ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
AKCİĞER GRAFİSİNİ DEĞERLENDİRME Prof.Dr. Gökhan ARSLAN Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı
Akciğer Grafisi nedir? Tek Cevap vardır; GÖLGE (süperpozisyon)
AC Grafisi :  ³§Ã¼±è±ð°ù±è´Ç³ú¾±²õ²â´Ç²Ô
demir Baryum  sülfat kemik kas KC  ( örn ) yağ hava X-ray film i 4  Temel   Radyografik dansite - Kemik (Beyaz) - Yumuşak doku/Su - Yağ - Hava (Siyah) Radio grafik  D ansite
Akciğer Anatomisi Loblar fissürlerle ayrılır Sağ Üst lob Orta Lob Alt Lob Sol Üst Lob ( lingula  dahil ) Alt Lob
Ìý
Ìý
Ìý
Ìý
Ìý
Fiss ü r ler
Önemli anatomik komşuluklar Sğ AL Sğ OL Sol AL Lingula Sol AL
RUL RML UL   LL   RML or lingula   Önemli anatomik komşuluklar
Ìý
Ìý
Normal  bronkus
Ìý
Diafragma Kendine özgü konturu SaÄŸ daha yüksek Kostodiafragmatik ve kardiyofrenik ²õ¾±²Ôü²õ±ô±ð°ù
Ìý
Normal keskin KD ²õ¾±²Ôü²õ±ô±ð°ù
Hangisi sağ hangisi sol hemidiafragma ? Kim bilecek bakalım?
Retrosternal mesafe Retrokardiak mesafe Vertebra üzerinde dereceli artan lüsensi
KALP Kardiotorasik oran %50den az KTO için en geniş toraks lateral uzunluk  Kalbin 1/3 sağda 2/3 ü sol tarafta yerleşimli
AkciÄŸer grafisi Pozisyonlar
AkciÄŸer grafisi: pozisyonlar PA (posteroanterior) AP (anteroposterior) Lateral Dekubitus Apikal Ekspiryum
Ensık  yapılan görüntüleme prosedürü Standart olan  PA  ve  sol lateral grafi Oblik………........…şüpheli nodül Lordotik…………..apikal ve orta lob hastalığı Ekspirasyon...…….hava hapsi, pnmtx Lateral dekubutis...plevral effüzyon, pnmtx ENDİKASYONLAR
Hatırlatma ! Rutin 2 yönlü akciğer grafisi PA ve sol lateral Dekubitus grafisi Hangi tarafa yatarsa o taraf söylenir Apikal grafi Apikolordotik tekniğin adıdır
Değerlendirmeye Başlangıç Tanımlama Doğru hasta Doğru gün ve saat Doğru tetkik Eski filmler var mı? Her zaman bu yolu takip edin ! Zaman kazandırır Hayati önemi vardır
Soru Direkt film dosyasına bakarak  en son kimin kullandığını  nasıl söylersiniz? PA ve Lateral filmler  tarih sırasında Radyolog   PA filmler tarih sırasında lateral  filmler tarih sırası olmadan arkaya konmuş Dahiliyeci Tüm filmler karışık tarih sırasında Cerrah Filmlerin yarısı kayıp Ortopedist
Teknik olarak yeterli film P enetrasyon Ä° nspirasyon R otasyon A ngulasyon
PENETRASYON Kalp gölgesi arkasında torasik vertabraların seçilebilmesi gerekir .
Penetra sy on Hangisi uygun?
İyi penetrasyon yoksa ne olur? Eğer film iyi penetre değilse sol hemidiafragma (ve sol akciğer bazali) iyi görüntülenemez. Akciğer işaretleri olduğundan daha belirgin hale gelir.
Fazla ekspojur  normal ekspojur  az ekspojur
İNSPİRASYON İyi bir inspiryumda yaklaşık  10 arka kosta  izlenebilir. Çoğu hastanede yatanlarda  9 arka kosta  yeterli inspiryumu gösterir.
Ön ve arka kostalar Posterior kostalar en iyi görünenlerdir. Az yada çok horizantal seyirlidir.
Ön ve arka kostalar Anterior kostalar görülmesi daha zordur. Ayağa doğru 45 derecelik açıyla seyirlidir.
8   Nefes darlığı 8 Tekrar film
Kötü insipiryumda ne olur? Kötü inspiryumda akciğer işaretleri kalabalıklaşır ve hastada hava yolu hastalığı varmış gibi görünüm verir.
Ekspirasyon Kalp normalden büyük Mediasten geniş Pulmoner vaskülarite belirgin
AYNI HASTA !! Yetersiz inspiryum Yeterli inspiryum
ROTASYON Eğer vertebra spinöz prosesleri her iki klavikulanın medial uçlarından eşit mesafede uzaksa rotasyon yoktur.
Ìý
Ìý
Eğer spinöz proses  sağ  klavikulaya yakın ise hasta kendi  sol   tarafına dönmüştür . Eğer spinöz proses  sol  klavikulaya yakın ise hasta kendi  sağ   tarafına dönmüştür .
Belirgin rotasyon varsa ne olur? Belirgin rotasyon filmden uzak taraftaki pulmoner arterlerin daha büyük görüntülenmesine neden olabilir.
Kalp Boyutuna Dönüklüğün Etkisi
ANGULASYON Eğer x ışın demeti hasta başına doğru açılanmışsa böyle elde edilen filme  apikal-lordotik film  denir. Anterior yapılar (örneğin klavikula) posterior yapılardan daha yükseğe yerleşmiş görülür.
Angulasyon olursa ne olur? Apikal-lordotik Aynı hasta lordotik değil Apikal lordotik filmde (ışın kafaya doğru açılı) anormal şekilli kalp görünümüne neden olur ve sol hemidiafragmanın keskin görünümde silinme yaratır .
lordoti k k ifotik
Mediastinal kontura etkisi
Kardiomegali var mı ?  Mediasten geniş mi? Aynı hastanın 1 ay içindeki filmleri
POZİSYONLARIN ETKİSİ PA yada AP pozisyon farkı Ayakta yada supin pozisyon farkı
AP ve PA: Büyütmenin etkisi PA  filmde kalp filme daha yakındır ve daha az büyütme olur. Standart akciğer filmi PA’ dır. AP  filmde kalp filme daha uzaktır ve daha fazla büyütme olur. Portabl filmler hemen daima AP olur.
Portable ( AP  or Antero-posterior) F ilm X ışını
PA  (Postero-anterior) F ilm X ışını
AP ve PA: Büyütmenin etkisi AP film kalbi olduğundan daha büyük gösteriyor. Aynı hasta 1 saat sonra……
PA  AP
ayakta   supin
ÖNEMLİ NOKTALAR Film kalitesini incelemek için; Penetrasyon ; kalp arkasında vertebraları gör. İnspirasyon ; en az 9 arka kosta gör. Rotasyon ; klavikulalar arasındaki spinöz prosese bak. Angulasyon ; 3ncü kosta üzerinde klavikula gör.
9
Özetle ne olur? Penetrasyon yetersiz Kalp arkası ve akciğer bazalleri görülmez, BVİ artar. İnspirasyon yetersiz BVİ artar, KM, mediastinal genişleme Rotasyon sorunlu Kalp boyutuna etki, PA boyutuna etki, diafragma konturunda silinme Angulasyon sorunlu Kalp kontura etki, Mediastinal kontura etki, diafragma konturunda silinme Pozisyon PA: KM Supin: mediastinal genişleme
SORUN NEREDE? Mini imtihan
Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE?
EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
EN BÜYÜK SORUN NEREDE? Penetrasyon yetersiz  Angulasyon; Film apikolordotik görünümde; klavikulaların yüksek görünümüne dikkat!!. Rotasyon yada inspirasyonu söylemek imkansız.
EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
EN BÜYÜK SORUN NEREDE? İnspirasyon kötü. Hasta kendi sağ tarafına rotasyon yapmış. Hafif bir penetrasyon sorunu var.  Angulasyon yok
EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
EN BÜYÜK SORUN NEREDE? Filmde penetrasyon yetersiz. İnspirasyon muhtemelen yeterli. Rotasyon söylenemez. Bir miktar angulasyon sorunu var.
EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
En temel sorun rotasyon Hasta belirgin olarak kendi sol tarafına dönmüş. Kendi döndüğü tarafta hemidiafragmanın yüksek görünümüne dikkat edin! EN BÜYÜK SORUN NEREDE?
ELEMENTER LEZYONLAR Konsalidasyon Silüet İşareti Plevral sıvı Pnömotoraks
Konsalidasyon Radyolojik olarak Segment yada loba karşılık gelen dansite, Hava bronkogramı, Akciğerde belirgin volüm kaybı yok.
Ìý
Hava bronkogramı; intrapulmoner
Ìý
Siluet işareti En faydalı işaretlerden biri Eğer bir intratorasik opasite herhangi bir yapı ile anatomik kontakt halinde ise onun sınırlarını siler. Sıklıkla kalp, aorta, göğüs duvarı ve diafragmaya uygulanır. Bu bulgunun lokalizasyonu patolojinin anatomik olarak lokalizasyonunu saptamaya yarar.
Ìý
Ìý
SaÄŸ orta lob ±è²Ôö³¾´Ç²Ô¾±²õ¾±
Ìý
Sol lingular konsalidasyon
Ìý
SaÄŸ alt lob atelektazisi
Pnömotoraks Patoloji; Plevral mesafede hava varlığı Radyoloji; akciğerin periferik kenarı (visseral plevra) ile göğüs duvarı, diafragma yada mediastinum (pariatal plevra) arasında hava gölgesi varlığı
Ìý
Ìý
Ìý
Ìý
Ìý
Tansiyon pnmtx
Plevral sıvı Plevral mesafede sıvı toplanması Radyolojik kriterler Homojen dansite Dansite yerçekimi bağıl alanda olacak Siluet bulgusu
Ìý
Plevral sıvı miktarı Lateral dekubitus……..  5 cc Lateral grafi…………… 75 cc PA grafi………………..175 cc
ÖNCE  SONRA
Ìý
Ìý
Ìý
Ìý
TEŞEKKÜRLER Prof.Dr. Gökhan Arslan

More Related Content

AkciÄŸer Grafisi deÄŸerlendirilmesi

  • 1. AKCÄ°ÄžER GRAFÄ°SÄ°NÄ° DEÄžERLENDÄ°RME Prof.Dr. Gökhan ARSLAN Akdeniz Ãœniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı
  • 2. AkciÄŸer Grafisi nedir? Tek Cevap vardır; GÖLGE (süperpozisyon)
  • 3. AC Grafisi : ³§Ã¼±è±ð°ù±è´Ç³ú¾±²õ²â´Ç²Ô
  • 4. demir Baryum sülfat kemik kas KC ( örn ) yaÄŸ hava X-ray film i 4 Temel Radyografik dansite - Kemik (Beyaz) - YumuÅŸak doku/Su - YaÄŸ - Hava (Siyah) Radio grafik D ansite
  • 5. AkciÄŸer Anatomisi Loblar fissürlerle ayrılır SaÄŸ Ãœst lob Orta Lob Alt Lob Sol Ãœst Lob ( lingula dahil ) Alt Lob
  • 10. Ìý
  • 11. Fiss ü r ler
  • 12. Önemli anatomik komÅŸuluklar SÄŸ AL SÄŸ OL Sol AL Lingula Sol AL
  • 13. RUL RML UL LL RML or lingula Önemli anatomik komÅŸuluklar
  • 14. Ìý
  • 15. Ìý
  • 17. Ìý
  • 18. Diafragma Kendine özgü konturu SaÄŸ daha yüksek Kostodiafragmatik ve kardiyofrenik ²õ¾±²Ôü²õ±ô±ð°ù
  • 19. Ìý
  • 20. Normal keskin KD ²õ¾±²Ôü²õ±ô±ð°ù
  • 21. Hangisi saÄŸ hangisi sol hemidiafragma ? Kim bilecek bakalım?
  • 22. Retrosternal mesafe Retrokardiak mesafe Vertebra üzerinde dereceli artan lüsensi
  • 23. KALP Kardiotorasik oran %50den az KTO için en geniÅŸ toraks lateral uzunluk Kalbin 1/3 saÄŸda 2/3 ü sol tarafta yerleÅŸimli
  • 25. AkciÄŸer grafisi: pozisyonlar PA (posteroanterior) AP (anteroposterior) Lateral Dekubitus Apikal Ekspiryum
  • 26. Ensık yapılan görüntüleme prosedürü Standart olan PA ve sol lateral grafi Oblik………........…şüpheli nodül Lordotik…………..apikal ve orta lob hastalığı Ekspirasyon...…….hava hapsi, pnmtx Lateral dekubutis...plevral effüzyon, pnmtx ENDÄ°KASYONLAR
  • 27. Hatırlatma ! Rutin 2 yönlü akciÄŸer grafisi PA ve sol lateral Dekubitus grafisi Hangi tarafa yatarsa o taraf söylenir Apikal grafi Apikolordotik tekniÄŸin adıdır
  • 28. DeÄŸerlendirmeye BaÅŸlangıç Tanımlama DoÄŸru hasta DoÄŸru gün ve saat DoÄŸru tetkik Eski filmler var mı? Her zaman bu yolu takip edin ! Zaman kazandırır Hayati önemi vardır
  • 29. Soru Direkt film dosyasına bakarak en son kimin kullandığını nasıl söylersiniz? PA ve Lateral filmler tarih sırasında Radyolog PA filmler tarih sırasında lateral filmler tarih sırası olmadan arkaya konmuÅŸ Dahiliyeci Tüm filmler karışık tarih sırasında Cerrah Filmlerin yarısı kayıp Ortopedist
  • 30. Teknik olarak yeterli film P enetrasyon Ä° nspirasyon R otasyon A ngulasyon
  • 31. PENETRASYON Kalp gölgesi arkasında torasik vertabraların seçilebilmesi gerekir .
  • 32. Penetra sy on Hangisi uygun?
  • 33. Ä°yi penetrasyon yoksa ne olur? EÄŸer film iyi penetre deÄŸilse sol hemidiafragma (ve sol akciÄŸer bazali) iyi görüntülenemez. AkciÄŸer iÅŸaretleri olduÄŸundan daha belirgin hale gelir.
  • 34. Fazla ekspojur normal ekspojur az ekspojur
  • 35. Ä°NSPÄ°RASYON Ä°yi bir inspiryumda yaklaşık 10 arka kosta izlenebilir. ÇoÄŸu hastanede yatanlarda 9 arka kosta yeterli inspiryumu gösterir.
  • 36. Ön ve arka kostalar Posterior kostalar en iyi görünenlerdir. Az yada çok horizantal seyirlidir.
  • 37. Ön ve arka kostalar Anterior kostalar görülmesi daha zordur. AyaÄŸa doÄŸru 45 derecelik açıyla seyirlidir.
  • 38. 8 Nefes darlığı 8 Tekrar film
  • 39. Kötü insipiryumda ne olur? Kötü inspiryumda akciÄŸer iÅŸaretleri kalabalıklaşır ve hastada hava yolu hastalığı varmış gibi görünüm verir.
  • 40. Ekspirasyon Kalp normalden büyük Mediasten geniÅŸ Pulmoner vaskülarite belirgin
  • 41. AYNI HASTA !! Yetersiz inspiryum Yeterli inspiryum
  • 42. ROTASYON EÄŸer vertebra spinöz prosesleri her iki klavikulanın medial uçlarından eÅŸit mesafede uzaksa rotasyon yoktur.
  • 43. Ìý
  • 44. Ìý
  • 45. EÄŸer spinöz proses saÄŸ klavikulaya yakın ise hasta kendi sol tarafına dönmüştür . EÄŸer spinöz proses sol klavikulaya yakın ise hasta kendi saÄŸ tarafına dönmüştür .
  • 46. Belirgin rotasyon varsa ne olur? Belirgin rotasyon filmden uzak taraftaki pulmoner arterlerin daha büyük görüntülenmesine neden olabilir.
  • 48. ANGULASYON EÄŸer x ışın demeti hasta başına doÄŸru açılanmışsa böyle elde edilen filme apikal-lordotik film denir. Anterior yapılar (örneÄŸin klavikula) posterior yapılardan daha yükseÄŸe yerleÅŸmiÅŸ görülür.
  • 49. Angulasyon olursa ne olur? Apikal-lordotik Aynı hasta lordotik deÄŸil Apikal lordotik filmde (ışın kafaya doÄŸru açılı) anormal ÅŸekilli kalp görünümüne neden olur ve sol hemidiafragmanın keskin görünümde silinme yaratır .
  • 50. lordoti k k ifotik
  • 52. Kardiomegali var mı ? Mediasten geniÅŸ mi? Aynı hastanın 1 ay içindeki filmleri
  • 53. POZÄ°SYONLARIN ETKÄ°SÄ° PA yada AP pozisyon farkı Ayakta yada supin pozisyon farkı
  • 54. AP ve PA: Büyütmenin etkisi PA filmde kalp filme daha yakındır ve daha az büyütme olur. Standart akciÄŸer filmi PA’ dır. AP filmde kalp filme daha uzaktır ve daha fazla büyütme olur. Portabl filmler hemen daima AP olur.
  • 55. Portable ( AP or Antero-posterior) F ilm X ışını
  • 56. PA (Postero-anterior) F ilm X ışını
  • 57. AP ve PA: Büyütmenin etkisi AP film kalbi olduÄŸundan daha büyük gösteriyor. Aynı hasta 1 saat sonra……
  • 58. PA AP
  • 59. ayakta supin
  • 60. ÖNEMLÄ° NOKTALAR Film kalitesini incelemek için; Penetrasyon ; kalp arkasında vertebraları gör. Ä°nspirasyon ; en az 9 arka kosta gör. Rotasyon ; klavikulalar arasındaki spinöz prosese bak. Angulasyon ; 3ncü kosta üzerinde klavikula gör.
  • 61. 9
  • 62. Özetle ne olur? Penetrasyon yetersiz Kalp arkası ve akciÄŸer bazalleri görülmez, BVÄ° artar. Ä°nspirasyon yetersiz BVÄ° artar, KM, mediastinal geniÅŸleme Rotasyon sorunlu Kalp boyutuna etki, PA boyutuna etki, diafragma konturunda silinme Angulasyon sorunlu Kalp kontura etki, Mediastinal kontura etki, diafragma konturunda silinme Pozisyon PA: KM Supin: mediastinal geniÅŸleme
  • 64. Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE?
  • 65. EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
  • 66. EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon yetersiz Angulasyon; Film apikolordotik görünümde; klavikulaların yüksek görünümüne dikkat!!. Rotasyon yada inspirasyonu söylemek imkansız.
  • 67. EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
  • 68. EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
  • 69. EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Ä°nspirasyon kötü. Hasta kendi saÄŸ tarafına rotasyon yapmış. Hafif bir penetrasyon sorunu var. Angulasyon yok
  • 70. EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
  • 71. EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
  • 72. EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Filmde penetrasyon yetersiz. Ä°nspirasyon muhtemelen yeterli. Rotasyon söylenemez. Bir miktar angulasyon sorunu var.
  • 73. EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
  • 74. EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE? Penetrasyon Ä°nspirasyon Rotasyon Angulasyon
  • 75. En temel sorun rotasyon Hasta belirgin olarak kendi sol tarafına dönmüş. Kendi döndüğü tarafta hemidiafragmanın yüksek görünümüne dikkat edin! EN BÃœYÃœK SORUN NEREDE?
  • 76. ELEMENTER LEZYONLAR Konsalidasyon Silüet Ä°ÅŸareti Plevral sıvı Pnömotoraks
  • 77. Konsalidasyon Radyolojik olarak Segment yada loba karşılık gelen dansite, Hava bronkogramı, AkciÄŸerde belirgin volüm kaybı yok.
  • 78. Ìý
  • 80. Ìý
  • 81. Siluet iÅŸareti En faydalı iÅŸaretlerden biri EÄŸer bir intratorasik opasite herhangi bir yapı ile anatomik kontakt halinde ise onun sınırlarını siler. Sıklıkla kalp, aorta, göğüs duvarı ve diafragmaya uygulanır. Bu bulgunun lokalizasyonu patolojinin anatomik olarak lokalizasyonunu saptamaya yarar.
  • 82. Ìý
  • 83. Ìý
  • 84. SaÄŸ orta lob ±è²Ôö³¾´Ç²Ô¾±²õ¾±
  • 85. Ìý
  • 87. Ìý
  • 88. SaÄŸ alt lob atelektazisi
  • 89. Pnömotoraks Patoloji; Plevral mesafede hava varlığı Radyoloji; akciÄŸerin periferik kenarı (visseral plevra) ile göğüs duvarı, diafragma yada mediastinum (pariatal plevra) arasında hava gölgesi varlığı
  • 90. Ìý
  • 91. Ìý
  • 92. Ìý
  • 93. Ìý
  • 94. Ìý
  • 96. Plevral sıvı Plevral mesafede sıvı toplanması Radyolojik kriterler Homojen dansite Dansite yerçekimi bağıl alanda olacak Siluet bulgusu
  • 97. Ìý
  • 98. Plevral sıvı miktarı Lateral dekubitus…….. 5 cc Lateral grafi…………… 75 cc PA grafi………………..175 cc
  • 100. Ìý
  • 101. Ìý
  • 102. Ìý
  • 103. Ìý