ใต้ ปาล์มบังสูรย์ ปาหนันช้าง ปุดเดือน โป๊ยกั๊กป่า ม่วงบาลา นราธิวาส กอกแดง คำปองแสด เครือพูเงิน โงงงัง จันทร์ม่วง ชงโคป่าดอกแดง โชคนุ้ย ท่อมหมูก้านยาว ใบสีทอง ยมดอย ย่านจะงอย ย่านตีนควาย ลูกหัวนก สักปีก สังหยูดอกแดง ส้านมลายู ภูเก็ต พุดภูเก็ต
- 9. ไผ่เฉียงรุน กล้วยไม้รองเท้านารีช่องอ่างทอง ปาล์มหลังขาว ปาล์มพระราหู บัวผุด กกเขาสก กุหลาบมลายู โนรีปั้นหยี พลับพลึงธาร
- 10. กระดังงาเขา กะพ้อสี่สิบ จำปาขอม จำลา บุหงาลำเจียก บุหรงก้านเรียบ ปาหนันขี้แมว ปาหนันช้าง พรหมขาว พุดชมพู พุดภูเก็ต รักนา ศรียะลา เล็งเก็ง
- 11. เหตุผลในการเลือกโครงการ เพื่อให้มีศูนย์วิจัยทำหน้าที่ศึกษาค้นคว้าวิจัยพรรณไม้หายาก และไม้ที่มีคุณค่าที่ถูกทำลายจากมนุษย์หรือเกิดจากภัยธรรมชาติ และมีการขยายพันธุ์ไม้ ซึ่งช่วยเรื่องลดการสูญพันธุ์ของไม้หายากทางภาคใต้ที่มีประโยชน์ต่อป่าดงดิบชื้นทำให้มีระบบนิเวศทางธรรมชาติอย่างอุดมสมบูรณ์ และส่งผลให้ลดปัญหาโลกร้อนอีกด้วย
- 12. วัตถุประสงค์ของโครงการ 1. เพื่อเป็นศูนย์กลางการศึกษา ค้นหว้า วิจัยพรรณไม้หายากและไม้ประจำถิ่นทางภาคใต้ 2. เพื่อเป็นศูนย์กลางให้ข้อมูลข่าวสาร และจัดอบรม การทดลองให้แก่เยาวชน นักศึกษา และผู้สนใจ 3. เพื่อศึกษาแนวทางการวิจัยจากทรัพยากรป่าไม้และความหลากหลายทางชีวภาพ แบบบูรณาการไปใช้ในการพัฒนา นโยบายและดำเนินการอนุรักษ์ในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนได้อย่างมีประสิทธิภาพโดยประชาชนมีส่วนร่วม 4. เพื่อเป็นส่วนจัดนิทรรศการเกี่ยวกับพรรณไม้ในด้านต่างๆ และจำหน่ายพันธุ์ไม้ แก่ผู้ที่สนใจ 5. เพื่อเป็นสวนพฤกษศาสตร์ขนาดเล็กให้ผู้เข้าชมพักผ่อนหย่อนใจ
- 13. 1. เพื่อศึกษา ค้นคว้า วิจัยพรรณไม้หายากและไม้ประจำถิ่นทางภาคใต้ 2. เพื่อศึกษาความรู้ในเรื่องสภาพธรรมชาติของพรรณไม้หายากในเขตป่าดงดิบชื้นทางภาคใต้ 3. เพื่อศึกษาเรือนปลูกทดลอง เพาะชำพรรณไม้ 4. เพื่อศึกษาแนวทางการจัดหมวดหมู่พรรณไม้ให้ง่ายต่อการทำความเข้าใจในการจัดแสดงงาน 5. เพื่อศึกษาด้านภูมิสถาปัตยกรรมในการจัดสวนพฤกษศาสตร์ และจัดสวนในการแสดงงาน วัตถุประสงค์ของการศึกษา
- 14. ขอบเขตของโครงการ 1. เพื่อให้บุคลากร นักเรียน นักศึกษา และผู้ที่สนใจได้มาศึกษา ค้นคว้า วิจัยพรรณไม้หายากและไม้ประจำถิ่น 2. เพื่อมอบความรู้ให้แก่บุคคลที่มาฝึกอบรม และสนใจการทดลองพรรณไม้ 3. เพื่อแสดงให้เห็นส่วนการทดลอง และเพาะชำพรรณไม้ 4. เพื่อเป็นสถานที่ในส่วนการจัดแสดง และร้านขายพรรณไม้
- 15. ขอบเขตการศึกษาโครงการ 1. ศึกษารูปแบบและลักษณะของศูนย์ฯ 2. ศึกษาโครงสร้าง วิธีการดำเนินงานของศูนย์ฯ 3. ศึกษารูปแบบการจัดอบรม 4. ศึกษาวิธีการทดลอง เพาะปลูก พรรณไม้หายากและไม้ประจำถิ่น 5. ศึกษาวิธีการหรือรูปแบบการจัดแสดงพรรณไม้ 6. ศึกษารายละเอียดโครงการด้านต่างๆ ดังนี้ วัตถุประสงค์ กิจกรรม สภาพแวดล้อม และองค์ประกอบอาคาร 7. ศึกษาตัวอย่างอาคารประเภทเดียวกัน ที่ใกล้เคียงกับโครงการทั้งในประเทศ และต่างประเทศ 8. ศึกษาการเสนองานออกแบบขั้นสมบูรณ์
- 16. องค์ประกอบหลักของโครงการ 1. ส่วนอำนวยการ 1.1 ฝ่ายบริหาร - ห้อง ผอ . ศูนย์ฯ - ห้องรอง ผอ . ศูนย์ฯ - ห้องประชุม 1.2 ฝ่ายธุรการ - ห้องหัวหน้าฝ่าย - ห้องธุรการ 1.3 ฝ่ายการคลัง 1.4 ฝ่ายพัสดุ 1.5 ฝ่ายทะเบียน 1. 6 ฝ่ายอาคารสถานที่ และยานพาหนะ โถงพักคอย ห้องเก็บของ ห้องน้ำ
- 17. องค์ประกอบหลักของโครงการ 2. ส่วนวิจัย 2.1 Laboratory - ห้องปฏิบัติการชีววิทยา - ห้องปฏิบัติการชีวเคมี - ห้องเย็น - ห้องเพาะเชื้อ - ห้องเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ - ห้องเตรียมสารอาหาร - ห้องคอมพิวเตอร์ - ห้องมืด - ห้องเก็บของ - ห้องปฏิบัติการเอนกประสงค์ - ห้องเตรียมตัวอย่าง
- 18. องค์ประกอบหลักของโครงการ 2.2 ฝ่ายเจ้าหน้าที่ - ห้องหัวหน้าฝ่าย - ห้องนักวิจัย -Lounge - ห้องสมุด - ห้องน้ำ 2.3 หอพรรณไม้ - ห้องหัวหน้าฝ่าย - ห้องเตรียมตัวอย่าง - ห้องนายทะเบียน 2.4 แปลงทดลอง - โรงเก็บอุปกรณ์ - เรือนเพาะปลูก - เรือนควบคุมสภาพแวดล้อม
- 19. องค์ประกอบหลักของโครงการ 3. ส่วนวิชาการ 3.1 ห้องฝึกอบรม - ห้องหัวหน้าฝ่าย - ส่วนทำงานเจ้าหน้าที่ - ห้องเก็บเอกสาร - โถงพักคอย - ห้องประชุมเอนกประสงค์ -Control Room -Foyer -Pantry/Coffee Shop - ห้องเตรียมอุปกรณ์ -Lecture Room - ห้องเก็บอุปกรณ์ - ห้องวิทยากร - ห้องโสตทัศนูปกรณ์ - ห้องน้ำ
- 20. องค์ประกอบหลักของโครงการ 3.2 ห้องสมุด 3.3 ห้องจัดนิทรรศการ - นิทรรศการถาวร - นิทรรศการชั่วคราว - ห้องเตรียมอุปกรณ์ - ห้องทดลองสาธิต
- 21. องค์ประกอบหลักของโครงการ 4. ส่วนสาธารณะ - ฝ่ายประชาสัมพันธ์ -Lounge - ร้านขายต้นไม้ -Shop ( ขายของที่ระลึก ) - ตั้งแคมป์ - สวนพฤษศาสตร์ - ร้านอาหาร - ห้องน้ำ
- 22. องค์ประกอบหลักของโครงการ 5.2 ที่จอดรถ - รถยนต์ - รถจักรยานยนต์ - รถบัส - รถบริการ 5. ส่วนบริการ 5.1 ซ่อมบำรุง - ห้องไฟฟ้า - ห้องปั้มน้ำ - ห้องเก็บอุปกรณ์ - ห้อง AHU - ห้องพักของนักวิจัย - ห้องเก็บของ - ห้องน้ำ
- 23. THE END