ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

6.4.3.olumlu davranışların artırılması

•Download as PPTX, PDF•
•
E
eabdep

Family Education

1 of 18
Downloaded 18 times
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi (BAP)
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 2
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 3 Pekiştirme, bir davranışın sergilenme olasılığını artırmak üzere ortama bir uyaranın (hoşnutluk yaratan uyaranın) eklenmesi ya da ortamda bulunan bir uyaranın (itici uyaran) geri çekilmesi durumudur.
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 4 İki tür pekiştirme vardır. Olumlu Pekiştirme Olumsuz Pekiştirme
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 5 •Olumlu pekiştirme, bir davranışın ileride tekrarlanma olasılığını artırmak üzere davranışın ardından ortama bir uyaranın eklenmesidir. Olumlu Pekiştirme
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 6 Etkili pekiştireç belirlemede anne-babalar aşağıda sıralanan yöntemlere başvurabilirler: özel gereksinimli çocuklarının yaşı, cinsiyeti ve ilgilerini göz önüne alarak pekiştireç seçebilirler, pekiştireçleri kategorilere ayırarak çocuklarından bu kategorilerden birini seçmesini isteyebilirler, çocuklarının hangi etkinlikleri daha sık ve severek yaptığı, hangi etkinlikleri daha az ve hoşlanmayarak yaptığını belirleyebilirler, kolayca ulaşılabilen ve maliyeti düşük olan doğal pekiştireçleri seçebilirler.
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 7 • Öğrenilmemiş Pekiştireç (Birincil pekiştireç) • Öğrenilmiş Pekiştireç (İkincil Pekiştireç) Pekiştireç
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 8 Öğrenilmemiş pekiştireçler, doğal yaşamı sürdürmek için gerekli olan ve çocuk için biyolojik önem taşıyan uyaranlardır. Örneğin; yiyecekler, içecekler, barınma, uyku vb.
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 9 Öğrenilmiş pekiştireçler ise yaşamsal bir önem taşımamalarına rağmen davranışların artırılmasında ve sürdürülmesinde etkili olan pekiştireçlerdir. Örneğin; çocuğunuza çikolata (birincil pekiştireç) verirken “Aferin sana, harikasın.” (ikincil pekiştireç) derseniz bir süre sonra “aferin, harikasın” demek tek başına pekiştireç olma özelliği kazanabilir.
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 10 Öğrenilmemiş pekiştireçlerin özellikleri; Etkileri bulundukları durumlara göre değişiklik gösterir. Örneğin; karnı tok bir çocuk için yiyecek etkili olmayabilir. Sunulmaları iyi planlanmadığında “doygunluk” ya da “yoksunluk” yaratabilirler. Pekiştireç olma özelliklerini hiçbir zaman yitirmezler çünkü yaşamsal ihtiyaçlardır. Yiyecek pekiştireçleri diyetli birey için titizlikle seçilmelidir. Doygunluğu ve hızlı tüketimi önlemek için az miktarda sunulmalıdır.
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 11 4 tür öğrenilmiş pekiştireç vardır: Nesnel pekiştireçler: Yapıştırmalar, oyuncaklar, boyama kitapları, oyun hamuru vb. Sosyal pekiştireçler: Sözsüz ifadeler, bedensel iletişim, sosyal ortamlarda yakınlık, övgü sözcükleri ya da sözcük grupları vb. Etkinlik pekiştireçleri: Şarkı söylemek, yap-bozla oynamak, şiir okumak, bilgisayarda oyun oynamak vb. Sembol pekiştireçler: Kendi başlarına anlamı olmayan ancak diğer pekiştireçlere dönüştürülebilen pekiştireçlerdir. Para, gazete kuponları, yıldızlar, jeton vb.
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 12 Olumsuz pekiştirme: Bir davranışı izleyen durumda ortamdaki itici uyaranın çekilmesiyle, o davranışın yapılma olasılığının artırılmasıdır. Örneğin; arkadaşının kalemini izinsiz alan çocuğun azar işitmemek için arkadaşından özür dilemesi, açık pencereden gelen gürültünün derse dikkat davranışını engellemesi durumunda pencerenin kapatılması olumsuz pekiştirmeye örnek olarak verilebilir.
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 13 •Sürekli pekiştirme •Aralıklı pekiştirme Pekiştirme
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 14 Sürekli pekiştirme: Davranışın her oluştuğunda pekiştirilmesidir. Öğrenmenin başlangıcında kullanılır. Örneğin; kızına yemekten sonra elini yıkamayı öğreten bir anne davranış her gerçekleştiğinde “Aferin sana, bilgisayarda oyun oynayabilirsin.” diyerek kızının uygun davranışını pekiştirebilir.
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 15 •Oranlı pekiştirme •Süreli pekiştirme Aralıklı pekiştirme
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 16 • Sabit oranlı • Değişken oranlı Oranlı pekiştirme
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 17 •Sabit süreli pekiştirme •Değişken süreli pekiştirme Süreli pekiştirme
6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 18 Anlaşma: Özel çocuktan beklenilen davranışın ve bu davranışı sergilemesi durumunda sunulacak pekiştirecin tanımlandığı yazılı dokümandır. Anlaşmanın açık ve anlaşılır olması, olumlu olması ve adil olması beklenir.

More Related Content

6.4.3.olumlu davranışların artırılması

  • 1. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi (BAP)
  • 3. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 3 Pekiştirme, bir davranışın sergilenme olasılığını artırmak üzere ortama bir uyaranın (hoşnutluk yaratan uyaranın) eklenmesi ya da ortamda bulunan bir uyaranın (itici uyaran) geri çekilmesi durumudur.
  • 4. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 4 İki tür pekiştirme vardır. Olumlu Pekiştirme Olumsuz Pekiştirme
  • 5. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 5 •Olumlu pekiştirme, bir davranışın ileride tekrarlanma olasılığını artırmak üzere davranışın ardından ortama bir uyaranın eklenmesidir. Olumlu Pekiştirme
  • 6. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 6 Etkili pekiştireç belirlemede anne-babalar aşağıda sıralanan yöntemlere başvurabilirler: özel gereksinimli çocuklarının yaşı, cinsiyeti ve ilgilerini göz önüne alarak pekiştireç seçebilirler, pekiştireçleri kategorilere ayırarak çocuklarından bu kategorilerden birini seçmesini isteyebilirler, çocuklarının hangi etkinlikleri daha sık ve severek yaptığı, hangi etkinlikleri daha az ve hoşlanmayarak yaptığını belirleyebilirler, kolayca ulaşılabilen ve maliyeti düşük olan doğal pekiştireçleri seçebilirler.
  • 7. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 7 • Öğrenilmemiş Pekiştireç (Birincil pekiştireç) • Öğrenilmiş Pekiştireç (İkincil Pekiştireç) Pekiştireç
  • 8. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 8 Öğrenilmemiş pekiştireçler, doğal yaşamı sürdürmek için gerekli olan ve çocuk için biyolojik önem taşıyan uyaranlardır. Örneğin; yiyecekler, içecekler, barınma, uyku vb.
  • 9. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 9 Öğrenilmiş pekiştireçler ise yaşamsal bir önem taşımamalarına rağmen davranışların artırılmasında ve sürdürülmesinde etkili olan pekiştireçlerdir. Örneğin; çocuğunuza çikolata (birincil pekiştireç) verirken “Aferin sana, harikasın.” (ikincil pekiştireç) derseniz bir süre sonra “aferin, harikasın” demek tek başına pekiştireç olma özelliği kazanabilir.
  • 10. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 10 Öğrenilmemiş pekiştireçlerin özellikleri; Etkileri bulundukları durumlara göre değişiklik gösterir. Örneğin; karnı tok bir çocuk için yiyecek etkili olmayabilir. Sunulmaları iyi planlanmadığında “doygunluk” ya da “yoksunluk” yaratabilirler. Pekiştireç olma özelliklerini hiçbir zaman yitirmezler çünkü yaşamsal ihtiyaçlardır. Yiyecek pekiştireçleri diyetli birey için titizlikle seçilmelidir. Doygunluğu ve hızlı tüketimi önlemek için az miktarda sunulmalıdır.
  • 11. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 11 4 tür öğrenilmiş pekiştireç vardır: Nesnel pekiştireçler: Yapıştırmalar, oyuncaklar, boyama kitapları, oyun hamuru vb. Sosyal pekiştireçler: Sözsüz ifadeler, bedensel iletişim, sosyal ortamlarda yakınlık, övgü sözcükleri ya da sözcük grupları vb. Etkinlik pekiştireçleri: Şarkı söylemek, yap-bozla oynamak, şiir okumak, bilgisayarda oyun oynamak vb. Sembol pekiştireçler: Kendi başlarına anlamı olmayan ancak diğer pekiştireçlere dönüştürülebilen pekiştireçlerdir. Para, gazete kuponları, yıldızlar, jeton vb.
  • 12. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 12 Olumsuz pekiştirme: Bir davranışı izleyen durumda ortamdaki itici uyaranın çekilmesiyle, o davranışın yapılma olasılığının artırılmasıdır. Örneğin; arkadaşının kalemini izinsiz alan çocuğun azar işitmemek için arkadaşından özür dilemesi, açık pencereden gelen gürültünün derse dikkat davranışını engellemesi durumunda pencerenin kapatılması olumsuz pekiştirmeye örnek olarak verilebilir.
  • 13. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 13 •Sürekli pekiştirme •Aralıklı pekiştirme Pekiştirme
  • 14. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 14 Sürekli pekiştirme: Davranışın her oluştuğunda pekiştirilmesidir. Öğrenmenin başlangıcında kullanılır. Örneğin; kızına yemekten sonra elini yıkamayı öğreten bir anne davranış her gerçekleştiğinde “Aferin sana, bilgisayarda oyun oynayabilirsin.” diyerek kızının uygun davranışını pekiştirebilir.
  • 15. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 15 •Oranlı pekiştirme •Süreli pekiştirme Aralıklı pekiştirme
  • 16. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 16 • Sabit oranlı • Değişken oranlı Oranlı pekiştirme
  • 17. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 17 •Sabit süreli pekiştirme •Değişken süreli pekiştirme Süreli pekiştirme
  • 18. 6.4.3. Olumlu Davranışların Artırılması 18 Anlaşma: Özel çocuktan beklenilen davranışın ve bu davranışı sergilemesi durumunda sunulacak pekiştirecin tanımlandığı yazılı dokümandır. Anlaşmanın açık ve anlaşılır olması, olumlu olması ve adil olması beklenir.