6 настай хүүхдийн нас сэтгэхүйн онцлог
- 2. 6 настны оюун ухааны хөгжил
(Сэтгэхүйн үйлдлийн өмнөх шат)
Сэтгэхүйн хөгжил:
Сэрж мэдрэхүй:
Бодит байдлаас юмсын гадаад, үндсэн шинжийг
сэрж мэдэрнэ.
Бодит эд юмстай харилцах үйлдэл хийнгээ танин
мэднэ
• Тоглоом
• 5 мэдрэхүйг ажиллуулах
- 3. Сэтгэхүйн хөгжил:
Хүртэн төсөөлөхүй:
Хурц тод, нүдэнд харагдах зүйлд анхаарлаа
төвлөрүүлээд гол зүйлийг орхидог
Анхаарлын багтаамж 3-4 обьект, төвлөрөх хугацаа 7-
10 мин
Ой тогтоолт нь санамсаргүй өнгөц шинжтэй, юмыг
байгаа чигээр нь тогтоож сэргээн санана.
Хараа, сонсголын ой түлхүү хөгжинө.
Өдөр тутмын амьдрал дахь хэрэглэдэг зүйлс,
сонирхолтой сэтгэл татсан зүйлээ амархан тогтооно,
сэргээн санах нь сул
• Давталт
• Амьдрал дотор нь сургах
- 4. Хэл ярианы хөгжил
Бусдыг ойлгох:
Бусдын яриаг анхааралтай сонсоно, бүрэн
ойлгоно. Авиаг ялгаж сонсоно
Хийсвэр утгатай үгийг ойлгохгүй
Зүйр цэцэн үгийн утгыг ойлгоно
Дуу хоолой, хэл ярианы өнгө ялгаатай болон
төстэй талыг ялгана
Асуултад хариулна
• Хүүхэд бүртэй харилцах боломжийг гаргах
• Тэд хоорондоо харилцах боломжийг олгох
- 5. Хэл ярианы хөгжил
Өөрийгөө илэрхийлэх:
Үзэж харсан зүйлдээ тулгуурлан “худлаа” зохиож ярина
Эргэн тойрны үйл ажиллагаатай холбоотой Яагаад? Ямар
хачин юм вэ? гэсэн учрыг ойлгох асуулт тавина
Яриа нь тоочсон шинжтэй, хурц, нэр үг, үйл үг, аялга үг,
төлөөний нэр, тэмдэг нэр голдуу хэрэглэнэ.
Идэвхитэй үгийн нөөц ихсэнэ. (1900-2000)
Ахуйн яриандаа хүсэж мөрөөдөх, шаардах, хүсэх төлөвийг
өргөн хэрэглэдэг мэдрэмжээ илэрхийлж сурна
Шүлгийг уранаар уншихыг эрмэлзэнэ.
Үгэн тоглоомоор тоглох дуртай болно
Ярих боломжийг аль болох олгох
- 6. Суралцахуйн үйлийн хөгжил: (Танин мэдэхүйн төвшин)
Сэргээн санах:
• Ойр зуурын эд юмсыг хэлбэр, хэмжээ, өнгөөр нь
ангилна. Геометрийн үндсэн дүрсийг ялгана, нэрлэнэ
• Эд юмсыг ерөнхий ойлголтоор нэрлэнэ
• Үндсэн 4 өнгө ялгана, нэрлэнэ
• 100 хүртэл хийсвэрээр тоолж чадна
• Цаг, хугацаа орон зайн тухай анхны мэдэгдэхүүнтэй
болно
• Хүсэж буй зүйл хийх гэж буй зүйлийнхээ ялгааг мэднэ
• Байгалийн танил авиаг ялгаж, нэрлэнэ
• Гол шинж чанараас гол бишийг ялгаж чадахгүй
• Хийсвэрлэлийн түвшин рүү халихгүй байх
• сэргээн санах түвшин гол байр суурийг эзэлнэ
- 7. Нийтлэг анхаарах зүйлс
Ачаалал, дарамтад оруулахгүй байх (6 настан – бага насны
хүүхэд – 1 дүгээр ангийн хүүхдэд тавигддаг шаардлагыг шууд буулгахгүй байх)
Хүүхдийн бүх талын хөгжлийг анхаарах
Аль нэг талыг орхигдуулахад гарах сөрөг үр дагавар:
Оюун ухаан (суралцах чадвараар дутах )
Бие бялдар (эрүүл мэнд нь суралцах, ажиллах
ачаалал даахгүйд хүрэх)
Сэтгэл-нийгэмшихүй (төлөвшил, амьдрах
чадвараар дутах)
Суралцах дур, сонирхолыг нь дэмжих
- 8. Хүүхдийн хөдөлгөөний хөгжлийн
зарчим
3 зарчим
1. Толгойноос доошоо хөлийн хуруу хүртэлх
дарааллаар хөгждөг
2. Хөдөлгөөний хөгжлийн чадвар биеийн төв
хэсгээсээ эхэлж хөгждөг
3. Хүүхэд бүх биеээрээ хөдөлж чаддаг болсныхоо
дараа бусад нарийн хөдөлгөөнүүдийг хийж
чаддаг
- 9. 6 настны биеийн хөдөлгөөний чадвар
Хөдөлгөөнөө удирдан зохицуулах чадвартай байна.
Хөдөлгөөнүүдийг эвсэл, хурд, тэнцвэртэй гүйцэтгэж
чадна.
Хөлийнхөө өлмий дээр төвөггүй үсэрнэ, гүйнэ.
• Нарийхан зураас дээгүүр явна.
• Хөгжмийн ая, ритмийн дагуу бужгийн хөдөлгөөн
хийнэ.
• Гартаа юм бариад шатаар өгсөж уруудна.
• Аль ч хөл дээрээ догонцон үсэрнэ.
• Өнхөрч байгаа бөмбөгийг өшиглөнө.
• Бөмбөг өнхрүүлж байг ононо.
- 10. 6 настны гар хурууны хөдөлгөөний
чадвар
Нүдний хараа, гарын хөдөлгөөнөө сайтар уялдуулна.
Гар, хурууны нарийн нийлмэл хөдөлгөөн хийж чадна.
Хүрээнээс нь илүү гаргалгүй дүрсийг будна.
• Хүнийг толгой, цээж, хөл, нүд, ам, хамартай зурна.
• Ямар нэг дүрсийг дуурайлгаж зурна.
• Тэгш өнцөгт, дугуй, ам дөрвөлжин, гурвалжин дүрс зурна.
• Бусдын туслалцаатайгаар цаасыг нугалж элдэв дүрс
хийнэ.
• Зураасын дагуу хайчилна, цаасыг цавуудаж хооронд нь
наана.
• Баримлаар жижиг хэсгүүдийг чимхэж тогтоож барина.
• Гутлынхаа үдээсийг үднэ (зарим хүүхэд бусдын
туслалцаатайгаар), тайлна.
- 11. 6 настны эрүүл ахуйн болон
осол аваргүй байх чадвар
Биеэ арчилж хамгаалах, осол гэмтлээс сэргийлэх
анхны мэдлэг, чадвартай байна.
Хооллохын өмнө болон бохирдсон үед нь гараа угаана.
Жорлон буюу суултуурт бие дааж бие засна, ариун
цэврийн цаасыг зөв хэрэглэнэ.
Ханиаж найтаахдаа ам, хамраа таглана.
Цаг агаарын байдалд тохируулан хэрхэн хувцаслахаа
мэднэ.
Муудсан хүнсний зүйлийг ялгаж танина, идэхгүй байна.
Хоол, ундаа асгахгүй цэвэрхэн иднэ.
Аюултай эд зүйлс, нөхцөл байдлыг мэднэ.
Өндөр эрэг, хад асга, салхи шуурга, худаг, гол зэрэг
зарим байгалийн орчин, үзэгдэл аюултай гэдгийг мэднэ.
- 12. 6 НАСТНЫ СЭТГЭЛ-НИЙГЭМШИХҮЙН
ТАЛААС АНХААРАХ ЗҮЙЛС
Сэтгэл зүйн эрүүл мэндэд анхаарна.
Сэтгэл санааны өөдрөг байдлыг нь дэмжих
Ойр дотно харьцах
Мэдэж, чадаж байгаа зүйлийг нь магтаж урамшуулах
Шинэ нөхцөл байдалд бэрхшээлгүйгээр дасан
зохицоход нь туслах (шинэ орчин, шинэ хүмүүс)
Тулгарч буй бэрхшээл, зовлонг нь олж харах
Хүсэл сонирхолыг нь сонсох, харгалзан үзэх
Ачаалал, дарамтад оруулахгүй байх гэх мэт
- 13. Çîðèëò:
Áýëòãýë õºòºëáºðèéí òºãñãºëä ñóðàã÷èä äàðààõ ìýäëýã, ÷àäâàð
ýçýìøñýí áàéíà:
Ñóðãóóëèéí îð÷èí, ñóðàã÷èéí õºäºëìºðòýé òàíèëöàæ
ñóðàõ
Ñóð÷, òàíèí ìýäýõ àðãà áîëîí ñýòãýõ¿éí ¿éëä ñóðàëöàæ
ýõëýõ (àæèãëàõ, í¿äëýí òîãòîîõ, öýýæëýõ, ÿðèõ, ñîíñîõ,
óíøèõ, áè÷èõ, òîîëîõ, æèøèõ, õàðüöóóëàõ, çàãâàð÷ëàõ,
áèå÷ëýí ¿ç¿¿ëýõ ãýõ ìýò)
Ñóðàã÷èéí ºäðèéí äýãëýìä ñóðàëöàæ, õýë ÿðèà, ¿éë
õºäëºë, á¿òýýëýý𠺺ðèé㺺 èëýðõèéëýõ
Áóñäûã õ¿íäëýõ, õ¿íäë¿¿ëýõèéí ó÷ðûã îéëãîæ,
áóñàäòàé õàðèëöàõ, õàìòàð÷ àæèëëàõ àðãààñ ýçýìøèõ
- 14. Ñóðàã÷èéí õèéõ ¿éë àæèëëàãàà
Äóóëæ á¿æèãëýõ
Àæèãëàõ ÿðèëöàõ
Ñîíñîõ-ÿðèõ
Ñýäýâ Äàñãàë õºäºë㺺í
Çóðæ áóäàõ õèéõ
òîãëîõ
Õàé÷ëàõ íààõ
Áàðüæ
áàéãóóëàõ