27597172 batuan-dan-proses-pebentukan
- 1. Batuan dan Proses Pebentukan • Batuan merupakan pepejal yg terdiri drp himpunan bahan mineral • Terbahagi kpd tiga jenis: a) batuan igneus b) batuan enapan c) batuan metamorfosis
- 2. Batuan Igneus • Perkataan igneus bermakud ‘api’ ( fire rock ) • Terbentuk hasil drp penyejukan magma • Ciri utama ialah keras, bertekstur hablur, tidak berlapis dan tidak mengandungi fosil • Terdiri drp granit dan basalt • Dua jenis batuan igneus: a) Batuan igneus rejahan/jalar dalam • Terbtk akibat penyejukan magma secara perlahan-lahan dalam kerak bumi menghasilkan btk batuan bertekstur kasar • Cth batuan : granit, gabro, diorit
- 3. b) Batuan igneus terobosan/ jalar luar • Batuan terbentuk di permukaan bumi • Terbtk apabila lava disejukkan dan dibekukan dgn cepat di permukaan bumi • Hasilkan batuan berhablur halus • Cth batuan: basol, riolit & pumis
- 4. Batuan Enapan • Terbtk drp pemendapan bahan-bahan hakisan, tumbuh- tumbuhan dan haiwan yg mati di dasar sungai, tasik dan dasar lautan dalam jangkamasa yg panjang • Bahan-bahan ini dibawa ke laut oleh sugai & dimendapkan selapis demi selapis di dasar laut • Pemendapan berlaku secara berlapis-lapis di bawah suhu dan tekanan yg tinggi • Batuan tidak berhablur & mengandungi fosil • Setiap lapisan boleh dibezakan berdasarkan ketebalan, kekerasan, kandungan, warna dan tekstur • Cth batuan: batu kapur, konglomerat, syal & batu pasir
- 5. • Batuan enapan terbahagi kpd tiga jenis utama: a) Batuan enapan mekanika • Terbtk melalui pemadatan sisa batuan lain spt batu pasir, syal, brekia, konglomerat dan pasir • Lempung dan tanah lanar dimendapkan oleh air, morain dan batu tongkol oleh glasier dan tanah loes oleh angin
- 6. b) Batuan enapan kimia • Terbtk melalui pelbagai jenis tindakan larutan kimia • Stalaktit dan stalagmit terbtk drp larutan kalsium karbonat dalam air hujan setelah ia tersejat • Gipsum (kalsium sulfat) terbtk drp penyejatan air dr tasik masin spt Laut Mati
- 7. c) Batuan enapan organik • Terbtk melalui sisa haiwan, tumbuh- tumbuhan dan organisme laut • Pemendapan sisa-sisa ini akan menjadi karbon dan berubah menjadi gambut, arang batu dan lignit • Batu kapur dan batu karang terbtk drp kulit keras hidupan laut
- 8. Batuan Metamorfosis / Batuan Jelmaan • Terbtk akibat drp tekanan dan suhu yg sangat tinggi yg disebabkan oleh pergerakan kerak bumi secara besar- besaran cthnya semasa proses lipatan kerak bumi dan pengaliran magma dlm kerak bumi. • Batuan mengalami perubahan bentuk dan struktur • Terbtk melalui dua cara; a) Metamorfosis terma/sentuhan • Berlaku apabila batuan menjadi panas akibat bersentuhan dgn magma. Mengubah kandungan mineral batuan • Cth: batuan hornfel yg berasal dr batuan syal
- 9. b) Metamorfisma serantau • Berlaku apabila geseran antara lapisan batuan menyebabkan tekanan dan suhu yg tinggi cth dalam proses lipatan kerak bumi • Meliputi kwsn beribu-ribu km luasnya • Cth : batu gneis, marmar dan kuarzit
- 10. Kitaran Batuan • Bermaksud perubahan batuan daripada satu jenis kepada jenis yg lain