ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo

6.3.3 sosyal beceriler

•Download as PPTX, PDF•
•
E
eabdep

Family Education

1 of 19
Downloaded 11 times
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi (BAP)
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 2
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 3 Sosyal Becerilerin Öğretimi Toplumda bağımsız Sosyal bir varlık Okul, iş, ev ortamında var olabilmek
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 4 Sosyal beceri öğretiminin başarılı olabilmesi, çocuğun sosyal beceri eksikliklerinin ve uygulanan öğretim programının etkililiğinin belirlenmesine, sosyal becerilerin doğru bir şekilde değerlendirilmesine bağlıdır.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 5 Anne-babalar gözlemler ve derecelendirme ölçeklerini kullanarak sosyal becerileri değerlendirebilirler.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 6 Sosyal beceri öğretimi, özel çocuklar tarafından gerekli durum ve zamanlarda sergilenmeyen belli sosyal davranışları öğretmek için doğrudan ve planlı bir şekilde desenlenen, akranlar ve yetişkinler tarafından olumlu sosyal yeterlik onayı ile sonuçlanan öğretimdir.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 7 Sosyal beceri öğretiminde 5 aşama vardır: Öğretilecek becerileri belirleme/seçme, öğretimi planlama, öğretimin sunulması için hazırlık yapma, öğretim sunma, çocuğun performansını değerlendirme.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 8 Öğretimde kullanılan yöntemler Model olma Şekil verme Davranışsal prova ve rol oynama Geri bildirim Sosyal pekiştirme Videoyla öğretim, sosyal öyküler
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 9 Model olma Öğretilmesi hedeflenen sosyal becerinin nasıl sergileneceğini özel çocuğa göstererek ve çocuğun beceriyi gözlemlemesine fırsat vererek o sosyal becerinin gerçekleştirilmesini sağlamaktır. Seçilen model açık, motive edici ve kişinin yaşına/cinsiyetine uygun olmalıdır.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 10 Model olma sürecinde 4 tür model kullanılabilir: Canlı model Sembolik model Sözel model Video model
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 11 Şekil verme Öğretilmesi amaçlanan sosyal beceriye çocuğun giderek yaklaşan davranışlarının aşamalı olarak pekiştirilmesidir. Anne-babalar öncelikle öğretilmesi amaçlanan davranış ve bu davranışa yaklaşan davranışları ve kullanılacak ipucu ve pekiştireçleri açık bir şekilde tanımlar. Çocuğun tanımlanan hedef davranışa yaklaşan her bir davranışı için ipucu ve pekiştireç sunarak çocuğun hedef davranışı sergilemesini sağlar. Çocuk beceride ustalaştıktan sonra sunulan ipucu ve pekiştireçler aşamalı olarak silikleştirilir.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 12 Davranışsal prova ve rol oynama Öğretimi amaçlanan sosyal beceri doğal ortamlarda kullanılmadan önce çocuğun bu beceriyi prova etmesi sağlanır. Anne-baba öncelikle canlandırılacak rol ve durumu seçerek çocuğuna açıklar, daha sonra rol canlandırılır ve en son aşamada canlandırma sırasında ortaya çıkan duygu ve düşünceler tartışılır.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 13 Geribildirim Becerinin gelecekte daha da gelişmesi ya da kalıcılığının sağlanması için çocuklara değerlendirici bilgi verme sürecidir. Anne-baba geri bildirim sunma sırasında öncelikle olumlu yorumlara yer vermeli, daha sonra bireye beceriyi nasıl sergilemesi gerektiğine ilişkin düzeltici geri bildirim sunmalı ve tekrar olumlu yorumlara yer vererek süreci sonlandırmalıdır.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 14 Sosyal pekiştirme Çocuk tarafından sergilenen davranışın ileride yapılma olasılığını artıran gülümseme, övgüde bulunma, sarılma gibi sosyal bir anlam içeren pekiştireçlerin kullanıldığı pekiştirmelerdir. Sosyal beceri öğretiminde sosyal pekiştirmenin etkili olabilmesi için anne-babanın pekiştireçleri çocuğunun adını kullanarak sunmaları, çocuk için etkili pekiştireçler belirlemeleri, çocuk beceride bağımsızlaştıkça pekiştireci aşamalı olarak silikleştirilmeleri gerekmektedir.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 15 Video model öğretimi Var olan davranışı değiştirmek ya da yeni bir davranış öğretmek için canlı model yerine kısa videoların kullanıldığı ve öğretilmesi amaçlanan becerinin tüm basamaklarının öğretim öncesinde video kasetten izletildiği öğretimdir.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 16 Video model uygulamalarında anne- babanın izlemesi gereken aşamalar: Öğretilecek davranış tanımlanır. Davranışı sergileyecek model seçilir. Örn; çocuğun kendisi, akranları, yetişkinler ve çizgi film kahramanları vb. Uygun model belirlendikten sonra senaryolar hazırlanarak videoların çekimine geçilir. çocuğa videoyu izlettirmek için uygun bir yer ve zaman belirlenir, ortamda video gösterimi sırasında bireyin dikkatini dağıtacak etmenlerin olmamasına dikkat edilir. Video gösteriminden sonra çocuktan videoda izlediği davranışı sergilemesi istenir. Anne-baba çocuğuna model olunan davranışı sergilemesi için en az 2 ya da 3 dakika izin verir. Eğer çocuk videoda izlediği davranışı sergiler ya da sergileme girişiminde bulunursa anne-baba bu durumu pekiştirir. Eğer çocuk davranışı sergileyemezse anne-baba sözel ya da fiziksel ipuçları sunarak çocuğun bu beceriyi sergilemesini sağlar.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 17 Sosyal öyküler Özel çocuklara sosyal durumları açıklamak, sosyal becerileri öğretmek ve çocukların karşılaştıkları sosyal durumlara uygun tepkide bulunmalarını sağlamak amacıyla özel bir biçimde, çocuğun ağzından yazılan öykülerdir.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 18 Sosyal öykülerde 6 çeşit cümle vardır: Betimleyici cümle: Öyküye başlanırken, iki ile beş cümlelik bir bölümde sosyal ortamdaki durum ve uygun olan davranış tanımlanır. Yönlendirici cümle: Bir cümle ile olumlu, gözlenebilir ve uygun olan tepki yazılır. Yansıtıcı cümle: İsteğe göre, diğer kişilerin görüşleri ve duyguları bir cümle ile yazılabilir. Kontrol cümlesi: Çocuğun sosyal durumda uygun olan davranışı yazılır. Doğrulayıcı cümle: Genellikle içinde yaşanılan kültürü ve ortak değerleri ifade eden cümlelerdir. İşbirlikçi cümle: Ebeveynlerin, akranların ve uzmanların çocuğa nasıl yardım edebileceklerini anlatan cümlelerdir.
6.3.3 Sosyal Becerilerin Değerlendirilmesi ve Öğretimi 19 Sosyal öykü yazarken anne-babaların izlemesi gereken aşamalar: Anne-babalar ilk olarak hedef davranışı belirlemelidir. Hedef davranış belirlendikten sonra anne-baba davranış nerede ve ne zaman ortaya çıkıyor, kimler var, olay nasıl sona eriyor, olay neden ortaya çıkıyor ve neler oluyor gibi sorulara yanıt aramalıdır. Anne-baba çocuğun öğrenme özellikleri, ihtiyaçları, ilgileri ve yeterlilikleri doğrultusunda ortalama 5-10 cümle arasında sosyal öyküyü yazmalıdır. Öyküler mutlaka çocuğun anlayabileceği bir dilde yazılmalıdır. Hedef davranışı sergileyeceği ortama girmeden hemen önce çocuğa öykü okunmalıdır. Çocuk hedef davranışı sergileyeceği ortama girdiğinde kendisinden öyküdeki duruma uygun şekilde hareket etmesi beklenir.

More Related Content

6.3.3 sosyal beceriler

  • 1. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik AraÅŸtırma Kurumu (TÃœBÄ°TAK) Anadolu Ãœniversitesi Bilimsel AraÅŸtırma Projeleri Birimi (BAP)
  • 2. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 2
  • 3. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 3 Sosyal Becerilerin Öğretimi Toplumda bağımsız Sosyal bir varlık Okul, iÅŸ, ev ortamında var olabilmek
  • 4. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 4 Sosyal beceri öğretiminin baÅŸarılı olabilmesi, çocuÄŸun sosyal beceri eksikliklerinin ve uygulanan öğretim programının etkililiÄŸinin belirlenmesine, sosyal becerilerin doÄŸru bir ÅŸekilde deÄŸerlendirilmesine baÄŸlıdır.
  • 5. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 5 Anne-babalar gözlemler ve derecelendirme ölçeklerini kullanarak sosyal becerileri deÄŸerlendirebilirler.
  • 6. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 6 Sosyal beceri öğretimi, özel çocuklar tarafından gerekli durum ve zamanlarda sergilenmeyen belli sosyal davranışları öğretmek için doÄŸrudan ve planlı bir ÅŸekilde desenlenen, akranlar ve yetiÅŸkinler tarafından olumlu sosyal yeterlik onayı ile sonuçlanan öğretimdir.
  • 7. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 7 Sosyal beceri öğretiminde 5 aÅŸama vardır: Öğretilecek becerileri belirleme/seçme, öğretimi planlama, öğretimin sunulması için hazırlık yapma, öğretim sunma, çocuÄŸun performansını deÄŸerlendirme.
  • 8. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 8 Öğretimde kullanılan yöntemler Model olma Åžekil verme Davranışsal prova ve rol oynama Geri bildirim Sosyal pekiÅŸtirme Videoyla öğretim, sosyal öyküler
  • 9. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 9 Model olma Öğretilmesi hedeflenen sosyal becerinin nasıl sergileneceÄŸini özel çocuÄŸa göstererek ve çocuÄŸun beceriyi gözlemlemesine fırsat vererek o sosyal becerinin gerçekleÅŸtirilmesini saÄŸlamaktır. Seçilen model açık, motive edici ve kiÅŸinin yaşına/cinsiyetine uygun olmalıdır.
  • 10. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 10 Model olma sürecinde 4 tür model kullanılabilir: Canlı model Sembolik model Sözel model Video model
  • 11. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 11 Åžekil verme Öğretilmesi amaçlanan sosyal beceriye çocuÄŸun giderek yaklaÅŸan davranışlarının aÅŸamalı olarak pekiÅŸtirilmesidir. Anne-babalar öncelikle öğretilmesi amaçlanan davranış ve bu davranışa yaklaÅŸan davranışları ve kullanılacak ipucu ve pekiÅŸtireçleri açık bir ÅŸekilde tanımlar. ÇocuÄŸun tanımlanan hedef davranışa yaklaÅŸan her bir davranışı için ipucu ve pekiÅŸtireç sunarak çocuÄŸun hedef davranışı sergilemesini saÄŸlar. Çocuk beceride ustalaÅŸtıktan sonra sunulan ipucu ve pekiÅŸtireçler aÅŸamalı olarak silikleÅŸtirilir.
  • 12. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 12 Davranışsal prova ve rol oynama Öğretimi amaçlanan sosyal beceri doÄŸal ortamlarda kullanılmadan önce çocuÄŸun bu beceriyi prova etmesi saÄŸlanır. Anne-baba öncelikle canlandırılacak rol ve durumu seçerek çocuÄŸuna açıklar, daha sonra rol canlandırılır ve en son aÅŸamada canlandırma sırasında ortaya çıkan duygu ve düşünceler tartışılır.
  • 13. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 13 Geribildirim Becerinin gelecekte daha da geliÅŸmesi ya da kalıcılığının saÄŸlanması için çocuklara deÄŸerlendirici bilgi verme sürecidir. Anne-baba geri bildirim sunma sırasında öncelikle olumlu yorumlara yer vermeli, daha sonra bireye beceriyi nasıl sergilemesi gerektiÄŸine iliÅŸkin düzeltici geri bildirim sunmalı ve tekrar olumlu yorumlara yer vererek süreci sonlandırmalıdır.
  • 14. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 14 Sosyal pekiÅŸtirme Çocuk tarafından sergilenen davranışın ileride yapılma olasılığını artıran gülümseme, övgüde bulunma, sarılma gibi sosyal bir anlam içeren pekiÅŸtireçlerin kullanıldığı pekiÅŸtirmelerdir. Sosyal beceri öğretiminde sosyal pekiÅŸtirmenin etkili olabilmesi için anne-babanın pekiÅŸtireçleri çocuÄŸunun adını kullanarak sunmaları, çocuk için etkili pekiÅŸtireçler belirlemeleri, çocuk beceride bağımsızlaÅŸtıkça pekiÅŸtireci aÅŸamalı olarak silikleÅŸtirilmeleri gerekmektedir.
  • 15. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 15 Video model öğretimi Var olan davranışı deÄŸiÅŸtirmek ya da yeni bir davranış öğretmek için canlı model yerine kısa videoların kullanıldığı ve öğretilmesi amaçlanan becerinin tüm basamaklarının öğretim öncesinde video kasetten izletildiÄŸi öğretimdir.
  • 16. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 16 Video model uygulamalarında anne- babanın izlemesi gereken aÅŸamalar: Öğretilecek davranış tanımlanır. Davranışı sergileyecek model seçilir. Örn; çocuÄŸun kendisi, akranları, yetiÅŸkinler ve çizgi film kahramanları vb. Uygun model belirlendikten sonra senaryolar hazırlanarak videoların çekimine geçilir. çocuÄŸa videoyu izlettirmek için uygun bir yer ve zaman belirlenir, ortamda video gösterimi sırasında bireyin dikkatini dağıtacak etmenlerin olmamasına dikkat edilir. Video gösteriminden sonra çocuktan videoda izlediÄŸi davranışı sergilemesi istenir. Anne-baba çocuÄŸuna model olunan davranışı sergilemesi için en az 2 ya da 3 dakika izin verir. EÄŸer çocuk videoda izlediÄŸi davranışı sergiler ya da sergileme giriÅŸiminde bulunursa anne-baba bu durumu pekiÅŸtirir. EÄŸer çocuk davranışı sergileyemezse anne-baba sözel ya da fiziksel ipuçları sunarak çocuÄŸun bu beceriyi sergilemesini saÄŸlar.
  • 17. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 17 Sosyal öyküler Özel çocuklara sosyal durumları açıklamak, sosyal becerileri öğretmek ve çocukların karşılaÅŸtıkları sosyal durumlara uygun tepkide bulunmalarını saÄŸlamak amacıyla özel bir biçimde, çocuÄŸun aÄŸzından yazılan öykülerdir.
  • 18. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 18 Sosyal öykülerde 6 çeÅŸit cümle vardır: Betimleyici cümle: Öyküye baÅŸlanırken, iki ile beÅŸ cümlelik bir bölümde sosyal ortamdaki durum ve uygun olan davranış tanımlanır. Yönlendirici cümle: Bir cümle ile olumlu, gözlenebilir ve uygun olan tepki yazılır. Yansıtıcı cümle: Ä°steÄŸe göre, diÄŸer kiÅŸilerin görüşleri ve duyguları bir cümle ile yazılabilir. Kontrol cümlesi: ÇocuÄŸun sosyal durumda uygun olan davranışı yazılır. DoÄŸrulayıcı cümle: Genellikle içinde yaÅŸanılan kültürü ve ortak deÄŸerleri ifade eden cümlelerdir. Ä°ÅŸbirlikçi cümle: Ebeveynlerin, akranların ve uzmanların çocuÄŸa nasıl yardım edebileceklerini anlatan cümlelerdir.
  • 19. 6.3.3 Sosyal Becerilerin DeÄŸerlendirilmesi ve Öğretimi 19 Sosyal öykü yazarken anne-babaların izlemesi gereken aÅŸamalar: Anne-babalar ilk olarak hedef davranışı belirlemelidir. Hedef davranış belirlendikten sonra anne-baba davranış nerede ve ne zaman ortaya çıkıyor, kimler var, olay nasıl sona eriyor, olay neden ortaya çıkıyor ve neler oluyor gibi sorulara yanıt aramalıdır. Anne-baba çocuÄŸun öğrenme özellikleri, ihtiyaçları, ilgileri ve yeterlilikleri doÄŸrultusunda ortalama 5-10 cümle arasında sosyal öyküyü yazmalıdır. Öyküler mutlaka çocuÄŸun anlayabileceÄŸi bir dilde yazılmalıdır. Hedef davranışı sergileyeceÄŸi ortama girmeden hemen önce çocuÄŸa öykü okunmalıdır. Çocuk hedef davranışı sergileyeceÄŸi ortama girdiÄŸinde kendisinden öyküdeki duruma uygun ÅŸekilde hareket etmesi beklenir.