2. WSB
*
Zawiercie miasto i gmina w wojew坦dztwie lskim, w powiecie zawierciaskim. Miasto,
le甜ce na terenie historycznej Maopolski, jest zazwyczaj zaliczane do Zagbia Dbrowskiego ze
wzgldu na blisko takich miast, jak Dbrowa G坦rnicza czy Bdzin oraz zbli甜on histori
zwizan z rozwojem przemysu na tych ziemiach- w du甜ej mierze dziki przebiegajcej tdy
Kolei Warszawsko-Wiedeskiej.
Wedug danych z 31 grudnia 2012 miasto miao 51 688 mieszkac坦w co plasuje je na 23. miejscu
w wojew坦dztwie lskim oraz 87. w Polsce. Jego powierzchnia to 85,25 km族 co plasuje je na 38.
miejscu w Polsce pod wzgldem zajmowanej powierzchni.
Zawiercie poo甜one jest w rodkowej czci Wy甜yny Krakowsko-Czstochowskiej, u 添r坦de Warty,
kt坦re znajduj si w dzielnicy Kromo坦w.
Przemys ci甜ki (huta 甜elaza), szklarski (huta szka produkujca kryszta) i odlewniczy (odlewnia
甜eliwa) oraz do niedawna przemys w坦kienniczy.
Pod Zawierciem znajduj si pokady rud oowiu, cynku i srebra, kt坦re nie s eksploatowane.
Kiedy wydobywano tak甜e rudy 甜elaza i wgiel brunatny. Zawiercie synie jako "brama na Jur",
jako 甜e stanowi punkt wyjcia dla wielu szlak坦w turystycznych na centraln cz Wy甜yny
Krakowsko-Czstochowskiej.
7. WSB
*Zawiercie ciekawostki
Nazwa
Notowana od XV w. nazwa Zawiercie pochodzi od wyra甜enia przyimkowego za Wart czyli miejscowo le甜c za
rzek Wart. 店r坦da tej rzeki znajduj si wanie w Kromoowie, kt坦ry by niegdy samodzielnym miastem, a
obecnie po przyczeniu do Zawiercia stanowi jego dzielnic.
Pierwsza wzmianka o jednej z obecnych dzielnic Zawiercia pochodzi z 1220, z dokumentu biskupa krakowskiego
Iwo Odrow甜a w kt坦rym jako osobna wie wymieniona jest w staropolskiej formie Zirkowycze obecna dzielnica
纏erkowice.
Miasto powstao w wyniku poczenia wielu miejscowoci, kt坦re zostay zanotowane w dokumentach
historycznych. W latach (1470-1480) Jan Dugosz w ksidze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis wymienia
wsie, kt坦re w procesach urbanizacyjnych stay si czci miasta jak: Kromo坦w w formie Cromolow, 纏erkowice
w formie Zirkowycze, Bz坦w w formie Bz坦w, Karlin w formie Carlyn, onice w formie Losznycze, Blanowice w
formie Bylanowycze.
W 1612 polsk nazw miejscowoci wspomina Walenty Ro添dzieski w swoim staropolskim poemacie o lskim
hutnictwie pt. "Officina ferraria albo Huta i warsztat z ku添niami szlachetnego dziea 甜elaznego. W dziele opisuje
on le甜ce w pobli甜u miejscowoci ku添nice we fragmencie "A po drugiej za stronie s na Warcie rzece,
Zasadzone z liczby tych drugie trzy ku添nice, Od g坦ry pod Zawierciem nicowska jest pierwsza, Z tych trzech
ku添nic tak jako udaj nastarsza."
8. WSB
* W XII w. na terenie dzisiejszego miasta istniaa wie Kromo坦w (obecnie dzielnica
Zawiercia). W XIV w. przechodzi tdy szlak handlowy z Krakowa do Poznania.
Historia miasta Zawiercie siga 1431, kiedy to za panowania Bolesawa V, ksicia
opolskiego, w dokumencie nadajcym grunty i zezwolenie na zbudowanie karczmy
Mikoajowi Czenarowi, po raz pierwszy zostaa wymieniona nazwa Zawiercie. W XV
w. nastpuje rozw坦j hutnictwa 甜elaza (ku添nice). Od XV do XIX w. Zawiercie miao
wielu wacicieli. W Na przeomie XIX i XX w. utrwaliy si dwie nazwy Zawiercia:
Zawiercie Du甜e rozmieszczone wok坦 drogi biegncej do Porby i Zawiercie Mae
poo甜one po prawej stronie Warty przy drodze wiodcej do Marciszowa. Pod
wzgldem administracyjnym Zawiercie Mae byo wsi gromad przynale甜n do
gminy Kromo坦w. Funkcje administracyjne w Zawierciu penili sotysi w ramach
samorzdu gminnego.
* Najstarsz dzielnic miasta jest Kromo坦w z 添r坦dami rzeki Warty, o kt坦rym pierwsza
wzmianka pochodzi z 1193. W 1651 tamtejszy koci坦 zosta zamieniony na zb坦r
ariaski[11]. Dzielnica ta najwikszy rozkwit prze甜ywaa w latach 1831-1860, a to za
spraw mieszkajcych w nim sukiennik坦w i p坦ciennik坦w. Po III rozbiorze Polski
tereny obecnego Zawiercia weszy w skad pruskiej prowincji Nowy lsk.