ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo

Aski

•Download as PPT, PDF•
•
S
serhatergun
1 of 43
Download to read offline
Ankara Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi ASKİ – Belka A.Ş.
Tesis Tanıtımı Ankara Büyükşehir Belediyesi mücavir alanı içinde oluşan tüm evsel ve endüstriyel kaynaklı atıksular tesiste arıtılarak, alıcı ortam deşarj koşullarına uygun şekilde Ankara Çayı’na deşarj edilmektedir.
Tesis Tanıtımı ASKİ ve Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı bir şirket olan Belka A.Ş. tarafından işletilmekte olan Ankara Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi bu nedenle yarı özel bir tesistir.
Tesis Tanıtımı 1989 yılında Türkiye Cumhuriyeti ve eski Federal Almanya Hükümeti arasında Ankara Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi'nin finansmanı için ortak karar alınmıştır. Arıtma Tesisi projesi 1996 yılında yapılmıştır. 1996 yılında yaklaşık 3,000,000 kişilik bir nüfusa sahip olan Ankara nüfusunun 2025 yılında 6,000,000 kişi olacağı öngörülmüştür. Halihazırda nüfusun yaklaşık % 98'i ana kanalizasyon şebekesine bağlanmıştır. Atıksu Arıtma Tesisi, Ankara' nın kanalizasyon sisteminin yenilenmesiyle birlikte 1997 yılında hizmete girmiştir. Ankara şehir merkezinden 40 km uzaklıkta yer alan tesis, tüm evsel atıksuyu arıtabilecek şekilde tasarlanmıştır. Zehirli maddeler veya ağır metal içeren atıksu üreten endüstriler atıksularını belli bir ön arıtmadan sonra merkezi sisteme deşarj etmektedirler.
Tesisin İnşaası Arıtma Tesisi projesi, Preussnag Noell Wassertchnih (Almanya) Ceyelec AEG Systems Yüksel İnşaat konsorsiyumu tarafından gerçekleştirilmiştir.
Tesis Teknik Verileri 30 mg/lt AKM Arıtmadan sonra 300 mg/lt AKM Arıtmadan önce 60.000 Gaz Üretimi (m 3 /gün) 10 Elektrik Kaynağı (MV) 305,000,000 Yapım Maliyeti (DM) 30 mg/lt BOD 5 Arıtmadan sonra 300 mg/lt BOD 5 Arıtmadan önce 650.000 (1997) – 1.400.000 (2025) Arıtılacak Atıksu (m 3 /gün) 3,000,000 (1997) – 6,000,000 (2025) Hizmet Verilecek Nüfus 3.45x4.60 m baks. cazibe akışı Ana Kanal Sistemi Tatlar Köyü (Kent merkezine 40 km) Tesisin Yeri 190 Tesis Alanı (ha)
Tesis Debi Projeksiyonu 378.0 14.2 18.4 31.9 2,754,000 1,377,000 6,288,300 2025 290.0 9.9 13 22.5 1,942,000 971,000 4,833,300 2010 236.0 7.9 10.2 17.7 1,530,000 765,000 3,919,600 2002 197.9 6.6 8.5 14.8 1,277,589 638,794 3,298,500 1996 ton/gün (m 3 /sn) (m 3 /sn) (m 3 /sn) (m 3 /gün) (m 3 /gün) kişi BOD 5 Yükü Min. Kuru Hava Akışı Pik Kuru Hava Akışı Pik Yağmur Hava Akışı Ortalama Kutu Hava Akışı Eşdeğer Nüfus Yıl
Tesis İnşaa Maliyeti Yatırımın 254.5 milyon markı Alman Hükümeti'nden ve KfW kredi kuruluşundan temin edilen krediden; 50.8 milyon marklık kısmı ise,ASKİ'nin öz kaynaklarından karşılanmıştır. 305.3 TOPLAM MALİYET 13.2 Mühendislik – Mü ş avirlik İş leri 73.1 Elektrik İş leri 64.5 Elektro-Mekanik İş leri 61.7 Özümleme İş lemi İş leri 92.8 İ n ş aat İş leri Maliyet (Milyon DM) İş Bölümleri
Tesis İşletmesi Tesis Ağustos 1997 - Şubat 1998 tarihleri arasında konsorsiyum tarafından deneme işletmesine alınmıştır. Bu tarihten 1 Şubat 1999'a dek tesis işletmesini Belka A.Ş ve konsorsiyum ortaklaşa gerçekleştirilmiştir. 1 Şubat 1999 tarihinden itibaren ise tesis tamamen BELKA A.Ş. tarafından işletilmeltedir.
Proje Aşamaları Ankara Atıksuy Arıtma Tesisi projesinin uygulanması 3 aşamada olmaktadır. 1. Aşama: 2002 yılında 3 920 000 ED hizmet verecek bir atıksu arıtma tesisi yapımı. 2025 yılı için genel yerleşim planı ve inşaat işleri , gereken son kapasite için şimdiden tasarlanmıştır . 2. Aşama: İlave inşaat işleri ve gerekli mekanik/elektriksel ekipmanın 4 833 300 ED hizmet verecek şekilde monte edilmesi. 3. Aşama: 6 228 300 ED hizmet verecek son inşaat aşaması. Denitrifikasyon ve fosfor giderilmesi için olası ilave işler. Halihazırda proje 2. aşama sındadır. İlave tesis ünitelerinin yapımı devam etmektedir.
Tesis Personel Dağılımı İdari personel  20 Mühendis  10 (3 Çevre Müh.) Teknisyen / Tekniker  57 Vasıflı İşçi  30 Diğer  44 Toplam  161 Tesiste üçlü vardiya sistemi uygulanmaktadır.
Tesis Akım Şeması
Tesis Üniteleri Fonksiyonel Üniteler Ön Arıtma Ünitesi (PT) Ön Çökeltme Tankları (PS) Havalandırma Tankları ( Yüzeysel Havalandırma ) (AT) Son Çökeltme Tankları (FS) Çamur Geri Dönüş Pompa İstasyonları Ham Çamur Koyulaştırma Tankları Özümleyiciler (Digester) Gaz Depolama Tankları Özümlenmiş Çamur Yoğunlaştırıcıları Çamur Kurutma Üniteleri (Bantlı Filtre Presler) (MS) Çamur Depolama Laboratuvar Fonksiyonel Olmayan Üniteler Nizamiye İdari Bina Yemekhane / Büfe Soyunma Odaları Atölye Garaj Cami Spor Sahası Lojmanlar
Ön Arıtma Ünitesi Ön a rı tma giri ş yap ı s ı için zararlı olabilecek veya operasyonu etkileyecek maddelerin uzakla ş t ı r ı lmas ı n ı kapsar. Bu amaçla aşağıdaki üniteler kullanılmaktadır. Kaba Izgara (<40 mm) 5 adet Izgara Aralığı 40 mm İnce Izgara (> 15 mm) 5 adet Izgara Aralığı 15 mm Havalandırmalı Kum/ Yağ Tutucu 10 adet İkiz havuzlardan her birinin hacmi 584 m 3 Yüzey Alanı 209 m 2 Bekleme Süresi 11 dakika
Ön Arıtma Ünitesi Izgaralarda sudan ayr ı lan kaba at ı klar ve kum tutucu havuzlar ı nda tutulan kum, çöp depolama alan ı na transfer edilmektedir. Yüzeyde toplanan ve scum olarak isimlendirilen atıklar köpük pompası vasıtası ile döner eleğe gönderilir. Havuzlar periyodik olarak temizlenmektedir. Ön arıtma ünitesinde bir de Demir Sülfat Dozlama Ünitesi bulunmaktadır. Buradan giriş suyuna demir sülfat (FeSO 4 · 7H 2 O) çözeltisi dozlanarak özümleme tanklarında açığa çıkan biyogaz içerisindeki hidrojen sülfür (H 2 S) oranının düşürülerek, biyogaz motorlarında ve tesisatta oluşabilecek korozyona karşı önlem alınmaktadır.
Ön Çökeltim Ünitesi Kum tutuculardan çıkan su dağıtım odası vasıtası ile ön çökeltme tankına gönderilir. Bu bölümde ön arıtma sisteminde tutulamayan, askıda kalan ve yüzebilen maddeler uzaklaştırılır. Ön çökeltme tankında dairesel hareketli köprüye bağlı sıyırıcılar vasıtası ile dibe çöken bu maddeler toplanarak cazibe ile ham çamur yoğunlaştırıcılarına gönderilir. İyi bir ön çökeltme tankı giren sudaki askıda katı madde miktarının %60-70, BOI 5 miktarının %25-30'unu arıtabilir. Ön çökeltme tankından savaklanan su, aktif çamur ile karıştırılarak biyolojik arıtma için havalandırma tanklarına gönderilir.
Ön Çökeltim Ünitesi Dairesel Çökeltme Tankı 10 adet Hacim 7.600 m 3 /adet Çap 50 m Bekleme Süresi (Min.) 1.5 saat
Aktif Çamur Prosesi Havalandırma Ünitesi Ön çökeltmeden çıkan atıksu havalandırma tanklarına giriş yapar. Çözünmüş organik maddeler mikroorganizmalar için besin kaynağıdır. Bu besinin kullanılmasıyla aktif mikroorganizma kütlesinin üremesi ve atığın aerobik olarak stabilizasyonu sağlanır. Aerobik mikroorganizmaların yaşayabilmesi için yüzeysel havalandırıcılar yardımı ile suya oksijen transferi sağlanır. Bu havalandırıcılar aynı zamanda karıştırma işlemini de yapmaktadırlar. Havalandırma tanklarında sabit bir mikroorganizma seviyesi sağlanması amacıyla, son çöktürme tanklarında çöken çamurun gerekli olan miktarı havalandırma havuzlarının girişinden sisteme geri döndürülür . Mikroorganizmaların yaşayabilmesi için uygun pH, oksijen ve besin ortamının sağlanması gereklidir.
Aktif Çamur Prosesi Havalandırma Havuzları 10 adet Yüzeysel havalandırmalı Dikdörtgen planlı Hacim 13.005 m 3 /ad. Yüzey Alanı ( 153 x 17 ) 2600 m 2 Bekleme Süresi 4 saat
Aktif Çamur Prosesi Son Çökeltme Tankları Havalandırma tanklarından çıkan aktif çamurlu su, son çökeltme tanklarına giriş yapar. Havalandırma tanklarında stabilize edilmiş olan atık, son çökeltme tanklarında çamur olarak çöktürülür. Çöken bu çamur cazibe ile geri dönüş pompalama istasyonu haznesine gelir. Gerekli miktarı geri döndürülür, fazla miktarı da ham çamur yoğunlaştırıcılarına sevk edilir.
Aktif Çamur Prosesi Son Çökeltme Tankları 20 adet Dairesel planlı Hacim 9.200 m 3 /adet Çap 55 m Bekleme süresi (Min.) 3 saat
Arıtılmış Su Deşarjı Arıtılmış su Ankara Çayı’na deşarj edilmektedir.
Çamur Bertaraf Üniteleri Çamur bertarafı için uygulanan arıtma üniteleri: Ham Çamur Yoğunlaştırma Tankları Özümleyiciler (Digester) Gaz Depolama Tankları Özümlenmiş Çamur Yoğunlaştırıcıları Çamur Kurutma Üniteleri (Bantlı Filtre Presler) (MS) Çamur Depolama
Ham Çamur Yoğunlaştırma Tankları Bu bertaraf ünitesinde ön çökeltme tanklarından gelen ham çamur ve son çökeltme tanklarından gelen fazla çamur un karıştırılarak yoğunlaşması sağlanır. Yoğunlaştıma tanklarında yaklaşık iki gün bekletilerek , yerçekimi ile iyice çöktürülür. Böylelikle çamurun kuru madde oranı yükseltilir. Dikey karıştırıcılar sayesinde farklı bölgelerde çamur fazı oluşumu engellenir. Tankın yüzeyinden savaklanan su tekrar tesis girişine pompalanır.
Ham Çamur Yoğunlaştırma Tankları Yoğunlaştırma Tankları Dairesel Çökeltme Tankı 7 adet Hacim 1.964 m 3 /adet Çap 25 m Bekleme Süresi 2 gün
Özümleyiciler ( Digester ) Ham çamur tanklarından alınan yoğunlaşmış çamur, pompa vasıtası ile ısı eşanjöründen geçirilerek ısıtılır ve özümleme tanklarına pompalanır. Özümleme, çürüyen veya bozunabilen organik maddelerin biyolojik olarak parçalanmasıdır. Özümleme prosesi anaerobik şartlarda uygun pH değeri olan 7.0 - 7.5 arasında 35 ºC sıcaklıkta iki üç hafta sürer. Bu işlemde son ürün olarak çürümeyen ve bozunmayan katı maddeler kalmaktadır. Üstten alınan gaz filtrelerden geçirilerek gaz depolama tanklarına gönderilir. Açığa çıkan gaz karışımı yaklaşık olarak %65 oranında metan , %31 oranında karbondioksit ve %4 oranında diğer gazları içerir. Açığa çıkan bu biyogaz, elektrik üretiminde, sıcak su ihtiyacının karşılanmasında ve özümleme tanklarında karıştırma işleminde kullanılmaktadır.
Özümleyiciler ( Digester ) Özümleyiciler 8 adet Silindirik Hacim 11.250 m 3 /adet Çap 25 m Yükseklik 35 m Bekleme Süresi 14 gün
Biyogaz Güç İstasyonu Biyogaz güç istasyonu özümleme tanklarında açığa çıkan biyogazı kullanarak elektrik enerjisi üreten gaz motorlarının tesis edildiği yapıdır. Gaz motorları sayesinde tesisin elektrik ihtiyacının yaklaşık %92’lik kısmı karşılanmaktadır.
Biyogaz Güç İstasyonu Gaz Jeneratörü 2 adet Kurulu Gücü 2x1,6 MW Kullanım Alanı 1.350 m 2
Özümlenmiş Çamur Yoğunlaştırıcıları Özümleme tanklarında çürütülen çamur, özümlenmiş çamur yoğunlaştırıcılarına alınır ve iyice yoğunlaşması sağlanır. Yoğunlaşan çamur pompayla çekilir ve mekanik çamur susuzlaştırma istasyonuna gönderilir. Yüzeyinden alınan yüksek BOİ 5 içeriği olan su tekrar arıtım için tesis girişine pompalanır. Özümlenmiş Çamur Yoğunlaştırıcıları 5 adet Silindirik Hacim 1.964 m3/ad. Çap 25 m Bekleme Süresi 2 gün
Çamur Susuzlaştırma Ünitesi Bu ünitede, özümlenmiş çamur yoğunlaştırıcılarından gelen çamura belirli oranda katyonik polielektrolit çözeltisi dozlanarak floklaşması sağlanır. Bant filtre preslerinin yardımıyla da çamurun suyu alınır. Kuru madde miktarı %4-6'dan %25-30'a çıkartılır. Bant filtre preslerden süzülen su, ön arıtma ünitesine pompalanır. Suyu alınmış çamur ( biyokatı ) depolama alanına veya tarımda toprağın kalitesini iyileştirmek amacıyla, talepte bulunan köylülerin tarlalarına sevkedilmektedir.
Çamur Susuzlaştırma Ünitesi Mekanik Susuzlaştırma Bant Filtre Pres 6 adet Maksimum Kapasite ( Toplam ) 180 m 3 /saat Kullanım Alanı 1.450 m 2
Çamur Karakteristikleri Tesiste oluşan karışık çamurun Katı madde oranı %1.5’tir. Çamur işlemleri sonucu oluşan çamurun; Katı madde oranı %25 - %28 Organik madde yüzdesi %40 - %45’tir.
Tesis Verimliliği Tesis BOI ve AKM Giderimi (Haziran 2003) Debi = 619,000 m 3 /gün <= 30 <= 30 Standart 18 12.8 6.1 365 213 108 AKM (mg/L) 13 8 4 245 194 125 BOI (mg/L) Maks. Ort. Min. Maks. Ort. Min. Çık ış Giriş Parametre
Tesis Verimliliği < 2.19 1.56 H 2 S (gr/m 3 ) < % 35 % 27 Biyogazdaki CO 2 Yüzdesi ( % ) Standart De ğ er Özümleyiciler 14.72 24.2 Organik N (mg/L) 19.92 31.92 TKN (mg/L) 5.2 7.72 NH 4 -N (mg/L) 270 310 Alkalinite (mg CaCO 3 /L) 8.3 176.4 AKM (mg/L) Ç ıkış Giri ş Parametre
Tesis VerimliliÄŸi
Tesis VerimliliÄŸi
Tesis Verimliliği Biyokatıda çinko için sınır olan 4000 ppm değeri maksimum çinko konsantrasyonunda aşılmaktadır. Ancak Türkiye’de özellikle Orta Anadolu topraklarındaki çinko miktarları da bu mertebede olduğundan üretilen biyokatının gübre olarak kullanımı uygundur. Biyokatının toksik etki oluşturmadan uygulanabilmesi için 780 kg/da.yıl biyokatı miktarının uygun olduğu tespit edilmiştir.
Tesis Su Tüketimi Tesiste aylık su tüketimi min 45,000 m 3 /gün ortalama 50,000 m 3 /gün ve maksimum 75,000 m 3 /gün’dür. Tesis su ihtiyacı mevcut 3 kuyudan karşılanmaktadır.
Tesis Elektrik Tüketimi Tesiste günlük elektrik enerjisi tüketimi ortalama olarak 85,000 kWh ’tir. Bu enerji gereksiniminin %92 ’si üretilen biyogazdan sağlanmaktadır.
Değerlendirme Verilerden de anlaşılabildiği üzere Ankara Atıksu Arıtma Tesisi’nin işletiminde arıtma açısından herhangi bir problem yoktur. Tespit edilen AKM ve BOI değerleri tasarım kriterlerinin altındadır.(<30 mg/l) Azot (N) giderimi kısmen yapılan tesiste ; fosfor (P) giderimi şu anda yapılmamaktadır.Ancak tesisin 3. aşaması tamamlandığında denitrifikasyon ve fosfor giderimi de gerçekleştirilecektir.
Değerlendirme Ankara Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi çıkışındaki çamur ; geçici depolama alanlarına götürülmektedir. Ağır metal muhteviyatı açısından yönetmeliklere uygun olan çamur kek; tarımda gübre olarak kullanılabilmektedir. (Tesis 10 km dahilindeki alanlara ücretsiz olarak bu gübreyi taşır.) Tesisteki özümleyicilerdeki biyogaz miktarının fazlası (atık gaz) çevre koşullarına uygun olarak yakılır.
Değerlendirme Türkiye ‘nin en büyük arıtma kapasitesine sahip olan bu tesis hiç bir şekilde çevre kirliliği yaratmaz. Ankara Atıksu Arıtma Tesisi her yönüyle son derece gelişmiş; çok iyi işletilen bir tesistir.

More Related Content

Aski

  • 1. Ankara Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi ASKÄ° – Belka A.Åž.
  • 2. Tesis Tanıtımı Ankara BüyükÅŸehir Belediyesi mücavir alanı içinde oluÅŸan tüm evsel ve endüstriyel kaynaklı atıksular tesiste arıtılarak, alıcı ortam deÅŸarj koÅŸullarına uygun ÅŸekilde Ankara Çayı’na deÅŸarj edilmektedir.
  • 3. Tesis Tanıtımı ASKÄ° ve Ankara BüyükÅŸehir Belediyesi’ne baÄŸlı bir ÅŸirket olan Belka A.Åž. tarafından iÅŸletilmekte olan Ankara Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi bu nedenle yarı özel bir tesistir.
  • 4. Tesis Tanıtımı 1989 yılında Türkiye Cumhuriyeti ve eski Federal Almanya Hükümeti arasında Ankara Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi'nin finansmanı için ortak karar alınmıştır. Arıtma Tesisi projesi 1996 yılında yapılmıştır. 1996 yılında yaklaşık 3,000,000 kiÅŸilik bir nüfusa sahip olan Ankara nüfusunun 2025 yılında 6,000,000 kiÅŸi olacağı öngörülmüştür. Halihazırda nüfusun yaklaşık % 98'i ana kanalizasyon ÅŸebekesine baÄŸlanmıştır. Atıksu Arıtma Tesisi, Ankara' nın kanalizasyon sisteminin yenilenmesiyle birlikte 1997 yılında hizmete girmiÅŸtir. Ankara ÅŸehir merkezinden 40 km uzaklıkta yer alan tesis, tüm evsel atıksuyu arıtabilecek ÅŸekilde tasarlanmıştır. Zehirli maddeler veya ağır metal içeren atıksu üreten endüstriler atıksularını belli bir ön arıtmadan sonra merkezi sisteme deÅŸarj etmektedirler.
  • 5. Tesisin Ä°nÅŸaası Arıtma Tesisi projesi, Preussnag Noell Wassertchnih (Almanya) Ceyelec AEG Systems Yüksel Ä°nÅŸaat konsorsiyumu tarafından gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir.
  • 6. Tesis Teknik Verileri 30 mg/lt AKM Arıtmadan sonra 300 mg/lt AKM Arıtmadan önce 60.000 Gaz Ãœretimi (m 3 /gün) 10 Elektrik Kaynağı (MV) 305,000,000 Yapım Maliyeti (DM) 30 mg/lt BOD 5 Arıtmadan sonra 300 mg/lt BOD 5 Arıtmadan önce 650.000 (1997) – 1.400.000 (2025) Arıtılacak Atıksu (m 3 /gün) 3,000,000 (1997) – 6,000,000 (2025) Hizmet Verilecek Nüfus 3.45x4.60 m baks. cazibe akışı Ana Kanal Sistemi Tatlar Köyü (Kent merkezine 40 km) Tesisin Yeri 190 Tesis Alanı (ha)
  • 7. Tesis Debi Projeksiyonu 378.0 14.2 18.4 31.9 2,754,000 1,377,000 6,288,300 2025 290.0 9.9 13 22.5 1,942,000 971,000 4,833,300 2010 236.0 7.9 10.2 17.7 1,530,000 765,000 3,919,600 2002 197.9 6.6 8.5 14.8 1,277,589 638,794 3,298,500 1996 ton/gün (m 3 /sn) (m 3 /sn) (m 3 /sn) (m 3 /gün) (m 3 /gün) kiÅŸi BOD 5 Yükü Min. Kuru Hava Akışı Pik Kuru Hava Akışı Pik YaÄŸmur Hava Akışı Ortalama Kutu Hava Akışı EÅŸdeÄŸer Nüfus Yıl
  • 8. Tesis Ä°nÅŸaa Maliyeti Yatırımın 254.5 milyon markı Alman Hükümeti'nden ve KfW kredi kuruluÅŸundan temin edilen krediden; 50.8 milyon marklık kısmı ise,ASKÄ°'nin öz kaynaklarından karşılanmıştır. 305.3 TOPLAM MALÄ°YET 13.2 Mühendislik – Mü ÅŸ avirlik Ä°ÅŸ leri 73.1 Elektrik Ä°ÅŸ leri 64.5 Elektro-Mekanik Ä°ÅŸ leri 61.7 Özümleme Ä°ÅŸ lemi Ä°ÅŸ leri 92.8 Ä° n ÅŸ aat Ä°ÅŸ leri Maliyet (Milyon DM) Ä°ÅŸ Bölümleri
  • 9. Tesis Ä°ÅŸletmesi Tesis AÄŸustos 1997 - Åžubat 1998 tarihleri arasında konsorsiyum tarafından deneme iÅŸletmesine alınmıştır. Bu tarihten 1 Åžubat 1999'a dek tesis iÅŸletmesini Belka A.Åž ve konsorsiyum ortaklaÅŸa gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir. 1 Åžubat 1999 tarihinden itibaren ise tesis tamamen BELKA A.Åž. tarafından iÅŸletilmeltedir.
  • 10. Proje AÅŸamaları Ankara Atıksuy Arıtma Tesisi projesinin uygulanması 3 aÅŸamada olmaktadır. 1. AÅŸama: 2002 yılında 3 920 000 ED hizmet verecek bir atıksu arıtma tesisi yapımı. 2025 yılı için genel yerleÅŸim planı ve inÅŸaat iÅŸleri , gereken son kapasite için ÅŸimdiden tasarlanmıştır . 2. AÅŸama: Ä°lave inÅŸaat iÅŸleri ve gerekli mekanik/elektriksel ekipmanın 4 833 300 ED hizmet verecek ÅŸekilde monte edilmesi. 3. AÅŸama: 6 228 300 ED hizmet verecek son inÅŸaat aÅŸaması. Denitrifikasyon ve fosfor giderilmesi için olası ilave iÅŸler. Halihazırda proje 2. aÅŸama sındadır. Ä°lave tesis ünitelerinin yapımı devam etmektedir.
  • 11. Tesis Personel Dağılımı Ä°dari personel  20 Mühendis  10 (3 Çevre Müh.) Teknisyen / Tekniker  57 Vasıflı İşçi  30 DiÄŸer  44 Toplam  161 Tesiste üçlü vardiya sistemi uygulanmaktadır.
  • 13. Tesis Ãœniteleri Fonksiyonel Ãœniteler Ön Arıtma Ãœnitesi (PT) Ön Çökeltme Tankları (PS) Havalandırma Tankları ( Yüzeysel Havalandırma ) (AT) Son Çökeltme Tankları (FS) Çamur Geri Dönüş Pompa Ä°stasyonları Ham Çamur KoyulaÅŸtırma Tankları Özümleyiciler (Digester) Gaz Depolama Tankları ÖzümlenmiÅŸ Çamur YoÄŸunlaÅŸtırıcıları Çamur Kurutma Ãœniteleri (Bantlı Filtre Presler) (MS) Çamur Depolama Laboratuvar Fonksiyonel Olmayan Ãœniteler Nizamiye Ä°dari Bina Yemekhane / Büfe Soyunma Odaları Atölye Garaj Cami Spor Sahası Lojmanlar
  • 14. Ön Arıtma Ãœnitesi Ön a rı tma giri ÅŸ yap ı s ı için zararlı olabilecek veya operasyonu etkileyecek maddelerin uzakla ÅŸ t ı r ı lmas ı n ı kapsar. Bu amaçla aÅŸağıdaki üniteler kullanılmaktadır. Kaba Izgara (<40 mm) 5 adet Izgara Aralığı 40 mm Ä°nce Izgara (> 15 mm) 5 adet Izgara Aralığı 15 mm Havalandırmalı Kum/ YaÄŸ Tutucu 10 adet Ä°kiz havuzlardan her birinin hacmi 584 m 3 Yüzey Alanı 209 m 2 Bekleme Süresi 11 dakika
  • 15. Ön Arıtma Ãœnitesi Izgaralarda sudan ayr ı lan kaba at ı klar ve kum tutucu havuzlar ı nda tutulan kum, çöp depolama alan ı na transfer edilmektedir. Yüzeyde toplanan ve scum olarak isimlendirilen atıklar köpük pompası vasıtası ile döner eleÄŸe gönderilir. Havuzlar periyodik olarak temizlenmektedir. Ön arıtma ünitesinde bir de Demir Sülfat Dozlama Ãœnitesi bulunmaktadır. Buradan giriÅŸ suyuna demir sülfat (FeSO 4 · 7H 2 O) çözeltisi dozlanarak özümleme tanklarında açığa çıkan biyogaz içerisindeki hidrojen sülfür (H 2 S) oranının düşürülerek, biyogaz motorlarında ve tesisatta oluÅŸabilecek korozyona karşı önlem alınmaktadır.
  • 16. Ön Çökeltim Ãœnitesi Kum tutuculardan çıkan su dağıtım odası vasıtası ile ön çökeltme tankına gönderilir. Bu bölümde ön arıtma sisteminde tutulamayan, askıda kalan ve yüzebilen maddeler uzaklaÅŸtırılır. Ön çökeltme tankında dairesel hareketli köprüye baÄŸlı sıyırıcılar vasıtası ile dibe çöken bu maddeler toplanarak cazibe ile ham çamur yoÄŸunlaÅŸtırıcılarına gönderilir. Ä°yi bir ön çökeltme tankı giren sudaki askıda katı madde miktarının %60-70, BOI 5 miktarının %25-30'unu arıtabilir. Ön çökeltme tankından savaklanan su, aktif çamur ile karıştırılarak biyolojik arıtma için havalandırma tanklarına gönderilir.
  • 17. Ön Çökeltim Ãœnitesi Dairesel Çökeltme Tankı 10 adet Hacim 7.600 m 3 /adet Çap 50 m Bekleme Süresi (Min.) 1.5 saat
  • 18. Aktif Çamur Prosesi Havalandırma Ãœnitesi Ön çökeltmeden çıkan atıksu havalandırma tanklarına giriÅŸ yapar. Çözünmüş organik maddeler mikroorganizmalar için besin kaynağıdır. Bu besinin kullanılmasıyla aktif mikroorganizma kütlesinin üremesi ve atığın aerobik olarak stabilizasyonu saÄŸlanır. Aerobik mikroorganizmaların yaÅŸayabilmesi için yüzeysel havalandırıcılar yardımı ile suya oksijen transferi saÄŸlanır. Bu havalandırıcılar aynı zamanda karıştırma iÅŸlemini de yapmaktadırlar. Havalandırma tanklarında sabit bir mikroorganizma seviyesi saÄŸlanması amacıyla, son çöktürme tanklarında çöken çamurun gerekli olan miktarı havalandırma havuzlarının giriÅŸinden sisteme geri döndürülür . Mikroorganizmaların yaÅŸayabilmesi için uygun pH, oksijen ve besin ortamının saÄŸlanması gereklidir.
  • 19. Aktif Çamur Prosesi Havalandırma Havuzları 10 adet Yüzeysel havalandırmalı Dikdörtgen planlı Hacim 13.005 m 3 /ad. Yüzey Alanı ( 153 x 17 ) 2600 m 2 Bekleme Süresi 4 saat
  • 20. Aktif Çamur Prosesi Son Çökeltme Tankları Havalandırma tanklarından çıkan aktif çamurlu su, son çökeltme tanklarına giriÅŸ yapar. Havalandırma tanklarında stabilize edilmiÅŸ olan atık, son çökeltme tanklarında çamur olarak çöktürülür. Çöken bu çamur cazibe ile geri dönüş pompalama istasyonu haznesine gelir. Gerekli miktarı geri döndürülür, fazla miktarı da ham çamur yoÄŸunlaÅŸtırıcılarına sevk edilir.
  • 21. Aktif Çamur Prosesi Son Çökeltme Tankları 20 adet Dairesel planlı Hacim 9.200 m 3 /adet Çap 55 m Bekleme süresi (Min.) 3 saat
  • 22. Arıtılmış Su DeÅŸarjı Arıtılmış su Ankara Çayı’na deÅŸarj edilmektedir.
  • 23. Çamur Bertaraf Ãœniteleri Çamur bertarafı için uygulanan arıtma üniteleri: Ham Çamur YoÄŸunlaÅŸtırma Tankları Özümleyiciler (Digester) Gaz Depolama Tankları ÖzümlenmiÅŸ Çamur YoÄŸunlaÅŸtırıcıları Çamur Kurutma Ãœniteleri (Bantlı Filtre Presler) (MS) Çamur Depolama
  • 24. Ham Çamur YoÄŸunlaÅŸtırma Tankları Bu bertaraf ünitesinde ön çökeltme tanklarından gelen ham çamur ve son çökeltme tanklarından gelen fazla çamur un karıştırılarak yoÄŸunlaÅŸması saÄŸlanır. YoÄŸunlaÅŸtıma tanklarında yaklaşık iki gün bekletilerek , yerçekimi ile iyice çöktürülür. Böylelikle çamurun kuru madde oranı yükseltilir. Dikey karıştırıcılar sayesinde farklı bölgelerde çamur fazı oluÅŸumu engellenir. Tankın yüzeyinden savaklanan su tekrar tesis giriÅŸine pompalanır.
  • 25. Ham Çamur YoÄŸunlaÅŸtırma Tankları YoÄŸunlaÅŸtırma Tankları Dairesel Çökeltme Tankı 7 adet Hacim 1.964 m 3 /adet Çap 25 m Bekleme Süresi 2 gün
  • 26. Özümleyiciler ( Digester ) Ham çamur tanklarından alınan yoÄŸunlaÅŸmış çamur, pompa vasıtası ile ısı eÅŸanjöründen geçirilerek ısıtılır ve özümleme tanklarına pompalanır. Özümleme, çürüyen veya bozunabilen organik maddelerin biyolojik olarak parçalanmasıdır. Özümleme prosesi anaerobik ÅŸartlarda uygun pH deÄŸeri olan 7.0 - 7.5 arasında 35 ºC sıcaklıkta iki üç hafta sürer. Bu iÅŸlemde son ürün olarak çürümeyen ve bozunmayan katı maddeler kalmaktadır. Ãœstten alınan gaz filtrelerden geçirilerek gaz depolama tanklarına gönderilir. Açığa çıkan gaz karışımı yaklaşık olarak %65 oranında metan , %31 oranında karbondioksit ve %4 oranında diÄŸer gazları içerir. Açığa çıkan bu biyogaz, elektrik üretiminde, sıcak su ihtiyacının karşılanmasında ve özümleme tanklarında karıştırma iÅŸleminde kullanılmaktadır.
  • 27. Özümleyiciler ( Digester ) Özümleyiciler 8 adet Silindirik Hacim 11.250 m 3 /adet Çap 25 m Yükseklik 35 m Bekleme Süresi 14 gün
  • 28. Biyogaz Güç Ä°stasyonu Biyogaz güç istasyonu özümleme tanklarında açığa çıkan biyogazı kullanarak elektrik enerjisi üreten gaz motorlarının tesis edildiÄŸi yapıdır. Gaz motorları sayesinde tesisin elektrik ihtiyacının yaklaşık %92’lik kısmı karşılanmaktadır.
  • 29. Biyogaz Güç Ä°stasyonu Gaz Jeneratörü 2 adet Kurulu Gücü 2x1,6 MW Kullanım Alanı 1.350 m 2
  • 30. ÖzümlenmiÅŸ Çamur YoÄŸunlaÅŸtırıcıları Özümleme tanklarında çürütülen çamur, özümlenmiÅŸ çamur yoÄŸunlaÅŸtırıcılarına alınır ve iyice yoÄŸunlaÅŸması saÄŸlanır. YoÄŸunlaÅŸan çamur pompayla çekilir ve mekanik çamur susuzlaÅŸtırma istasyonuna gönderilir. Yüzeyinden alınan yüksek BOÄ° 5 içeriÄŸi olan su tekrar arıtım için tesis giriÅŸine pompalanır. ÖzümlenmiÅŸ Çamur YoÄŸunlaÅŸtırıcıları 5 adet Silindirik Hacim 1.964 m3/ad. Çap 25 m Bekleme Süresi 2 gün
  • 31. Çamur SusuzlaÅŸtırma Ãœnitesi Bu ünitede, özümlenmiÅŸ çamur yoÄŸunlaÅŸtırıcılarından gelen çamura belirli oranda katyonik polielektrolit çözeltisi dozlanarak floklaÅŸması saÄŸlanır. Bant filtre preslerinin yardımıyla da çamurun suyu alınır. Kuru madde miktarı %4-6'dan %25-30'a çıkartılır. Bant filtre preslerden süzülen su, ön arıtma ünitesine pompalanır. Suyu alınmış çamur ( biyokatı ) depolama alanına veya tarımda toprağın kalitesini iyileÅŸtirmek amacıyla, talepte bulunan köylülerin tarlalarına sevkedilmektedir.
  • 32. Çamur SusuzlaÅŸtırma Ãœnitesi Mekanik SusuzlaÅŸtırma Bant Filtre Pres 6 adet Maksimum Kapasite ( Toplam ) 180 m 3 /saat Kullanım Alanı 1.450 m 2
  • 33. Çamur Karakteristikleri Tesiste oluÅŸan karışık çamurun Katı madde oranı %1.5’tir. Çamur iÅŸlemleri sonucu oluÅŸan çamurun; Katı madde oranı %25 - %28 Organik madde yüzdesi %40 - %45’tir.
  • 34. Tesis VerimliliÄŸi Tesis BOI ve AKM Giderimi (Haziran 2003) Debi = 619,000 m 3 /gün <= 30 <= 30 Standart 18 12.8 6.1 365 213 108 AKM (mg/L) 13 8 4 245 194 125 BOI (mg/L) Maks. Ort. Min. Maks. Ort. Min. Çık ış GiriÅŸ Parametre
  • 35. Tesis VerimliliÄŸi < 2.19 1.56 H 2 S (gr/m 3 ) < % 35 % 27 Biyogazdaki CO 2 Yüzdesi ( % ) Standart De ÄŸ er Özümleyiciler 14.72 24.2 Organik N (mg/L) 19.92 31.92 TKN (mg/L) 5.2 7.72 NH 4 -N (mg/L) 270 310 Alkalinite (mg CaCO 3 /L) 8.3 176.4 AKM (mg/L) Ç ıkış Giri ÅŸ Parametre
  • 38. Tesis VerimliliÄŸi Biyokatıda çinko için sınır olan 4000 ppm deÄŸeri maksimum çinko konsantrasyonunda aşılmaktadır. Ancak Türkiye’de özellikle Orta Anadolu topraklarındaki çinko miktarları da bu mertebede olduÄŸundan üretilen biyokatının gübre olarak kullanımı uygundur. Biyokatının toksik etki oluÅŸturmadan uygulanabilmesi için 780 kg/da.yıl biyokatı miktarının uygun olduÄŸu tespit edilmiÅŸtir.
  • 39. Tesis Su Tüketimi Tesiste aylık su tüketimi min 45,000 m 3 /gün ortalama 50,000 m 3 /gün ve maksimum 75,000 m 3 /gün’dür. Tesis su ihtiyacı mevcut 3 kuyudan karşılanmaktadır.
  • 40. Tesis Elektrik Tüketimi Tesiste günlük elektrik enerjisi tüketimi ortalama olarak 85,000 kWh ’tir. Bu enerji gereksiniminin %92 ’si üretilen biyogazdan saÄŸlanmaktadır.
  • 41. DeÄŸerlendirme Verilerden de anlaşılabildiÄŸi üzere Ankara Atıksu Arıtma Tesisi’nin iÅŸletiminde arıtma açısından herhangi bir problem yoktur. Tespit edilen AKM ve BOI deÄŸerleri tasarım kriterlerinin altındadır.(<30 mg/l) Azot (N) giderimi kısmen yapılan tesiste ; fosfor (P) giderimi ÅŸu anda yapılmamaktadır.Ancak tesisin 3. aÅŸaması tamamlandığında denitrifikasyon ve fosfor giderimi de gerçekleÅŸtirilecektir.
  • 42. DeÄŸerlendirme Ankara Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi çıkışındaki çamur ; geçici depolama alanlarına götürülmektedir. Ağır metal muhteviyatı açısından yönetmeliklere uygun olan çamur kek; tarımda gübre olarak kullanılabilmektedir. (Tesis 10 km dahilindeki alanlara ücretsiz olarak bu gübreyi taşır.) Tesisteki özümleyicilerdeki biyogaz miktarının fazlası (atık gaz) çevre koÅŸullarına uygun olarak yakılır.
  • 43. DeÄŸerlendirme Türkiye ‘nin en büyük arıtma kapasitesine sahip olan bu tesis hiç bir ÅŸekilde çevre kirliliÄŸi yaratmaz. Ankara Atıksu Arıtma Tesisi her yönüyle son derece geliÅŸmiÅŸ; çok iyi iÅŸletilen bir tesistir.