3. FILIPO II
•
Filipo k.a.382an jaio zen.
•
K.a 359. urtean
erregeorde izendatu.
•
Aldi horretan Mazedonia
egoera kaotiko batean:
bizilagunengandik zein
familia barnekoen gandik
mehatxatuak.
•
Tronuan mantendu;
4. •
Ejerzito finko, ondo armatu eta disziplinatu bat
sortu zuen.
•
Anbizio handiko konkista plan bati ekin zion. Era
honetan Greziako hainbat eskualde
bereganatzen hasi zen. K.a 356an erregeorde
izateri utzi eta errege izendatu zuen bere burua.
Jada bazeukan ondorengoa eta.
•
Atenastarrak honekin haserre Queronean elkar
borrokatu zuten. Mazedoniarren garaipenarekin.
•
Mazedoniarren nagusitasuna ikusirik bake
komun, “koiné eirene”, bat firmatu zuten
Atenasko polisen artean. Corintoko Liga. Gerra
kasuan Filipo buru.
6. •
Bake horren bidez, Grezia suntsitzen zituen
hirien arteko gerrei amaiera. Euren indarrak
Pertsiarren aurka bideratu.
•
K.a 337an bere eskari gisa, Pertsiarrei gerra
deklaratu zien Corintoko Ligak. Hala ere ez zen
Asiara iritsi, k.a 336an eraila izan ostean.
•
Bere agintaldiaren 24 urteetan herrialdea
eraldatu, zabaldu eta bere mugak finkatu zituen.
•
Bere seme Alejandrori Danubiotik Grezia
hegoalderaino zihoan inperio bat utzi zion.
7. ALEJANDRO HANDIAREN BIZITZA;
•
Filipo II., Mazedoniako erregea, eta Olimpia Epirokoaren semea,
k. a. 356. urtean jaio zen Pella hirian
•
Hezkuntza;
•
Hasiera batean Leonidas izan zuen irakasle bezala:
Espartar hezkuntza jaso, oso zorrotza eta entrenamendu
gogorrekin. Honekin batera kultura atenastarraren ideiak
•
14 urterekin Aristotelesen ikasle bihurtu: literatura,
filosofia, eristikan… bere ezagutzak sakondu zituen
Aristotelesen akademian. Bestetik bere lagunak hemen
ezagutu zituen
8. •
Lehenengo parte hartzeak armadan;
•
16 urterekin jada erregeorde bezala Filipo
kanpoan zegoenean
•
Traziako eremu matxinatuen kontrako kanpaina
zuzendu
•
338an Queroneako batailan parte hartu
arrakasta handiarekin
•
Tronura heltzea;
•
Filipo II. k. a. 336an hil egin zuten, Alejandro
bere ondorengoa izango zelarik
•
Filipo hiltzerakoan menpeko zenbait polis
altxatu; Alejandro hauetara joan eta matxinadak
zapaldu
•
Mazedoniar hegemonia Greziarekiko mantendu
9. •
Emakumeekin erlazioa;
•
Bere gaztaroan Barsine-rekin erlazioa; Heracles
izeneko semea izan zuten
•
327. urtean Roxana-rekin ezkondu zen; hau Oxiartes
noble baktrianoaren alaba zen. Roxanarekin
maiteminduta, baina interes politikoak ere tartean.
Honekin Alejandro izeneko semea, gero Magnoren
ondorengoa
•
324an berriz ere ezkondu zen, Susan ospatutako
ezkontza masiboan. Dario III.aren alaba
Barsine/Estatirarekin ezkondu zen, hauekin batera
Alejandroren soldadu ugari pertsiar nobleekin ezkondu
zirelarik
10. •
Greziarrekin erlazioa;
•
Greziarren ikuskera txarra mazedoniarrekiko
(barbarotzat hartzen zituzten)
•
Filipok Greziarekin erlazioa hobetu; Alejandrorekin
berriz talka gogorra
•
Alejandro; Korintiar ligaren burua. Honekiko jarrera
despotikoa
•
Greziar idealaren kontrakoa; hauen ikuspuntutik
tiranoa
•
Alejandroren “jainkotzea”;
•
Zenbait pertsonai Alejandro jainko bat bezala hartu
•
Proskynesis-a barneratzeak greziarrentzat arazoa
11. Alejandro Handiaren
Kanpainak
-EJERZITO MAZEDONIARRA:
Filipo II.ak sortu zuen.
Garaiko ejerzitorik onena izan zen.
INFANTERIA:
-Falangea
-Peltastak
-Hipaspistak
ZALDITERIA:
Zalditeri astuna:
-Hetairoak: zalditeri mazedoniarra zen
-Tesaliarrak eta beste zalditeri greziarra.
Zalditeri arina:
-Jatorri agriarra, traziarra, peoniarra, odriarra eta iliriarra zuten, eta
esploraziorako eta eskaramuzak egiteko erabili egiten zituzten
12. Alejandro Handiaren
Kanpainak
-KANPAINA EUROPARRA
K.a. 336 urtean Filipo II.a hil ondoren Mazedonia iparraldeko tribu traziarrak,
peoniarrak, iliriarrak, etb. eta hegoaldeko mundu heleniarra altxatu ziren Alejandroren
aurka.
13. Alejandro Handiaren
Kanpainak
-Pertsiar Inperioaren konkista
Asia Txikia(k.a.334-333)
Alejandrok 35000 gizoneko ejerzito batekin Helesponto igaro
zuen, pertsiarrek bestalde 45000 baino gehiagoko ejerzito bat zeukaten.
Granicoko batailaren ondoren Asia Txikiko polis grekoak
askatzeari hasi zen: Sardes, Mileto, Efeso,...
14. Alejandro Handiaren
Kanpainak
Mediterraneo ekialdea(k.a.333-332)
Pertsiarrak Grezia kontinentala kontraerasotuz arriskuan
jarri zuten, baina Issoseko batailaren ondoren mehatxua
desagertarazi zuen.
Tiro eta Gaza setiatu zituen.
Egipto(k.a.332-331)
Egipto Mazedoniarekin aliatu zen eta Alejandro faraoi
izendatu zuten. k.a. 331Ean Alejandria fundatu zuen.
17. Alejandro Handiaren
Kanpainak
Asia Erdialdea eta India(k.a. 331-326)
Sogdiana eta Bactria konkistatuko ditu.
Bactrian Roxana printzesarekin ezkondu zen.
Hindu Kush zeharkatu zuen eta Indo bailara
kontrolpean izan zuen, bakarrik Poros erregearen
eskutik erresistentzia izan zuen Hidaspeseko
batailan.
Gangeserarte iritsi zen baina ejerzitoa nekatua
matxinatu zen eta Babiloniara itzuli zen.
22. Aspektu sozial eta ekonomikoak
§
Nekazaritza
§
Komertzioa eta Industria
§
Moneta
§
Errebolta Sozialak
§
Eraikuntza publikoak
23. Bibliografia
§
LOPEZ MELERO, R.; Filipo, Alejandro y el mundo helenístico;
Madrid; 1997
§
TARN y GRIFFITH; La civilización Helenistica; Mexico; 1969
§
http://www.zonu.com/detail/2009-12-30-11523/Los-reinos-de-los-diadocos
§
GUZMAN GUERRA, A. y GOMEZ ESPELOSIN, F.J.; Alejandro
Magno: de la historia al mito, Alianza Editorial, Madrid, 1997.
§
HISTORIA NATIONAL GEOGRAPHIC; El Imperio de Alejandro
Magno, Vol 9, Editec, 2013.
§
ACOSTA J. Y LAGO J.I.; Las Campañas de Alejandro Magno,
Almena, Madrid, 2005