27. Францыск Скарына – усходнеславянскі і беларускі гуманіст і асветнік
- 1. Францыск Скарына – усходнеславянскі і беларускі гуманіст і асветнік
- 2. Сям’я 1490 г. – нарадзіўся у Полацку у купецкай сям’і: Бацька гандляваў скурамі.
- 3. Адукацыя • Спачатку – дамашняя; • Пасля – школа ў Вільні ці Полацку. • 1504-1506 гг. – Кракаўскі ўніверсітэт. Атрымаў дыплом доктара філасофіі. • Пасля – сакратар караля Даніі. • 1512 г. – абараніў дыплом доктара медыцынскіх навук у Падуанскім універсітэце.
- 4. Пачатак кнігадрукавання Горад: Прага. Прычыны: Прага – адзін з культурных цэнтраў Еўропы; Кароль Чэхіі – з дынастыі Ягелонаў. Кантакты ВКЛ і Чэхіі
- 5. Выданні Скарыны • 1517 г. – “Псалтыр”. • Яшчэ 22 кнігі Бібліі. o1522 г. – “Малая падарожная кніжыца”. o1525 г. – “Апостал”. у Празе у Вільні
- 6. Далейшы лёс • Ездзіў у Маскоўскую дзяржаву Але! Там яго кнігі – некананічныя. • Ездзіў у Кёнігсберг (Прусія). • Пасля – матэрыяльныя цяжкасці • Вярнуўся ў Прагу, да смерці працаваў садоўнікам.
- 7. Характарыстыка выданняў Скарыны У асноўным – біблейскія тэксты; Адна з мэтаў – асвета Імкнуўся зрабіць Біблію таннейшай; Перакладаў Біблію, дадаваў элементы гутарковай мовы.
- 8. Пісьменніцкая дзейнасць Прадмовы і сказанні; Каментарыі; Вершаваныя гімны.
- 9. Каштоўнасці Скарыны Гуманізм; Патрыятызм; Цікавасць да навук і набыткаў антычнасці; Ідэя справядлівых законаў; Ідэал – справядлівая і моцная манархія.
- 10. Навуковыя звесткі “Малая падарожная кніжыца”: звесткі па астраноміі, календары, беларускія назвы месяцаў года, знакі Задыяка; Лічыў, што царкоўныя кнігі можна выкарыстоўваць для навучання: “Пеўніцы” – музыка; Кнiгі Маісеевы — арыфметыка; Кнiга Iсуса Навiна — геаметрыя i астраномiя.
- 11. Афармленне кніг • Зручныя памеры; • Мастацкія гравюры і арнамент; • Дасканалы шрыфт. Навінкі: oПрамежкі паміж словамі; oАбзацы.
- 12. Асоба Скарыны Тытан Адраджэння; Шматбаковасць асобы: першадрукар, філосаф, медык, пісьменнік, паэт, мастак, перакладчык; Удзельнічаў у падрыхтоўцы І Статута ВКЛ; Аказаў уплыў на кнігадрукаванне, гравюру, літаратуру, развіццё старабеларускай мовы і г.д.