3. Ülkemizde özel gereksinimli
çocukların aldıkları eğitim
hizmetlerine ilişkin
düzenlemelerin yer aldığı başlıca
metin 1997 yılında yayınlanan 573
Sayılı Özel Eğitim Hakkında
Kanun Hükmünde Kararnamedir
(KHK).
8.4.Eğitim Hizmetleri 3
4. 573 sayılı KHK’de
Özel eğitimin ilkeleri, öğrencilerin aldığı eğitimin
basamakları, eğitim kurumları,
kaynaştırma hizmetleri ve çeşitli eğitim programları
gibi ana başlıklar altında, yapılması gereken temel
uygulamalar bu metinde belirtilmiştir.
8.4.Eğitim Hizmetleri 4
5. Özel eğitimin temel
ilkeleri
Özel eğitim
gerektiren tüm
bireyler özel eğitim
hizmetlerinden
yararlandırılır.
Özel eğitime erken
başlamak esastır.
Özel eğitim
hizmetleri, bireyleri
fiziksel
çevrelerinden
ayırmadan ve diğer
bireylerle birlikte
sunulur.
Özel eğitim
gerektiren
bireylerin
eğitimlerini
sürdürebilmeleri
için ilgili tüm
kuruluşlarla
işbirliği yapılır.
Özel eğitim gerektiren
bireylerin eğitimlerini
sürdürebilmeleri için
ilgili tüm kuruluşlarla
işbirliği yapılır. Her
birey için BEP hazırlanır
ve öğretim
bireyselleştirilerek
uygulanır.
Özel eğitim
politikalarının
geliştirilmesinde, bu
bireylerin örgütlerinin
görüşlerine önem
verilir. Hizmetler
bireyin topluma
uyumunu sağlayacak
şekilde düzenlenir.
8.4.Eğitim Hizmetleri 5
6. Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği
(2006)
Öğrencinin değerlendirilmesi ve
yerleştirilmesi
Özel eğitim hizmetlerinde görev yapacak
personelin görevleri
Normal gelişim gösteren akranları ile eğitim
gören öğrencilere yönelik düzenlemeler
Öğrencilerin alacakları eğitim hakkındaki
düzenlemeler
Özel eğitim alanında görev yapan kurumlar
ve görevleri
8.4.Eğitim Hizmetleri 6
7. AileKatılımı
Öğrenci
ailelerinin
çocuklarının
eğitim sürecine
katılması ve aile
eğitimi
almalarına önem
verilmelidir.
AileKatılımı
Öğrencinin
eğitsel
değerlendirilmesi
aile ile iş birliği
ile yürütülür,
ailenin görüşü
alınır.
AileKatılımı
Öğrencinin
yerleştirildiği
okulu uygun
görmemesi
durumunda,
velisi karar
tarihinden
itibaren 70 iş
günü içinde
itiraz edebilir.
AileKatılımı
Özel Eğitim
Değerlendirme
Kurul’unda
öğrencinin anne-
babası da
bulunur .
8.4.Eğitim Hizmetleri 7
9. Aile
Eğitimi
Aile eğitim programları
düzenlenir. Bu
programlar RAM’ da,
Özel Eğitim Okulları
tarafından yürütülür.
Gereksinim durumunda
bu programlar evde de
yapılır.
Özel eğitim okullarında
görev yapan öğretmenler
öğrencilere verdikleri
eğitimin yanı sıra ailelere de
eğitim vermekle
yükümlüdür.
Görevli rehber
öğretmenler de aile
eğitimi planlanmasında
görev yaparlar.
8.4.Eğitim Hizmetleri 9
10. BEP
BEP öğrencilerin
gereksinimleri
doğrultusunda
düzenlenen bir
belgedir.
Bu belgede öğrenci
için hazırlanan
eğitim planı
bulunmaktadır.
BEP okullardaki
“bireyselleştirilmiş
eğitim programı
geliştirme birimi”
tarafından hazırlanır.
Öğrenci velisi BEP
hazırlanmasında
aktif bir şekilde
görev almak
sorumluluğundadır.
8.4.Eğitim Hizmetleri 10
12. Bir çocuğun özel eğitime
gereksinimi olup
olmadığına rehberlik
araştırma merkezlerindeki
(RAM) özel eğitim
değerlendirme kurulu
karar vermektedir.
Bu kurulda verilecek
rapora göre öğrencinin
uygun okula yerleştirilmesi
yapılmaktadır.
Özel rehabilitasyon
kurumlarında verilen ek
destek hizmetlerinin bir
kısmının devletçe
karşılanması için de bu
kurulun raporu gereklidir.
8.4.1 Eğitsel Değerlendirme Hizmetleri 12
13. Ek destek eğitim hizmeti
alınması için tam teşekkülü
hastanelerden özürlü
sağlık raporu da alınması
gerekmektedir.
Bu raporda belirlenmiş
özür türleri için en az %20
oranında işlev kaybı
olduğunun belgelenmesi
gerekmektedir.
8.4.1 Eğitsel Değerlendirme Hizmetleri 13
15. Milli Eğitim
Bakanlığı zihinsel
yetersizlik gösteren
bireyler için
öncelikle
kaynaştırma
eğitiminin uygun
olduğunu
belirtmektedir.
Kaynaştırma;
öğrencinin destek
hizmetlerinin
sağlanması koşulu
ile yetersizlik
göstermeyen
arkadaşları ile
beraber eğitim
görmesidir.
Öğrencinin düzeyi
sınıftaki
öğrencilere göre
çok daha düşük
olduğunda özel
eğitim okullarına
gitmesi daha
uygundur.
8.4.2 Resmi Eğitim Kurumları 15
16. • Bakanlık özel eğitime gereksinimi olan bireylerin
37. aydan itibaren eğitim görmesini zorunlu
kılmıştır.
• Bu eğitim, okul öncesi kurumlarda kaynaştırma
uygulaması ile veya okul öncesi özel eğitim veya
özel eğitim sınıfları ile gerçekleştirilebilmektedir.
• Okul öncesi eğitim sonrasında kaynaştırma
uygulaması için uygun görülen öğrenciler normal
ilköğretim okuluna devam edebilmektedir.
8.4.2 Resmi Eğitim Kurumları 16
17. •Kaynaştırma eğitimine katılmayacak düzeydeki öğrenciler ise
özel eğitim okul ve kurumlarına kayıt olabilirler.
•Bu okullar hafif düzeyde zihinsel yetersizlik ve orta-ağır
derecede zihinsel yetersizlik gösteren öğrencilerin devam etmesi
için açılan okullardır.
•Hafif düzeyde zihinsel yetersizlik gösteren öğrencilerin gittiği
okullarda ilköğretim programlarına denkliği kabul edilen
programlar bireyselleştirilmiş eğitim programları
doğrultusunda öğrencilere sunulur.
8.4.2 Resmi Eğitim Kurumları 17
18. Orta-ağır derecede
zihinsel yetersizlik
gösteren öğrencilere
yönelik açılan okullar
eğitim uygulama
okulları olarak
adlandırılmaktadır.
Bu okullarda
öğrencilerin öz bakım,
günlük yaşam
becerileri ve işlevsel
akademik becerilerine
ilişkin Bakanlıkça
hazırlanmış olan
eğitim programları,
bireyselleştirilmiş
eğitim programları
gözetilerek
öğrencilere
sunulmaktadır.
Sınıf mevcudu okul
öncesi sınıflarda en
fazla altı, ilköğretim
kademesinde en fazla
sekiz öğrenci olarak
belirlenir.
8.4.2 Resmi Eğitim Kurumları 18
19. Eğitim uygulama
okulundan sonra
dileyen öğrenciler iş
okullarına devam
edebilirler.
Bu okullara 21
yaşından gün almamış
ve normal eğitim
kurumlarına
gidemeyecek öğrenciler
gitmektedir.
Bu okullarda akademik
bilgi ve beceriler ve iş
eğitimine yönelik
çalışmalar
yapılmaktadır.
8.4.2 Resmi Eğitim Kurumları 19
20. 21 yaşından büyük
bireylerin iş eğitimi
alabileceği merkezler
ise iş eğitim
merkezleridir.
Bu merkezlerde 1-3
yıl süre arasında
devam eden
programlarda, temel
yaşam becerilerini
geliştirmek, topluma
uyumlarını sağlamak
ve iş ve mesleğe
yönelik beceriler
kazandırmak
amacıyla kurslar
düzenlenir..
Öğrenciler bir
programdan mezun
olduktan sonra
başka bir programa
kayıt olabilmektedir
8.4.2 Resmi Eğitim Kurumları 20
22. Çocuğunuz devam ettiği
devlet okulunun yanı sıra
özel eğitim ve rehabilitasyon
merkezinde de eğitim
görebilir.
Bu eğitimin en az sekiz saat
bireysel ve dört saat grup
eğitim MEB tarafından
karşılanmaktadır.
Bireysel veya grup eğitimleri
MEB tarafından onaylanmış
ve öğrencinin özellikleri
gözetilerek hazırlanmış olan
destek eğitim programı ile
sağlanmaktadır.
Kurumlarda gerekli idari
personelin yanı sıra özel
eğitim öğretmeni, psikolog
ve rehber öğretmen ile
gereksinim duyulacak diğer
personel görev yapmaktadır.
8.4.3 Destek Eğitim Hizmetleri 22
24. Özel Eğitim Hizmetleri
Yönetmeliğinde yapılan
düzenleme ile sağlık durumu
nedeniyle okula gitmesi mümkün
olmayan öğrencilere evlerde veya
hastanelerde eğitim hizmeti
verilebilmektedir.
8.4.4 Evde ve Hastanede Eğitim Hizmetleri 24
25. Çocuğunuzun okula gitmesinin uygun olmadığını düşünüyorsanız,
Rehberlik Araştırma Merkezine başvurabilirsiniz. Bunun için;
Bireyin en az dört ay süreyle örgün eğitim kurumundan doğrudan
yararlanmasının mümkün olmadığı ya da yararlanması hâlinde olumsuz
sonuçlar doğuracağını belirten sağlık raporu,
veli başvuru dilekçesi, öğrenci belgesi, ev ortamı durum tespit ve
değerlendirme formu
veli sözleşmesi, değerlendirme kurulu raporu gerekmektedir.
8.4.4 Evde ve Hastanede Eğitim Hizmetleri 25
26. Dersler için gezerek özel
eğitim görevi yapan
öğretmen görevlendirilir ve
oluşturulan BEP
doğrultusunda haftada en
az 10 saat ders verilir.
8.4.4 Evde ve Hastanede Eğitim Hizmetleri 26
27. Hastanede sürekli
kalması gereken
öğrenciler için hastane
bünyesinde ilköğretim
okulları açılır ve öğrenci
bu okula devam eder.
Sınıfa gelemeyecek
durumda olan
öğrenciler odalarında
eğitim alır.
Bunun sağlanması için
ilgili hekimin ve velinin
onayının yer aldığı
öğrenci kayıt ve bilgi
formunun hazırlanması
gerekmektedir.
8.4.4 Evde ve Hastanede Eğitim Hizmetleri 27