ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı

•Download as PPT, PDF•
•
Yağmur Ceyhan
Yağmur Ceyhan
1 of 67
Downloaded 330 times
ÜNİTE I TÜRKLERDE DEVLET TEŞKİLATI
İslamiyet öncesi Türklerde Devlete il (el) denirdi. İl budunların birleşmesiyle oluşurdu. Türk Devletlerinde keyfi bir yönetim anlayışı uygulanmamış,devlet töreye göre yönetilmiştir. İLK TÜRK DEVLERİNDE DEVLET ANLAYIŞI
A)BAĞIMSIZLIK:Oluşmasında bozkır kültürünün etkisi büyüktür. B)HALK:Devlet halk içindir anlayışı egemendir. Sosyal eşitlik anlayışı doğrultusunda halk sınıflara ayrılmamıştır. C)ÜLKE(YURT): D)TEŞKİLATÇILIK: TÜRKLERDE DEVLETİN UNSURLARI
Not:Türkler boylar halinde örgütlenmişlerdir. Türklerde boy beyinin görevleri: 1-Boya ait bölgeleri idare etmek 2-Göçlerde boyun düzenini sağlamak 3-Diğer boylarla ilişkileri düzenlemek 4-Boyun güvenliğini sağlamak
Türklerde ordu-millet anlayışı yaygındır.Bu bağlamda Hazarlar hariç Türklerde ücretli askerler yoktur. Türlerde ilk düzenli ordu Mete Han tarafından kurulmuştur. Ordu tümen-tabur-bölük-takım şeklinde bölünmüştür. TÜRKLERDE ORDU
Ordunun temeli süvarilere dayanır. Kağan ordunun başında savaşlara katılır,hanedan mensupları da orduda görev alırdı. Ordu merkez-sağ-sol olarak bölümlere ayrılır. Sınır boylarında bulunan ve doğrudan kağana bağlı birliklerin başındaki komutanlara şad denir. TÜRKLERDE ORDU
Göktürklerde kağanı koruyan özel muhafız birliklerine böri(kurt)denir. Savaş sırasında düşmanın durumunu öğrenmekle görevli birliklere yelme denir. Türk orduları yakın dövüşte mızrak,kargı,kılıç,süngü,kalkan,tolga,zırh kullanırlardı. TÜRKLERDE ORDU
At savaşların en önemli unsurudur. Stratejik yerleri kontrol altına almak amacıyla gözetleme kuleleri yapmışlardır. Türk birliklerinin en fazla kullandığı taktik; Sahte ricat-turan taktiği-kurt kapanıdır.
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
Türk orduları dünyada birçok devleti askeri bakımdan etkilemişlerdir.Örneğin; 1-Roma ordusunda onlu sistem uygulanmıştır. 2-Batı’da ceket ve pantolon giyilmiştir. 3-Çinliler süvari birlikleri kurmuşlardır. 4-Çin ve Avrupa et konservesini öğrenmiştir.
1-KAĞAN: Kağanın Tanrı tarafından görevlendirildiğine inanılmış ve kut,ülüş,küç yetkileriyle donatılmıştır. Sosyolojide kaynağı Tanrı olan iktidar tipine karizmatik iktidar denir. Türklerde iktidar hiçbir zaman Tanrı-Kral anlayışında olmamıştır. TÜRKLERDE DEVLET YÖNETİMİ
Kesin bir kural olmasa da baş hatunun oğlu kağan diğerleri şad olurdu. Kut anlayışı sürekli taht kavgalarına sebep olmuştur. Hükümdarlar kağan,han,şanyü,idikut,il-teber,yabgu unvanlarını kullanmışlardır.
Hükümdarlık sembolleri:otağ(çadır),tuğ(sancak), (taht),davul,kotuz(sorguç),kur(kemer),kılıç,yay,kama, kamçı(berge)
Hükümdarın görevleri: 1- Bütün toplulukları bir çatı altında toplamak 2 -Töreyi uygulamak 3- Ekonomik refahı sağlamak 4- Elçi göndermek/kabul etmek 5- Savaşa karar vermek,orduya komuta etmek 6- Devlet memurlarını tayin etmek 7- Dünya hakimiyetini sağlamak
İkili teşkilat: Kağan doğuda(sol) batıda(sağ)yabgu otururdu. Hatun: Kendilerine ait tahtları vardır ve elçi kabul edebilirler.Sarayları ve orduları vardır. Tigin: Hükümdar çocuklarına verilen isimdir.önemli kademelerde çalışırlar.
İlk Türk devletlerinde diğer yöneticiler: ilteber(erkin):Yüksek devlet memuru kül erkin: Oğuzlarda hükümdar tarkanbuyruk: bakan-komutan inançinalataman:Tigin eğitmeni tudun:vergi memuru
tutuk: askeri vali bitikçi: katip Emçiotacı: tabip Sübaşı: ordu komutanı agıçı: hazinedar tamgacı(tuğracı): mühürdar
2)HÜKÜMET(AYUKI): Günümüzdeki bakanlar kuruluna benzemektedir. Ayukının başında aygucı(üge) denilen bir yönetici bulunur. Ayukı üyelerine buyruk denir.
 3)KURULTAY: Bu teşkilatın diğer ismi toy/kengeş’tir. Toylarda devlet işleri görüşülür ve sonlarında şölenler yapılırdı. Her boyun halkın katılımıyla belirlenen bir küçük kurultayı vardır. Büyük kurultaya kağan başkanlık yapardı.Eğer kağan yoksa aygucı (vezir) başkanlık yapardı.
Kurultay üyelerine toygun denirdi. Büyük kurultaylarda orun ve ülüş törelerine göre kimin nereye oturacağı bellidir. KAĞAN sağ sol vezir memleketin ileri gelenleri bey memurlar komutan
Kurultay sene başı,ilkbahar ve sonbahar olmak üzere 3 defa toplanır. İlkbaharda yapılan ikinci toplantı bağlılık kurultayıdır. Sonbaharda yapılan kurultay savaş ve sayım kurultayıydı.
Avrupa Hunları Seçkinler meclisi Tabgaç Devleti Nazırlar meclisi Hazar Hakanlığı İhtiyarlar meclisi Peçenekler Komenton Tuna Bulgar Devleti Millet meclisi Diğer Türk devletlerindeki meclisler
İLK TÜRK DEVLETLERİ TÜRK-İSLAM DEVLETLERİ Ülkenin töreye uygun olarak adaletle yönetilmesi İslam hukuku da eklenerek devam etti Devlet halk içindir anlayışı Devam etti Türk cihan hakimiyeti anlayışı İslamiyet’teki cihat anlayışıyla birleşti. TÜRK İSLAM DEVLETLERİNDE DEVLET TEŞKİLATI
HÜKÜMDAR: Kut inancı İslamiyet’in kabulüyle Allah’ın takdir ve nasibi olarak yorumlanmıştır. Türk-İslam devletlerinde ‘’ülke hanedanın ortak malıdır’’anlayışı devam etmiştir. Hükümdarlar yasama,yürütme(icra),yargı yetkilerini kendinde toplamıştır. Hükümdarlık alametlerinde bazı değişimler olmuştur. (hutbe,tıraz(elbise),hilat(tırazla beraber gönderilen eşyalar)) İslamiyet’le beraber sultan unvanı da kullanılmaya başlanmıştır. MERKEZ TEŞKİLATI
SARAY: Harem,selamlık ve enderun olarak ayrılır. Karahanlılarda kapu,Selçuklularda dergah ya da bargah adıyla anılmıştır. En önemli saray görevlisi haciptir. Haciplerin Karahanlılarda başında tayangu,Selçuklularda büyük hacip bulunurdu. Hacip halk ve divanlar arasındaki iletişimi sağlar.
Hares emiri Devlete isyan edenleri cezalandırır Vekil-i hass Saraya ait bütün işler silahdar Hükümdarın silahlarıyla ilgilenir abdar Hükümdarın temizliğiyle ilgilenir çaşnıgir Hükümdarın yiyecekleriyle ilgilenir camedar Hükümdarın kıyafetleriyle ilgilenir candar Sarayı korur alemdar Bayrak ve sancakları korur Emir-i şikar Av işleriyle ilgilenir şarabdar İçeceklerle ilgilenir Emir-i ahur Atlarla ilgilenir hansalar aşçıbaşı Diğer saraygörevlileri
HÜKÜMET: Vezir Karahanlılarda yuğruş, Gaznelilerde hace-i buzurg ünvanınıtaşırdı.
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
Türk-İslam Devletlerinde eyaletler vali ya da hanedan üyeleri tarafından yönetilmiştir. Reis adı verilen ve merkezden gönderilen kişiler mülki amire yardımcı olurlar. Belediye işleri muhtesipler tarafından yürütülürdü. Şehirlerdeki mülki amire amid denirdi. Özellikle Gaznelilerde berid adı verilen posta teşkilatı merkezle haberleşmeyi sağlamıştır. Türkiye Selçuklularındaki yönetimde eyaletler subaşı ,hanedan üyelerinin yönetimindeki eyaletlerde melikler tarafından yönetilirlerdi. Meliklerin yönetimi için atabeyler görevlendirilmiştir. TAŞRA TEŞKİLATI
Türk-İslam Devletlerinde orduda daha önceki devletlerden farklı olarak gulam ve ikta sistemi uygulanmıştır. Ayrıca orduda mancınıkçılar,neftçiler,lağımcılar bulunmaktadır. ORDU TEŞKİLATI
Osmanlı kültür ve medeniyetinin oluşmasında: 1-Orta Asya Türk gelenekleri 2-İslami değerler 3-Egemenlik kurulan bölgelerin özellikleri etkili olmuştur. Türk-İslam devletlerindeki adil yönetim anlayışı devleti ebet müddet,nizamı alem,kanunu kadim olarak devam etmiştir. OSMANLI KLASİK DÖNEM DEVLET TEŞKİLATI
hükümdar saray divanı hümayun Hükümdar: Osmanlı hükümdarları bey ,gazi,hüdavendigar,sultan,han,padişah ve halife gibi unvanlar almışlardır. Padişahın erkek çocuklarına şehzade denir,şehzade sancağa çıktığında çelebi sultan unvanı alırdı. Eğitmenlere lala denirdi. MERKEZ TEŞKİLATI
Padişah Yönetim anlayışı I. Murat’a kadar Ülke hanedanın ortak malıdır I. Murat Ülke padişah ve oğullarınındır Fatih Sultan Mehmet Kardeş katli yasal III. Mehmet Şehzadelerin sancağa çıkması yasaklandı I. Ahmet Ekber ve erşet
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
Saray: Saray enderun,birun ve harem olarak 3’e ayrılır Birun bölümünde dış hizmetlere bakan göevliler bulunurdu.Kubbealtı ve arz odası birun bölümündedir. Enderun bölümünde saray okulu bulunurdu. İstanbul’un yönetimi Şehrin düzeni:sadrazam Mülki amir:taht kadısı Asayiş:yeniçeri ağası Belediye işleri:şehremini İmar işleri:mimar başı Çarşı Pazar:muhtesip
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
YÖNETİM BİRİMİ YÖNETİCİ GÜVENLİK İŞLERİ ADLİYE İŞLERİ eyalet Beylerbeyi Subaşı Kadı sancak Sancak beyi Subaşı Kadı kaza Kadı Subaşı Kadı köy Köy kethüdası Yiğit başı Kadı naibi OSMANLI TAŞRA TEŞKİLATI
Eyaletleri yöneten beylerbeyi paşa sancağında otururdu. Eyaletlerde hazineye ait işler mal defterdarı,zeamet işleri tımar kethüdası,tımar işleri de tımar defterdarı tarafından yönetilirdi. Kazalar kadılar tarafından yönetilirdi.Kadıların başlıca görevleri I. Vergileri merkeze göndermek II. Belediye hizmetlerini yapmak III. Halk ve divan arasındaki bağlantıyı sağlamak IV. noter işlerini yapmak V. Mahkemeye gelen davalara bakmak . Muhtesip:Pazar işleri . Kapan eminleri:tartılardan sorumlu . Gümrük ve bac eminleri
SALYANELİ SALYANESİZ İMTİYAZLI Yemen,Habeş, Anadolu,Karaman Hicaz Mısır,Tunus, Sivas,Erzurum, Kırım Trablusgarp Musul,Bağdat Erdel Cezayir Rumeli,Budin Eflak  Bosna Boğdan EYALET ÇEŞİTLERİ
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
Ayrıca eyalet ordusunda şu birlikler bulunur; Yörükler:konargöçerlerin oluşturduğu birliklerdir Gönüllüler:şehir ve kasabaları korurlar. Deliler:sınır boylarını koruyan hafif süvari birlikleridir. Sakalar:su ihtiyacını karşılayan askerlerdir. Beşliler:her 5 haneden alınan erkeklerle oluşturulur. Yaya ve müsellemler:ordunun ilerlemesini kolaylaştırır.
Komutan Kaptan-ı derya Askerleri Levent Gemileri Çektiri,Karamürsel,Kalite,Kadırga,Mav na Tersaneler Karamürsel,Edincik,Gelibolu,Haliç,İzm it,Sinop,Rusçuk,Basra,Süveyş Önemli kaptanlar Salih Reis,Piri Reis ,Seydi Ali Reis,Murat Reis,Turgut Reis Barbaros,Piyale Paşa Donanma
Donanma Orhan Bey döneminde Karesioğulları Beyliği’nin alınmasıyla kurulmuştur. Çelebi Mehmet döneminde ilk deniz Savaşı’nı yapmış ve bu savaşı Venedikliler kazanmıştır. Bu savaşta donanmaya Çalı Bey komuta etmiştir.
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
17 VE 18 YÜZYILLARDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİMLER: Divanı hümayunun etkinliği zamanla azalmış ve Fatih döneminde divan başkanlığı sadrazama bırakılmıştır. Divan toplantıları 16. yy’da haftada 4 güne, 17. yy’da haftada iki güne düşmüştür. 18.yy’da divan toplantıları 3 ayda bir yapılmaya başlanmıştır. Divan toplantıları bir süre sonra sadrazamın konağında ikindi divanı adıyla toplanmaya başladı. TANZİMAT DÖNEMİ OSMANLI DEVLETTEŞKİLATI
Sadrazam konağına bab-ı ali denmeye başlandı Kalemiye sınıfı hademe-i bab-ı ali ismini aldı Diplomatik ilişkilerin önemini arttırmasıyla reisülküttap önem kazandı. Taşra teşkilatında devletin elindeki iltizam topraklarını malikane sistemine geçirmesiyle mültezimler kuvvetlenmiş ve ayanlık ortaya çıkmıştır. Ayanlık bazı bölgelerde mütesellimlik,voyvodalık ya da muhassıllık halini almıştır. Devlet esham uygulamasıyla iç borçlanmaya gitti.
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
2. Mahmut döneminde ayanlarla Sened-i İttifak imzalandı. Yeniçeri Ocağı kaldırıldı ve yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye Ocağı kuruldu. Genelkurmayın çekirdeği olan Bab-ı Ali seraskerliği kuruldu Divan-ı Hümayun kaldırılmış yerine nazırlıklar kurulmuştur. 19.YY ISLAHATLARI
Eski Düzen Yeni Düzenleme Günümüzdeki Karşılığı Divanı Hümayun Heyet-i Vükela Bakanlar kurulu Sadrazamlık Başvekalet Başbakanlık Reisülküttap Hariciye nezareti Dışişleri bakanlığı Sadaret kethüdası Dahliye nezareti İçişleri bakanlığı Darphane hazinesi Maliye nezareti Maliye bakanlığı Vakıflar Evkafı hümayun Vakıflar genel müdürlüğü Şeyhülislamlık Babımeşihat dairesi Diyanet işleri başkanlığı
Abdülmecit döneminde ilan edilen ve Mustafa Reşit Paşa tarafından hazırlanan fermandır. Bu dönemde sadrazamlık makamı eski haline çevrildi. TANZİMAT DÖNEMİ
2. Mahmut dönemi meclisleri Dar-ı Şurayı Askeri Askeri Meclisi Ahkam-ı Adliye Adalet Dar-ı Şurayı Babıali Yönetim
Meclis-i Valay-ı Ahkam-ı Adliye Meclis-i Ali-i Tanzimat Divan-ı Ahkam-ı Adliye (yargıtay) Şura-yı devlet (Danıştay) Tanzimat Dönemi Meclisleri
Yönetim birimi Eyalet Sancak Kaza Köy Yöneticiler Müşir Kaymakam Kaza müdürü Muhtar Meclisler Eyalet meclisi Sancak meclisi Osmanlı Taşra Teşkilatı(1840)
Yönetim birimi Eyalet Sancak Kaza Nahiye Köy Yöneticiler ve görevliler Vali,defterd ar,defterdar nazırı,katip ler 1871 mutasarrıf, kaymakam, mal müdürü,nü fus müdürü,kat ipler 1871 kaymakam, kaza müdürü,kat ipler 1871 nahiye müdürü Muhtar Meclisler Eyalet meclisi Sancak meclisi İhtiyar heyeti Osmanlı Taşra Teşkilatı
1876 yılında 2. Abdülhamit döneminde Jön Türklerin çalışmaları sonucunda Birinci Meşrutiyet ilan edilmiştir. Kanuni Esasi ilan edilerek anayasal sisteme geçilmiştir. Osmanlı Parlamentosu Mebusan(halkın seçtiği kişiler) ve Ayan meclisi(padişahın atadıkları) olarak ikiye ayrılmıştır. Seçimlere katılanlar mülk sahibi erkeklerdir. Meclisin ilk toplantısı Dolmabahçe Sarayında yapılmıştır. Mebusan Meclisi içinde azınlık temsilcileri de vardır . Şurayı Devlet(danıştay): Hem kanun tasarılarını hazırlar hem de idari uyuşmazlıklara çözüm getirir. Meşrutiyet Döneminde Devlet Teşkilatı
2. Meşrutiyet 1908 yılında 2. Abdülhamit tarafından İttihat ve Terakkinin çalışmalarıyla ilan edilmiştir. Bu dönemde kurulan partiler; Hürriyet ve İtilaf Fırkası Ahrar Fırkası Fedekaran-i Millet Cemiyeti İttihad-i Muhammediye Fırkası Osmanlı Demokrat Fırkası Mu’tedil Hürriyetperveran Fırkası Islahat-ı Esasiye-i Osmaniye Fırkası
Bu dönemde Meşrutiyete karşı 31 Mart isyanı çıkmış ve Hareket Ordusu tarafından bastırılmıştır. Cumhuriyet Döneminde devlet yönetiminin temelleri kongreler döneminde atılmıştır. TBMM’nin açılmasıyla beraber meclis hükümeti sistemi benimsenmiş ve Cumhuriyetin ilanı sonrası Kabine sistemine geçilmiştir. Cumhuriyet döneminde çok partili hayata geçme çalışmaları yapılmış fakat başarılı olamamıştır. Kadınlara 1930’da belediye,1933’de muhtarlık,1934’te de milletvekili seçimlerine katılma hakkı verilmiştir.
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı
9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı

More Related Content

9 üni̇te 1 - turklerde devlet teşki̇latı

  • 2. İslamiyet öncesi Türklerde Devlete il (el) denirdi. İl budunların birleşmesiyle oluşurdu. Türk Devletlerinde keyfi bir yönetim anlayışı uygulanmamış,devlet töreye göre yönetilmiştir. İLK TÜRK DEVLERİNDE DEVLET ANLAYIŞI
  • 3. A)BAĞIMSIZLIK:Oluşmasında bozkır kültürünün etkisi büyüktür. B)HALK:Devlet halk içindir anlayışı egemendir. Sosyal eşitlik anlayışı doğrultusunda halk sınıflara ayrılmamıştır. C)ÜLKE(YURT): D)TEŞKİLATÇILIK: TÜRKLERDE DEVLETİN UNSURLARI
  • 4. Not:Türkler boylar halinde örgütlenmişlerdir. Türklerde boy beyinin görevleri: 1-Boya ait bölgeleri idare etmek 2-Göçlerde boyun düzenini sağlamak 3-Diğer boylarla ilişkileri düzenlemek 4-Boyun güvenliğini sağlamak
  • 5. Türklerde ordu-millet anlayışı yaygındır.Bu bağlamda Hazarlar hariç Türklerde ücretli askerler yoktur. Türlerde ilk düzenli ordu Mete Han tarafından kurulmuştur. Ordu tümen-tabur-bölük-takım şeklinde bölünmüştür. TÜRKLERDE ORDU
  • 6. Ordunun temeli süvarilere dayanır. Kağan ordunun başında savaşlara katılır,hanedan mensupları da orduda görev alırdı. Ordu merkez-sağ-sol olarak bölümlere ayrılır. Sınır boylarında bulunan ve doğrudan kağana bağlı birliklerin başındaki komutanlara şad denir. TÜRKLERDE ORDU
  • 7. Göktürklerde kağanı koruyan özel muhafız birliklerine böri(kurt)denir. Savaş sırasında düşmanın durumunu öğrenmekle görevli birliklere yelme denir. Türk orduları yakın dövüşte mızrak,kargı,kılıç,süngü,kalkan,tolga,zırh kullanırlardı. TÜRKLERDE ORDU
  • 8. At savaşların en önemli unsurudur. Stratejik yerleri kontrol altına almak amacıyla gözetleme kuleleri yapmışlardır. Türk birliklerinin en fazla kullandığı taktik; Sahte ricat-turan taktiği-kurt kapanıdır.
  • 10. Türk orduları dünyada birçok devleti askeri bakımdan etkilemişlerdir.Örneğin; 1-Roma ordusunda onlu sistem uygulanmıştır. 2-Batı’da ceket ve pantolon giyilmiştir. 3-Çinliler süvari birlikleri kurmuşlardır. 4-Çin ve Avrupa et konservesini öğrenmiştir.
  • 11. 1-KAĞAN: Kağanın Tanrı tarafından görevlendirildiğine inanılmış ve kut,ülüş,küç yetkileriyle donatılmıştır. Sosyolojide kaynağı Tanrı olan iktidar tipine karizmatik iktidar denir. Türklerde iktidar hiçbir zaman Tanrı-Kral anlayışında olmamıştır. TÜRKLERDE DEVLET YÖNETİMİ
  • 12. Kesin bir kural olmasa da baş hatunun oğlu kağan diğerleri şad olurdu. Kut anlayışı sürekli taht kavgalarına sebep olmuştur. Hükümdarlar kağan,han,şanyü,idikut,il-teber,yabgu unvanlarını kullanmışlardır.
  • 14. Hükümdarın görevleri: 1- Bütün toplulukları bir çatı altında toplamak 2 -Töreyi uygulamak 3- Ekonomik refahı sağlamak 4- Elçi göndermek/kabul etmek 5- Savaşa karar vermek,orduya komuta etmek 6- Devlet memurlarını tayin etmek 7- Dünya hakimiyetini sağlamak
  • 15. İkili teşkilat: Kağan doğuda(sol) batıda(sağ)yabgu otururdu. Hatun: Kendilerine ait tahtları vardır ve elçi kabul edebilirler.Sarayları ve orduları vardır. Tigin: Hükümdar çocuklarına verilen isimdir.önemli kademelerde çalışırlar.
  • 16. İlk Türk devletlerinde diğer yöneticiler: ilteber(erkin):Yüksek devlet memuru kül erkin: Oğuzlarda hükümdar tarkanbuyruk: bakan-komutan inançinalataman:Tigin eğitmeni tudun:vergi memuru
  • 17. tutuk: askeri vali bitikçi: katip Emçiotacı: tabip Sübaşı: ordu komutanı agıçı: hazinedar tamgacı(tuğracı): mühürdar
  • 18. 2)HÜKÜMET(AYUKI): Günümüzdeki bakanlar kuruluna benzemektedir. Ayukının başında aygucı(üge) denilen bir yönetici bulunur. Ayukı üyelerine buyruk denir.
  • 19.  3)KURULTAY: Bu teşkilatın diğer ismi toy/kengeş’tir. Toylarda devlet işleri görüşülür ve sonlarında şölenler yapılırdı. Her boyun halkın katılımıyla belirlenen bir küçük kurultayı vardır. Büyük kurultaya kağan başkanlık yapardı.Eğer kağan yoksa aygucı (vezir) başkanlık yapardı.
  • 20. Kurultay üyelerine toygun denirdi. Büyük kurultaylarda orun ve ülüş törelerine göre kimin nereye oturacağı bellidir. KAĞAN sağ sol vezir memleketin ileri gelenleri bey memurlar komutan
  • 21. Kurultay sene başı,ilkbahar ve sonbahar olmak üzere 3 defa toplanır. İlkbaharda yapılan ikinci toplantı bağlılık kurultayıdır. Sonbaharda yapılan kurultay savaş ve sayım kurultayıydı.
  • 22. Avrupa Hunları Seçkinler meclisi Tabgaç Devleti Nazırlar meclisi Hazar Hakanlığı İhtiyarlar meclisi Peçenekler Komenton Tuna Bulgar Devleti Millet meclisi Diğer Türk devletlerindeki meclisler
  • 23. İLK TÜRK DEVLETLERİ TÜRK-İSLAM DEVLETLERİ Ülkenin töreye uygun olarak adaletle yönetilmesi İslam hukuku da eklenerek devam etti Devlet halk içindir anlayışı Devam etti Türk cihan hakimiyeti anlayışı İslamiyet’teki cihat anlayışıyla birleşti. TÜRK İSLAM DEVLETLERİNDE DEVLET TEŞKİLATI
  • 24. HÜKÜMDAR: Kut inancı İslamiyet’in kabulüyle Allah’ın takdir ve nasibi olarak yorumlanmıştır. Türk-İslam devletlerinde ‘’ülke hanedanın ortak malıdır’’anlayışı devam etmiştir. Hükümdarlar yasama,yürütme(icra),yargı yetkilerini kendinde toplamıştır. Hükümdarlık alametlerinde bazı değişimler olmuştur. (hutbe,tıraz(elbise),hilat(tırazla beraber gönderilen eşyalar)) İslamiyet’le beraber sultan unvanı da kullanılmaya başlanmıştır. MERKEZ TEŞKİLATI
  • 25. SARAY: Harem,selamlık ve enderun olarak ayrılır. Karahanlılarda kapu,Selçuklularda dergah ya da bargah adıyla anılmıştır. En önemli saray görevlisi haciptir. Haciplerin Karahanlılarda başında tayangu,Selçuklularda büyük hacip bulunurdu. Hacip halk ve divanlar arasındaki iletişimi sağlar.
  • 26. Hares emiri Devlete isyan edenleri cezalandırır Vekil-i hass Saraya ait bütün işler silahdar Hükümdarın silahlarıyla ilgilenir abdar Hükümdarın temizliğiyle ilgilenir çaşnıgir Hükümdarın yiyecekleriyle ilgilenir camedar Hükümdarın kıyafetleriyle ilgilenir candar Sarayı korur alemdar Bayrak ve sancakları korur Emir-i şikar Av işleriyle ilgilenir şarabdar İçeceklerle ilgilenir Emir-i ahur Atlarla ilgilenir hansalar aşçıbaşı Diğer saraygörevlileri
  • 27. HÜKÜMET: Vezir Karahanlılarda yuğruş, Gaznelilerde hace-i buzurg ünvanınıtaşırdı.
  • 29. Türk-İslam Devletlerinde eyaletler vali ya da hanedan üyeleri tarafından yönetilmiştir. Reis adı verilen ve merkezden gönderilen kişiler mülki amire yardımcı olurlar. Belediye işleri muhtesipler tarafından yürütülürdü. Şehirlerdeki mülki amire amid denirdi. Özellikle Gaznelilerde berid adı verilen posta teşkilatı merkezle haberleşmeyi sağlamıştır. Türkiye Selçuklularındaki yönetimde eyaletler subaşı ,hanedan üyelerinin yönetimindeki eyaletlerde melikler tarafından yönetilirlerdi. Meliklerin yönetimi için atabeyler görevlendirilmiştir. TAŞRA TEŞKİLATI
  • 30. Türk-İslam Devletlerinde orduda daha önceki devletlerden farklı olarak gulam ve ikta sistemi uygulanmıştır. Ayrıca orduda mancınıkçılar,neftçiler,lağımcılar bulunmaktadır. ORDU TEŞKİLATI
  • 31. Osmanlı kültür ve medeniyetinin oluşmasında: 1-Orta Asya Türk gelenekleri 2-İslami değerler 3-Egemenlik kurulan bölgelerin özellikleri etkili olmuştur. Türk-İslam devletlerindeki adil yönetim anlayışı devleti ebet müddet,nizamı alem,kanunu kadim olarak devam etmiştir. OSMANLI KLASİK DÖNEM DEVLET TEŞKİLATI
  • 32. hükümdar saray divanı hümayun Hükümdar: Osmanlı hükümdarları bey ,gazi,hüdavendigar,sultan,han,padişah ve halife gibi unvanlar almışlardır. Padişahın erkek çocuklarına şehzade denir,şehzade sancağa çıktığında çelebi sultan unvanı alırdı. Eğitmenlere lala denirdi. MERKEZ TEŞKİLATI
  • 33. Padişah Yönetim anlayışı I. Murat’a kadar Ülke hanedanın ortak malıdır I. Murat Ülke padişah ve oğullarınındır Fatih Sultan Mehmet Kardeş katli yasal III. Mehmet Şehzadelerin sancağa çıkması yasaklandı I. Ahmet Ekber ve erşet
  • 35. Saray: Saray enderun,birun ve harem olarak 3’e ayrılır Birun bölümünde dış hizmetlere bakan göevliler bulunurdu.Kubbealtı ve arz odası birun bölümündedir. Enderun bölümünde saray okulu bulunurdu. İstanbul’un yönetimi Şehrin düzeni:sadrazam Mülki amir:taht kadısı Asayiş:yeniçeri ağası Belediye işleri:şehremini İmar işleri:mimar başı Çarşı Pazar:muhtesip
  • 41. YÖNETİM BİRİMİ YÖNETİCİ GÜVENLİK İŞLERİ ADLİYE İŞLERİ eyalet Beylerbeyi Subaşı Kadı sancak Sancak beyi Subaşı Kadı kaza Kadı Subaşı Kadı köy Köy kethüdası Yiğit başı Kadı naibi OSMANLI TAŞRA TEŞKİLATI
  • 42. Eyaletleri yöneten beylerbeyi paşa sancağında otururdu. Eyaletlerde hazineye ait işler mal defterdarı,zeamet işleri tımar kethüdası,tımar işleri de tımar defterdarı tarafından yönetilirdi. Kazalar kadılar tarafından yönetilirdi.Kadıların başlıca görevleri I. Vergileri merkeze göndermek II. Belediye hizmetlerini yapmak III. Halk ve divan arasındaki bağlantıyı sağlamak IV. noter işlerini yapmak V. Mahkemeye gelen davalara bakmak . Muhtesip:Pazar işleri . Kapan eminleri:tartılardan sorumlu . Gümrük ve bac eminleri
  • 43. SALYANELİ SALYANESİZ İMTİYAZLI Yemen,Habeş, Anadolu,Karaman Hicaz Mısır,Tunus, Sivas,Erzurum, Kırım Trablusgarp Musul,Bağdat Erdel Cezayir Rumeli,Budin Eflak  Bosna Boğdan EYALET ÇEŞİTLERİ
  • 47. Ayrıca eyalet ordusunda şu birlikler bulunur; Yörükler:konargöçerlerin oluşturduğu birliklerdir Gönüllüler:şehir ve kasabaları korurlar. Deliler:sınır boylarını koruyan hafif süvari birlikleridir. Sakalar:su ihtiyacını karşılayan askerlerdir. Beşliler:her 5 haneden alınan erkeklerle oluşturulur. Yaya ve müsellemler:ordunun ilerlemesini kolaylaştırır.
  • 48. Komutan Kaptan-ı derya Askerleri Levent Gemileri Çektiri,Karamürsel,Kalite,Kadırga,Mav na Tersaneler Karamürsel,Edincik,Gelibolu,Haliç,İzm it,Sinop,Rusçuk,Basra,Süveyş Önemli kaptanlar Salih Reis,Piri Reis ,Seydi Ali Reis,Murat Reis,Turgut Reis Barbaros,Piyale Paşa Donanma
  • 49. Donanma Orhan Bey döneminde Karesioğulları Beyliği’nin alınmasıyla kurulmuştur. Çelebi Mehmet döneminde ilk deniz Savaşı’nı yapmış ve bu savaşı Venedikliler kazanmıştır. Bu savaşta donanmaya Çalı Bey komuta etmiştir.
  • 51. 17 VE 18 YÜZYILLARDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİMLER: Divanı hümayunun etkinliği zamanla azalmış ve Fatih döneminde divan başkanlığı sadrazama bırakılmıştır. Divan toplantıları 16. yy’da haftada 4 güne, 17. yy’da haftada iki güne düşmüştür. 18.yy’da divan toplantıları 3 ayda bir yapılmaya başlanmıştır. Divan toplantıları bir süre sonra sadrazamın konağında ikindi divanı adıyla toplanmaya başladı. TANZİMAT DÖNEMİ OSMANLI DEVLETTEŞKİLATI
  • 52. Sadrazam konağına bab-ı ali denmeye başlandı Kalemiye sınıfı hademe-i bab-ı ali ismini aldı Diplomatik ilişkilerin önemini arttırmasıyla reisülküttap önem kazandı. Taşra teşkilatında devletin elindeki iltizam topraklarını malikane sistemine geçirmesiyle mültezimler kuvvetlenmiş ve ayanlık ortaya çıkmıştır. Ayanlık bazı bölgelerde mütesellimlik,voyvodalık ya da muhassıllık halini almıştır. Devlet esham uygulamasıyla iç borçlanmaya gitti.
  • 54. 2. Mahmut döneminde ayanlarla Sened-i İttifak imzalandı. Yeniçeri Ocağı kaldırıldı ve yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye Ocağı kuruldu. Genelkurmayın çekirdeği olan Bab-ı Ali seraskerliği kuruldu Divan-ı Hümayun kaldırılmış yerine nazırlıklar kurulmuştur. 19.YY ISLAHATLARI
  • 55. Eski Düzen Yeni Düzenleme Günümüzdeki Karşılığı Divanı Hümayun Heyet-i Vükela Bakanlar kurulu Sadrazamlık Başvekalet Başbakanlık Reisülküttap Hariciye nezareti Dışişleri bakanlığı Sadaret kethüdası Dahliye nezareti İçişleri bakanlığı Darphane hazinesi Maliye nezareti Maliye bakanlığı Vakıflar Evkafı hümayun Vakıflar genel müdürlüğü Şeyhülislamlık Babımeşihat dairesi Diyanet işleri başkanlığı
  • 56. Abdülmecit döneminde ilan edilen ve Mustafa Reşit Paşa tarafından hazırlanan fermandır. Bu dönemde sadrazamlık makamı eski haline çevrildi. TANZİMAT DÖNEMİ
  • 57. 2. Mahmut dönemi meclisleri Dar-ı Şurayı Askeri Askeri Meclisi Ahkam-ı Adliye Adalet Dar-ı Şurayı Babıali Yönetim
  • 58. Meclis-i Valay-ı Ahkam-ı Adliye Meclis-i Ali-i Tanzimat Divan-ı Ahkam-ı Adliye (yargıtay) Şura-yı devlet (Danıştay) Tanzimat Dönemi Meclisleri
  • 59. Yönetim birimi Eyalet Sancak Kaza Köy Yöneticiler Müşir Kaymakam Kaza müdürü Muhtar Meclisler Eyalet meclisi Sancak meclisi Osmanlı Taşra Teşkilatı(1840)
  • 60. Yönetim birimi Eyalet Sancak Kaza Nahiye Köy Yöneticiler ve görevliler Vali,defterd ar,defterdar nazırı,katip ler 1871 mutasarrıf, kaymakam, mal müdürü,nü fus müdürü,kat ipler 1871 kaymakam, kaza müdürü,kat ipler 1871 nahiye müdürü Muhtar Meclisler Eyalet meclisi Sancak meclisi İhtiyar heyeti Osmanlı Taşra Teşkilatı
  • 61. 1876 yılında 2. Abdülhamit döneminde Jön Türklerin çalışmaları sonucunda Birinci Meşrutiyet ilan edilmiştir. Kanuni Esasi ilan edilerek anayasal sisteme geçilmiştir. Osmanlı Parlamentosu Mebusan(halkın seçtiği kişiler) ve Ayan meclisi(padişahın atadıkları) olarak ikiye ayrılmıştır. Seçimlere katılanlar mülk sahibi erkeklerdir. Meclisin ilk toplantısı Dolmabahçe Sarayında yapılmıştır. Mebusan Meclisi içinde azınlık temsilcileri de vardır . Şurayı Devlet(danıştay): Hem kanun tasarılarını hazırlar hem de idari uyuşmazlıklara çözüm getirir. Meşrutiyet Döneminde Devlet Teşkilatı
  • 62. 2. Meşrutiyet 1908 yılında 2. Abdülhamit tarafından İttihat ve Terakkinin çalışmalarıyla ilan edilmiştir. Bu dönemde kurulan partiler; Hürriyet ve İtilaf Fırkası Ahrar Fırkası Fedekaran-i Millet Cemiyeti İttihad-i Muhammediye Fırkası Osmanlı Demokrat Fırkası Mu’tedil Hürriyetperveran Fırkası Islahat-ı Esasiye-i Osmaniye Fırkası
  • 63. Bu dönemde Meşrutiyete karşı 31 Mart isyanı çıkmış ve Hareket Ordusu tarafından bastırılmıştır. Cumhuriyet Döneminde devlet yönetiminin temelleri kongreler döneminde atılmıştır. TBMM’nin açılmasıyla beraber meclis hükümeti sistemi benimsenmiş ve Cumhuriyetin ilanı sonrası Kabine sistemine geçilmiştir. Cumhuriyet döneminde çok partili hayata geçme çalışmaları yapılmış fakat başarılı olamamıştır. Kadınlara 1930’da belediye,1933’de muhtarlık,1934’te de milletvekili seçimlerine katılma hakkı verilmiştir.