�ݺ�ߣ

ต้นแบบอาชีวศึกษา
เพื่อพัฒนาท้องถิ่น
เรียนแบบ PjBL : โครงการเหมือน
เจ้าของอาชีพ ขนาด Lab
College Scale
ต้นแบบอาชีวศึกษา
เพื่อพัฒนาท้องถิ่น
เรียนแบบ PjBL : โครงการเหมือน
เจ้าของอาชีพ ขนาด Lab
College Scale
โดย ศึกษานิเทศก์ สุภาภรณ์ ปฐมพรชัยศิริ
ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีวศึกษาภาคเหนือ หน่วยศึกษานิเทศก์
สํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา

PBL MODEL
ประกอบด้วย ๓ ส่วน
๕ ขั้นตอน การขับเคลื่อนโครงการของ ศน.
๕ ภาระกิจ ของครูผู้จัดการบูรณาการ
๕ ระดับ การพัฒนาทักษะของผู้เรียน

๕ ขั้นตอน การขับเคลื่อนโครงการ
๑. การประชุมชี้แจง
๒. การนิเทศอบรมเรื่องการถอดองค์ความรู้จากเจ้าของอาชีพ
๓. การนิเทศอบรมการเขียนแผนการเรียนรู้หน่วยบูรณา
การ และการสร้างสื่อ ICT
๔. การนิเทศ
๕. การสัมมนา

๕ ภาระกิจของครูผู้จัดการบูรณาการ
๒ ประชาสัมพันธ์ ให้เพื่อนครูเข้าร่วมใช้โครงการเป็นฐาน
๑ ถอดองค์ความรู้จากเจ้าของอาชีพ
๓ เขียนแผนการเรียนรู้หน่วยบูรณาการ และสร้างสื่อ ICT
๔ ดําเนินการ LAB College Scale
๕ สรุปองค์ความรู้เป็นเทคโนโลยีของวิทยาลัย

๕ ระดับ การพัฒนาทักษะของผู้เรียน
๑ การเลียนแบบโดยมีผู้สอนควบคุม
๒ การเลียนแบบได้เองโดยไม่มีผู้ควบคุม
๓ แม่นยํา (precision)
๔ การประยุกต์
๕ ปฏิบัติได้เป็นธรรมชาติของชีวิต

แนวทาง หลักการ

หลักการ แนวทาง ในการขับเคลื่อน
การบูรณาการ เป็นนวัตกรรมของแต่ละวิทยาลัย
วิจัยชั้นเรียน เพื่อพัฒนาผู้เรียนเข้าสู่อาชีพ ตามแนวทางของ Dave’s Psychomotor
Domain เป็นนวัตกรรมของครูผู้สอน ผู้จัดการบูรณาการ
แนวคิดการจัดการเรียนการสอนทางอาชีวศึกษาเกษตร เป็นแนะแนวสร้างความมั่นใจให้
ผู้เรียน
การแพร่ขององค์ความรู้ เป็นกระบวนการของผู้จัดการบูรณาการนําข้อมูลเดิมมาพัฒนา
กิจกรรมในการผลิตรอบใหม่
การออกแบบเป้าหมายร่วมกัน สําหรับการใช้โครงการเจ้าของอาชีพเป็นฐาน เป็น MOU
การเลือกเจ้าของอาชีพเป็นฐาน เป็นนวัตกรรมของวิทยาลัย

วิธีการเรียน ใช้ทุกรูปแบบของการบูรณาการ
(Models of Integration)
1. แบบสอดแทรก (Infusion Instruction) แบบผู้สอนคนเดียวไปเลือกเนื้อหาจากเจ้าของอาชีพ หรืออาชีพที่
กําลังดําเนินการลองทําในวิทยาลัย มาสอนในรายวิชาของตนเอง
2. แบบคู่ขนาน (Parallel Instruction) แบบผู้สอนตั้งแต่ ๒ คน ขึ้นไป ครูผู้สนใจมาร่วมปรึกษากับครูผู้จัดการ
บูรณาการ ระบุเลือกกิจกรรมย่อยที่จะเกิดขึ้นในวิทยาลัยใน L-C Scale ชัดเจน เพื่อนําไปสอนในรายวิชาขอ
ตนเอง ครูมาพบกันครั้งแรกเท่านั้น
3. แบบสหวิทยาการ (Multidisciplinary Instruction/ Interdisciplinary ) แบบผู้สอน ๒ คน ขึ้นไปมาร่วม
สร้างอาชีพ เรียกว่าทีมสหสาขาวิชาชีพ ครูผู้สนใจพาผู้เรียนในรายวิชาตนเองมาร่วมทํากิจกรรม ใน L-C
Scale จนกระทั่งได้งานวิจัยหาข้อมูลเพื่อเพิ่มผลผลิต และวิจัยชั้นเรียน
4. แบบข้ามวิชาหรือเป็นคณะ (Transdisciplinary Instruction) ครูต่างแผนกวิชา ต่างชั้นปี
ต่างภาคเรียน ที่มีจุดประสงค์ตามหลักสูตร พาผู้เรียนมาร่วมกันสร้างอาชีพ ต้องการพัฒนา
ผู้เรียนเข้าสู่อาชีพ ใช้ L-C Scale เป็นแหล่งเรียนรู้ วิจัยเทคโนโลยีและวิจัยชั้นเรียน

บูรณาการแบบใดเหมาะสม เป็นนวัตกรรมของวิทยาลัย
การขับเคลื่อน
ระยะแรก
ได้แบบสอดแทรก
ครูนําเนื้อหา
โครงการจาก
เอกสารเจ้าของ
อาชีพ /สื่อ ict
เจ้าของอาชีพ ไปใช้
สอนในวิชาตนเอง
วัดผลแบบเดิม
การขับเคลื่อนระยะที่ ๒
ได้แบบขนาน ครูผู้จัดการ
บูรณาการ เสนอกิจกรรมที่
สําคัญที่จะเกิดขึ้นใน L-C
scale ให้ครูหลายท่านมา
เลือกกิจกรรม แล้วแยกย้ายกัน
ออกไปทําการสอน วัดผล
แบบเดิมและหรือแบบสภาพ
จริง แล้วส่งผลการเรียนประจํา
วิชาของตนเอง
การขับเคลื่อนระยะที่ ๓
ได้แบบสหวิทยาการและข้ามคณะ
วิชา เป็นการยกระดับต่อเนื่อง
จากระยะที่ ๒ โดยการจัดการให้
ครูนําความรู้/ ข้อมูลที่สําคัญ/
ปัญหาและอุปสรรค/
ข้อเสนอแนะ เพื่อชี้ทางพัฒนาการ
เพิ่มผลผลิต มารวมกันในลักษณะ
จัดประชุมกลุ่มย่อย หรือสัมมนา
เพื่อสร้างกิจกรรมใหม่ต่อไป
วัดผลแบบเดิมน้อยลงและเพิ่ม
แบบสภาพจริงมากขึ้น

Dave’s Psychomotor Domain
Stage
Category or
Stage
Behavior Description
Examples of activities, demonstrations,
and evidence of learning
Action Verbs
1 Imitation Copy action of another
Watch teacher or trainer and repeat action, process,
or activity
Copy, follow, replicate, repeat,
adhere, observe, identify,
mimic, try, reenact, and
imitate
2 Manipulation
Reproduce activity from
instructions
Carry out task from written or verbal instructions
Re-create, build, perform,
execute, and implement
3 Precision
Execute skill reliably,
independent of help
Perform a task or activity with expertise and to high
quality without assistance or instruction; able to
demonstrate an activity to other learners
Demonstrate, complete, show,
perfect, calibrate, control, and
practice
4 Articulation
Adapt and integrate expertise
to satisfy a non-standard
objective
Relate and combine associated activities to develop
methods to meet varying, novel requirements
Construct, solve, combine,
coordinate, integrate, adapt,
develop, formulate, modify,
master, improve, and teach
5 Naturalization
Automated, unconscious
mastery of activity and related
skills at strategic level
Define aim, approach, and strategy for use of
activities to meet strategic need
Design, specify, manage,
invent, and project-manage
http://en.wikiversity.org/wiki/Instructional_design/Psychomotor_behaviors/Introduction

Imitation
Copy, follow, replicate,
repeat, adhere, observe,
identify, mimic, try, reenact,
and imitate
Manipulation
Re-create, build,
perform, execute, and
implement
Precision
Demonstrate, complete,
show, perfect, calibrate,
control, and practice

Articulation
Construct, solve,
combine, coordinate,
integrate, adapt, develop,
formulate, modify,
master, improve, and
teach
Naturalization
Design, specify,
manage, invent, and
project-manage

แนวคิดการจัดการเรียนการสอนทางอาชีวศึกษาเกษตร
ฝึกชาวบ้านให้เข้าใจการเกษตรประณีตใช้เวลานานถึง 3 ปี
หาข้อตกลงร่วมกันในการเลือกอาชีพ ผู้เรียนร่วมมือกันทุกชั้นปี
โครงการที่ใช้เป็นฐาน ควรเป็นโครงการที่เป็นอาชีพได้ ทําตลาดได้
ทํางานโดยไม่ได้คิดหาความรู้  ใช้แรงงานเท่านั้น ไม่ใช่ทิศทางไปสู่อาชีพเกษตรกรที่น่าภาคภูมิใจ
เหนื่อยแล้ว มีความรู้ มีการคิดวิเคราะห์ไปด้วย  คือ การเหนื่อยแล้วปลื้มใจ พอใจ
การบูรณาการต้องมีผลลัพธ์
ที่สมองผู้เรียนทั้ง ๒ ซีก ถูกกระตุ้นให้
พัฒนา
การเกษตรรู้จริง  เข้าใจวงจรชีวิต  สร้างภาพ
แห่งฝันเป็น สามารถสร้างอาชีพรํ่ารวยได้
พืชทุกต้นที่ปลูก เป็นสื่อการเรียนรู้ ดังนั้นปลูก ๑ งาน ก็ได้สื่อจริงมาเรียนรู้มากมาย

การแพร่ขององค์ความรู้จากพี่สู่น้อง
องค์ความรู้ เหมือนดั่งเกล็ดผลึกด่างทับทิม
ใส่ลงไปในแก้วมีนํ้าใส สีแดงกระจายออกไปจนนํ้าทั้งแก้วมีสีแดงได้เอง
ขอบเขตของแก้วนั้น วิทยาลัยต้องกําหนดและค้นหาขอบเขตที่เหมาะสม
เป็นนวัตกรรมของวิทยาลัย
ศูนย์การเรียนบ้านนาโต่ วษท. เชียงราย มีนวัตกรรม ที่เกื้อหนุนการแพร่องค์ความรู้
คือ การอยู่หอพักมีการลงงานเช้า พี่ช่วยน้อง พื้นที่ดูแลขนาดเล็กมองเห็นกันและกันได้ทั่วถึง
ใช้สื่อ IT/Face book ทีมครูทุกคนฝึกตนเองเรียนรู้ไปพร้อมผู้เรียน หัวหน้าศูนย์การเรียนบริการเด่น
มี อ. ชัยชุมพล สุริยะศักดิ์ เจ้าของอาชีพ และศึกษานิเทศก์ เป็นโค้ช

แนวคิด: Backward Design จากผลผลิตของการบูรณาการ
คณิต ระดับชั้น....
วิทยาศาสตร์เกษตร ส๑ ช๒
การเกษตรผสมผสาน ช๓
หลักพืชกรรม โครงการ สถิติการ
ทดลอง เศรษฐกิจพอเพียง เลี้ยง
สุกร ทักษะการผลิตสัตว์ปีก ชภาษาอังกฤษ ส๑ ช๑
เป็นฐาน : เอกสารตั้งต้น ..... โดยอาจารย์ชัยชุมพล สุริยะศักดิ์ จํานวน 20 หน้า
ผลสะท้อน ผลงานของ
ผู้เรียน ผลผลิต
คะแนนสอบ
ภาพกระบวนการ ฯ

การเลือกเจ้าของอาชีพเป็นฐาน
เป็นผู้ประสบความสําเร็จมาแล้ว
มีตลาดรองรับ และแบ่งส่วนการตลาดให้วิทยาลัย
มีปฏิทินการผลิตที่ทําตามได้
เป็นนักวิทยาศาสตร์
มีเวลาในการปรึกษาให้ ผู้เรียน ครูได้ถามปัญหา ดูงาน

พื้นที่ทําโครงการ
Lab-college scale
หลักการ : เป็นพื้นที่ ๑ งาน
สามารถมีเวลาเก็บข้อมูลเชิงลึกทั้งพื้นที่
ทบทวนเปรียบเทียบการลงทุนระหว่างอาชีพพืชแต่ละชนิด
เก็งกําไรได้เร็วในการคิดขยายพื้นที่มากขึ้นเป็นไร่
พอแรงกับ1 คนเมื่อเข้าสู่อาชีพเกษตรกรรายย่อย

การเขียนแผนการเรียนรู้หน่วยบูรณาการ
เขียนเพิ่มอีก ๑ หน่วย ต่อรายวิชา เพื่อสะดวกในการจัดการตามวงจรชีวิต ในฟาร์มจริง
ชื่อหน่วยการเรียนบูรณาการฐานอาชีพ...........................................

หัวข้อที่เพิ่มในแผนการเรียนรู้
• อ้างอิงจากเอกสารเจ้าของอาชีพ เลขหน้าที่ ........เรื่อง..........
• ตัวชี้วัดในการผลิตจากเจ้าของอาชีพตลอดระยะการผลิตอาชีพ….
• คุณลักษณะของผู้เรียนที่เข้าสู่อาชีพเฉพาะกรณีอาชีพ….
• เครื่องมือการประเมินสภาพจริง จาก พื้นที่ทําฟารม Lab - college
Scale
• ระยะวันที่/เวลาในการประเมินในพื้นที่ L-C Scale

หลักการสําคัญ คือ จําไว้ ว่า
บูรณาการกับสมองผู้เรียน
ต้องมีผลงานระดับสมอง ทั้ง ๓ พิสัย
(พุทธิพิสัย ทักษะพิสัย และ จิตพิสัย)
มิใช่ บูรณาการกับแรงงานทาส

“โครงการบูรณาการกับเจ้าของอาชีพ”
มีขอบเขต เป็น Lab – College Scale
ใช้การบูรณาการข้ามชั้น ข้ามสาขาวิชา
ข้ามภาคเรียน ยาวนาน ๓ ปี
เป็นฐานให้กับรายวิชาตามหลักสูตร
และการหารายได้ระหว่างเรียน
ได้นิยามลักษณะโครงการ

กระบวนการบูรณาการกับเจ้าของอาชีพ
๑. เลือกอาชีพ ตัวอย่าง: ผลิตฟักทองญี่ปุ่นส่งศูนย์พัฒนาโครงการหลวงม่อนเงาะ
๒. เจ้าของอาชีพไปบรรยายให้ผู้เรียนทุกคน
๓. เลือกผู้เรียนและครูไปศึกษาดูงาน
๔. ครูและผู้เรียนทุกคนกําหนดกิจกรรมและเป้าหมายร่วมกันกับเจ้าของอาชีพ
๕. ขอบเขตเป้าหมายระบุไว้ในเอกสารตั้งต้นที่ใช้เป็นสื่อสําหรับทีมงาน
๖. ครูเขียนแผนการเรียนรู้โดยใช้เอกสารตั้งต้นอ้างอิงระบุหมายเลขหน้าของเอกสารได้
ชัดเจน
๗. ดําเนินการ L-C Scale จนกว่าผู้เรียนจะเก่ง แก้ปัญหาได้ ขายผลิตผลได้ ได้ผู้เรียน
ระดับ naturalization
๘. สัมมนากับเจ้าของอาชีพ
๙. สรุปเป็นเทคโนโลยีที่เหมาะสมในขอบเขต L-C Scale ของวิทยาลัย
๑๐. จัดฝึกงานภายนอก โดยไปฟาร์มเป้าหมายเดียวกับอาชีพผลิตฟักทองญี่ปุ่นเข้าแถว

๕ ภารกิจ ของครูผู้จัดการบูรณาการ
ประกอบด้วย ๔ แผ่น ต่อไปนี้

5 ภาระกิจการบูรณาการบนฐานเจ้าของอาชีพ
เพื่อสร้างทักษะการทํางาน
ค้นหาเจ้าของอาชีพที่ประสบความสําเร็จในการผลิต และ การตลาด
อัดเสียง ถ่ายภาพ สร้าง powerpoint
สร้างสื่อICTอาชีพ จากการถอดองค์
ความรู้
สร้างเอกสารคําสัมภาษณ์ ให้ครบกระบวนการผลิตถอดองค์ความรู้เจ้าของอาชีพ
หามาตรฐานของวงจรชีวิตของพืช/สัตว์ นํามาสร้างแบบวัดผล
ประชาสัมพันธ์สื่อเอกสารและสื่อICT อาชีพ ให้คณะครูทุกคนเชิญชวนเข้าร่วมบูรณา
การ
สร้างแผนการสอน/หน่วยการสอน/อ้างอิงกับเอกสารเจ้าของอาชีพ ของครูแต่ละรายวิชา
จําลอง lab-college scale เจ้าของอาชีพ เผยแพร่ให้คณะครู
ผู้จัดการบูรณาการ ประสานงานให้ร่วมกันสร้างฟาร์ม L-C scale ตามแผนบูรณา
การ
ภ.
1
ภ.
2
ภ.
3
ภ.
4

สรุปองค์ความรู้ สร้างองค์ความรู้
สร้างสื่อการสอนหน่วยบูรณาการ
ภ. 4
จิตพิสัย
ผู้เรียนก่อ
ปัญหา
ประสบการณ์ ทําฟาร์ม L-C scale
ต้องการใช้ปัจจัยทดแทน
ให้ทําวิจัยแยกพื้นที่ออกไปต่างหาก
สิ่งแวดล้อมเปลี่ยน
ปัจจัยการผลิตไม่เหมือน
ไม่เหมือน มีปัญหา ระหว่างการทําฟาร์มสําเร็จ ได้เหมือนเจ้าของอาชีพ
ครูสัมมนา สรุปองค์ความรู้
สร้างองค์ความรู้เป็นของสถานศึกษา
สร้างสื่อการสอนหน่วยบูรณาการ
สื่อICT ของรายวิชา
ครูสรุปวิจัยชั้นเรียน :
พิสัยทางการศึกษาที่มีผลต่อการ
พัฒนาผู้เรียนสู่ความสําเร็จ
ต้องการศึกษาสูตรปุ๋ ยใหม่
สร้างสารผสมใหม่
ให้ทําวิจัยเทคโนโลยี
วิจัยเทคโนโลยีการผลิต
นําผล
วิจัยมา
ขยาย/
ทําซํ้า
Area

ขณะทําฟาร์ม สอนบูรณาการหลายวิชา ประเมินสภาพจริง
จัดสรรคะแนนจิตพิสัย ทักษะพิสัย พุทธิพิสัย (ถ้ามี) ให้ ผู้จัดการบูรณาการตามลําดับ
เกณฑ์การประเมินจิตพิสัย ใช้ตัวชี้วัดขยันอิงตามเจ้าของอาชีพ :
วินัย รับผิดชอบ ตรงเวลา ทําถูกต้องครบถ้วน ไม่ขโมย ไม่คิดร้าย
เกณฑ์การประเมินทักษะพิสัย ใช้ตัวชี้วัดวงจรชีวิตพืช/สัตว์ อิงตามเจ้าของอาชีพ :
รอคอยคําตอบจากการทําฟาร์ม เทียบกับขนาดของส่วนต่างๆ ของพืช/สัตว์  จํานวน
วันเจริญเติบโต  จํานวนทักษะ ความถูกต้องในการทําทักษะ  การสังเกตสิ่งที่ผิดไป
จากแบบอย่างของเจ้าอาชีพ   แบบทดสอบทักษะตามหลักการประเมินสภาพจริงที่
หลีกเลี่ยงแบบทดสอบหลายตัวเลือก
ภ.
4

ขยายสู่ฟาร์มการค้า ผู้เรียนหารายได้ ผู้จบการศึกษารับจ้าง
ทําฟาร์ม ๑-๒ ไร่ เครือข่ายชุมชน
สร้างองค์ความรู้เป็นของสถานศึกษา
เป็นวิทยาลัย
แห่งเทคโนโลยี
คุณภาพการศึกษา ของการอาชีวศึกษาเกษตร
รายได้ศิษย์
ปัจจุบัน/ศิษย์เก่า
เครือข่ายอาชีพ
....
แก้ปัญหา
เกษตรกร
ภ.
5
กําลังหางบ
สนับสนุน

๕ ระดับ การพัฒนาทักษะของผู้เรียน๕ ระดับ การพัฒนาทักษะของผู้เรียน
การดําเนินงาน ๑๑ วิทยาลัยภาคเหนือ
ศูนย์การเรียนบ้านนาโต่เป็น สถานที่ดําเนินการ มานาน ๓ ภาคเรียน
ผู้เรียนตอบสนองดีมาก
การพัฒนาผู้เรียนทุกคนได้ถึงระดับ ๓ ความแม่นยํา ส่วนระดับ ๔ และ ๕ มีบางพฤติกรรม
บางคน บางเรื่อง เท่านั้น
การดําเนินการ ๒๗ อาชีพ ของ ภาคเหนือ ทําครบรอบอาชีพ จํานวน ๖ อาชีพ
ที่เหลืออีก ๒๑ อาชีพอยู่ระหว่างการดําเนินการผลิตรอบที่ ๑

�ݺ�ߣ

555 pbl2558model

More Related Content

555 pbl2558model