2. Belli bir zamanda, sınırlarıBelli bir zamanda, sınırları
belli bir yerde yaşayan insanbelli bir yerde yaşayan insan
sayısınasayısına nüfusnüfus denir.denir.
3. NİÇİN SAYILIYORUZ?NİÇİN SAYILIYORUZ?
Nüfus sayımı ile hangi bilgilere ulaşıyoruz?Nüfus sayımı ile hangi bilgilere ulaşıyoruz?
- Yerleşim birimlerinin nüfusuna,Yerleşim birimlerinin nüfusuna,
- Eğitim, yaş ve cinsiyet durumuna,Eğitim, yaş ve cinsiyet durumuna,
- Nüfusun sektörel dağılımına (tarım,sanayi),Nüfusun sektörel dağılımına (tarım,sanayi),
- Kentsel ve kırsal nüfus dağılımına,Kentsel ve kırsal nüfus dağılımına,
- Medeni hal durumuna,Medeni hal durumuna,
- Aile sayısına, Meslek gruplarının dağılımı,Aile sayısına, Meslek gruplarının dağılımı,
- Doğum ve ölüm oranına, iç ve dış göçe.Doğum ve ölüm oranına, iç ve dış göçe.
4. Nüfusun dağılışını etkileyen faktörler:Nüfusun dağılışını etkileyen faktörler:
1. İklim:1. İklim:
2. Yer şekilleri:2. Yer şekilleri:
3. Ekonomik Nedenler:3. Ekonomik Nedenler:
5. İnsanlar, yaşamaya daha elverişliİnsanlar, yaşamaya daha elverişli
yerlere gitmek isterler. Bu ihtiyaç iseyerlere gitmek isterler. Bu ihtiyaç ise
““iç göçiç göç” olayını ortaya çıkarır.” olayını ortaya çıkarır. İç göçİç göç
ile ülke nüfusu değişmez.ile ülke nüfusu değişmez. Nedenleri:Nedenleri:
- Geçim sıkıntısı (iş), eğitim imkanları,Geçim sıkıntısı (iş), eğitim imkanları,
- Yaşam koşulları, terör,Yaşam koşulları, terör,
- Miras ile toprakların bölünmesi.Miras ile toprakların bölünmesi.
7. Bir ülkeden başka bir ülkeye yapılan göçeBir ülkeden başka bir ülkeye yapılan göçe
“dış göç” denir. Dış göçlerin nedenleri:“dış göç” denir. Dış göçlerin nedenleri:
- Savaşlar,Savaşlar,
- Doğal afetler,Doğal afetler,
- Nüfus değişimleri,Nüfus değişimleri,
- İşçi göçleri,İşçi göçleri,
- Beyin göçü (bilimsel göç).Beyin göçü (bilimsel göç).
8. Nüfus Yoğunluğu:Nüfus Yoğunluğu:
Bir bölgede kmBir bölgede km22
’ye düşen insan’ye düşen insan
sayısınasayısına nüfus yoğunluğunüfus yoğunluğu denir.denir.
(kişi/km(kişi/km22
))
Aritmetik Nüfus Yoğunluğu:Aritmetik Nüfus Yoğunluğu:
Bir ülke ya da bölgede yaşayanBir ülke ya da bölgede yaşayan
toplam nüfusun, o ülke ya datoplam nüfusun, o ülke ya da
bölgenin yüzölçümüne bölünmesiylebölgenin yüzölçümüne bölünmesiyle
elde edilir. (nüfus/yüzölçümü)elde edilir. (nüfus/yüzölçümü)
9. Türkiye’de nüfusun yoğun olduğuTürkiye’de nüfusun yoğun olduğu
kesimler:kesimler:
- Çatalca-Kocaeli BölümüÇatalca-Kocaeli Bölümü
(Marmara Bölgesi)(Marmara Bölgesi)
- Ege BölgesiEge Bölgesi
- Çukurova ve Akdeniz BölgesiÇukurova ve Akdeniz Bölgesi
- Doğu Karadeniz’in kıyı kesimleriDoğu Karadeniz’in kıyı kesimleri
- İç kesimlerde verimli ovalarİç kesimlerde verimli ovalar
10. Türkiye’de nüfusun seyrek olduğuTürkiye’de nüfusun seyrek olduğu
kesimler:kesimler:
- Doğu Karadeniz’in iç kesimleriDoğu Karadeniz’in iç kesimleri
- Doğu Anadolu’nun yüksek kesimleriDoğu Anadolu’nun yüksek kesimleri
- Hakkari BölümüHakkari Bölümü
- Menteşe YöresiMenteşe Yöresi
- Teke ve Taşeli PlatosuTeke ve Taşeli Platosu
- Yıldız Dağları, Tuz GölüYıldız Dağları, Tuz Gölü
14. Türkiye’nin En Yoğun Nüfuslu İlleriTürkiye’nin En Yoğun Nüfuslu İlleri
İSTANBULİSTANBUL
İZMİRİZMİR
BURSABURSA
KOCAELİ (İZMİT)KOCAELİ (İZMİT)
ZONGULDAKZONGULDAK
TRABZONTRABZON
HATAYHATAY
GAZİANTEPGAZİANTEP
15. NÜFUS DAĞILIŞININÜFUS DAĞILIŞINI
ETKİLEYEN FAKTÖRLERETKİLEYEN FAKTÖRLER
DOĞALDOĞAL
FAKTÖRLERFAKTÖRLER
1. Yerşekilleri1. Yerşekilleri
2. İklim ve Bitki2. İklim ve Bitki
ÖrtüsüÖrtüsü
3. Toprak3. Toprak
VerimliliğiVerimliliği
4. Su Kaynakları4. Su Kaynakları
BEŞERİ veBEŞERİ ve
EKONOMİK FAKTÖRLEREKONOMİK FAKTÖRLER
1. Ulaşım1. Ulaşım
2. Sanayi2. Sanayi
3. Yer altı3. Yer altı
ZenginlikleriZenginlikleri
4. Turizm4. Turizm
16. Yüzey şekillerinin engebeli olduğu yörelerdeYüzey şekillerinin engebeli olduğu yörelerde
nüfus yoğunluğu azdır.nüfus yoğunluğu azdır.
Aşağıdaki yörelerden hangisinde nüfusAşağıdaki yörelerden hangisinde nüfus
yoğunluğunun az olması bu durum ileyoğunluğunun az olması bu durum ile
açıklanamazaçıklanamaz??
A. Hakkari BölümüA. Hakkari Bölümü
B. Menteşe YöresiB. Menteşe Yöresi
C. Biga YarımadasıC. Biga Yarımadası
D. Tuz Gölü ve çevresiD. Tuz Gölü ve çevresi
17. Yüzey şekillerinin engebeli olduğu yörelerdeYüzey şekillerinin engebeli olduğu yörelerde
nüfus yoğunluğu azdır.nüfus yoğunluğu azdır.
Aşağıdaki yörelerden hangisinde nüfusAşağıdaki yörelerden hangisinde nüfus
yoğunluğunun az olması bu durum ileyoğunluğunun az olması bu durum ile
açıklanamazaçıklanamaz??
A. Hakkari BölümüA. Hakkari Bölümü
B. Menteşe YöresiB. Menteşe Yöresi
C. Biga YarımadasıC. Biga Yarımadası
D.D. Tuz Gölü ve çevresiTuz Gölü ve çevresi
18. Türkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili verilenTürkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili verilen
bilgilerden hangisi doğru bir yargıbilgilerden hangisi doğru bir yargı
değildirdeğildir??
A) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir.A) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir.
B) Kıyılar iç kesimlerden daha sıkB) Kıyılar iç kesimlerden daha sık
nüfuslanmıştır.nüfuslanmıştır.
C) Sanayi ve ticaretin çok geliştiği yerlerdeC) Sanayi ve ticaretin çok geliştiği yerlerde
nüfus yoğun değildir.nüfus yoğun değildir.
D) Ovalar dağlık alanlardan daha sıkD) Ovalar dağlık alanlardan daha sık
nüfuslanmıştır.nüfuslanmıştır.
19. Türkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili verilenTürkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili verilen
bilgilerden hangisi doğru bir yargıbilgilerden hangisi doğru bir yargı
değildirdeğildir??
A) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir.A) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir.
B) Kıyılar iç kesimlerden daha sıkB) Kıyılar iç kesimlerden daha sık
nüfuslanmıştır.nüfuslanmıştır.
C)C) Sanayi ve ticaretin çok geliştiği yerlerdeSanayi ve ticaretin çok geliştiği yerlerde
nüfus yoğun değildir.nüfus yoğun değildir.
D) Ovalar dağlık alanlardan daha sıkD) Ovalar dağlık alanlardan daha sık
nüfuslanmıştır.nüfuslanmıştır.
20. Aşağıdaki merkezlerden hangisininAşağıdaki merkezlerden hangisinin
nüfuslanması diğerlerinden farklı birnüfuslanması diğerlerinden farklı bir
nedene bağlıdır?nedene bağlıdır?
A)A) BodrumBodrum
B) AntalyaB) Antalya
C) AyvalıkC) Ayvalık
D) ZonguldakD) Zonguldak
21. Aşağıdaki merkezlerden hangisininAşağıdaki merkezlerden hangisinin
nüfuslanması diğerlerinden farklı birnüfuslanması diğerlerinden farklı bir
nedene bağlıdır?nedene bağlıdır?
A)A) BodrumBodrum
B) AntalyaB) Antalya
C) AyvalıkC) Ayvalık
D)D) ZonguldakZonguldak
22. DOĞUMDOĞUM
1000 KİŞİ1000 KİŞİ
ÖLÜMÖLÜM
2000 KİŞİ2000 KİŞİ
NÜFUSNÜFUS
AZALIRAZALIR
DOĞUMDOĞUM
1000 KİŞİ1000 KİŞİ
ÖLÜMÖLÜM
500 KİŞİ500 KİŞİ
NÜFUSNÜFUS
ARTARARTAR
Nüfus artış hızı fazla iseNüfus artış hızı fazla ise işsizlikişsizlik ortaya çıkar.ortaya çıkar.
Bunu önlemek içinBunu önlemek için aile planlamasıaile planlaması yapılır.yapılır.
25. 0-14 yaş0-14 yaş
(çocuk nüfus)(çocuk nüfus)
15-64 yaş15-64 yaş
(yetişkin nüfus)(yetişkin nüfus)
65 ve üstü yaş65 ve üstü yaş
(yaşlı nüfus)(yaşlı nüfus)
27. Bazı ülkelerin nüfus artış oranlarıBazı ülkelerin nüfus artış oranları
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
Pakistan Özbekistan Türkiye İngiltere
Nüfus Artışı (binde)
Nüfus artışı fazla olan ülkeler geriNüfus artışı fazla olan ülkeler geri
kalmış ülkelerdir.kalmış ülkelerdir.
29. ADANA ve ANTALYA illeriADANA ve ANTALYA illeri
özellikle yaz mevsimindeözellikle yaz mevsiminde
“mevsimlik göç” almaktadır. Fakat“mevsimlik göç” almaktadır. Fakat
ikisinin de göç alma sebebi farklıdır.ikisinin de göç alma sebebi farklıdır.
Bu sebepler nedir?Bu sebepler nedir?
32. Aşağıdakilerden hangisi, kırdanAşağıdakilerden hangisi, kırdan
kente göçün sonuçlarından birikente göçün sonuçlarından biri
değildirdeğildir??
A. Gecekondulaşma başlarA. Gecekondulaşma başlar
B. Belediye yetersiz kalırB. Belediye yetersiz kalır
C. Ülke nüfusu artarC. Ülke nüfusu artar
D. Konut sıkıntısı yaşanırD. Konut sıkıntısı yaşanır
33. Aşağıdakilerden hangisi, kırdanAşağıdakilerden hangisi, kırdan
kente göçün sonuçlarından birikente göçün sonuçlarından biri
değildirdeğildir??
A. Gecekondulaşma başlarA. Gecekondulaşma başlar
B. Belediye yetersiz kalırB. Belediye yetersiz kalır
C.C. Ülke nüfusu artarÜlke nüfusu artar
D. Konut sıkıntısı yaşanırD. Konut sıkıntısı yaşanır
34. Aşağıdakilerden hangisi nüfusAşağıdakilerden hangisi nüfus
sayımı ile elde edilen bilgilerdensayımı ile elde edilen bilgilerden
biridir?biridir?
A. İleride sahip olmak istediğimizA. İleride sahip olmak istediğimiz
meslekmeslek
B. Yaptığımız spor etkinlikleriB. Yaptığımız spor etkinlikleri
C. Meslek gruplarının nüfusa dağılımıC. Meslek gruplarının nüfusa dağılımı
D. Evde beslediğimiz hayvan türüD. Evde beslediğimiz hayvan türü
35. Aşağıdakilerden hangisi nüfusAşağıdakilerden hangisi nüfus
sayımı ile elde edilen bilgilerdensayımı ile elde edilen bilgilerden
biridir?biridir?
A. İleride sahip olmak istediğimizA. İleride sahip olmak istediğimiz
meslekmeslek
B. Yaptığımız spor etkinlikleriB. Yaptığımız spor etkinlikleri
C.C. Meslek gruplarının nüfusa dağılımıMeslek gruplarının nüfusa dağılımı
D. Evde beslediğimiz hayvan türüD. Evde beslediğimiz hayvan türü
36. I. Nüfus artış hızı yavaşI. Nüfus artış hızı yavaş
II. Yaşlı nüfus oranı fazlaII. Yaşlı nüfus oranı fazla
III. Tarımda çalışanlar çoğunluktaIII. Tarımda çalışanlar çoğunlukta
Yukarıda verilen özelliklerden hangileriYukarıda verilen özelliklerden hangileri
gelişmiş ülkelere ait özelliklerdir?gelişmiş ülkelere ait özelliklerdir?
A. Yalnız IA. Yalnız I
B. I ve IIB. I ve II
C. I ve IIIC. I ve III
D. I, II ve IIID. I, II ve III
37. I. Nüfus artış hızı yavaşI. Nüfus artış hızı yavaş
II. Yaşlı nüfus oranı fazlaII. Yaşlı nüfus oranı fazla
III. Tarımda çalışanlar çoğunluktaIII. Tarımda çalışanlar çoğunlukta
Yukarıda verilen özelliklerden hangileriYukarıda verilen özelliklerden hangileri
gelişmiş ülkelere ait özelliklerdir?gelişmiş ülkelere ait özelliklerdir?
A. Yalnız IA. Yalnız I
B.B. I ve III ve II
C. I ve IIIC. I ve III
D. I, II ve IIID. I, II ve III
38. Yukarıdaki Türkiye haritasında en fazla turist çekenYukarıdaki Türkiye haritasında en fazla turist çeken
yerler taranarak gösterilmiştir.yerler taranarak gösterilmiştir.
Bu durumun oluşmasında aşağıdakilerden hangisininBu durumun oluşmasında aşağıdakilerden hangisinin
etkisietkisi daha azdırdaha azdır??
A) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunmasıA) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunması
B) Yaz mevsiminin uzun sürmesiB) Yaz mevsiminin uzun sürmesi
C) Tarihî eser yönünden zengin olmasıC) Tarihî eser yönünden zengin olması
D) Sanayi tesislerinin fazlalığıD) Sanayi tesislerinin fazlalığı
39. Yukarıdaki Türkiye haritasında en fazla turist çekenYukarıdaki Türkiye haritasında en fazla turist çeken
yerler taranarak gösterilmiştir.yerler taranarak gösterilmiştir.
Bu durumun oluşmasında aşağıdakilerden hangisininBu durumun oluşmasında aşağıdakilerden hangisinin
etkisietkisi daha azdırdaha azdır??
A) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunmasıA) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunması
B) Yaz mevsiminin uzun sürmesiB) Yaz mevsiminin uzun sürmesi
C) Tarihî eser yönünden zengin olmasıC) Tarihî eser yönünden zengin olması
D)D) Sanayi tesislerinin fazlalığıSanayi tesislerinin fazlalığı
40. Yukarıda sayım yıllarına göre Türkiye nüfus grafiğiYukarıda sayım yıllarına göre Türkiye nüfus grafiği
verilmiştir. Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardanverilmiştir. Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardan
hangisine ulaşılamaz?hangisine ulaşılamaz?
A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları arasında yavaşlamıştır.A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları arasında yavaşlamıştır.
B) Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır.B) Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır.
C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus sayımı 1927C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus sayımı 1927
yılında yapılmıştır.yılında yapılmıştır.
D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu aşmıştır.D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu aşmıştır.
41. Yukarıda sayım yıllarına göre Türkiye nüfus grafiğiYukarıda sayım yıllarına göre Türkiye nüfus grafiği
verilmiştir. Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardanverilmiştir. Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardan
hangisine ulaşılamaz?hangisine ulaşılamaz?
A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları arasında yavaşlamıştır.A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları arasında yavaşlamıştır.
B)B) Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır.Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır.
C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus sayımı 1927C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus sayımı 1927
yılında yapılmıştır.yılında yapılmıştır.
D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu aşmıştır.D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu aşmıştır.
42. Aşağıdaki illerimizden hangisinin nüfusuAşağıdaki illerimizden hangisinin nüfusu
diğerlerine göre seyrek nüfusludur?diğerlerine göre seyrek nüfusludur?
A) İzmirA) İzmir
B) SamsunB) Samsun
C) KırşehirC) Kırşehir
D) TrabzonD) Trabzon
43. Aşağıdaki illerimizden hangisinin nüfusuAşağıdaki illerimizden hangisinin nüfusu
diğerlerine göre seyrek nüfusludur?diğerlerine göre seyrek nüfusludur?
A) İzmirA) İzmir
B) SamsunB) Samsun
C)C) KırşehirKırşehir
D) TrabzonD) Trabzon
44. Aşağıdaki bölgelerimizin hangilerindeAşağıdaki bölgelerimizin hangilerinde
turizmin hareketlenmesi nedeniyleturizmin hareketlenmesi nedeniyle
yaz mevsimi nüfuslarında artışyaz mevsimi nüfuslarında artış
gözlenmektedir?gözlenmektedir?
A) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu BölgesiA) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu Bölgesi
B) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu BölgesiB) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu Bölgesi
C) Ege Bölgesi – Akdeniz BölgesiC) Ege Bölgesi – Akdeniz Bölgesi
D) Marmara Bölgesi – Ege BölgesiD) Marmara Bölgesi – Ege Bölgesi
45. Aşağıdaki bölgelerimizin hangilerindeAşağıdaki bölgelerimizin hangilerinde
turizmin hareketlenmesi nedeniyleturizmin hareketlenmesi nedeniyle
yaz mevsimi nüfuslarında artışyaz mevsimi nüfuslarında artış
gözlenmektedir?gözlenmektedir?
A) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu BölgesiA) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu Bölgesi
B) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu BölgesiB) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu Bölgesi
C)C) Ege Bölgesi – Akdeniz BölgesiEge Bölgesi – Akdeniz Bölgesi
D) Marmara Bölgesi – Ege BölgesiD) Marmara Bölgesi – Ege Bölgesi