2. Maksud Pembuatan Keputusan
• P e m b u a t a n k e p u t u s a n
m e r u p a k a n p r o s e s a s a s
d a l a m p e n g u r u s a n .
• P e m b u a t a n k e p u t u s a n
i a l a h p r o s e s
p e n y e l e s a i a n m a s a l a h
d e n g a n m e n g e n a l p a s t i
a l t e r n a t i f -a l t e r n a t i f
p e n y e l e s a i a n d a n
m e m i l i h a l t e r n a t i f y a n g
t e r b a i k b e r d a s a r k a n
n i l a i -n i l a i d a n
k e u t a m a a n p e m b u a t a n
k e p u t u s a n .
• P e n g u r u s b e r d e p a n
3. • J i k a p e r i n g k a t p e n g u r u s a n y a n g
r e n d a h , m a k a k e p u t u s a n y a n g p e r l u
d i b u a t b i a s a n y a b e r k a i t a n
d e n g a n h a l -h a l r u t i n d a l a m
o r g a n i s a s i s e p e r t i u r u s a n c u t i
s t a f , p e m b e l i a n p e r a l a t a n y a n g
b e r n i l a i k e c i l u n t u k p e j a b a t d a n
m e m a s t i k a n k e r j a y a n g d i b e r i k a n
k e p a d a s t a f b a w a h a n n y a
d i s i a p k a n s e b e l u m t a r i k h a k h i r .
• N a m u n b e g i t u , b a g i p e n g u r u s d i
p e r i n g k a t t i n g g i , s k o p k e p u t u s a n
y a n g p e r l u d i b u a t a d a l a h l e b i h
b e s a r s e p e r t i p e n u t u p a n a n a k
s y a r i k a t , p e m b u k a a n c a w a n g a n
b a r u , p e n g e n a l a n p r o d u k b a r u d a n
p e m b e r h e n t i a n p e k e r j a s e c a r a
b e r a m a i -r a m a i .
• P r o s e s p e m b u a t a n k e p u t u s a n
a d a l a h s a t u p r o s e s y a n g
b e r u l a n g -u l a n g d a n b e r t e r u s a n
4. Jenis Keputusan
Keputusan rutin
• K e p u t u s a n y a n g
d i b u a t u n t u k
m e n y e l e s a i k a n s u a t u
m a s a l a h y a n g b o l e h
d i j a n g k a k e r a p
b e r l a k u d a l a m
s e s e b u a h o r g a n i s a s i .
• K e p u t u s a n y a n g
d i r a n c a n g d a n
d i d o k u m e n t a s i k a n
5. • J a d u a l m e n u n j u k k a n c o n t o h
k e p u t u s a n r u t i n b a g i s u a t u i s u
a t a u m a s a l a h y a n g d i h a d a p i .
• P e m b u a t a n k e p u t u s a n b a g i
m a s a l a h b e r s i f a t r u t i n
b e r g a n t u n g p a d a
p o l i s i , p e r a t u r a n d a n p r o s e d u r
d a l a m o r g a n i s a s i .
• D i a n g g a r k a n b a h a w a 90% k e p u t u s a n
y a n g d i b u a t d a l a m
o r g a n i s a s i m e r u p a k a n k e p u t u s a n
r u t i n d a n k e b a n y a k a n n y a b e r l a k u
Isu/Masalah Keputusan
Meningkatkan pengeluaran Menyelaraskan kerja atau
menambah syif kerja
Kelewatan menerima bahan
mentah dari pembekal
Mengangkut bahan mentah
dengan pengangkutan sendiri
Pekerja tidak menutup
penyaman udara selepas
waktu kerja
Tindakan disiplin
6. Keputusan tak rutin
• K e p u t u s a n y a n g d i b u a t
u n t u k m e n y e l e s a i k a n s u a t u
m a s a l a h y a n g t i d a k d a p a t
d i j a n g k a , j a r a n g b e r l a k u
a t a u m a s a l a h b a r u d a l a m
s e s e b u a h o r g a n i s a s i .
• K e p u t u s a n t a k r u t i n t i d a k
d a p a t d i r a n c a n g a t a u
d i d o k u m e n t a s i k a n .
• J a d u a l m e n u n j u k k a n c o n t o h
k e p u t u s a n t a k r u t i n b a g i
s u a t u i s u a t a u m a s a l a h y a n g
d i h a d a p i .
Isu/Masalah Keputusan
Bekalan bahan mentah terputus secara
mengejut kerana negara pembekal
dilanda banjir besar
Mendapatkan bekalan daripada
pembekal dari negara lain
Pesaing menggunakan taktik atau idea
baru untuk memperluas pasaran
Mengadakan sumbang saran untuk
mendapatkan idea baru untuk
mengubah strategi perniagaan
Bekalan air akan terputus bagi dua
minggu akan datang
Membeli tong atau baldi besar untuk
menyimpan air yang mencukupi
7. Proses Pembuatan Keputusan Rasional
• S a t u p r o s e s p e n g u r u s a n
y a n g me l i b a t k a n c i r i
l o g i k a l d a n k o n s i s t e n
d a l a m me n g e n a l p a s t i
a l t e r n a t i f d a n
k r i t e r i a y a n g
b e r p o t e n s i u n t u k
me mb e r i s a t u k e p u t u s a n
y a n g t e r b a i k d e n g a n
me me n u h i s y a r a t -s y a r a t
d a n o b j e k t i f y a n g
d i t e t a p k a n .
8. Mengenal Pasti Masalah
• S e b e l u m s e s u a t u k e p u t u s a n
d i b u a t , a d a l a h p e n t i n g b a g i s i
p e m b u a t k e p u t u s a n u n t u k
m e n g e n a l p a s t i m a s a l a h a t a u
p e l u a n g p e r n i a g a a n .
• H a l i n i b o l e h d i b u a t d e n g a n
m e m i k i r k a n s e c a r a m e n d a l a m
j e n i s -j e n i s m a s a l a h a t a u
p e l u a n g -p e l u a n g y a n g a d a d e n g a n
m e n d e f i n i s i k a n s e j e l a s -j e l a s n y a
p e r k a r a -p e r k a r a y a n g h e n d a k
d i p u t u s k a n .
• P e m b u a t k e p u t u s a n j u g a h a r u s
m e n g e n a l p a s t i s a m a a d a m a s a l a h
b e r p u n c a d a r i f a k t o r d a l a m a n
a t a u f a k t o r l u a r a n .
• P a d a a s a l n y a , u n t u k m e n g e n a l
p a s t i s e s u a t u m a s a l a h , s i p e m b u a t
k e p u t u s a n p e r l u d i l e n g k a p i
9. Mengutip Data
• D a t a d a n m a k l u m a t y a n g s a n g a t
p e n t i n g a k a n d i a m b i l u n t u k
d i g u n a k a n b a g i m e n y e l e s a i k a n
m a s a l a h y a n g w u j u d .
• S u m b e r m a k l u m a t b o l e h d i d a p a t i
d a r i s u m b e r d a l a m a n d a n s u m b e r
l u a r a n o r g a n i s a s i .
• C o n t o h d a t a y a n g b o l e h d i p e r o l e h
d a r i s u m b e r d a l a m a n i a l a h
k a p a s i t i p e n g e l u a r a n , k e m a h i r a n
p e k e r j a d a n b i l a n g a n p e k e r j a
s e d i a a d a d a n b a h a n m e n t a h .
• C o n t o h d a t a y a n g b o l e h d i p e r o l e h
d a r i s u m b e r l u a r a n p u l a i a l a h
p e l u a n g
p a s a r a n , p e r s a i n g a n , p e m b e k a l d a n
k e a d a a n e k o n o m i .
• M a k l u m a t a t a u d a t a y a n g
10. Menganalisis Data
• B e r d a s a r k a n m a k l u m a t
y a n g d i k u m p u l k a n ,
p e n g u r u s -p e n g u r u s b o l e h
m e n g e n a l p a s t i l a t a r
b e l a k a n g m a s a l a h , p u n c a -
p u n c a m a s a l a h , p i h k a -
p i h a k y a n g t e r l i b a t ,
k e s a n m a s a l a h t e r h a d a p
o r g a n i s a s i d a n
s e b a g a i n y a .
• T e k n i k p e n g u m p u l a n
m a k l u m a t , k e s a h i h a n
s u m b e r m a k l u m a t d a n
k u a l i t i m a k l u m a t p e r l u
d i t i t i k b e r a t k a n d a l a m
p e r i n g k a t i n i .
11. Menjana Alternatif
• P a d a p e r i n g k a t i n i , p e m b u a t
k e p u t u s a n p e r l u m e n d a p a t k a n
b e b e r a p a p i l i h a n a t a u
a l t e r n a t i f k e p a d a
p e n y e l e s a i a n .
• A l t e r n a t i f -a l t e r n a t i f
k e p u t u s a n y a n g p a t u t d i b i n a
h a r u s l a h b e r d a s a r k a n
m a k l u m a t -m a k l u m a t y a n g
d i k u t i p d a n d i a n a l i s i s .
• D a l a m m e n j a n a a l t e r n a t i f
p e n y e l e s a i a n a t a u t i n d a k a n ,
p e m b u a t k e p u t u s a n m e m e r l u k a n
m a s a y a n g m e n c u k u p i u n t u k
b e r b u a t d e m i k i a n b e r d a s a r k a n
d a t a y a n g d i a n a l i s i s .
12. Menilai Alternatif
• S e t e l a h m e m p e r o l e h s e n a r a i
a l t e r n a t i f
p e n y e l e s a i a n , a l t e r n a t i f -
a l t e r n a t i f i n i p e r l u
d i b a n d i n g k a n d a n d i n i l a i
d e n g a n b e r p a n d u k a n k a e d a h -
k a e d a h t e r t e n t u s a m a a d a
d a l a m b e n t u k k u a n t i t a t i f a t a u
k u a l i t a t i f .
• D a l a m p r o s e s p e n i l a i a n
a l t e r n a t i f -a l t e r n a t i f
i n i , p e m b u a t k e p u t u s a n p e r l u
m e m b e r i r u a n g u n t u k
m e m b a h a s k a n p i l i h a n -p i l i h a n
y a n g a d a d a n m e n g e l u a r k a n
y a n g t e r b a i k .
• P e m b u a t a n k e p u t u s a n p e r l u
13. Kecukupan
• S e s u a t u a l t e r n a t i f i t u h a r u s
b o l e h m e n y e l e s a i k a n a t a u
s e k u r a n g -k u r a n g n y a m a m p u
m e r i n g a n k a n m a s a l a h y a n g
d i h a d a p i .
• J i k a t i d a k , a l t e r n a t i f t e r s e b u t
p a t u t d i g u g u r k a n d a r i p a d a
s e n a r a i a l t e r n a t i f
p e n y e l e s a i a n .
• T i n d a k a n i n i p e n t i n g a g a r s u m b e r
t e r h a d d a p a t d i g u n a k a n d e n g a n
b i j a k .
• A n a l i s i s f a e d a h -k o s j u g a b o l e h
14. Kesauran (boleh dilaksanakan)
• S e s u a t u a l t e r n a t i f i t u h a r u s l a h
b e r s i f a t t e r s a u r a t a u b o l e h
d i l a k s a n a k a n s e t e l a h
m e m p e r t i m b a n g k a n s e g a l a
k e k a n g a n y a n g w u j u d .
• K e k a n g a n b o l e h w u j u d d a r i s e g i
m a s a , w a n g , b a h a n , t e n a g a k e r j a ,
d a s a r k e r a j a a n , t e k n o l o g i d a n
l a i n -l a i n .
• S u a t u a l t e r n a t i f m u n g k i n
b e r s i f a r t e r s a u r t e t a p i
p e l a k s a n a a n n y a m u n g k i n
b e r c a n g g a h d e n g a n k r i t e r i a
e t i k a s e s e b u a h o r g a n i s a s i .
• A l t e r n a t i f s e b e g i n i s u d a h p a s t i
t i d a k a k a n m e n d a p a t p e n e r i m a a n
15. Realistik
• S e s u a t u a l t e r n a t i f i t u
m u n g k i n b e r s i f a t t e r s a u r
t e t a p i k e p u t u s a n y a n g
d i i n g i n i i t u m u n g k i n t i d a k
b o l e h d i c a p a i a t a u m e m e r l u k a n
m a s a y a n g p a n j a n g .
• C o n t o h n y a , k e s a n p o s i t i f d a n
f a e d a h d a r i p a d a p e l a k s a n a a n
s e s u a t u a l t e r n a t i f h a n y a
d a p a t d i n i k m a t i s e l e p a s s a t u
j a n g k a w a k t u y a n g a m a t
p a n j a n g .
• D e n g a n i n i , p e m b u a t k e p u t u s a n
b e r t a n g g u n g j a w a b u n t u k
16. Memilih Alternatif
• D a l a m p r o s e s p e m i l i h a n
i n i , p e n g a l a m a n p e m b u a t
k e p u t u s a n d a n r u j u k a n h a s i l
p e n y e l i d i k a n d a p a t m e m b a n t u
m e n c a p a i p e m i l i h a n
a l t e r n a t i f y a n g t e p a t d a n
b e r k e s a n .
• H a s i l p e n i l a i a n a l t e r n a t i f -
a l t e r n a t i f d a n m e l e t a k k a n
w a j a r a n k e a t a s s e t i a p n y a
m e m b o l e h k a n p e m b u a t
k e p u t u s a n m e m i l i h
a l t e r n a t i f t e r b a i k .
• A l t e r n a t i f y a n g t e r b a i k
m e r u p a k a n s u a t u l a n g k a h
y a n g a k a n d i a m b i l d a l a m
