際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Bab iv-konstitusi

Download as PPT, PDF
A
Awis Mirad
1 of 37
Download to read offline
Bab iv-konstitusi
(Indikator) Hasil Yang Diharapkan : Menguraikan pengertian dasar negara dan konstitusi. Mendeskripsikan substansi konstitusi negara. Menganalisis cara pembentukan dan mengubah konstitusi.
Pengertian Dasar Negara HUBUNGAN DASAR NEGARA DENGAN KONSTITUSI Pengertian Konstitusi Herman Heller Oliver Cromwell Lasalle Bolingbroke C.F. Strong Sifat dan Fungsi Konstitusi Substansi Konstitusi Negara Kedudukan Konstitusi Cara Membentuk dan Meru-bah Konstitusi
1. HUBUNGAN DASAR NEGARA DGN KONSTITUSI Dasar negara, mrp pedoman dlm mengatur kehidupan penyelenggaraan ketatanegaraan negara yg mencakup berbagai bidang kehidupan. aa.. PPeennggeerrttiiaann DDaassaarr NNeeggaarraa Dasar negara bangsa Indonesia, adalah Pancasila yang berkedudukan sebagai norma obyektif dan norma tertinggi dalam negara, serta sebagai sumber segala sumber hukum (TAP. MPRS No.XX/MPRS/1966, jo. TAP. MPR No.V/MPR/1973, jo. TAP. MPR No. IX/MPR/ 1978). Penegasan kembali, tercantum dalam TAP. MPR No.XVIII/MPR/1998 .
B. PENGERTIAN KONSTITUSI Dalam pengertian luas, Konstitusi bbeerraarrttii kkeesseelluurruuhhaann ddaarrii kkeetteennttuuaann--kkeetteennttuuaann ddaassaarr aattaauu hhuukkuumm ddaassaarr ((ddrrooiitt ccoonnssttiittuunneellllee)).. KKoonnssttiittuussii,, aaddaa yygg ddaallaamm bbeennttuukk ddookkuummeenn tteerrttuulliiss aaddaa jjuuggaa yyaanngg ttiiddaakk tteerrttuulliiss ((ppeellooppoorr BBoolliinnggbbrrookkee)).. DDaallaamm ppeennggeerrttiiaann sseemmppiitt ((tteerrbbaattaass)),, KKoonnssttiittuussii bbeerraarrttii ppiiaaggaamm ddaassaarr aattaauu uunnddaanngg--uunnddaanngg ddaassaarr ((llooii ccoonnssttiittuunneellllee)),, yyaaiittuu ssuuaattuu ddookkuummeenn lleennggkkaapp mmeennggeennaaii ppeerraattuurraann--ppeerraattuurraann ddaassaarr nneeggaarraa,, ccoonnttoohh UUUUDD 11994455 ((ppeellooppoorr LLoorrdd BBrryyccee ddaann CC..FF.. SSttrroonngg))..
Konstitusi Pendapat Herman Heller Oliver Cromwell Lasalle Struycken Konstitusi UUD Konstitusi = UUD Herman Heller, Konstitusi mempunyai arti yang lebih luas dari pada Undang-Undang Dasar. Struycken, Konstitusi adalah Undang-Undang Dasar. Konstitusi memuat garis-garis besar dan asas tentang organisasi dari pada negara.
OOlliivveerr CCrroommwweellll,, UUUUDD iittuu sseebbaaggaaii iinnssttrruummeenntt ooff ggoovveerrnnmmeenntt bbaahhwwaa uunnddaanngg--uunnddaanngg ddiibbuuaatt,, sseebbaaggaaii ppeeggaannggaann uunnttuukk mmeemmeerriinnttaahh ((KKoonnssttiittuussii ddaann UUUUDD)).. LLaassaallllee,, bbaahhwwaa kkoonnssttiittuussii sseessuunngggguuhhnnyyaa mmeennggggaammbbaarrkkaann hhuubbuu-- nnggaann aannttaarraa kkeekkuuaassaaaann yyaanngg tteerrddaappaatt ddii ddaallaamm mmaassyyaarraakkaatt.. KK..CC.. WWhheeaarree,, kkoonnssttiittuussii ddaappaatt ddiibbaaggii 22 ((dduuaa)),, yyaaiittuu :: KKoonnssttiittuussii yyaanngg sseemmaattaa--mmaattaa bbeerrbbiiccaarraa sseebbaaggaaii nnaasskkaahh hhuukkuumm tthhee rruullee ooff tthhee ccoonnssttiittuuttiioonn.. KKoonnssttiittuussii yyaanngg bbuukkaann ssaajjaa mmeennggaattuurr kkeetteennttuuaann--kkeetteennttuuaann hhuukkuumm,, tteettaappii jjuuggaa mmeennccaannttuummkkaann iiddeeoollooggii,, aassppiirraassii,, cciittaa-- cciittaa ppoolliittiikk ddaann ppeennggaakkuuaann kkeeppeerrccaayyaaaann..
C. SUBSTANSI KONSTITUSI NEGARA Sifat Konstitusi Sifat Umum Konstitusi : Normatif, aturan yang harus ditaati oleh penyelenggara negara dan warga negaranya. Nominal, pilihan pasal yg dilaksanakan oleh penguasa. Semantik, UUD hanya sebagai simbol sedangkan aturan bernegara menurut kemauan politik penguasa.
Sifat pokok konstitusi negara : Flexible, agar mudah mengikuti perkembangan jaman (Inggris dan Selandia Baru). Rigid, agar tidak mudah dirubah hukum dasarnya (Amerika, Kanada, Jerman dan Indonesia) KONSTITUSI Flexible/Luwes Rigid / Kaku Ditentukan Dengan Ukuran Cara Merubah Konstitusi Apakah Konstitusi itu mudah atau tidak mengikuti perkembangan jaman Sifat Umum
FFUUNNGGSSII KKOONNSSTTIITTUUSSII Fungsi Pokok, Konstitusi atau UUD adl untuk membatasi kekuasaan pemerintah agar tidak sewenang-wenang, sehingga hak-hak warga negara dapat terlindung (Konstitusionalisme). Fungsi Umum : Kontrol Penyelenggaraan negara, Indikator keberhasilan pemerintahan, Kontrak sosial antara warga negara dengan penyelenggara negara.
Substansi Konstitusi Memuat tentang ; Tujuan negara, Lembaga negara, Pembagian kekuasaan, Hak asasi manusia, Sistem pemerintahan, Hubungan pusat dan daerah, Prosedur penyelesaian pertikaian, Pengawasan penjabat negara & perubahan konstitusi.
UUD mempunyai fungsi khusus & mrp perwujudan dari hukum tertinggi yang harus ditaati, bukan hanya oleh rakyat, tetapi juga oleh pemerintah dan penguasa. Setiap UUD Memuat Ketentuan : Organisasi negara, misalnya pembagian kekuasaan antara badan legislatif, eksekutif dan yudikatif. Hak-hak asasi manusia (biasa disebut Bill of Right) kalau berbentuk naskah tersendiri. Prosedur mengubah Undang-Undang Dasar. Adakalanya memuat larangan untuk mengubah sifat tertentu dari Undang-Undang Dasar.
Secara operasional fungsi suatu konstitusi sebagai berikut : Membatasi perilaku pemerintahan secara efektif Membagi kekuasaan dalam beberapa lembaga negara Menentukan lembaga negara bekerja sama satu dengan lainnya Menentukan hubungan di antara lembaga negara Menentukan pembagian kekuasaan dalam negara, baik yang sifatnya horizontal maupun vertikal Menjamin hak-hak warga negara dari tindakan sewenang-wenang penguasa Menjadi landasan struktural penyelenggaraan pemerintahan menurut sistem ketatanegaraan
KEDUDUKAN KONSTITUSI (UUD) Dalam perkembangan pemerintahan negara demokrasi, Undang-Undang Dasar mutlak adanya. Dengan adanya Undang-Undang Dasar baik rakyat, pemerintah maupun penguasa negara dapat mengetahui aturan pokok atau dasar-dasar mengenai ketatanegaraannya. Kedudukan Undang-Undang Dasar di suatu negara sangat penting artinya untuk mengatur sebaik-baiknya dalam penyelenggaraan pemerintahan negara.
CARA PEMBENTUKAN && MMEENNGGUUBBAAHH KKOONNSSTTIITTUUSSII 11)) CCaarraa PPeemmbbeennttuukkaann No Dengan Cara K e t e r a n g a n 1. Pemberian Raja memberikan suatu UUD, dan kekuasaan akan dijalankan oleh suatu badan tertentu. UUD itu timbul, karena takut akan timbul revolusi. Dng UUD kekuasaan raja dibatasi. 2. Sengaja Dibentuknya Pembuatan suatu UUD dilakukan setelah negara itu didirikan. 3. Cara Revolusi Pemerintahan baru hasil revolusi, dng perse-tujuan rakyat/pemerintah mengambil suatu permusyawaratan untuk menetapkan UUD. 4. Cara Evolusi Melakukann perubahan secara berangsur-angsur membentuk UUD baru.
22)) CCAARRAA MMEENNGGUUBBAAHH No Dengan Cara K e t e r a n g a n 1. Oleh Badan Legislatif/ Perundangan Biasa Dilakukan oleh Badan Legislatif, hanya harus dengan syarat yang lebih berat dari pada membuat undang-undang biasa (bukan Undang-Undang Dasar). 2. Referandum Yaitu dengan jalan pemungutan suara diantara rakyat yang mempunyai hak suara. 3 Oleh Badan Khusus Badan khusus yang bertugas hanya untuk mengubah Undang-Undang Dasar saja. 4. Khusus di Negara Federasi Perubahan UUD itu baru dapat terjadi jika mayoritas negara-negara bagian dari federasi itu tadi menyetujui perubahan.
(Indikator) Hasil Yang Diharapkan : Mendeskripsikan kedudukan Pembukaan UUD 1945 Menganalisis hubungan Pembukaan dengan Batang Tubuh UUD 1945. Menganalisis perbandingan konstitusi NKRI dengan negara liberal dan negara komunis Menampilkan dengan contoh sikap positif terhadap konstitusi negara
PEMBUKAAN UUD 1945 NEGARA KESATUAN REPUBLIK INDONESIA Kedudukan Pembukaan Makna Dalam Pembukaan Pokok-pokok Pikiran Dalam Pembukaan 1. UUD 1945 2. Ketetapan MPR 3. Undang-Undang 4. Peraturan Pem. 5. Per. Pel. Lainya 6. Kep. Presiden
22.. KKEEDDUUDDUUKKAANN PPEEMMBBUUKKAAAANN UUUUDD 11994455 NNEEGGAARRAA KKEESSAATTUUAANN RRII TTAAHHUUNN 11994455.. aa.. KKeedduudduukkaann PPeemmbbuukkaaaann UUUUDD 11994455 Pembukaan UUD 1945, merupakan sumber motivasi dan aspirasi, tekad dan semangat bangsa Indonesia, serta cita hukum dan cita moral yang ingin ditegakkan dalam lingkungan nasional maupun internasional. Pembukaan UUD 1945 dijadikan norma fundamental. Rumusan kata dan kalimatnya tidak boleh diubah oleh siapapun, termasuk MPR hasil pemilu. Pengubahan Pembukaan UUD 1945 berarti pengubahan esensi cita moral dan cita hukum yang ingin diwujudkan dan ditegakkan oleh bangsa Indonesia.
PPEEMMBBUUKKAAAANN UUUUDD 11994455 DDAALLAAMM HHUUBBUUNNGGAANNNNYYAA DDEENNGGAANN BBAATTAANNGG TTUUBBUUHH UUUUDD 11994455,, MMEEMMPPUUNNYYAAII KKEEDDUUDDUUKKAANN :: HHuubbuunnggaannyyaa ddeennggaann tteerrttiibb hhuukkuumm IInnddoonneessiiaa,, mmaakkaa PPeemmbbuu--kkaaaann UUUUDD 11994455 mmeemmppuunnyyaaii kkeedduudduukkaann yyaanngg tteerrppiissaahh ddaarrii bbaattaanngg ttuubbuuhh UUUUDD 11994455.. SSeebbaaggaaii PPookkookk KKaaiiddaahh NNeeggaarraa yyaanngg ffuunnddaammeennttaall,, PPeemm--bbuukkaaaann UUUUDD 11994455 mmeemmppuunnyyaaii kkeedduudduukkaann lleebbiihh ttiinnggggii ddaarriippaaddaa bbaattaanngg ttuubbuuhh UUUUDD 11994455.. PPeemmbbuukkaaaann UUUUDD 11994455 mmeerruuppaakkaann tteerrttiibb hhuukkuumm tteerrttiinnggggii ddaann mmeemmppuunnyyaaii kkeedduudduukkaann lleebbiihh ttiinnggggii.. PPeemmbbuukkaaaann mmeerruuppaakkaann PPookkookk KKaaiiddaahh NNeeggaarraa ffuunnddaammeennttaall yyaanngg mmeenneennttuukkaann aaddaannyyaa UUUUDD NNeeggaarraa tteerrsseebbuutt ((ssuummbbeerr hhuukkuumm ddaassaarr)).. PPeemmbbuukkaaaann UUUUDD 11994455,, mmeennggaanndduunngg ppookkookk--ppookkookk ppiikkiirraann yyaanngg aakkaann ddiiwwuujjuuddkkaann ddaallaamm ppaassaall--ppaassaall UUUUDD 11994455..
bb.. MAKNA YANG TERKANDUNG PEMBUKAAN UUD 1945 AAlliinneeaa PPeerrttaammaa,, aannttaarraa llaaiinn :: KKeetteegguuhhaann bbaannggssaa IInnddoonneessiiaa ddaallaamm mmeemmbbeellaa kkeemmeerrddeekkaaaann mmeellaawwaann ppeennjjaajjaahh ddaallaamm sseeggaallaa bbeennttuukk.. AAlliinneeaa KKeedduuaa,, aannttaarraa llaaiinn :: KKeemmeerrddeekkaaaann yyaanngg ddiiccaappaaii oolleehh bbaannggssaa IInnddoonneessiiaa aaddaallaahh mmeellaalluuii ppeerrjjuuaannggaann ppeerrggeerraakkaann ddaallaamm mmeellaawwaann ppeennjjaajjaahh.. AAlliinneeaa KKeettiiggaa,, aannttaarraa llaaiinn :: MMoottiivvaassii ssppiirriittuuaall yyaanngg lluuhhuurr bbaahhwwaa kkeemmeerrddeekkaaaann kkiittaa aaddaallaahh bbeerrkkaatt rraahhmmaatt AAllllaahh YYaanngg MMaahhaakkuuaassaa.. AAlliinneeaa KKeeeemmppaatt,, aannttaarraa llaaiinn :: AAddaannyyaa ffuunnggssii ddaann sseekkaalliigguuss ttuujjuuaann nneeggaarraa IInnddoonneessiiaa,, DDiissuussuunn ddaallaamm UUUUDD,, BBeerrkkeeddaauullaattaann RRaakkyyaatt ddaann DDaassaarr NNeeggaarraa PPaannccaassiillaa..
c. MAKNA PEMBUKAAN UUD 1945 DALAM PERJUANGAN BANGSA INDONESIA Pembukaan yang telah dirumuskan secara padat dan khidmat dalam empat alinea itu, setiap alinea kata-katanya mengandung arti dan makna yang sangat dalam, mempunyai nilai-nilai yg universal & lestari. Universal, krn mengandung nilai-nilai yg dijunjung tinggi oleh bangsa-bangsa beradab di seluruh muka bumi; Lestari, krn mampu menampung dinamika masyara-kat, dan akan tetap menjadi landasan perjuangan bangsa dan negara selama bangsa Indonesia tetap setiap kepada Negara Proklamasi 17 Agustus 1945.
dd.. PPOOKKOOKK--PPOOKKOOKK PPIIKKIIRRAANN DDLLMM PPEEMMBBUUKKAAAANN UUUUDD 11994455 o Pokok pikiran pertama :: NNeeggaarraa bbeeggiittuu bbuunnyyiinnyyaa mmeelliinndduunnggii sseeggeennaapp bbaannggssaa IInnddoonneessiiaa ddaann sseelluurruuhh ttuummppaahh ddaarraahh IInnddoonneessiiaa ddeennggaann bbeerrddaassaarr aattaass ppeerrssaattuuaann ddeennggaann mmeewwuujjuuddkkaann kkeeaaddiillaann ssoossiiaall bbaaggii sseelluurruuhh rraakkyyaatt IInnddoonneessiiaa.. o PPookkookk ppiikkiirraann kkeedduuaa :: NNeeggaarraa hheennddaakk mmeewwuujjuuddkkaann kkeeaaddiillaann ssoossiiaall bbaaggii sseelluurruuhh rraakkyyaatt.. .. o PPookkookk ppiikkiirraann kkeettiiggaa :: NNeeggaarraa yyaanngg bbeerrkkeeddaauullaattaann rraakkyyaatt bbeerrddaassaarr aattaass kkeerraakkaayyaattaann ddaann ppeerrmmuussyyaawwaarraattaann// ppeerrwwaakkiillaann.. o PPookkookk ppiikkiirraann kkeeeemmppaatt :: NNeeggaarraa bbeerrddaassaarr aattaass KKeettuuhhaannaann YYaanngg MMaahhaa EEssaa mmeennuurruutt ddaassaarr kkeemmaannuussiiaaaann yyaanngg aaddiill ddaann bbeerraaddaabb..
e. HUBUNGAN PEMBUKAAN DENGAN BATANG TUBUH UUD 1945 Bahwa pokok-pokok pikiran Pembukaan UUD 1945, merupakan suasanan kebatinan dari UUD Negara Indonesia serta mewujudkan cita hukum yang menguasai hukum dasar negara, baik tertulis maupun tidak tertulis--. Pembukan UUD 1945 mempunyai hubungan langsung dng Batang Tubuh UUD 1945, karena mengandung pokok-pokok pikiran yang dijabarkan lebih lanjut dalam pasal-pasal di Batang Tubuh UUD 1945. Pembukaan UUD 1945, memuat dasar falsafah negara Pancasila dan Batang Tubuh UUD 1945 yang merupakan satu kesatuan yang tidak dapat dipisahkan, bahkan hal ini menjadi rangkaian kesatuan nilai dan norma yang terpadu.
f. TATA URUTAN PERATUTAN PERUNDANGAN YANG BERLAKU DI INDONESIA PPaaddaa aawwaallnnyyaa tteerrccaannttuumm ddii ddaallaamm TTAAPP MMPPRRSS NNoo..XXXX//MMPPRRSS//11996666,, SSeellaannjjuuttnnyyaa ddiikkuukkuuhhkkaann kkeemmbbaallii ddeennggaann TTAAPP MMPPRR NNoo..VV//MMPPRR//11997733,, ddaann TTAAPP MMPPRR NNoo..IIXX//MMPPRR//11997788.. DDii eerraa rreeffoorrmmaassii,, ddiirruubbaahh ddeennggaann kkeelluuaarrnnyyaa TTAAPP MMPPRR NNoommoorr IIIIII//MMPPRR//22000033 11.. UUUUDD 11994455 22.. KKeetteettaappaann MMPPRR 33.. UUnnddaanngg--uunnddaanngg 44.. PPeerraattuurraann PPeemmeerriinnttaahh 55.. PPeerr.. PPeellaakkssaannaa LLaaiinnyyaa 66.. KKeeppuuttuussaann PPrreessiiddeenn
3. PERBANDINGAN KONSTITUSI PADA NEGARA RI DENGAN NEGARA LIBERAL & NEGARA KOMUNIS a. Konstitusi Negara Republik Indonesia Mekanisme demokrasi Pancasila telah tercantum didalam Penjelasan UUUUDD 11994455.. PPeennjjaabbaarraann lleebbiihh llaannjjuutt ssiisstteemm PPeemmeerriinnttaahhaann nneeggaarraa sseebbaaggaaii bbeerriikkuutt :: 11.. IInnddoonneessiiaa iiaallaahh nneeggaarraa yygg bbeerrddaassaarr aattaass hhuukkuumm.. 22.. IInnddoonneessiiaa mmeenngggguunnaakkaann ssiisstteemm kkoonnssttiittuussiioonnaall.. 33.. KKeekkuuaassaaaann nneeggaarraa yyaanngg tteerrttiinnggggii ddii ttaannggaann MMPPRR.. 44.. PPrreessiiddeenn iiaallaahh ppeennyyeelleennggggaarraa ppeemmeerriinnttaahhaann nneeggaarraa tteerrttiinnggggii ddii bbaawwaahh mmaajjeelliiss.. 55.. PPrreessiiddeenn ttiiddaakk bbeerrttaanngggguunngg jjaawwaabb kkeeppaaddaa DDPPRR.. 66.. MMeenntteerrii nneeggaarraa aaddaallaahh ppeemmbbaannttuu PPrreessiiddeenn ;; MMeenntteerrii nneeggaarraa ttddkk bbeerrttaanngggguunngg jjaawwaabb kkppdd DDPPRR.. 77.. KKeekkuuaassaaaann kkeeppaallaa nneeggaarraa ttiiddaakk ttaakk tteerrbbaattaass..
LEMBAGA-LEMBAGA KENEGARAAN 11.. MMaajjeelliiss PPeerrmmuussyyaawwaarraattaann RRaakkyyaatt ((MMPPRR)) 22.. PPrreessiiddeenn 33.. DDeewwaann PPeerrwwaakkiillaann RRaakkyyaatt ((DDPPRR)) 44.. BBaaddaann PPeemmeerriikkssaa KKeeuuaannggaann ((BBPPKK)) 55.. MMaahhkkaammaahh AAgguunngg ((MMAA)) Konsepsi Konstitusi negara republik Indonesia bersumber kepada UUD 1945, dan berdasarkan Pancasila.
Negara tidak boleh campur tangan dalam urusan pribadi, ekonomi, dan agama warganya. Negara hanya berfungsi sebagai Penjaga Malam, yaitu menjaga keamanan dan ketertiban individu serta menjamin kebebasan seluas-luasnya dalam memperjuangkan kehidupannya. b. KONSTITUSI PADA NEGARA LIBERAL Bentuk negara yyaanngg ddiiiiddaammkkaann aalliirraann lliibbeerraalliissmmee aaddaallaahh ddeemmookkrraassii ppaarrlleemmeenntteerr ddeennggaann ppeerrssaammaaaann hhaakk bbaaggii sseelluurruuhh rraakkyyaatt ddii ddeeppaann hhuukkuumm ddaann ppeenngghhoorrmmaattaann tteerrhhaaddaapp HHaakk AAssaassii MMaannuussiiaa..
1) KONSTITUSI DI NEGARA INGGRIS Pemerintahan negara IInnggggrriiss ddiikkeennaall sseebbaaggaaii iinndduukknnyyaa ppaarrlleemmeennttaarriiaa ((mmootthheerr ooff ppaarrlliiaammeenntt)),, ddeennggaann cciirrii--cciirrii :: KKeekkuuaassaaaann lleeggiissllaattiiff ((DDPPRR//PPaarrlleemmeenn)) lleebbiihh kkuuaatt ddaarrii kkeekkuuaassaaaann eekksseekkuuttiiff ((PPeemmeerriinnttaahh == PPeerrddaannaa MMeenntteerrii)).. MMeenntteerrii--mmeenntteerrii ((kkaabbiinneett)) hhaarruuss mmeemmppeerrttaanngggguunnggjjaa--wwaabbkkaann sseemmuuaa ttiinnddaakkaannnnyyaa kkeeppaaddaa DDPPRR.. PPrrooggrraamm--pprrooggrraamm kkeebbiijjaakkssaannaaaann kkaabbiinneett hhaarruuss ddiissee--ssuuaaiikkaann ddeennggaann ttuujjuuaann ppoolliittiikk sseebbaaggiiaann bbeessaarr aannggggoottaa ppaarrlleemmeenn.. KKeedduudduukkaann kkeeppaallaa nneeggaarraa ((rraajjaa,, rraattuu,, ppeennggeerraann,, aattaauu kkaaiissaarr)) hhaannyyaa sseebbaaggaaii llaammbbaanngg aattaauu ssiimmbbooll yyaanngg ttiiddaakk ddaappaatt ddiiggaanngggguu gguuggaatt..
Lanjutan ........... o Raja atau ratu sebagai pemegang tahta kerajaan, dalam pemerintahan bersifat seremonial. o Ratu memberi persetujuan resmi terhadap undang-undang yang telah disahkan oleh parlemen, tetapi tidak boleh menyatakan pendapatnya secara terbuka. o Ratu bertanggung jawab atas penunjukkan Perdana Menteri dan pembubaran parlemen sebelum masa pemilihan. o Kekuasaan dan hak-hak istimewa raja/ratu, sebenarnya tergantung pada Perdana Menteri dan Kabinetnya. o Menteri-menteri kabinet berasal dari partai mayoritas dalam Majelis Rendah (House of Commons). Sedangkan raja/ratu secara otomatis menduduki jabatan warisan dalam Majelis Tinggi (House of Lord).
GAMBARAN TENTANG SISTEM PEMERINTAHAN PARLEMENTER MODEL KERAJAAN INGGRIS PERDANA MENTERI DEWAN MENTERI-MENTERI (KABINET) PARLEMEN PEMILIH Pemilihan Umum Artikulasi Kepentingan Keterangan : : Mosi tidak percaya dari pihak legislatif (parlemen) kepada pemerintah (eksekutif) : Pertanggungjawaban dari pihak eksekutif (PM dan Kabinetnya) kepada parlemen (legislatif)
2) KONSTITUSI DI NEGARA KOMUNIS a Komunisme merupakan alliirraann ppoolliittiikk yyaanngg mmeennggaannuutt aajjaarraann KKaarrll MMaarrxx ddaann FFrriieeddrriicchh EEnnggeell ddaallaamm nnaasskkaahh yyaanngg ddiippeerruunnttuukkaann bbaaggii kkaauumm kkoommuunniisstt ddii LLoonnddoonn ddeennggaann jjuudduull MMaanniiffeessttoo KKoommuunniisstt yyaanngg ddiibbuuaatt ddii BBrruusseell ppaaddaa ttaahhuunn 1188477.. KKoommuunniissmmee yyaanngg mmeennjjaaddii ddaassaarr bbaaggii kkoonnssttiittuussii ddii RRRRCC,, jjuuggaa mmeenncceerrmmiinnkkaann ssuuaattuu ggaayyaa hhiidduupp bbeerrddaassaarrkkaann nniillaaii--nniillaaii :: GGaaggaassaann mmoonniissmmee ((sseebbaaggaaii llaawwaann ddaarrii pplluurraalliissmmee)) KKeekkeerraassaann ddiippaannddaanngg sseebbaaggaaii aallaatt yyaanngg ssaahh gguunnaa mmeennccaappaaii kkoommuunniissmmee.. NNeeggaarraa mmeerruuppaakkaann aallaatt uunnttuukk mmeennccaappaaii kkoommuunniissmmee..
Menurut komunisme, demokrasi rakyat adalah bentuk khusus demokrasi yang memenuhi fungsi diktatur proletar. Bentuk khusus ini telah ber-kembang di negara-negara Eropa Timur (sebelum runtuhnya Uni Soviet ) dan di Tiongkok (RRC). Pembuat keputusan paling tinggi dalam sistem politik Cina adalah Partai Komunis Cina (PKC) yang menentukan semua kebijaksanaan. Tidak ada proses legislatif secara terbuka dan relatif sedikit undang-undang publik yang diumumkan. Keputusan-keputusan banyak berupa pernyataan umum tentang kebijaksanaan atau doktrin.
Republik Rakyat Cina berdiri tahun 1949, & baru pada tahun 1954 menetapkan Konstitusinya da-lam Konggres Rakyat Nasional yang menyebut-kan bahwa demokrasi rakyat dipimpin oleh kelas pekerja dalam hal ini dikelola oleh Partai Komunis Cina (PKC) sebagai inti kepemimpinan pemerintahan. Lembaga-Lembaga Kenegaraan, terdiri dari : Ketua PKC dan Sekjen PKC Konggres Rakyat Cina (KRC) Mahkamah Rakyat Tertinggi dan Kejaksaan Rakyat Tertinggi
STRUKTUR SISTEM PEMERINTAHAN PUSAT DI REPUBLIK RAKYAT CINA (RRC) KETUA DEWAN PERTAHAN NASIONAL KONFERENSI NEGARA TERTINGGI KOMITE TETAP KONGGRES RAKYAT NASIONAL DEWAN NEGARA PERDANA MENTERI 15 Wakil Perdana Menteri, Sekretaris Jenderal, Menteri-menteri dan Kepala- Kepala Komisi 49 Kementerian dan Komisi MAHKAMAH RAKYAT TERTINGGI KEJAKSAAN RAKYAT TERTINGGI
4. SIKAP POSITIF TERHADAP KONSTITUSI NEGARA UUD, merupakan perwujudan atau manifestasi dari hukum tertinggi yang harus ditaati, bukan hanya oleh rakyat, tetapi juga oleh pemerintah serta penguasa. SSeettiiaapp wwaarrggaa nneeggaarraa hheennddaakknnyyaa mmeemmiilliikkii kkeeiinnggiinnaann kkuuaatt tteerrhhaaddaapp kkoonnssttiittuussii nneeggaarraa ssbbbb :: BBuuddaayyaa ttaaaatt aassaass && ttaaaatt hhuukkuumm 11.. BBeerrssiikkaapp tteerrbbuukkaa 22.. MMaammppuu mmeennggaattaassii mmaassaallaahh 33.. MMeennyyaaddaarrii aaddaannyyaa ppeerrbbeeddaaaann 4.. MMeemmiilliikkii hhaarraappaann rreeaalliissttiiss 55.. PPeenngghhaarrggaaaann tteerrhhaaddaapp kkaarryyaa bbaannggssaa sseennddiirrii 66.. MMaauu mmeenneerriimmaa ddaann mmeemmbbeerrii uummppaann bbaalliikk
STUDI KASUS Setelah Keputusan Mahkamah Konstitusi Keputusan Mahkamah Konstitusi yang membatalkan Pasal 60 huruf (g) Undang-undang Pemilu 2003, tentang larangan calon legislatif (caleg) bekas anggota Partai Komunis Indonesia (PKI). Keputusan Mahkamah Konstitusi ini dianggap positif, karena telah menghilangkan salah satu pasal perundangan yang diskriminatif, sehingga memberi ruang (meskipun masih kecil) untuk proses rekonsiliasi ke Indonesia masa depan yang lebih adil dan beradab. Sumber : Media Indonesia, 1/3/2004 (Halaman 1)

More Related Content

Bab iv-konstitusi

  • 2. (Indikator) Hasil Yang Diharapkan : Menguraikan pengertian dasar negara dan konstitusi. Mendeskripsikan substansi konstitusi negara. Menganalisis cara pembentukan dan mengubah konstitusi.
  • 3. Pengertian Dasar Negara HUBUNGAN DASAR NEGARA DENGAN KONSTITUSI Pengertian Konstitusi Herman Heller Oliver Cromwell Lasalle Bolingbroke C.F. Strong Sifat dan Fungsi Konstitusi Substansi Konstitusi Negara Kedudukan Konstitusi Cara Membentuk dan Meru-bah Konstitusi
  • 4. 1. HUBUNGAN DASAR NEGARA DGN KONSTITUSI Dasar negara, mrp pedoman dlm mengatur kehidupan penyelenggaraan ketatanegaraan negara yg mencakup berbagai bidang kehidupan. aa.. PPeennggeerrttiiaann DDaassaarr NNeeggaarraa Dasar negara bangsa Indonesia, adalah Pancasila yang berkedudukan sebagai norma obyektif dan norma tertinggi dalam negara, serta sebagai sumber segala sumber hukum (TAP. MPRS No.XX/MPRS/1966, jo. TAP. MPR No.V/MPR/1973, jo. TAP. MPR No. IX/MPR/ 1978). Penegasan kembali, tercantum dalam TAP. MPR No.XVIII/MPR/1998 .
  • 5. B. PENGERTIAN KONSTITUSI Dalam pengertian luas, Konstitusi bbeerraarrttii kkeesseelluurruuhhaann ddaarrii kkeetteennttuuaann--kkeetteennttuuaann ddaassaarr aattaauu hhuukkuumm ddaassaarr ((ddrrooiitt ccoonnssttiittuunneellllee)).. KKoonnssttiittuussii,, aaddaa yygg ddaallaamm bbeennttuukk ddookkuummeenn tteerrttuulliiss aaddaa jjuuggaa yyaanngg ttiiddaakk tteerrttuulliiss ((ppeellooppoorr BBoolliinnggbbrrookkee)).. DDaallaamm ppeennggeerrttiiaann sseemmppiitt ((tteerrbbaattaass)),, KKoonnssttiittuussii bbeerraarrttii ppiiaaggaamm ddaassaarr aattaauu uunnddaanngg--uunnddaanngg ddaassaarr ((llooii ccoonnssttiittuunneellllee)),, yyaaiittuu ssuuaattuu ddookkuummeenn lleennggkkaapp mmeennggeennaaii ppeerraattuurraann--ppeerraattuurraann ddaassaarr nneeggaarraa,, ccoonnttoohh UUUUDD 11994455 ((ppeellooppoorr LLoorrdd BBrryyccee ddaann CC..FF.. SSttrroonngg))..
  • 6. Konstitusi Pendapat Herman Heller Oliver Cromwell Lasalle Struycken Konstitusi UUD Konstitusi = UUD Herman Heller, Konstitusi mempunyai arti yang lebih luas dari pada Undang-Undang Dasar. Struycken, Konstitusi adalah Undang-Undang Dasar. Konstitusi memuat garis-garis besar dan asas tentang organisasi dari pada negara.
  • 7. OOlliivveerr CCrroommwweellll,, UUUUDD iittuu sseebbaaggaaii iinnssttrruummeenntt ooff ggoovveerrnnmmeenntt bbaahhwwaa uunnddaanngg--uunnddaanngg ddiibbuuaatt,, sseebbaaggaaii ppeeggaannggaann uunnttuukk mmeemmeerriinnttaahh ((KKoonnssttiittuussii ddaann UUUUDD)).. LLaassaallllee,, bbaahhwwaa kkoonnssttiittuussii sseessuunngggguuhhnnyyaa mmeennggggaammbbaarrkkaann hhuubbuu-- nnggaann aannttaarraa kkeekkuuaassaaaann yyaanngg tteerrddaappaatt ddii ddaallaamm mmaassyyaarraakkaatt.. KK..CC.. WWhheeaarree,, kkoonnssttiittuussii ddaappaatt ddiibbaaggii 22 ((dduuaa)),, yyaaiittuu :: KKoonnssttiittuussii yyaanngg sseemmaattaa--mmaattaa bbeerrbbiiccaarraa sseebbaaggaaii nnaasskkaahh hhuukkuumm tthhee rruullee ooff tthhee ccoonnssttiittuuttiioonn.. KKoonnssttiittuussii yyaanngg bbuukkaann ssaajjaa mmeennggaattuurr kkeetteennttuuaann--kkeetteennttuuaann hhuukkuumm,, tteettaappii jjuuggaa mmeennccaannttuummkkaann iiddeeoollooggii,, aassppiirraassii,, cciittaa-- cciittaa ppoolliittiikk ddaann ppeennggaakkuuaann kkeeppeerrccaayyaaaann..
  • 8. C. SUBSTANSI KONSTITUSI NEGARA Sifat Konstitusi Sifat Umum Konstitusi : Normatif, aturan yang harus ditaati oleh penyelenggara negara dan warga negaranya. Nominal, pilihan pasal yg dilaksanakan oleh penguasa. Semantik, UUD hanya sebagai simbol sedangkan aturan bernegara menurut kemauan politik penguasa.
  • 9. Sifat pokok konstitusi negara : Flexible, agar mudah mengikuti perkembangan jaman (Inggris dan Selandia Baru). Rigid, agar tidak mudah dirubah hukum dasarnya (Amerika, Kanada, Jerman dan Indonesia) KONSTITUSI Flexible/Luwes Rigid / Kaku Ditentukan Dengan Ukuran Cara Merubah Konstitusi Apakah Konstitusi itu mudah atau tidak mengikuti perkembangan jaman Sifat Umum
  • 10. FFUUNNGGSSII KKOONNSSTTIITTUUSSII Fungsi Pokok, Konstitusi atau UUD adl untuk membatasi kekuasaan pemerintah agar tidak sewenang-wenang, sehingga hak-hak warga negara dapat terlindung (Konstitusionalisme). Fungsi Umum : Kontrol Penyelenggaraan negara, Indikator keberhasilan pemerintahan, Kontrak sosial antara warga negara dengan penyelenggara negara.
  • 11. Substansi Konstitusi Memuat tentang ; Tujuan negara, Lembaga negara, Pembagian kekuasaan, Hak asasi manusia, Sistem pemerintahan, Hubungan pusat dan daerah, Prosedur penyelesaian pertikaian, Pengawasan penjabat negara & perubahan konstitusi.
  • 12. UUD mempunyai fungsi khusus & mrp perwujudan dari hukum tertinggi yang harus ditaati, bukan hanya oleh rakyat, tetapi juga oleh pemerintah dan penguasa. Setiap UUD Memuat Ketentuan : Organisasi negara, misalnya pembagian kekuasaan antara badan legislatif, eksekutif dan yudikatif. Hak-hak asasi manusia (biasa disebut Bill of Right) kalau berbentuk naskah tersendiri. Prosedur mengubah Undang-Undang Dasar. Adakalanya memuat larangan untuk mengubah sifat tertentu dari Undang-Undang Dasar.
  • 13. Secara operasional fungsi suatu konstitusi sebagai berikut : Membatasi perilaku pemerintahan secara efektif Membagi kekuasaan dalam beberapa lembaga negara Menentukan lembaga negara bekerja sama satu dengan lainnya Menentukan hubungan di antara lembaga negara Menentukan pembagian kekuasaan dalam negara, baik yang sifatnya horizontal maupun vertikal Menjamin hak-hak warga negara dari tindakan sewenang-wenang penguasa Menjadi landasan struktural penyelenggaraan pemerintahan menurut sistem ketatanegaraan
  • 14. KEDUDUKAN KONSTITUSI (UUD) Dalam perkembangan pemerintahan negara demokrasi, Undang-Undang Dasar mutlak adanya. Dengan adanya Undang-Undang Dasar baik rakyat, pemerintah maupun penguasa negara dapat mengetahui aturan pokok atau dasar-dasar mengenai ketatanegaraannya. Kedudukan Undang-Undang Dasar di suatu negara sangat penting artinya untuk mengatur sebaik-baiknya dalam penyelenggaraan pemerintahan negara.
  • 15. CARA PEMBENTUKAN && MMEENNGGUUBBAAHH KKOONNSSTTIITTUUSSII 11)) CCaarraa PPeemmbbeennttuukkaann No Dengan Cara K e t e r a n g a n 1. Pemberian Raja memberikan suatu UUD, dan kekuasaan akan dijalankan oleh suatu badan tertentu. UUD itu timbul, karena takut akan timbul revolusi. Dng UUD kekuasaan raja dibatasi. 2. Sengaja Dibentuknya Pembuatan suatu UUD dilakukan setelah negara itu didirikan. 3. Cara Revolusi Pemerintahan baru hasil revolusi, dng perse-tujuan rakyat/pemerintah mengambil suatu permusyawaratan untuk menetapkan UUD. 4. Cara Evolusi Melakukann perubahan secara berangsur-angsur membentuk UUD baru.
  • 16. 22)) CCAARRAA MMEENNGGUUBBAAHH No Dengan Cara K e t e r a n g a n 1. Oleh Badan Legislatif/ Perundangan Biasa Dilakukan oleh Badan Legislatif, hanya harus dengan syarat yang lebih berat dari pada membuat undang-undang biasa (bukan Undang-Undang Dasar). 2. Referandum Yaitu dengan jalan pemungutan suara diantara rakyat yang mempunyai hak suara. 3 Oleh Badan Khusus Badan khusus yang bertugas hanya untuk mengubah Undang-Undang Dasar saja. 4. Khusus di Negara Federasi Perubahan UUD itu baru dapat terjadi jika mayoritas negara-negara bagian dari federasi itu tadi menyetujui perubahan.
  • 17. (Indikator) Hasil Yang Diharapkan : Mendeskripsikan kedudukan Pembukaan UUD 1945 Menganalisis hubungan Pembukaan dengan Batang Tubuh UUD 1945. Menganalisis perbandingan konstitusi NKRI dengan negara liberal dan negara komunis Menampilkan dengan contoh sikap positif terhadap konstitusi negara
  • 18. PEMBUKAAN UUD 1945 NEGARA KESATUAN REPUBLIK INDONESIA Kedudukan Pembukaan Makna Dalam Pembukaan Pokok-pokok Pikiran Dalam Pembukaan 1. UUD 1945 2. Ketetapan MPR 3. Undang-Undang 4. Peraturan Pem. 5. Per. Pel. Lainya 6. Kep. Presiden
  • 19. 22.. KKEEDDUUDDUUKKAANN PPEEMMBBUUKKAAAANN UUUUDD 11994455 NNEEGGAARRAA KKEESSAATTUUAANN RRII TTAAHHUUNN 11994455.. aa.. KKeedduudduukkaann PPeemmbbuukkaaaann UUUUDD 11994455 Pembukaan UUD 1945, merupakan sumber motivasi dan aspirasi, tekad dan semangat bangsa Indonesia, serta cita hukum dan cita moral yang ingin ditegakkan dalam lingkungan nasional maupun internasional. Pembukaan UUD 1945 dijadikan norma fundamental. Rumusan kata dan kalimatnya tidak boleh diubah oleh siapapun, termasuk MPR hasil pemilu. Pengubahan Pembukaan UUD 1945 berarti pengubahan esensi cita moral dan cita hukum yang ingin diwujudkan dan ditegakkan oleh bangsa Indonesia.
  • 20. PPEEMMBBUUKKAAAANN UUUUDD 11994455 DDAALLAAMM HHUUBBUUNNGGAANNNNYYAA DDEENNGGAANN BBAATTAANNGG TTUUBBUUHH UUUUDD 11994455,, MMEEMMPPUUNNYYAAII KKEEDDUUDDUUKKAANN :: HHuubbuunnggaannyyaa ddeennggaann tteerrttiibb hhuukkuumm IInnddoonneessiiaa,, mmaakkaa PPeemmbbuu--kkaaaann UUUUDD 11994455 mmeemmppuunnyyaaii kkeedduudduukkaann yyaanngg tteerrppiissaahh ddaarrii bbaattaanngg ttuubbuuhh UUUUDD 11994455.. SSeebbaaggaaii PPookkookk KKaaiiddaahh NNeeggaarraa yyaanngg ffuunnddaammeennttaall,, PPeemm--bbuukkaaaann UUUUDD 11994455 mmeemmppuunnyyaaii kkeedduudduukkaann lleebbiihh ttiinnggggii ddaarriippaaddaa bbaattaanngg ttuubbuuhh UUUUDD 11994455.. PPeemmbbuukkaaaann UUUUDD 11994455 mmeerruuppaakkaann tteerrttiibb hhuukkuumm tteerrttiinnggggii ddaann mmeemmppuunnyyaaii kkeedduudduukkaann lleebbiihh ttiinnggggii.. PPeemmbbuukkaaaann mmeerruuppaakkaann PPookkookk KKaaiiddaahh NNeeggaarraa ffuunnddaammeennttaall yyaanngg mmeenneennttuukkaann aaddaannyyaa UUUUDD NNeeggaarraa tteerrsseebbuutt ((ssuummbbeerr hhuukkuumm ddaassaarr)).. PPeemmbbuukkaaaann UUUUDD 11994455,, mmeennggaanndduunngg ppookkookk--ppookkookk ppiikkiirraann yyaanngg aakkaann ddiiwwuujjuuddkkaann ddaallaamm ppaassaall--ppaassaall UUUUDD 11994455..
  • 21. bb.. MAKNA YANG TERKANDUNG PEMBUKAAN UUD 1945 AAlliinneeaa PPeerrttaammaa,, aannttaarraa llaaiinn :: KKeetteegguuhhaann bbaannggssaa IInnddoonneessiiaa ddaallaamm mmeemmbbeellaa kkeemmeerrddeekkaaaann mmeellaawwaann ppeennjjaajjaahh ddaallaamm sseeggaallaa bbeennttuukk.. AAlliinneeaa KKeedduuaa,, aannttaarraa llaaiinn :: KKeemmeerrddeekkaaaann yyaanngg ddiiccaappaaii oolleehh bbaannggssaa IInnddoonneessiiaa aaddaallaahh mmeellaalluuii ppeerrjjuuaannggaann ppeerrggeerraakkaann ddaallaamm mmeellaawwaann ppeennjjaajjaahh.. AAlliinneeaa KKeettiiggaa,, aannttaarraa llaaiinn :: MMoottiivvaassii ssppiirriittuuaall yyaanngg lluuhhuurr bbaahhwwaa kkeemmeerrddeekkaaaann kkiittaa aaddaallaahh bbeerrkkaatt rraahhmmaatt AAllllaahh YYaanngg MMaahhaakkuuaassaa.. AAlliinneeaa KKeeeemmppaatt,, aannttaarraa llaaiinn :: AAddaannyyaa ffuunnggssii ddaann sseekkaalliigguuss ttuujjuuaann nneeggaarraa IInnddoonneessiiaa,, DDiissuussuunn ddaallaamm UUUUDD,, BBeerrkkeeddaauullaattaann RRaakkyyaatt ddaann DDaassaarr NNeeggaarraa PPaannccaassiillaa..
  • 22. c. MAKNA PEMBUKAAN UUD 1945 DALAM PERJUANGAN BANGSA INDONESIA Pembukaan yang telah dirumuskan secara padat dan khidmat dalam empat alinea itu, setiap alinea kata-katanya mengandung arti dan makna yang sangat dalam, mempunyai nilai-nilai yg universal & lestari. Universal, krn mengandung nilai-nilai yg dijunjung tinggi oleh bangsa-bangsa beradab di seluruh muka bumi; Lestari, krn mampu menampung dinamika masyara-kat, dan akan tetap menjadi landasan perjuangan bangsa dan negara selama bangsa Indonesia tetap setiap kepada Negara Proklamasi 17 Agustus 1945.
  • 23. dd.. PPOOKKOOKK--PPOOKKOOKK PPIIKKIIRRAANN DDLLMM PPEEMMBBUUKKAAAANN UUUUDD 11994455 o Pokok pikiran pertama :: NNeeggaarraa bbeeggiittuu bbuunnyyiinnyyaa mmeelliinndduunnggii sseeggeennaapp bbaannggssaa IInnddoonneessiiaa ddaann sseelluurruuhh ttuummppaahh ddaarraahh IInnddoonneessiiaa ddeennggaann bbeerrddaassaarr aattaass ppeerrssaattuuaann ddeennggaann mmeewwuujjuuddkkaann kkeeaaddiillaann ssoossiiaall bbaaggii sseelluurruuhh rraakkyyaatt IInnddoonneessiiaa.. o PPookkookk ppiikkiirraann kkeedduuaa :: NNeeggaarraa hheennddaakk mmeewwuujjuuddkkaann kkeeaaddiillaann ssoossiiaall bbaaggii sseelluurruuhh rraakkyyaatt.. .. o PPookkookk ppiikkiirraann kkeettiiggaa :: NNeeggaarraa yyaanngg bbeerrkkeeddaauullaattaann rraakkyyaatt bbeerrddaassaarr aattaass kkeerraakkaayyaattaann ddaann ppeerrmmuussyyaawwaarraattaann// ppeerrwwaakkiillaann.. o PPookkookk ppiikkiirraann kkeeeemmppaatt :: NNeeggaarraa bbeerrddaassaarr aattaass KKeettuuhhaannaann YYaanngg MMaahhaa EEssaa mmeennuurruutt ddaassaarr kkeemmaannuussiiaaaann yyaanngg aaddiill ddaann bbeerraaddaabb..
  • 24. e. HUBUNGAN PEMBUKAAN DENGAN BATANG TUBUH UUD 1945 Bahwa pokok-pokok pikiran Pembukaan UUD 1945, merupakan suasanan kebatinan dari UUD Negara Indonesia serta mewujudkan cita hukum yang menguasai hukum dasar negara, baik tertulis maupun tidak tertulis--. Pembukan UUD 1945 mempunyai hubungan langsung dng Batang Tubuh UUD 1945, karena mengandung pokok-pokok pikiran yang dijabarkan lebih lanjut dalam pasal-pasal di Batang Tubuh UUD 1945. Pembukaan UUD 1945, memuat dasar falsafah negara Pancasila dan Batang Tubuh UUD 1945 yang merupakan satu kesatuan yang tidak dapat dipisahkan, bahkan hal ini menjadi rangkaian kesatuan nilai dan norma yang terpadu.
  • 25. f. TATA URUTAN PERATUTAN PERUNDANGAN YANG BERLAKU DI INDONESIA PPaaddaa aawwaallnnyyaa tteerrccaannttuumm ddii ddaallaamm TTAAPP MMPPRRSS NNoo..XXXX//MMPPRRSS//11996666,, SSeellaannjjuuttnnyyaa ddiikkuukkuuhhkkaann kkeemmbbaallii ddeennggaann TTAAPP MMPPRR NNoo..VV//MMPPRR//11997733,, ddaann TTAAPP MMPPRR NNoo..IIXX//MMPPRR//11997788.. DDii eerraa rreeffoorrmmaassii,, ddiirruubbaahh ddeennggaann kkeelluuaarrnnyyaa TTAAPP MMPPRR NNoommoorr IIIIII//MMPPRR//22000033 11.. UUUUDD 11994455 22.. KKeetteettaappaann MMPPRR 33.. UUnnddaanngg--uunnddaanngg 44.. PPeerraattuurraann PPeemmeerriinnttaahh 55.. PPeerr.. PPeellaakkssaannaa LLaaiinnyyaa 66.. KKeeppuuttuussaann PPrreessiiddeenn
  • 26. 3. PERBANDINGAN KONSTITUSI PADA NEGARA RI DENGAN NEGARA LIBERAL & NEGARA KOMUNIS a. Konstitusi Negara Republik Indonesia Mekanisme demokrasi Pancasila telah tercantum didalam Penjelasan UUUUDD 11994455.. PPeennjjaabbaarraann lleebbiihh llaannjjuutt ssiisstteemm PPeemmeerriinnttaahhaann nneeggaarraa sseebbaaggaaii bbeerriikkuutt :: 11.. IInnddoonneessiiaa iiaallaahh nneeggaarraa yygg bbeerrddaassaarr aattaass hhuukkuumm.. 22.. IInnddoonneessiiaa mmeenngggguunnaakkaann ssiisstteemm kkoonnssttiittuussiioonnaall.. 33.. KKeekkuuaassaaaann nneeggaarraa yyaanngg tteerrttiinnggggii ddii ttaannggaann MMPPRR.. 44.. PPrreessiiddeenn iiaallaahh ppeennyyeelleennggggaarraa ppeemmeerriinnttaahhaann nneeggaarraa tteerrttiinnggggii ddii bbaawwaahh mmaajjeelliiss.. 55.. PPrreessiiddeenn ttiiddaakk bbeerrttaanngggguunngg jjaawwaabb kkeeppaaddaa DDPPRR.. 66.. MMeenntteerrii nneeggaarraa aaddaallaahh ppeemmbbaannttuu PPrreessiiddeenn ;; MMeenntteerrii nneeggaarraa ttddkk bbeerrttaanngggguunngg jjaawwaabb kkppdd DDPPRR.. 77.. KKeekkuuaassaaaann kkeeppaallaa nneeggaarraa ttiiddaakk ttaakk tteerrbbaattaass..
  • 27. LEMBAGA-LEMBAGA KENEGARAAN 11.. MMaajjeelliiss PPeerrmmuussyyaawwaarraattaann RRaakkyyaatt ((MMPPRR)) 22.. PPrreessiiddeenn 33.. DDeewwaann PPeerrwwaakkiillaann RRaakkyyaatt ((DDPPRR)) 44.. BBaaddaann PPeemmeerriikkssaa KKeeuuaannggaann ((BBPPKK)) 55.. MMaahhkkaammaahh AAgguunngg ((MMAA)) Konsepsi Konstitusi negara republik Indonesia bersumber kepada UUD 1945, dan berdasarkan Pancasila.
  • 28. Negara tidak boleh campur tangan dalam urusan pribadi, ekonomi, dan agama warganya. Negara hanya berfungsi sebagai Penjaga Malam, yaitu menjaga keamanan dan ketertiban individu serta menjamin kebebasan seluas-luasnya dalam memperjuangkan kehidupannya. b. KONSTITUSI PADA NEGARA LIBERAL Bentuk negara yyaanngg ddiiiiddaammkkaann aalliirraann lliibbeerraalliissmmee aaddaallaahh ddeemmookkrraassii ppaarrlleemmeenntteerr ddeennggaann ppeerrssaammaaaann hhaakk bbaaggii sseelluurruuhh rraakkyyaatt ddii ddeeppaann hhuukkuumm ddaann ppeenngghhoorrmmaattaann tteerrhhaaddaapp HHaakk AAssaassii MMaannuussiiaa..
  • 29. 1) KONSTITUSI DI NEGARA INGGRIS Pemerintahan negara IInnggggrriiss ddiikkeennaall sseebbaaggaaii iinndduukknnyyaa ppaarrlleemmeennttaarriiaa ((mmootthheerr ooff ppaarrlliiaammeenntt)),, ddeennggaann cciirrii--cciirrii :: KKeekkuuaassaaaann lleeggiissllaattiiff ((DDPPRR//PPaarrlleemmeenn)) lleebbiihh kkuuaatt ddaarrii kkeekkuuaassaaaann eekksseekkuuttiiff ((PPeemmeerriinnttaahh == PPeerrddaannaa MMeenntteerrii)).. MMeenntteerrii--mmeenntteerrii ((kkaabbiinneett)) hhaarruuss mmeemmppeerrttaanngggguunnggjjaa--wwaabbkkaann sseemmuuaa ttiinnddaakkaannnnyyaa kkeeppaaddaa DDPPRR.. PPrrooggrraamm--pprrooggrraamm kkeebbiijjaakkssaannaaaann kkaabbiinneett hhaarruuss ddiissee--ssuuaaiikkaann ddeennggaann ttuujjuuaann ppoolliittiikk sseebbaaggiiaann bbeessaarr aannggggoottaa ppaarrlleemmeenn.. KKeedduudduukkaann kkeeppaallaa nneeggaarraa ((rraajjaa,, rraattuu,, ppeennggeerraann,, aattaauu kkaaiissaarr)) hhaannyyaa sseebbaaggaaii llaammbbaanngg aattaauu ssiimmbbooll yyaanngg ttiiddaakk ddaappaatt ddiiggaanngggguu gguuggaatt..
  • 30. Lanjutan ........... o Raja atau ratu sebagai pemegang tahta kerajaan, dalam pemerintahan bersifat seremonial. o Ratu memberi persetujuan resmi terhadap undang-undang yang telah disahkan oleh parlemen, tetapi tidak boleh menyatakan pendapatnya secara terbuka. o Ratu bertanggung jawab atas penunjukkan Perdana Menteri dan pembubaran parlemen sebelum masa pemilihan. o Kekuasaan dan hak-hak istimewa raja/ratu, sebenarnya tergantung pada Perdana Menteri dan Kabinetnya. o Menteri-menteri kabinet berasal dari partai mayoritas dalam Majelis Rendah (House of Commons). Sedangkan raja/ratu secara otomatis menduduki jabatan warisan dalam Majelis Tinggi (House of Lord).
  • 31. GAMBARAN TENTANG SISTEM PEMERINTAHAN PARLEMENTER MODEL KERAJAAN INGGRIS PERDANA MENTERI DEWAN MENTERI-MENTERI (KABINET) PARLEMEN PEMILIH Pemilihan Umum Artikulasi Kepentingan Keterangan : : Mosi tidak percaya dari pihak legislatif (parlemen) kepada pemerintah (eksekutif) : Pertanggungjawaban dari pihak eksekutif (PM dan Kabinetnya) kepada parlemen (legislatif)
  • 32. 2) KONSTITUSI DI NEGARA KOMUNIS a Komunisme merupakan alliirraann ppoolliittiikk yyaanngg mmeennggaannuutt aajjaarraann KKaarrll MMaarrxx ddaann FFrriieeddrriicchh EEnnggeell ddaallaamm nnaasskkaahh yyaanngg ddiippeerruunnttuukkaann bbaaggii kkaauumm kkoommuunniisstt ddii LLoonnddoonn ddeennggaann jjuudduull MMaanniiffeessttoo KKoommuunniisstt yyaanngg ddiibbuuaatt ddii BBrruusseell ppaaddaa ttaahhuunn 1188477.. KKoommuunniissmmee yyaanngg mmeennjjaaddii ddaassaarr bbaaggii kkoonnssttiittuussii ddii RRRRCC,, jjuuggaa mmeenncceerrmmiinnkkaann ssuuaattuu ggaayyaa hhiidduupp bbeerrddaassaarrkkaann nniillaaii--nniillaaii :: GGaaggaassaann mmoonniissmmee ((sseebbaaggaaii llaawwaann ddaarrii pplluurraalliissmmee)) KKeekkeerraassaann ddiippaannddaanngg sseebbaaggaaii aallaatt yyaanngg ssaahh gguunnaa mmeennccaappaaii kkoommuunniissmmee.. NNeeggaarraa mmeerruuppaakkaann aallaatt uunnttuukk mmeennccaappaaii kkoommuunniissmmee..
  • 33. Menurut komunisme, demokrasi rakyat adalah bentuk khusus demokrasi yang memenuhi fungsi diktatur proletar. Bentuk khusus ini telah ber-kembang di negara-negara Eropa Timur (sebelum runtuhnya Uni Soviet ) dan di Tiongkok (RRC). Pembuat keputusan paling tinggi dalam sistem politik Cina adalah Partai Komunis Cina (PKC) yang menentukan semua kebijaksanaan. Tidak ada proses legislatif secara terbuka dan relatif sedikit undang-undang publik yang diumumkan. Keputusan-keputusan banyak berupa pernyataan umum tentang kebijaksanaan atau doktrin.
  • 34. Republik Rakyat Cina berdiri tahun 1949, & baru pada tahun 1954 menetapkan Konstitusinya da-lam Konggres Rakyat Nasional yang menyebut-kan bahwa demokrasi rakyat dipimpin oleh kelas pekerja dalam hal ini dikelola oleh Partai Komunis Cina (PKC) sebagai inti kepemimpinan pemerintahan. Lembaga-Lembaga Kenegaraan, terdiri dari : Ketua PKC dan Sekjen PKC Konggres Rakyat Cina (KRC) Mahkamah Rakyat Tertinggi dan Kejaksaan Rakyat Tertinggi
  • 35. STRUKTUR SISTEM PEMERINTAHAN PUSAT DI REPUBLIK RAKYAT CINA (RRC) KETUA DEWAN PERTAHAN NASIONAL KONFERENSI NEGARA TERTINGGI KOMITE TETAP KONGGRES RAKYAT NASIONAL DEWAN NEGARA PERDANA MENTERI 15 Wakil Perdana Menteri, Sekretaris Jenderal, Menteri-menteri dan Kepala- Kepala Komisi 49 Kementerian dan Komisi MAHKAMAH RAKYAT TERTINGGI KEJAKSAAN RAKYAT TERTINGGI
  • 36. 4. SIKAP POSITIF TERHADAP KONSTITUSI NEGARA UUD, merupakan perwujudan atau manifestasi dari hukum tertinggi yang harus ditaati, bukan hanya oleh rakyat, tetapi juga oleh pemerintah serta penguasa. SSeettiiaapp wwaarrggaa nneeggaarraa hheennddaakknnyyaa mmeemmiilliikkii kkeeiinnggiinnaann kkuuaatt tteerrhhaaddaapp kkoonnssttiittuussii nneeggaarraa ssbbbb :: BBuuddaayyaa ttaaaatt aassaass && ttaaaatt hhuukkuumm 11.. BBeerrssiikkaapp tteerrbbuukkaa 22.. MMaammppuu mmeennggaattaassii mmaassaallaahh 33.. MMeennyyaaddaarrii aaddaannyyaa ppeerrbbeeddaaaann 4.. MMeemmiilliikkii hhaarraappaann rreeaalliissttiiss 55.. PPeenngghhaarrggaaaann tteerrhhaaddaapp kkaarryyaa bbaannggssaa sseennddiirrii 66.. MMaauu mmeenneerriimmaa ddaann mmeemmbbeerrii uummppaann bbaalliikk
  • 37. STUDI KASUS Setelah Keputusan Mahkamah Konstitusi Keputusan Mahkamah Konstitusi yang membatalkan Pasal 60 huruf (g) Undang-undang Pemilu 2003, tentang larangan calon legislatif (caleg) bekas anggota Partai Komunis Indonesia (PKI). Keputusan Mahkamah Konstitusi ini dianggap positif, karena telah menghilangkan salah satu pasal perundangan yang diskriminatif, sehingga memberi ruang (meskipun masih kecil) untuk proses rekonsiliasi ke Indonesia masa depan yang lebih adil dan beradab. Sumber : Media Indonesia, 1/3/2004 (Halaman 1)