![Business Research Method
100-009
วิธีการวิจัยทางธุรกิจ
[อ.นิธินพ ทองวาสนาสง]
ตัวแปรและสมมุติฐานในการวิจัย](https://image.slidesharecdn.com/3-150625042230-lva1-app6892/85/3-1-320.jpg)
3 ตัวแปร,สมมุติฐาน,กรอบแนวคิด
- 1. Business Research Method 100-009 วิธีการวิจัยทางธุรกิจ [อ.นิธินพ ทองวาสนาสง] ตัวแปรและสมมุติฐานในการวิจัย
- 2. หัวขอสําคัญในบท 2 • ความหมายของตัวแปร (Variables) • ชนิดของตัวแปร แบงตามบทบาท • รูปแบบหรือทิศทางของความสัมพันธ • ความหมาย ของ สมมุติฐาน (Hypothesis) • แหลงที่มาของสมมุติฐาน • ประโยชนของสมมุติฐาน • ประเภทของสมมุติฐาน • สัญลักษณในการตั้งสมมุติฐาน • ลักษณะของสมมุติฐานที่ดี • ขอแนะนําในการตั้งสมมุติฐาน
- 3. • คุณสมบัติหรือคุณลักษณะของสิ่งตาง ๆ ทั้งที่เปน สิ่งมีชีวิตและไมมีชีวิต เชน เพศ อายุ อาชีพ รายได ฯลฯ ความหมายของตัวแปร(Variables) 3
- 4. A. ตัวแปรตน (Independent Variable) B. ตัวแปรตาม (Dependent Variable) C. ตัวแปรแทรกซอน (Extraneous Variable) ชนิดของตัวแปร แบงตามบทบาท 4
- 5. • เปนตัวแปรที่เกิดขึ้นกอน เปนเหตุที่กอใหเกิดผลหรือเกิด การผันแปรของปรากฎการณ • ผูวิจัยมักเปนผูกําหนดเพื่อศึกษาผลที่เกิดขึ้น • แทนดวยสัญลักษณ X ชนิดของตัวแปร แบงตามบทบาท 5 A. ตัวแปรตน (Independent Variable)
- 6. • ตัวแปรที่เปนผลจากการเปลี่ยนแปลงคาของตัวแปรตน • นํามาวิเคราะหเพื่อตอบคําถามของการวิจัย • แทนดวยสัญลักษณ Y ชนิดของตัวแปร แบงตามบทบาท 6 B. ตัวแปรตาม(Dependent Variable)
- 7. • เปนตัวแปรที่ไมไดมุงศึกษาโดยตรง แตอาจมีผลกระทบ ตอตัวแปรตามได • ตัวแปรแทรกซอนอาจเกิดไดจากแหลงตาง ๆ เชน กลุม ตัวอยาง สิ่งแวดลอม วิธีดําเนินการวิจัย ชนิดของตัวแปร แบงตามบทบาท 7 C. ตัวแปรแทรกซอน(Extraneous Variable)
- 8. เรื่อง : การเปรียบเทียบผลการทํางานโดยใชพนักงานชายกับพนักงานหญิง • ตัวแปรตน คือ เพศ • ตัวแปรตาม คือ ผลการทํางาน • ตัวแปรแทรกซอน คือ ระดับการศึกษา อายุ ประสบการณ ชนิดของตัวแปร แบงตามบทบาท 8 ตัวอยาง ตัวแปรบทบาทตาง ๆ
- 9. แบบสมมาตร ไมสามารถบอกไดวาเปนตัวแปรใด แตมีความสัมพันธกัน เชน คนไทยกินขาว แบบตอบโต มีความสัมพันธกันแตไมมีตัวแปรใดเปนตัวแปรตน ตลอดไป เชน ความนิยมพรรคฯกับการติดตามขาวสารพรรคฯ แบบอสมมาตร มีความสัมพันธที่ตัวแปรตนมีผลตอตัวแปรตาม เชน ระดับการศึกษามีผลตอการบริโภคสินคา ชนิดของตัวแปร แบงตามบทบาท 9 ความสัมพันธระหวางตัวแปร มี 3 ชนิด
- 10. • ทิศทางเดียวกัน (ทางบวก) เชน ประสบการณในการทํางานที่มากขึ้น สงผลใหผลผลิตมากขึ้น (เขียนกราฟ) • ทิศทางตรงขาม (ทางลบ) เชน ตนทุนการผลิตที่สูงขึ้นสงผลใหกําไรของ กิจการลดลง • เปนเสนโคง เชน 6 ชม.การทํางาน/วันเปนเวลาทํางานที่มีประสิทธิภาพ มากที่สุด จะเปนเสนโคงคว่ํา แสดงถึงจุดสูงสุด ผลผลิต 200 ชิ้น/วันเปน ผลใหตนทุนตอหนวยต่ําสุด จะเปนเสนโคงหงาย แสดงถึงจุดต่ําสุด รูปแบบหรือทิศทางของความสัมพันธ 10
- 11. • คําตอบที่คาดการณไวลวงหนาอยางสมเหตุสมผลตอปญหาที่จะศึกษา • เขียนในลักษณะที่ขอความกลาวถึงความสัมพันธของตัวแปรตั้งแต 2 ตัว แปรขึ้นไป • ตัวอยางสมมุติฐาน เชน สตรีที่อยูในเมืองทํางานนอกบานมากกวาสตรีที่ อยูในชนบท • เด็กที่ถูกเลี้ยงดูแบบเขมงวดมีวินัยมากกวาเด็กที่เลี้ยงดูแบบปลอยปละ ละเลย ความหมาย ของ สมมุติฐาน(Hypothesis) 11
- 12. • ความรูและประสบการณของผูวิจัย • การใชหลักเหตุผลวิเคราะหแยกแยะวาอะไรสัมพันธกับอะไร • การเปรียบเทียบกับสิ่งที่เปนธรรมชาติหรือความจริงที่พบใน สาขาอื่น • ความเชื่อและปรัชญา • ผลการวิจัยของผูอื่น • ทฤษฎีและหลักการ แหลงที่มาของสมมุติฐาน 12
- 13. • สามารถเลือกตัวแปรที่จะศึกษาวามีตัวแปรอะไรบาง • เลือกขอมูลที่จะศึกษาไดตรงประเด็น • ชวยใหทราบวาจะใชการวิจัยแบบใด • ชวยใหทราบวาจะใชกลุมตัวอยางแบบใด เก็บขอมูลอยางไร ใช เครื่องมืออะไรในการทดสอบสมมุติฐาน ประโยชนของสมมุติฐาน 13
- 14. 1. สมมุติฐานการวิจัย - มีทิศทาง หญิงมีความสนใจทางการเมืองนอยกวาชาย - ไมมีทิศทาง หญิงกับชายมีความสนใจทางการเมืองตางกัน 2. สมมุติฐานทางสถิติ - หลัก แทนดวยสัญลักษณ Ho อธิบายคุณลักษณะที่ไมแตกตางกัน - ทางเลือก แทนดวยสัญลักษณ H1 อธิบายถึงความสัมพันธวามี ความสัมพันธกันไปในทางใด ประเภทของสมมุติฐาน มี 2 ประเภท 14
- 15. สมมุติฐานหลัก • เปนสมมุติฐานที่กลาวถึงลักษณะของประชากร หรือ เรียกวา สมมุติฐานไรนัยสําคัญ สมมุติฐานวาง สมมุติฐานสูญ สมมุติฐานแรก แทนดวย H0 • คาเฉลี่ยของประชากรชายเทากับ 50 H0 : µ = 50 สัญลักษณ µ (มิว) แทนคาเฉลี่ยของประชากร สัญลักษณในการตั้งสมมุติฐาน 15
- 16. ความแปรปรวนของคะแนนของประชากรหนึ่งเปน 40 H0 :σ2 = 40 สัญลักษณ σ2 (ซิกมากําลังสอง เปนสัญลักษณแทน ความแปรปรวนของประชากร) สัญลักษณในการตั้งสมมุติฐาน 16
- 17. สมมุติฐานที่กลาววาไมมีความสัมพันธหรือไมมีความแตกตาง • คาสหสัมพัทธในประชากรจะเปนศูนย H0 : ρ = 0 สัญลักษณ ρ แทนคาสหสัมพัทธที่คิดมาจากขอมูลของประชากร สัญลักษณในการตั้งสมมุติฐาน 17
- 18. • คาเฉลี่ยของประชากรกลุม ก และกลุม ข ไม แตกตางกัน H0 : µก ≠ µข *สมมุติฐานหลักคือสมมุติฐานที่จะใชทดสอบทาง สถิติ สัญลักษณในการตั้งสมมุติฐาน 18
- 19. สมมุติฐานรอง • คือสมมุติฐานตรงขามกับสมมุติฐานหลัก เขียนแทนดวย สัญลักษณ HA หรือ H1 โดยทั่วไปสมมุติฐานในการวิจัยจะเปนสมมุติฐานประเภทนี้ สัญลักษณในการตั้งสมมุติฐาน 19 • การทดสอบสมมุติฐานไมสามารถทดสอบสมมุติฐานรองไดแตจะอาศัย การทดสอบสมมุติฐานหลักแทน เพราะถาหากสมมุติฐานหลักไมจริง แสดงวาตองยอมรับสมมุติฐานรอง
- 20. • ปฏิเสธ H0 ยอมรับ HA • ปฏิเสธ HA ยอมรับ H0 สมมุติฐานรอง มี 2 แบบ คือ • แบบที่มีทิศทาง (Directional alternative H) • แบบที่ไมมีทิศทาง (Non-directional alternative Hypothesis) สัญลักษณในการตั้งสมมุติฐาน 20
- 21. HA : µ > 50 HA : µ < 50 HA : µก > µข HA : µก < µข สัญลักษณในการตั้งสมมุติฐาน 21
- 22. แบบไมมีทิศทาง • คาเฉลี่ยของประชากรไมเทากับ 50 HA : µ ≠ 50 • คาเฉลี่ยของประชากรกลุม ก ไมเทากับกลุม ข HA : µก ≠ µข สัญลักษณในการตั้งสมมุติฐาน 22
- 23. 1. ตองสอดคลองกับจุดมุงหมาย 2. แตละขอตองใชตอบคําถามเพียงประเด็นเดียว 3. สอดคลองกับสภาพที่เปนจริงและยอมรับกันทั่วไป 4. สมเหตุสมผลตามทฤษฎี 5. เขียนดวยถอยคําที่อานเขาใจงาย 6. มีขอบเขตพอเหมาะไมแคบหรือกวางเกินไป ลักษณะของสมมุติฐานที่ดี 23
- 24. • ควรทําหลังจากที่ไดศึกษาและทบทวนเอกสารที่เกี่ยวของแลว • ควรเขียนในรูปของประโยคบอกเลามากกวาประโยคคําถาม • งานวิจัยที่ทําควรมีเรื่องประเด็นที่จะศึกษามากพอที่จะตั้ง สมมุติฐาน • คําหรือกลุมคําที่ใชในประโยคสมมุติฐานตองชัดเจน ขอแนะนําในการตั้งสมมุติฐาน 24
- 25. ตัวอยางสมมุติฐานตอไปนี้ใหนักศึกษาระบุตัวแปรตนและตัวแปรตาม 1. นักเรียนชายสนใจขาวกีฬามากกวานักเรียนหญิง 2. คนจีนมีความสามารถทางการคามากกวาคนไทย 3. เด็กที่รับการอบรมเลี้ยงดูตางกันมีการปรับตัวแตกตางกัน 4. ระดับการศึกษากับประสิทธิภาพในการทํางานมีความสัมพันธกัน ทางบวก คําถามและอภิปราย 25
- 26. ตัวอยางตอไปนี้ใหนักศึกษาระบุวาเปนสมมุติฐานการวิจัยประเภทใด 1. ความคิดสรางสรรคกับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนมีความสัมพันธกัน 2. การสูบบุหรี่กับความสามารถในการดูดซับออกซิเจนของปอดมี ความสัมพันธกันทางลบ 3. นักเรียนชายสนใจขาวกีฬามากกวานักเรียนหญิง 4. คนจีนมีความสามารถทางการคามากกวาคนไทย 5. เด็กที่รับการอบรมเลี้ยงดูตางกันมีการปรับตัวแตกตางกัน 6. ระดับการศึกษากับประสิทธิภาพในการทํางานมีความสัมพันธกัน ทางบวก คําถามและอภิปราย 26
- 28. Q&Aอาจารย นิธินพ ทองวาสนาสง E-mail: Nitinop.inova@gmail.com Tel: 085-352-1050