3. Algoritma s旦zc端端 nereden gelir?
聴lk algoritma, el Harezmi taraf脹ndan
"Hisab el-cebir ve el-mukabala" kitab脹nda
sunulmutur. Algoritma s旦zc端端 de El
Harizmi'nin isminin Avrupal脹larca
telaffuzundan domutur.
Alimin ismini telaffuz edemeyen
Avrupal脹lar Algorizm s旦zc端端n端 say脹lar脹
kullanarak aritmetik problemler 巽旦zme
kurallar脹anlam脹nda kullan脹rlar. Bu s旦zc端k
daha sonra Algoritma ya d旦n端端r ve
yayg脹n olarak kullan脹l脹r.
4. Algoritma s旦zc端端, zbekistan'脹n Harezm, bug端nk端
T端rkmenistan'脹n Hive kentinde domu olan Ebu
Abdullah Muhammed 聴bn Musa el Harezmi'den gelir.
Bu alim 9. y端zy脹lda cebir alan脹ndaki algoritmik
巽al脹malar脹n脹 kitaba d旦kerek matematie 巽ok b端y端k
bir katk脹 salam脹t脹r. "Hisab el-cebir ve el-mukabala
kitab脹 d端nyan脹n ilk cebir kitab脹 ve ayn脹 zamanda ilk
algoritma koleksiyonunu oluturur.
6. nemli algoritma t端rleri
Arama algoritmalar脹
Bellek y旦netimi algoritmalar脹
Bilgisayar grafii algoritmalar脹
Birleimsel algoritmalar
izge algoritmalar脹
Evrimsel algoritmalar
Genetik algoritmalar
Kripto algoritmalar脹
K旦k bulma algoritmalar脹
Optimizasyon algoritmalar脹
S脹ralama algoritmalar脹
Veri s脹k脹t脹rma algoritmalar脹
11. Teknik olarak bir algoritma nas脹l
deerlendirilir-se巽ilir ?
1. algoritmalar脹n bellek kullan脹m miktar脹 dikkate al脹n脹r
2. algoritmalar脹n hesaplama yapmak i巽in harcad脹脹
s端re dikkate al脹n脹r
Mesela yazd脹脹n脹z bir algoritma ayn脹 ii yapan dier
bir algoritmadan daha h脹zl脹 巽al脹mas脹na ramen 巽ou
bilgisayar i巽in bellek a脹m脹 ger巽ekletiriyorsa bu pek
uygun olmayacakt脹r.
13. algoritma karma脹kl脹脹 hesaplayal脹m
Sabit zamanl脹 ifadeler O(1) ile g旦sterilirler.
rnek, atama ilemleri.
if - else ifadelerinde ; ifadenin if veya else bloundaki
hangi ifade karma脹kl脹k olarak daha b端y端kse
( O ) fonksiyonu o deeri d旦nd端r端r.
Yani Maks (if ifadesinin 巽al脹ma zaman脹, else ifadesinin 巽al脹ma zaman脹)
14. rnek
O(logn) Logaritmik
n deerinin b端y端yen deerlerine kar脹n algoritman脹z
巽ok daha az yaval脹yorsa logaritmik bir durum s旦z
konusudur. rnein, binary search ile s脹ral脹 bir dizide
deer aramak
O(n) Lineer
n deerinin b端y端mesine kar脹l脹k algoritman脹n lineer
bir ekilde yavalamas脹 s旦z konusudur. rnek, s脹ras脹z
bir listeden bir deeri bulmak.
16. Baloncuk s脹ralamas脹 ( Bubble Sort )
Neden kullan脹l脹r ?
Verinin haf脹zada s脹ral脹 tutulmas脹 i巽in
gelitirilen s脹ralama algoritmalar脹ndan (sorting
algorithms) bir tanesidir.
Basit巽e ard脹脹k duran iki haf脹za blounun birbirine
nispetle s脹ralanmas脹 ve bu ilemin s端rekli
tekrarlanmas脹 sayesinde s脹ralar.
Ard脹脹k iki haf脹za blouna bakmas脹ndan dolay脹
baloncuk ismini alm脹t脹r. 端nk端 bu bakma ilemi bir
baloncuun (buble) hareket etmesi gibi say脹lar脹n
端zerinde hareket etmektedir.
20. PageRank nas脹l bir algoritma ?
Arama motorlar脹nda hangi sayfalar脹n daha 端stte yer
alaca脹n脹 sitelerin bir birlerine verdikleri balant脹lara g旦re
karar veren algoritmad脹r.
PageRank algoritmas脹 Stanford 端niversitesinde ortaya
巽脹km脹 Google ile harmanlanm脹 bir algoritmad脹r.
Googleda sayfalar脹n hangisinin daha 旦nce yer alaca脹n脹
PageRank algoritmalar脹 sayesinde karar verir.
o Tabiki g端n端m端zde sadece sitelerin bir birine verdikleri
balant脹lar deil buna farkl脹 etkenlerde eklenmitir. gibi
daha bir巽ok etmen sitelerin s脹ralamas脹n脹 etkiler.
o rnein sitenin g端ncellenme s脹kl脹脹,responsive
tasar脹m,bilginin kopya veya ger巽ek olmas脹 gibi daha bir巽ok
etmen sitelerin s脹ralamas脹n脹 etkiler.
22. Ancak sadece site i巽erisinde bir birine link veren sayfalar脹n puan脹
ayn脹d脹r
23. Bu sistemde, bir site d脹ar脹dan 巽ok link al脹yorsa bu
sitenin i巽erii iyidir d端端ncesi ile site pagerank deeri
al脹r.
Pagerank deeri y端ksek olan siteden link almak
pagerank deeri d端端k olan siteden link almaktan 巽ok
daha iyidir
24. PageRank algoritmas脹 aa脹daki formul ile ger巽ekletirilir
Burada bulunan d bir kiinin her ad脹mda bir sonraki
sayfaya da t脹klama olas脹l脹脹 anlam脹na gelmektedir
Genel olarak 0.85 kabul edilip ilem yap脹l脹r. Parantez i巽erisindeki
ilemler ise An脹n link verdii dier sayfalar脹n PRleri b旦l端 link
verdikleri balant脹 adedidir
25. PageRank teorisindeki d deerini a巽脹klamak i巽in bir
旦rnek verelim. 聴nternette gezinen ve sayfalara rastgele
t脹klayan ve en sonunda t脹klamaktan vazge巽en birini
d端端nelim. Bu kiinin her ad脹mda bir sonraki sayfaya
da t脹klama olas脹l脹脹n脹 veren ddir. Uzun hesaplamalar
ve arat脹rmalar sonunda 0.85 deeri kabul edilmitir.
Azaltan katsay脹 (damping factor) 1 den 巽脹kart脹larak
sayfa deeri deerine eklenir.
26. Pagerank deeri y端ksek olan site daha 端st s脹ralarda
巽脹kar
Pagerank deerinin y端ksek olmas脹yla birlikte siteniz
daha 巽ok ziyaret巽i 巽eker.
#13: Bet端l端n cevab脹 = Veriler donan脹msal ve sistemsel deiikliklerden dolay脹 bilimsel olmaz. Bu durumda matematiksel olarak ifade edebileceimiz, donan脹msal ve sistemsel ba脹ml脹l脹脹 olmayan bir y旦nteme ihtiyac脹m脹z olacakt脹r der.