ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik
Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)
Anadolu Üniversitesi Bilimsel
Araştırma Projeleri Birimi (BAP)
5.3 Diğer Rastlanan Sağlık Sorunları 2
5.3.1 Cinsel Sorunlar 3
Zihinsel yetersizliği olan çocukların biyolojik
anlamda cinsel gelişimi, genellikle diğer
yaşıtlarından farksız ve zekâ seviyelerinden
bağımsız olarak gerçekleşir.
Zekâ gelişiminde meydana gelen yavaşlama,
duraklama ve gerileme sonucu kişinin tutum ve
davranışlarının yanında sosyal uyumunda ve bu
çerçevede psiko-sosyal ve cinsel hayatında da bazı
sorunlara sebep olabilir.
Cinsel sorunların en yoğun olarak yaşandığı
dönem cinsel kimliğin elde edildiği gençlik
dönemidir.
5.3.1 Cinsel Sorunlar 4
Ergenlik döneminde
zihinsel ve duygusal
değişim, çoğu kez aynı
hız ile
gelişmemektedir.
Bu dönemde
çocuk psiko-
sosyal
sorunlar
yaşar.
Davranış
bozuklukları
görülür.
5.3.1 Cinsel Sorunlar 5
Zihinsel yetersizliğe sahip
çocuğu olan ailelerin
cinsellik konusunda daha
duyarlı davranmaları
gerekmektedir.
Bu süreçte olumlu
davranışların
gerçekleşebilmesi için
ailenin izlemesi gereken
tutum ve yöntemlerin
olduğu bilinmelidir.
Zihinsel yetersizliği olan
bireylerin iletişimde
bulunduğu yakın ve uzak
çevresi cinsel gelişim
evrelerine yönelik
yaşadıkları davranış
değişiklikleri hakkında
bilgilendirilmelidir.
5.3.1 Cinsel Sorunlar 6
Ergenlik döneminde karşı cinse olan
arzularının, art niyetli kişilerce
istismara uğratıldığı, özellikle bu
kişilerin; çocukların kendini ve olayı
yeterince ifade edememesinden
aldığı güçle bu istismarı rahatlıkla
gerçekleştirdikleri unutulmamalıdır.
5.3.1 Cinsel Sorunlar 7
5.3.2 Uyku Sorunları 8
Sağlıklı bir uyku, insan
bedeninin pek çok
sisteminin fonksiyonu için
olduğu kadar yaşam
kalitesi için de son derece
önemlidir.
5.3.2 Uyku Sorunları 9
Çocuklarda uyku sorunları
dikkat eksikliği, okulda
başarısızlık, sosyal gelişme
geriliği ve bazı fiziksel
yeteneklerde gerilik gibi
sorunlara yol
açabilmektedir.
Çocuklarda horlama,
uykusuzluk, uykuda nefes
durması, sabahları zor
uyandırılma veya gündüz
performansında düşme
görüldüğünde mutlaka bir
hekime başvurulmalıdır.
Erken çocukluk döneminde
24 saatin yaklaşık yarısı
uykuda geçerken ergenlik
döneminde günlük uyku
süresi ortalama 9 saattir.
5.3.2 Uyku Sorunları 10
Engelli bireylerde; düzensiz uyku,
kısa süreli uyku, gece uyanma,
gündüz uykusuzluk gibi sorunların
yaşandığı ve bu sorunların özellikle
zihinsel yetersizliği olan, sık ilaç
kullanan, epilepsisi, serebral palsisi
olan ve yaşı küçük engelli
çocuklarda daha fazla görüldüğü de
belirtilmektedir.
5.3.2 Uyku Sorunları 11
Down Sendromlu
çocuklarda doğumsal
hava yolu darlığından
dolayı solunum
sorunlarına bağlı olarak
uyku bozuklukları
görülebilmektedir.
Gündüz
uykusuzluğuna
epilepsisi olan
çocuklarda daha sık
rastlanmaktadır.
Özellikle nörolojik
yetersizliklerin uyku
düzeninde bozulmalara
neden olduğu
bilinmektedir.
5.3.2 Uyku Sorunları 12
Düzenli Uyku İçin Öneriler:
1. Çocuğunuzun her gece en az 9 saat uyuduğundan emin olun.
2. Düzenli bir uyku saati belirleyin.
3. Uyku zamanına yakın kafeinli gıdalar almamasını sağlayın.
4. Çocuğunuzun bir uyku ritüeli geliştirmesine yardımcı olun.
5. Akşam geç saatlere kadar uyanık kalmasına izin vermeyin.
6. Çocuğunuzun yatak odasının karanlık olduğundan emin olun.
7. Çocuğunuzun televizyon karşısında uyuya kalmasına izin vermeyin.
8. Çocuğunuzun yatağına özen gösterin.
9. Çocuğunuzun yatak odasının ısısını kontrol edin.
5.3.2 Uyku Sorunları 13
5.3.3 Duygu Durum ve Kaygı Bozuklukları 14
Hafif derece zihinsel
yetersizliği olan çocuk
ve ergenlerde
davranım bozukluğu
yaygınlığı %33 olarak
bildirilmiştir.
Duyguların az ifade
edilmesi, yavaşlık, ilgi
azlığı ve sosyal
çekilme gibi belirtiler
zihinsel yetersizlik
belirtileri ile sıklıkla
karışmaktadır.
5.3.3 Duygu Durum ve Kaygı Bozuklukları 15
Hafif ve orta derece zihinsel
yetersizliği olan bireyler
günlük yaşam koşulları
karşısında yoğun kaygı
yaşayabilmekte ve
psikosomatik belirtiler
gösterebilmektedirler.
Ellerini ve kollarını giysilerin içine
saklama, bakım veren kişilere aşırı
yapışma gibi korku belirtileri, yüz
kızarması, terleme gibi fizyolojik
belirtiler, saldırgan, huzursuz ve
tekrarlayıcı davranışların artması,
kendini yaralama ve uykusuzluk
gibi belirtilerle tanı konur.
5.3.3 Duygu Durum ve Kaygı Bozuklukları 16
5.3.4 Dil ve Konuşma Sorunları 17
Normal gelişim gösteren çocuklarla
karşılaştırıldığında, zihinsel
yetersizliği olan çocukların zayıf dil
becerilerine sahip oldukları görülür.
Zihinsel gelişme geriliği olan
çocuklar normal yaşıtlarına göre daha
kısa ve daha basit cümleler kurarlar.
Soyut kavramlar yeterince
gelişmediği için somut terimleri daha
fazla kullanırlar.
5.3.4 Dil ve Konuşma Sorunları 18
Konuşma ve dil sorunları
zihinsel yetersizliğin derecesine
göre artış göstermektedir, toplam
görülme sıklığının %50 civarında
olduğu bildirilmektedir.
Zihinsel yetersizliği olan
çocukların yarısından fazlasının
konuşma ve dil terapisine
gereksinimi vardır.
5.3.4 Dil ve Konuşma Sorunları 19

More Related Content

5.3 diğer rastlanan sağlık sorunları

  • 1. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi (BAP)
  • 2. 5.3 Diğer Rastlanan Sağlık Sorunları 2
  • 4. Zihinsel yetersizliği olan çocukların biyolojik anlamda cinsel gelişimi, genellikle diğer yaşıtlarından farksız ve zekâ seviyelerinden bağımsız olarak gerçekleşir. Zekâ gelişiminde meydana gelen yavaşlama, duraklama ve gerileme sonucu kişinin tutum ve davranışlarının yanında sosyal uyumunda ve bu çerçevede psiko-sosyal ve cinsel hayatında da bazı sorunlara sebep olabilir. Cinsel sorunların en yoğun olarak yaşandığı dönem cinsel kimliğin elde edildiği gençlik dönemidir. 5.3.1 Cinsel Sorunlar 4
  • 5. Ergenlik döneminde zihinsel ve duygusal değişim, çoğu kez aynı hız ile gelişmemektedir. Bu dönemde çocuk psiko- sosyal sorunlar yaşar. Davranış bozuklukları görülür. 5.3.1 Cinsel Sorunlar 5
  • 6. Zihinsel yetersizliğe sahip çocuğu olan ailelerin cinsellik konusunda daha duyarlı davranmaları gerekmektedir. Bu süreçte olumlu davranışların gerçekleşebilmesi için ailenin izlemesi gereken tutum ve yöntemlerin olduğu bilinmelidir. Zihinsel yetersizliği olan bireylerin iletişimde bulunduğu yakın ve uzak çevresi cinsel gelişim evrelerine yönelik yaşadıkları davranış değişiklikleri hakkında bilgilendirilmelidir. 5.3.1 Cinsel Sorunlar 6
  • 7. Ergenlik döneminde karşı cinse olan arzularının, art niyetli kişilerce istismara uğratıldığı, özellikle bu kişilerin; çocukların kendini ve olayı yeterince ifade edememesinden aldığı güçle bu istismarı rahatlıkla gerçekleştirdikleri unutulmamalıdır. 5.3.1 Cinsel Sorunlar 7
  • 9. Sağlıklı bir uyku, insan bedeninin pek çok sisteminin fonksiyonu için olduğu kadar yaşam kalitesi için de son derece önemlidir. 5.3.2 Uyku Sorunları 9
  • 10. Çocuklarda uyku sorunları dikkat eksikliği, okulda başarısızlık, sosyal gelişme geriliği ve bazı fiziksel yeteneklerde gerilik gibi sorunlara yol açabilmektedir. Çocuklarda horlama, uykusuzluk, uykuda nefes durması, sabahları zor uyandırılma veya gündüz performansında düşme görüldüğünde mutlaka bir hekime başvurulmalıdır. Erken çocukluk döneminde 24 saatin yaklaşık yarısı uykuda geçerken ergenlik döneminde günlük uyku süresi ortalama 9 saattir. 5.3.2 Uyku Sorunları 10
  • 11. Engelli bireylerde; düzensiz uyku, kısa süreli uyku, gece uyanma, gündüz uykusuzluk gibi sorunların yaşandığı ve bu sorunların özellikle zihinsel yetersizliği olan, sık ilaç kullanan, epilepsisi, serebral palsisi olan ve yaşı küçük engelli çocuklarda daha fazla görüldüğü de belirtilmektedir. 5.3.2 Uyku Sorunları 11
  • 12. Down Sendromlu çocuklarda doğumsal hava yolu darlığından dolayı solunum sorunlarına bağlı olarak uyku bozuklukları görülebilmektedir. Gündüz uykusuzluğuna epilepsisi olan çocuklarda daha sık rastlanmaktadır. Özellikle nörolojik yetersizliklerin uyku düzeninde bozulmalara neden olduğu bilinmektedir. 5.3.2 Uyku Sorunları 12
  • 13. Düzenli Uyku İçin Öneriler: 1. Çocuğunuzun her gece en az 9 saat uyuduğundan emin olun. 2. Düzenli bir uyku saati belirleyin. 3. Uyku zamanına yakın kafeinli gıdalar almamasını sağlayın. 4. Çocuğunuzun bir uyku ritüeli geliştirmesine yardımcı olun. 5. Akşam geç saatlere kadar uyanık kalmasına izin vermeyin. 6. Çocuğunuzun yatak odasının karanlık olduğundan emin olun. 7. Çocuğunuzun televizyon karşısında uyuya kalmasına izin vermeyin. 8. Çocuğunuzun yatağına özen gösterin. 9. Çocuğunuzun yatak odasının ısısını kontrol edin. 5.3.2 Uyku Sorunları 13
  • 14. 5.3.3 Duygu Durum ve Kaygı Bozuklukları 14
  • 15. Hafif derece zihinsel yetersizliği olan çocuk ve ergenlerde davranım bozukluğu yaygınlığı %33 olarak bildirilmiştir. Duyguların az ifade edilmesi, yavaşlık, ilgi azlığı ve sosyal çekilme gibi belirtiler zihinsel yetersizlik belirtileri ile sıklıkla karışmaktadır. 5.3.3 Duygu Durum ve Kaygı Bozuklukları 15
  • 16. Hafif ve orta derece zihinsel yetersizliği olan bireyler günlük yaşam koşulları karşısında yoğun kaygı yaşayabilmekte ve psikosomatik belirtiler gösterebilmektedirler. Ellerini ve kollarını giysilerin içine saklama, bakım veren kişilere aşırı yapışma gibi korku belirtileri, yüz kızarması, terleme gibi fizyolojik belirtiler, saldırgan, huzursuz ve tekrarlayıcı davranışların artması, kendini yaralama ve uykusuzluk gibi belirtilerle tanı konur. 5.3.3 Duygu Durum ve Kaygı Bozuklukları 16
  • 17. 5.3.4 Dil ve Konuşma Sorunları 17
  • 18. Normal gelişim gösteren çocuklarla karşılaştırıldığında, zihinsel yetersizliği olan çocukların zayıf dil becerilerine sahip oldukları görülür. Zihinsel gelişme geriliği olan çocuklar normal yaşıtlarına göre daha kısa ve daha basit cümleler kurarlar. Soyut kavramlar yeterince gelişmediği için somut terimleri daha fazla kullanırlar. 5.3.4 Dil ve Konuşma Sorunları 18
  • 19. Konuşma ve dil sorunları zihinsel yetersizliğin derecesine göre artış göstermektedir, toplam görülme sıklığının %50 civarında olduğu bildirilmektedir. Zihinsel yetersizliği olan çocukların yarısından fazlasının konuşma ve dil terapisine gereksinimi vardır. 5.3.4 Dil ve Konuşma Sorunları 19