際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Bai giang ks

S
S董n Lvt

c叩ch l畛a ch畛n kh叩ng sinh

1 of 45
Downloaded 106 times
KHANG SINH LA CHON VA S DUNG
1. NH NGHA KHANG SINH 2. CAC NHOM KHANG SINH 3. DC ONG VA DC LC CUA KS 4. C S CHON LA KHANG SINH 5. NGUYEN TAC S DUNG KHANG SINH 6. CACH S DUNG KS 7. TAI BIEN-TAC DUNG PHU CUA KHANG SINH
NH NGHA Kha湛ng sinh la淡 nh旦探ng cha叩t co湛 ta湛c du誰ng die辰t hoa谷c nga棚n ca短n s旦誰 sinh sa短n, s旦誰 pha湛t trie奪n cu短a ca湛c ta湛c nha但n nhie達m tru淡ng (vi tru淡ng, virus, vi na叩m, ky湛 sinh tru淡ng) 単o湛ng vai tro淡 chu短 ye叩u trong 単ieu tr嘆 ca湛c nhie達m tru淡ng Kha湛ng sinh co湛 the奪 単旦担誰c chie叩t xua叩t t旦淡 ca湛c vi sinh va辰t (nh旦 Penicillin trong th担淡i gian 単au), nh旦ng sau na淡y hau he叩t 単eu la淡 ca湛c hoa誰t cha叩t to奪ng h担誰p hoa谷c ba湛n to奪ng h担誰p
Kha湛i nie辰m: 単o辰c t鱈nh chuye但n bie辰t: ta湛c 単o辰ng tre但n ta湛c nha但n ga但y be辰nh nh旦ng kho但ng ga但y ha誰i cho ky湛 chu短. - lie但n quan 単e叩n thu誰 the奪 単e奪 thuo叩c ga辿n va淡o - hoa谷c co湛 lie但n quan 単e叩n mo辰t c担 che叩 sinh ho誰c 旦湛c che叩 ch脱 xa短y ra chu短 ye叩u 担短 vi tru淡ng nh旦ng kho但ng a短nh h旦担短ng 単e叩n ky湛 chu短 単o辰c t鱈nh co湛 t鱈nh ca湛ch t旦担ng 単o叩i : thuo叩c 旦湛c che叩 vi tru淡ng 担短 nong 単o辰 ma淡 ky湛 chu短 co湛 the奪 dung na誰p 単旦担誰c KS la淡 nh旦探ng hoa誰t cha叩t co湛 ta湛c du誰ng phu誰 Du淡ng KS b旦淡a ba短i hoa谷c kho但ng 単u湛ng: kh担ng i畛u tr畛 炭ng b畛nh, khg 炭ng li畛u ga但y ha誰i cho bn t畉o s旦誰 tha淡nh la辰p cu短a nh旦探ng do淡ng vi tru淡ng kha湛ng thuo叩c (vd Salmonella kh叩ng Ampicilline, T畛 c畉u kh叩ng Methicillin)
PHAN LOAI KS theo: - Tha淡nh phan ca叩u ta誰o - Hoa誰t pho奪 - C担 che叩 ta湛c du誰ng: 1.c che叩 s旦誰 to奪ng h担p cu短a tha淡nh vt (l担湛p peptidoglycan) 2. c che叩 hoa誰t t鱈nh cu短a ma淡ng te叩 ba淡o cha叩t cu短a vi tru淡ng 3. c che叩 s旦誰 to奪ng h担誰p protein cu短a vi khua奪n 4. c che叩 bie叩n d旦担探ng cu短a vi khua奪n 5. c che叩 to奪ng h担誰p acid nucleic cu短a vi khua奪n
1 2 3 5 4
CC NHM KHNG SINH 1. Nh坦m Penicillin Nh坦m 1: Benzyl penicillin v c叩c d畉ng ch鱈ch t叩c d畛ng di t叩c d畛ng tr棚n Streptococcus, Neisseria, Actinomyces, Treponema pallidum v 畉c bi畛t tr棚n B畉ch h畉u, u畛n v叩n Nh坦m 2: Penicillin h畉p thu qua 動畛ng u畛ng: Peni V Nh坦m 3: Penicillin kh叩ng penicillinase 畛c ch畉 Staphylococcus: methicillin, oxacillin, cloxacillin
Nh坦m 4: Penicillin t畛ng h畛p c坦 ph畛 r畛ng: Aminopenicillin : Amoxicillin, Ampicillin: t叩c d畛ng tr棚n vt gram 但m Nh坦m 5: Penicillin 畛c ch畉 Pseudomonas: Carboxypenicillin, Ureidopenicillin: Ticarcillin, Piperacillin. C嘆n c坦 t叩c d畛ng tr棚n c叩c enterobacter, proteus, shigella Nh坦m 6: Penicillin kh叩ng lactamase: acid clavulanic, sulbactam v tazobactam (ph畛i h畛p
2. Nh坦m Cephalosporins : la淡 nho湛m KS co湛 ch旦湛a vo淡ng lactam pho叩i h担誰p v担湛i ca湛c vo淡ng dihydrothiazin (nha但n Cephem) - Cephalosporin the叩 he辰 I: Cephalexin, Cefadroxil (thuo叩c da誰ng uo叩ng - ta湛c du誰ng chu短 ye叩u le但n ca湛c vi tru淡ng gram (+). - Cephalosporin the叩 he辰 II : ta湛c du誰ng tre但n vi tru淡ng gram (+), va淡 mo辰t va淡i vi tru淡ng gram(-). Cefaclor (ch脱 co湛 da誰ng uo叩ng), Cefamandole, Cefotetan, (da誰ng ch鱈ch) Cefuroxime (uo叩ng va淡 ch鱈ch).
- Cephalosporin the叩 he辰 III: Cefotaxime, Ceftriaxone (da誰ng ch鱈ch) 単ieu tr嘆 vie但m ma淡ng na探o mu短/ Nh tru淡ng huye叩t do H. influenzae, S .pneumoniae va淡 N.meningitidis. Ceftazidime (da誰ng ch鱈ch) : ta湛c du誰ng ma誰nh tre但n P.aeruginosa. Cefoperazone (da誰ng ch鱈ch),Ceftizoxime (da誰ng ch鱈ch): 鱈t va淡o ma淡ng na探o Cefixime, Cefpodoxime, Cefdinir (da誰ng uo叩ng) - Cephalosporin the叩 he辰 IV : Cefpirome, Cefepime (da誰ng ch鱈ch) v担湛i hoa誰t pho奪 ro辰ng: ca湛c cau tru淡ng gram (+) va淡 hau he叩t ca湛c vi tru淡ng gram(-) gom ca短 P. Aeruginosa va淡 nho湛m Enterobacteriaceae
3. Carbapenem: gom Imipenem, Meroponem, Ertapenem 旦湛c che叩 単旦担誰c ca湛c do淡ng Enterobacteriaceae, P.aeruginosa va淡 ca湛c vt k樽 kh鱈 nh旦 Bacteroides fragilis, Clostridium spp, Actinomyces 4.Nho湛m 旦湛c che叩 men lactamase: acid clavulanic, sulbactam va淡 tazobactam (pho叩i h担誰p) 5. Nho湛m Aminoglycosides: ch脱 co湛 da誰ng ch鱈ch, ta湛c du誰ng chu短 ye叩u tre但n vi tru淡ng gram (-). Kanamycin va淡 Streptomycin co湛 hoa誰t pho奪 he誰p (単ieu tr嘆 lao) Gentamicin, Amikacin, Netilmicin, Tobramicin 6. Nho湛m Tetracycline: Da誰ng tr狸nh ba淡y chu短 ye叩u la淡 vie但n uo叩ng.om Tetracycline, Oxytetracycline, co湛 ta湛c du誰ng nga辿n . Doxycycline, Minocycline co湛 ta湛c du誰ng da淡i h担n. Nho湛m Tetracycline co淡n co湛 ta湛c 単o辰ng tre但n ca湛c chlamydia, mycoplasma va淡 rikettsia.
7. Nho湛m Macrolide: chu短 ye叩u tre但n ca湛c vt gram (+) ca湛c vi khua奪n kho但ng 単ie奪n h狸nh nh旦 Mycoplasma pneumoniae, Clamydia pneumoniae va淡 ca湛c vie但m pho奪i co辰ng 単ong, nhie達m tru淡ng ngoa淡i da - the叩 he辰 cu探:Erythromycin, Rovamycin, - macrolide the叩 he辰 m担湛i :Clarithromycin, Azithromycin, Roxithromycin ( d旦担誰c 単o辰ng to叩t h担n) a谷c bie辰t Azithromycin : trong 単ieu tr嘆 Campylobacter spp, Clarithromycin : trong 単ieu tr嘆 Mycobacterium spp (nhie達m tru淡ng c担 ho辰i cu短a be辰nh AIDS) 8. Nho湛m Lincosamide: Lincomycin, Clindamycin gio叩ng v担i Macrolide ve c担 che叩 ta湛c du誰ng, pho奪 kha湛ng khua奪n, t鱈nh cha叩t kha湛ng thuo叩c. Rie但ng Clindamycin: vai tro淡 quan tro誰ng v担湛i vt k樽 kh鱈 nh旦 Bacteroides fragilis, trong nhie達m tru淡ng o奪 bu誰ng hay phu誰 khoa, mo但 mem - thay the叩 Penicillin trong nhie達m Clostridium perfringens.
9. Nho湛m Glycopeptide: Vancomycin, S旦短 du誰ng 単e奪 単ieu tr嘆 ca湛c nhie達m tru淡ng do Staphylococcus aureus kha湛ng Methicillin (MRSA) hoa谷c ca湛c nhie達m tru淡ng do S.aureus coagulase (-) sau khi 単a谷t catheter hay ca湛c thie叩t b嘆 kha湛c. - ieu tr嘆 nhie達m tru淡ng do Strep. pneumoniae kha湛ng Penicillin. -Teicoplanin : 単ieu tr嘆 ca湛c nhie達m tru淡ng na谷ng do gram (+) nh旦 MRSA 10. Nho湛m Oxazolidinone: nho湛m KS to奪ng h担誰p m担湛i, ta湛c 単o辰ng tre但n ca湛c vi tru淡ng gram (+), 単旦担誰c hy vo誰ng 単e奪 単ieu tr嘆 ca湛c S.aureus kha湛ng Vancomycin, ca湛c Enterococcus kha湛ng Vancomycin, ca湛c S. pneumonia kha湛ng Pe湛nicillin. Linezolid la淡 thuo叩c 単au tie但n cu短a nho湛m na淡y
11. Nho湛m Quinolone: Acid nalidixic la淡 thuo叩c 単au tie但n cu短a nho湛m na淡y. ke叩t h担誰p v担湛i fluorine va淡 piperazinyl : m担短 ro辰ng pho奪 kha湛ng khua奪n va淡 ta棚ng hie辰u qua短, go誰i la淡 nho湛m Fluoroquinolone gom: Ciprofloxacin, Norfloxacin, Ofloxacin va淡 m担湛i h担n n旦探a la淡 Levofloxacin, Gatifloxacin, Sparfloxacin, Trovafloxacin, Ta湛c 単o辰ng to叩t tre但n ca湛c tr旦誰c tru淡ng Gram (-) nhie達m tru淡ng tie奪u , vie但m tien lie辰t tuye叩n, vie但m 単旦担淡ng ruo辰t (E. coli, Shigella, Salmonella spp.), nhie達m tru淡ng x旦担ng va淡 kh担湛p. ta湛c 単o辰ng tre但n ca湛c vi tru淡ng la但y lan ba竪ng 単旦担淡ng t狸nh du誰c nh旦 Neisseria gonorrhoeae, Chlamydia trachomatis, Haemophilus ducreyi. 単ieu tr嘆 ca湛c Mycobacterium spp., ca湛c vie但m pho奪i do vt kho但ng 単ie奪n h狸nh do Legionella pneumophila, Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae.
12. Nho湛m Chloramphenicol: Co湛 hoa誰t pho奪 ro辰ng tre但n nhieu ta湛c nha但n bao gom vi tru淡ng, Spirochetes, Rikettsia, Chlamydia, Mycoplasma. Ch脱 単嘆nh 単e奪 du淡ng Chloramphenicol ro辰ng ra探i trong qua湛 kh旦湛, (VMN, th旦担ng ha淡n) nh旦ng co湛 nhieu ta湛c du誰ng phu誰 quan + kha湛ng thuo叩c kho但ng co淡n s旦短 du誰ng nhieu trong ca湛c 単ieu tr嘆 13. Nho湛m Sulfamides va淡 Trimethoprim 14. Nho湛m Rifamycin: Rifampin ta湛c du誰ng 単a谷c bie辰t tre但n Mycobacterium tuberculosis Mycobacterium avium-intracellulare, Mycobacterium leprae. - 単旦担誰c s旦短 du誰ng pho叩i h担誰p trong nhie達m tru淡ng S.aureus kha湛ng Methi - Rifabutin : hie辰u qua短 単a谷c bie辰t trong 単ieu tr嘆 MAC 担短 bn AIDS 15. Nho湛m Colistin : a短nh h旦担短ng le但n ma淡ng te叩 ba淡o 単ieu tr嘆 Acinetobacter, MDR P. Aeruginosa
16. Ca湛c thuo叩c kha湛ng Mycobacter - Ca湛c thuo叩c kha湛ng lao ha淡ng 単au: gom Isoniazid, Rifampin, Pyrazinamid, Ethambutol va淡 Streptomycin - Ca湛c thuo叩c 単ieu tr嘆 lao ba辰c hai (lao 単a kha湛ng thuo叩c): Ciprofloxacin, Ethionamide . Rifabutin thay the叩 Rifampin v狸 鱈t co湛 t旦担ng ta湛c v担湛i nho湛m PI tre但n bn AIDS b嘆 lao. - Thuo叩c 単ieu tr嘆 Mycobacterium leprae (vt Hansen): Dapsone 17. Thuo叩c kha湛ng na叩m - 旦担淡ng uo叩ng: Nhie達m na叩m no但ng: nhie達m Candida 担短 mie辰ng hay th旦誰c qua短n: Nystatin hoa谷c Clotrimazole; o叩i v担湛i ng旦担淡i SGMD, bn AIDS : Ketokonazole hay Fluconazole. - Nhie達m na叩m sa但u/lan to短a: Amphotericine B truyen TM Flucytosine, da誰ng uo叩ng, ta湛c du誰ng hie辰p 単ong v担湛i Ampho B.
18.Thuo叩c kha湛ng virus: hie辰u qua短 trong mo辰t so叩 be辰nh ly湛 virus co湛 t鱈nh ca湛ch 単e do誰a t鱈nh ma誰ng - Ba叩t hoa誰t ngay virus so叩ng/ hoa谷c 旦湛c che叩 ta棚ng sinh cu短a virus trong te叩 ba淡o/ hoa谷c ho達 tr担誰 単a湛p 旦湛ng mie達n d嘆ch cu短a c担 the奪 ky湛 chu短. - th旦担淡ng co湛 pho奪 kha湛ng khua奪n ha誰n he誰p / kho但ng the奪 loa誰i tr旦淡 hoa淡n toa淡n virus do t鱈nh ca湛ch tiem ta淡ng cu短a virus Nhie達m Cytomegalovirus: vie但m pho奪i CMV 単旦担誰c 単ieu tr嘆 ba竪ng Gancyclovir tie但m ma誰ch, vie但m vo探ng ma誰c CMV 単ieu tr嘆 ba竪ng Gancyclovir, Foscarnet, tie但m ma誰ch Vie但m gan virus B ma探n t鱈nh: s旦短 du誰ng Interferon -2b hoa谷c Lamivudine/ Entecavir/ Tenofovir Vie但m gan virus C ma探n t鱈nh: s旦短 du誰ng Interferon -2b, pho叩i h担誰p Ribavirin.
Nhie達m Herpes simplex: giai 単oa誰n s担 nhie達m, co湛 sang th旦担ng vu淡ng sinh du誰c, hoa谷c giai 単oa誰n ta湛i pha湛t, co湛 the奪 du淡ng Acyclovir, Famcyclovir, Valacyclovir 単旦担淡ng uo叩ng. Vie但m na探o Herpes / nhie達m Herpes 担短 tre短 s担 sinh/ c担 単嘆a SGMD : Acyclovir TM Nhie達m virus Influenzae: Oseltamivir uo叩ng hoa谷c Zanamivir phun kh鱈 dung; Nhie達m Influenzae A: Amantadine hay Rimantadine uo叩ng Nhie達m HIV : ca湛c thuo叩c ARV Nho湛m NRTI: Stavudine, Zidovudine, Lamivudine, Tenofovir Nho湛m NNRTI: Nevirapine, Efavirenz Nho湛m PI: Lopinavir/ritonavir, Atazanavir
19. Nho湛m Kha湛ng Ky湛 Sinh Tru淡ng Nho湛m 単ieu tr嘆 Protozoa (単担n ba淡o) ca湛c c担 quan ro奪ng Metronidazole, Tinidazole : 単ieu tr嘆 am鱈p 単旦担淡ng ruo辰t, am鱈p ga但y a湛p xe gan, vie但m ruo辰t do Giardia lamblia, . Paromomycin trong nhie達m am鱈p 単旦担淡ng ruo辰t kho但ng trie辰u ch旦湛ng, va淡 nhie達m Cryptosporidium 担短 bn AIDS. Thuo叩c 単ieu tr嘆 単担n ba淡o trong mo但: - Spiramycin du淡ng 単ieu tr嘆 nhie達m Toxoplasma gondii ba奪m sinh. - Azithromycin / Cotrimoxazole: vie但m na探o Toxoplasma 担短 bn AIDS. - Vie但m pho奪i do Pneumocystis carinii 単ieu tr嘆 chu短 ye叩u v担湛i Cotrimoxazole, thay the叩 : Clindamycin + Primaquine. Thuo叩c 単ieu tr嘆 va淡 pho淡ng ng旦淡a KST so叩t re湛t Quinine, Chloroquine, Mefloquine Fansidar Artemisinine va淡 da達n xua叩t: Artesunate/ DHA/ Arterakin Tetracycline,Clindamycine, Halofantrine
20. Thuo叩c 単ieu tr嘆 giun tro淡n 単旦担淡ng ruo辰t: Nho湛m benzimidazole: Mebendazole, co湛 ta湛c du誰ng tre但n hau he叩t ca湛c giun tro淡n 単旦担淡ng ruo辰t nh旦 Enterobius vermicularis, Ascaris lumbricoides, Trichuris trichuria, Necator americanus, Ancylostoma duodenale. Albendazole, Thiabendazole co湛 ta湛c du誰ng t旦担ng t旦誰 Piperazine 単ieu tr嘆 Ascaris lumbricoides, Pyrantel pamoate : tre但n Enterobius vermicularis, du淡ng 担短 tre短 em. 21. Thuo叩c 単ieu tr嘆 ca湛c Trematode va淡 Cestode: Praziquantel: thuo叩c l旦誰a cho誰n ha淡ng 単au cho ca湛c sa湛n la湛 gan nh旦 Clonorchis sinensis, Opisthorchis viverrini, co湛 ta湛c du誰ng tre但n Taenia solium, Taenia saginata.
DC ONG VA DC LC 1.S旦誰 ha叩p thu: 担短 n担i thuo叩c 単旦担誰c 単旦a va淡o c担 the奪 : tie但m ba辿p, d旦担湛i da, bo但i ngoa淡i da, qua nie但m ma誰c tie但u ho湛a. 単o辰 kha短 du誰ng sinh ho誰c (bioavability) thay 単o奪i tu淡y theo 単旦担淡ng 単旦a thuo叩c va淡o, tu淡y theo t鱈nh cha叩t 単旦担誰c ha叩p thu nhieu hay 鱈t cu短a t旦淡ng loa誰i thuo叩c. 2. S旦誰 pha但n bo叩 hay s旦誰 khue叩ch ta湛n trong mo但. The奪 t鱈ch pha但n bo叩 nong 単o辰 / to奪ng l旦担誰ng thuo叩c trong c担 the奪 kha短 na棚ng khue叩ch ta湛n trong mo但 tu淡y thuo辰c kha短 na棚ng ga辿n ke叩t v担湛i protein huye叩t t旦担ng nhieu hay 鱈t nong 単o辰 trong mo但 cao/tha叩p 但 Khi chuye奪n ho湛a thuo叩c 単a探 単a誰t 単旦担c 単o辰 ba短o ho淡a, s旦誰 thay 単o奪i lieu gia ta棚ng nong 単o辰 thuo叩c trong huye叩t thanh: d旦担誰c 単o辰ng tu淡y thuo辰c lieu (dose-dependant kinetics)
PK/PD Parameters Minimum Activity Concentration Toxicity Therapeutic Interval Absorption Distribution Metabolization Elimination AUC : Area Under the Curve Cmax : Maximum Conc. Observed Tmax : needed time to rise the Cmax T1/2 : half-life, needed time to observe 50% plasm. level decreasing Vd : Distribution Volume Cl : Clearance T 1/2T max C max
3.S旦誰 bie叩n d旦担探ng (= s旦誰 chuye奪n ho湛a): Th旦担淡ng 単旦担誰c chuye奪n ho湛a ta誰i gan, qua he辰 tho叩ng men Cytochrome P 450 (CYP). Khi CYP b嘆 k鱈ch hoa誰t, gia ta棚ng s旦誰 chuye奪n ho湛a va淡 nong 単o辰 thuo叩c trong ma湛u se探 b嘆 tha叩p va淡 ng旦担誰c la誰i. 4.S旦誰 tha短i tr旦淡: xa短y ra qua 2 単旦担淡ng, chu短 ye叩u qua tha辰n va淡 ngoa淡i tha辰n (gan, 単旦担淡ng ma辰t, ruo辰t, 単旦担淡ng ho但 ha叩p) Suy tha辰n: th担淡i gian ba湛n hu短y gia ta棚ng, la淡m ta棚ng nong 単o辰 ca湛c thuo叩c ba淡i tie叩t qua tha辰n 単o辰c cho c担 the奪 (vd Aminoside) Suy gan: th担淡i gian ba湛n hu短y gia ta棚ng 単o叩i v担湛i KS tha短i ba竪ng 単旦担淡ng gan ma辰t (v鱈 du誰 Roxithromycin)
5. Ca湛c tho但ng so叩 d旦担誰c l旦誰c ho誰c du淡ng 単e奪 単a湛nh gia湛 ta湛c du誰ng hay hie辰u qua短 cu短a kha湛ng sinh: Nong 単o辰 旦湛c che叩 to叩i thie奪u (Minimal Inhibitor Concentration: MIC): lieu KS can thie叩t 単e奪 旦湛c che叩 ta棚ng tr旦担短ng cu短a mo辰t do淡ng vt, 担短 lieu 単ieu tr嘆 b狸nh th旦担淡ng. Nong 単o辰 die辰t khua奪n to叩i thie奪u (Minima Bactericide Concentration: MBC ) nong 単o辰 KStha叩p nha叩t ch脱 単e奪 la誰i 0,01% vt so叩ng sau 18-24 h Ty短 le辰 Nong 単o辰 単脱nh/ nong 単o辰 旦湛c che叩 to叩i thie奪u (Cmax/MIC) Ty短 le辰 die辰n t鱈ch d旦担湛i 単旦担淡ng cong /nong 単o辰 旦湛c che叩 to叩i thie奪u (AUC/MIC): Hie辰u 旦湛ng ha辰u KS (Post Antibiotic Effect : PAE) khoa短ng th担淡i gian ke湛o da淡i tr旦担湛c khi vt hoi phu誰c va淡 pha湛t trie奪n la誰i, t旦湛c la淡 th担淡i gian ma淡 nong 単o辰 KS kho但ng co淡n cao nh旦ng va達n 旦湛c che叩 単旦担誰c vi tru淡ng.
C S CHON LA KS 1. PHO KHANG KHUAN (SPECTRUM) Pho奪 ca湛c ta湛c nha但n nhie達m tru淡ng ma淡 KS l旦誰a誰 cho誰n co湛 the奪 ta湛c 単o辰ng le但n 単旦担誰c ( mo辰t ca湛ch t旦誰 nhie但n) 2. KHA NANG XAM NHAP CUA KS VAO MO B VIEM KS co湛 ta湛c 単o辰ng to叩t tre但n vt nh旦ng khg va淡o 単旦担誰c mo但 b嘆 vie但m ! S旦誰 xa但m nha辰p cu短a KS va淡o n担i b嘆 vie但m tu淡y thuo辰c va淡o: - 単a谷c t鱈nh cu短a KS: k鱈ch thu担湛c ph t旦短/ 単o辰 ho淡a tan trong lipid - mo但 b嘆 vie但m: co湛 ma湛u t旦担湛i to叩t/ co湛 hie辰n t旦担誰ng vie但m/ 担短 sa但u trong c担 the奪 - ca湛c va辰t the奪 la誰 trong c担 the奪: ca湛c van nha但n ta誰o, kh担湛p, shunt, 単旦担淡ng catheter can pha短i 単旦担誰c la叩y ra
Vd Macrolides xuye但n tha叩u va淡o nhu mo但 pho奪i, phe叩 qua短n to叩t 単旦担誰c cho誰n cho ca湛c loa誰i nhie達m tru淡ng na淡y. VMN 単o淡i ho短i KS qua 単旦担誰c ha淡ng ra淡o ma湛u ma淡ng na探o de達 da淡ng nh旦 Chloramphenicol hay nho湛m Cephalosporin the叩 he辰 III. KS khue叩ch ta湛n 単e叩n n担i ra叩t kho湛 kha棚n : tuyen lie辰t tuye叩t, tuy短 x旦担ng, 単旦担淡ng da達n ma辰t b嘆 ta辿c nghe短n, mo辰t o奪 ap xe co湛 mu短
3.TNH TRANG KHANG THUOC Kha湛ng thuo叩c t旦誰 nhie但n Kha湛ng thuo叩c ma辿c pha短i : ta棚ng MIC - M旦湛c 単o辰 kha湛ng thuo叩c: de達 kha湛ng/ kho湛 kha湛ng (vd virus kha湛ng thuo叩c do t狸nh tra誰ng 単o辰t bie叩n) - Ty短 le辰 kha湛ng thuo叩c kha湛c nhau theo 単嘆a ph旦担ng,theo th担淡i gian 4.MC O AN TOAN CHO BN Ne但n cho誰n KS 鱈t ta湛c du誰ng phu誰, 鱈t tai bie叩n nha叩t
CAC NGUYEN TAC S DUNG KS 1. Xa湛c 単嘆nh ch脱 単嘆nh s旦短 du誰ng KS: Kho但ng pha短i ta叩t ca短 tr旦担淡ng h担誰p So叩t la淡 pha短i du淡ng KS. (So叩t co湛 the奪 do be辰nh a湛c t鱈nh, t旦誰 mie達n, pha短n 旦湛ng d嘆 旦湛ng. M担短 ro辰ng ch脱 単嘆nh KS 担 短ca湛c c担 単嘆a 単a谷c bie辰t: ng旦担淡i gia淡, tre短 em nho短 (de達 tr担短 na谷ng khi b嘆 nhie達m tru淡ng) KS 単旦担誰c ch脱 単嘆nh khi: - Nhie達m tru淡ng ro探 ra淡ng (do vi tru淡ng/virus) co湛 t鱈nh ca湛ch khu tru湛 / lan to短a - Nhie達m tru淡ng na谷ng, die達n tie叩n nhanh a短nh h旦担短ng 単e叩n t鱈nh ma誰ng bn nh旦 NTH, VMN mu短, VNTM - Nghi ng担淡 nhie達m vi tru淡ng (tien s旦短, d嘆ch te達): co湛 xu湛c v担湛i ng旦担淡i mang mam be辰nh, co湛 単i 単e叩n vu淡ng d嘆ch be辰nh.
2. Ch脱 du淡ng KS sau khi la叩y be辰nh pha奪m nuo但i ca叩y: nh旦 ca叩y ma湛u, ca叩y n旦担湛c tie奪u, ca叩y DNT, phe叩t mu短 da, mu短 tai, phe叩t ho誰ngtuy淡 theo 単嘆nh h旦担湛ng la但m sa淡ng; L旦u y湛 t狸m vt th旦担淡ng, vt ye叩m kh鱈, lao hoa谷c na叩m: can mo但i tr旦担淡ng ca叩y 単a谷c hie辰u t旦担ng 旦湛ng. 3. Cho誰n KS tu淡y theo kha短 na棚ng ta湛c nha但n ga但y be辰nh: - Can pha短i du淡ng KS kha奪n tr旦担ng/ kho但ng the奪 単担誰i ch担淡 ke叩t qua短 vt ho誰c cho誰n KS tu淡y theo be辰nh ca短nh la但m sa淡ng g担誰i y湛 va淡 tuy淡 theo kinh nghie辰m cu短a bs - T狸nh tra誰ng kha湛ng thuo叩c cu短a vt kha湛c nhau tuy淡 theo th担淡i gian, tuy淡 theo t旦淡ng vu淡ng 単嘆a ph旦担ng.
4.T狸m hie奪u ve c担 単嘆a be辰nh nha但n: ye叩u to叩 ra叩t quan tro誰ng (lie但n quan 単e叩n chuye奪n ho湛a, lie但n quan 単e叩n ca湛c tai bie叩n do KS hoa谷c a短nh h旦担短ng 単e叩n hie辰u qua短 khi l旦誰a cho誰n KS. 4.1 C担 単嘆a suy gia短m mie達n d嘆ch t旦誰 nhie但n hay ma辿c pha短i :co湛 the奪 b嘆 nhie達m nhieu ta湛c nha但n cu淡ng lu湛c/ vi khua奪n na谷ng can KS ma誰nh, co湛 t鱈nh ca湛ch die辰t khua奪n. 4.2 C担 単嘆a suy gia短m kha短 na棚ng chuye奪n ho湛a KS: Chuye奪n ho湛a thuo叩c b嘆 tr狸 hoa短n, a短nh h旦担短ng 単e叩n nong 単o辰 thuo叩c trong huye叩t t旦担ng. - Suy tha辰n: gia短m 単o辰 lo誰c cau tha辰n, ta棚ng nong 単o辰 thuo叩c tha短i ba竪ng 単旦担淡ng tha辰n (VD Aminosides) - Suy gan: -a谷c bie辰t 担短 tre短 s担 sinh : ch旦湛c na棚ng gan tha辰n ch旦a tr旦担短ng tha淡nh, chuye奪n ho湛a thuo叩c b嘆 cha辰m tre達 so叩 lan du淡ng thuo叩c trong nga淡y th旦担淡ng 鱈t
4.3 C担 単嘆a be辰nh ly湛 di truyen: C担 単嘆a thie叩u men G6PD : mo辰t so叩 thuo叩c KS co湛 t鱈nh ca湛ch oxyd hoa湛 co湛 the奪 ga但y ta湛n huye叩t ca叩p, tie奪u huye叩t sa辿c to叩 nh旦 Sulfonamides, Chloramphenicol. 4.4 C担 単嘆a phu誰 n旦探 co湛 thai, cho con bu湛: Thay 単o奪i sinh ly湛 cu短a thai ky淡 (ta棚ng so叩 l旦担誰ng n旦担湛c toa淡n phan, ta棚ng the奪 t鱈ch pha但n pho叩i..) la淡m nong 単o辰 KS trong huye叩t thanh gia短m Mo辰t so叩 KS khue叩ch ta湛n qua nhau thai ga但y 単o辰c cho ba淡o thai : a/ KS s旦短 du誰ng an toa淡n lu湛c mang thai: PNC, Ce湛phalos, Macrolides (tr旦淡 Erythro estolate) b/ KS kho但ng du淡ng trong thai ky淡: Chloram, Fluoroquinolone, Erythromycine estolate, Metronidazole, Sulfonamides
4.5 C担 単嘆a tre短 em: D旦担誰c 単o辰ng cu短a KS ga辿n lien v担湛i m旦湛c 単o辰 tr旦担短ng tha淡nh cu短a gan, tha辰n, tre短 s担 sinh, nha叩t la淡 s担 sinh thie叩u tha湛ng, co湛 hie辰n tu誰 t鱈ch tu誰 thuo叩c, th担淡i gian ba湛n hu短y ke湛o da淡i. Co淡n mo辰t so叩 KS ga但y a短nh h旦担短ng kho但ng to叩t cho tre短 em : Chloramphenicol ga但y ho辰i ch旦湛ng xa湛m 担短 tre短 nhu短 nhi, Te湛tracycline a短nh h旦担短ng le但n men ra棚ng 担短 tre短 d旦担湛i 5-6 tuo奪i. He辰 tho叩ng mie達n d嘆ch ch旦a hoa淡n ch脱nh ne但n t狸nh tra誰ng nhie達m tru淡ng de達 lan to短a t旦淡 mo辰t o奪 nhie達m tru淡ng khu tru湛.
4.6 C担 単嘆a ng旦担淡i nhieu tuo奪i: Thuo叩c 単旦担誰c ha叩p thu ke湛m qua o叩ng tie但u ho湛a, 単a淡o tha短i cha辰m qua tha辰n, khue叩ch ta湛n va淡o mo但 cha辰m, gia短m ga辿n ke叩t v担湛i albumine va淡 pha短n 旦湛ng d嘆 旦湛ng cao. Ng旦担淡i gia淡 de達 b嘆 nhie達m tru淡ng, die達n tie叩n na谷ng h担n, cha辰m hoi phu誰c. Nguy c担 nhie達m tru淡ng be辰nh vie辰n ga叩p 3 lan ng旦担淡i tre短, ty短 le辰 t旦短 vong cao h担n
CACH S DUNG KS 1.Lieu l旦担誰ng: t鱈nh theo ca但n na谷ng cu短a be辰nh nha但n, - kha湛c nhau tu淡y m旦湛c 単o辰 na谷ng nhe誰 cu短a ttra誰ng nhie達m tru淡ng. Lieu cao: trong ca湛c nhie達m tru淡ng na谷ng nh旦 nhie達m tru淡ng huye叩t, vie但m no辰i ta但m ma誰c, vie但m ma淡ng na探o, vie但m tu短y x旦担ng.. To奪ng lieu/nga淡y: chia cho so叩 lan du淡ng: so叩 lan du淡ng tu淡y thuo辰c th担淡i gian ba湛n hu短y , tu淡y theo P.A.E (hie辰u 旦湛ng ha辰u KS), tu淡y theo c担 単嘆a suy tha辰n, suy gan 2. 旦担淡ng 単旦a thuo叩c va淡o c担 the奪 : uo叩ng, TB, TM, TTM Nh tru淡ng na谷ng: TM, TTM Nh tru淡ng khu tru湛: uo叩ng
3. Th担淡i gian s旦短 du誰ng thuo叩c: Pha短i 単a短m ba短o th担淡i gian to叩i thie奪u cho KS pha湛t huy ta湛c du誰ng, Kho但ng ne但n thay 単o奪i KS tr旦担湛c th担淡i ha誰n quy 単嘆nh va淡 ne但n tua但n thu短 th担淡i gian du淡ng KS cho mo達i loa誰i be辰nh ly (du淡 bn he叩t so叩t) Co湛 the奪 ke湛o da淡i 担短 bn co湛 mie達n d嘆ch ke湛m (T, be辰nh gan do r旦担誰u, gia短m BC..)hoa谷 nh tru淡ng ma探n t鱈nh (VNTM, Vie但m tu短y xg) 4 .Cho誰n KS co湛 単o辰 xuye但n tha叩u cao va淡o vu淡ng nhie達m tru淡ng. Nho湛m Macrolides xuye但n tha叩u va淡o nhu mo但 pho奪i, phe叩 qua短n to叩t 単旦担誰c cho誰n cho ca湛c loa誰i nhie達m tru淡ng na淡y. Be辰nh VMN : KS qua ha淡ng ra淡o ma湛u ma淡ng na探o de達 da淡ng (C III) Mo辰t so叩 nhu mo但 ma淡 KS khue叩ch ta湛n ra叩t kho湛 kha棚n : tuyen lie辰t tuye叩t, tuy短 x旦担ng, 単旦担淡ng da達n ma辰t b嘆 ta辿c nghe短n, mo辰t o奪 ap xe co湛 mu短
6.Va叩n 単e pho叩i h担誰p KS: khuynh h旦担湛ng th旦担淡ng du淡ng 単担n tr嘆 lie辰u trong hau he叩t ca湛c nh tru淡ng: gia短m chi ph鱈, 鱈t t旦担ng ta湛c thuo叩c Ca湛c t狸nh huo叩ng cho phe湛p pho叩i h担誰p KS淡: Nhie達m tru淡ng na谷ng, 単e do誰a t鱈nh ma誰ng: so叩c nhie達m tru淡ng/ nh tru淡ng huye叩t: du淡誰ng KS pho奪 ro辰ng/ KS pho叩i h担誰p co湛 t鱈nh hie辰p 単ong C担 単嘆a suy gia短m mie達n d嘆ch: BC ma湛u gia短m, neutro gia短m so叩 l旦担誰ng hay ke湛m ve ch旦湛c na棚ng Do nhieu loa誰i vi khua奪n ga但y be辰nh cu淡ng lu湛c : apxe 担短 bu誰ng co湛 the奪 do ca短 gram a但m va淡 k樽 kh鱈, apxe 担短 gan co湛 the奪 do vitrg/ do amip Nga棚n ng旦淡a s旦誰 ta誰o tha淡nh ca湛c do淡ng vt kha湛ng thuo叩c: 単ieu tr嘆 lao, 単ieu tr嘆 HIV Khi pho叩i h担誰p KS, ch脱 pho叩i h担誰p khi ca湛c loa誰i KS co湛 ta湛c du誰ng hie辰p 単ong v担湛i nhau: C3 + Aminoside; 硫 lactam + 旦湛c che叩 硫 lactamase Carbenicillin+ Aminoside
7. Ca湛c bie辰n pha湛p ho奪 tr担誰 trong khi s旦短 du誰ng KS: Can thie辰p ngoa誰i khoa: da達n l旦u tu湛i mu短, o奪 a湛pxe, d嘆ch ma淡ng pho奪iv狸 mu短 a湛p xe se探 ca短n tr担短 s旦誰 s旦誰 khue叩ch ta湛n cu短a KS va淡o mo但 S旦短 du誰ng huye叩t thanh kha湛ng 単o辰c to叩 hay gia短i 単o辰c to叩 (ca湛c ta湛c nha但n ga但y be辰nh ba竪ng 単o辰c to叩, hoa谷c 粒 globulin mie達n d嘆ch 単o叩i v担湛i SGMD Ta棚ng c旦担淡ng dinh d旦担探ng, na但ng s旦湛c 単e kha湛ng bn
8. KS pho淡ng ng旦淡a: 8.1 Ph嘆ng ng畛a ti棚n ph叩t: Chie叩n l旦担誰c KS pho淡ng ng旦淡a du淡ng 担短 ngoa誰i khoa : pho淡ng ca湛c nhie達m tru淡ng ha辰u pha奪u 単o叩i v担湛i ca湛c ca mo奪 sa誰ch. KS pho淡ng ng旦淡a la淡 KS co湛 pho奪 kha湛ng khua奪n ro辰ng, ta湛c du誰ng nhanh, tie但m ngay tr旦担湛c khi pha達u thua辰t (trong th担淡i gian ga但y me但) va淡 sau khi mo奪 th狸 kho但ng nha叩t thie叩t pha短i du淡ng KS n旦探a. (Cefotaxime 1g tie但m ma誰ch tr旦担湛c khi mo奪.) 8.2 Ph嘆ng ng畛a t叩i ph叩t - Ph嘆ng ng畛a t叩i ph叩t nh tr湛ng d畛ch b叩ng 畛 ng動畛i x董 gan - Ph嘆ng ng畛a nhi畛m th畛 ph叩t do ti畉p x炭c v畛i m畉m b畛nh: N達o m担 c畉u, B畉ch h畉u ho畉c ti畉p x炭c lao 畛 ng SGMD
9.a湛nh gia湛 hie辰u qua短 cu短a KS: d旦誰a va淡o : La但m sa淡ng: la淡nh be辰nh, ca短i thie辰n: he叩t so叩t, he叩t da叩u nhie達m tru淡ng, he叩t ca湛c trie辰u ch旦湛ng be辰nh hoa谷c tha叩t ba誰i (tie叩p tu誰c so叩t, co淡n ca湛c trie辰u ch旦湛ng be辰nh du淡 単a探 du淡ng 単u短 nga淡y KS can thie叩t). Co湛 the奪 d旦誰a va淡o CLS ho奪 tr担誰 nh旦: BC ma湛u, CRP, procalcitonin Xe湛t nghie辰m: Ca叩y vi tru淡ng trong ca湛c be辰nh pha奪m a但m t鱈nh, Gia短m ta短i l旦担誰ng virus trong ma湛u. Kha湛ng sinh 単o cho bie叩t 単o辰 nha誰y ca短m hay 単o辰 kha湛ng thuo叩c. KS 単o 単旦担誰c la淡m ba竪ng 単坦a KS hay ba竪ng E test.
Bai giang ks
E test
TAI BIEN- TAC DUNG PHU Pha短n 旦湛ng phu誰 xa短y ra 担短 nhieu h狸nh th旦湛c kha湛c nhau 1.Tai bie叩n do 単o辰c t鱈nh cu短a thuo叩c: Hie辰n t旦担誰ng kho但ng ch嘆u thuo叩c ta誰i cho達: TB ga但y 単au, vie但m c担, TM ga但y vie但m t坦nh mach, huye叩t kho叩i, thuo叩c uo叩ng k鱈ch th鱈ch da誰 da淡y. KS a短nh h旦担短ng le但n ca湛c c担 quan kha湛c nhau nh旦 : - To奪n th旦担ng than kinh (SM ga但y 単ie叩c, ro叩i loa誰n tien 単狸nh, INH ga但y vie但m da但y than kinh); - Tai bie叩n ve ma湛u : Cephalosporin ga但y gia短m do淡ng BC ha誰t - Chloramphenicol ga但y suy tu短y (旦湛c che叩 ca短 3 do淡ng); - Tetracycline ga但y thoa湛i hoa湛 m担探 担短 phu誰 n旦探 co湛 thai, - INH, PZA ga但y vie但m gan - Aminoside ga但y suy tha辰n
2. Pha短n 旦湛ng d嘆 旦湛ng: Thuo叩c pho叩i h担誰p v担湛i protein huye叩t t旦担ng va淡 tr担短 tha淡nh kha湛ng nguye但n pha短n 旦湛ng d嘆 旦湛ng qua湛 ma達n: co湛 the奪 xa短y ra cha辰m sau mo辰t th担淡i gian du淡ng thuo叩c va淡 cu探ng co湛 the奪 na谷ng, ca叩p t鱈nh, bie奪u hie辰n ngay sau mu探i thuo叩c ch鱈ch: - Bie奪u hie辰n so叩t: th旦担淡ng xa短y ra v担湛i nho湛m lactam - Pha湛t ban, no達i me 単ay, ng旦湛a, no達i ha誰ch, 単au kh担湛p (be辰nh huye叩t thanh) - Ho辰i ch旦湛ng Stevens Johnson: vie但m da quanh ca湛c lo達 t旦誰 nhie但n hoa谷c na谷ng h担n: ho辰i ch旦湛ng Lyell - Xua叩t huye叩t d旦担湛i da, xua叩t huye叩t no辰i ta誰ng, - Na谷ng h担n nh旦 phu淡 Quinke hay so叩c pha短n ve辰. Ta叩t ca短 bn s旦短 du誰ng PNC hay Cephalosporin ne但n 単旦担誰c ho短i qua ve tien s旦短 d嘆 旦湛ng.
3. Loa誰n khua奪n 単旦担淡ng ruo辰t: KS 単旦担淡ng uo叩ng, va淡o he辰 tie但u ho湛a: kiem ha短m ca湛c vt so叩ng co辰ng ton (normal flora), ga但y ro叩i loa誰n ha叩p thu, bie奪u hie辰n ba竪ng tie但u cha短y ( Amoxicilline, Cefaclor) Clindamycine hay ga但y tie但u cha短y co湛 ma淡ng. Hu短y ha誰i ca湛c vi tru淡ng co辰ng ton a短nh h旦担短ng 単e叩n s旦誰 pha湛t trie奪n cu短a ca湛c vt ga但y be辰nh co湛 sa炭n trong lo淡ng ruo辰t (v鱈 du誰 pha湛t trie奪n cu短a vi tru淡ng gr a但m: E.coli, Proteus hoa谷c na叩m)
K畉T LU畉N Cho誰n l旦誰a KS cho bn la淡 mo辰t vie辰c he叩t s旦湛c quan tro誰ng, la淡m sao 単e奪 co湛 hie辰u qua短 cao ma淡 va達n an toa淡n cho be辰nh nha但n. Nh旦探ng kie叩n th旦湛c ve KS cu短a ng旦担淡i thay thuo叩c can pha短i 単旦担誰c ch鱈nh xa湛c va淡 ne但n 単旦担誰c ca辰p nha辰t th旦担淡ng xuye但n v狸 nga淡y ca淡ng nhieu KS ra 単担淡i va淡 s旦誰 kha湛ng thuo叩c cu短a vi tru淡ng cu探ng bie叩n thie但n theo th担淡i gian.

More Related Content

Bai giang ks

  • 1. KHANG SINH LA CHON VA S DUNG
  • 2. 1. NH NGHA KHANG SINH 2. CAC NHOM KHANG SINH 3. DC ONG VA DC LC CUA KS 4. C S CHON LA KHANG SINH 5. NGUYEN TAC S DUNG KHANG SINH 6. CACH S DUNG KS 7. TAI BIEN-TAC DUNG PHU CUA KHANG SINH
  • 3. NH NGHA Kha湛ng sinh la淡 nh旦探ng cha叩t co湛 ta湛c du誰ng die辰t hoa谷c nga棚n ca短n s旦誰 sinh sa短n, s旦誰 pha湛t trie奪n cu短a ca湛c ta湛c nha但n nhie達m tru淡ng (vi tru淡ng, virus, vi na叩m, ky湛 sinh tru淡ng) 単o湛ng vai tro淡 chu短 ye叩u trong 単ieu tr嘆 ca湛c nhie達m tru淡ng Kha湛ng sinh co湛 the奪 単旦担誰c chie叩t xua叩t t旦淡 ca湛c vi sinh va辰t (nh旦 Penicillin trong th担淡i gian 単au), nh旦ng sau na淡y hau he叩t 単eu la淡 ca湛c hoa誰t cha叩t to奪ng h担誰p hoa谷c ba湛n to奪ng h担誰p
  • 4. Kha湛i nie辰m: 単o辰c t鱈nh chuye但n bie辰t: ta湛c 単o辰ng tre但n ta湛c nha但n ga但y be辰nh nh旦ng kho但ng ga但y ha誰i cho ky湛 chu短. - lie但n quan 単e叩n thu誰 the奪 単e奪 thuo叩c ga辿n va淡o - hoa谷c co湛 lie但n quan 単e叩n mo辰t c担 che叩 sinh ho誰c 旦湛c che叩 ch脱 xa短y ra chu短 ye叩u 担短 vi tru淡ng nh旦ng kho但ng a短nh h旦担短ng 単e叩n ky湛 chu短 単o辰c t鱈nh co湛 t鱈nh ca湛ch t旦担ng 単o叩i : thuo叩c 旦湛c che叩 vi tru淡ng 担短 nong 単o辰 ma淡 ky湛 chu短 co湛 the奪 dung na誰p 単旦担誰c KS la淡 nh旦探ng hoa誰t cha叩t co湛 ta湛c du誰ng phu誰 Du淡ng KS b旦淡a ba短i hoa谷c kho但ng 単u湛ng: kh担ng i畛u tr畛 炭ng b畛nh, khg 炭ng li畛u ga但y ha誰i cho bn t畉o s旦誰 tha淡nh la辰p cu短a nh旦探ng do淡ng vi tru淡ng kha湛ng thuo叩c (vd Salmonella kh叩ng Ampicilline, T畛 c畉u kh叩ng Methicillin)
  • 5. PHAN LOAI KS theo: - Tha淡nh phan ca叩u ta誰o - Hoa誰t pho奪 - C担 che叩 ta湛c du誰ng: 1.c che叩 s旦誰 to奪ng h担p cu短a tha淡nh vt (l担湛p peptidoglycan) 2. c che叩 hoa誰t t鱈nh cu短a ma淡ng te叩 ba淡o cha叩t cu短a vi tru淡ng 3. c che叩 s旦誰 to奪ng h担誰p protein cu短a vi khua奪n 4. c che叩 bie叩n d旦担探ng cu短a vi khua奪n 5. c che叩 to奪ng h担誰p acid nucleic cu短a vi khua奪n
  • 7. CC NHM KHNG SINH 1. Nh坦m Penicillin Nh坦m 1: Benzyl penicillin v c叩c d畉ng ch鱈ch t叩c d畛ng di t叩c d畛ng tr棚n Streptococcus, Neisseria, Actinomyces, Treponema pallidum v 畉c bi畛t tr棚n B畉ch h畉u, u畛n v叩n Nh坦m 2: Penicillin h畉p thu qua 動畛ng u畛ng: Peni V Nh坦m 3: Penicillin kh叩ng penicillinase 畛c ch畉 Staphylococcus: methicillin, oxacillin, cloxacillin
  • 8. Nh坦m 4: Penicillin t畛ng h畛p c坦 ph畛 r畛ng: Aminopenicillin : Amoxicillin, Ampicillin: t叩c d畛ng tr棚n vt gram 但m Nh坦m 5: Penicillin 畛c ch畉 Pseudomonas: Carboxypenicillin, Ureidopenicillin: Ticarcillin, Piperacillin. C嘆n c坦 t叩c d畛ng tr棚n c叩c enterobacter, proteus, shigella Nh坦m 6: Penicillin kh叩ng lactamase: acid clavulanic, sulbactam v tazobactam (ph畛i h畛p
  • 9. 2. Nh坦m Cephalosporins : la淡 nho湛m KS co湛 ch旦湛a vo淡ng lactam pho叩i h担誰p v担湛i ca湛c vo淡ng dihydrothiazin (nha但n Cephem) - Cephalosporin the叩 he辰 I: Cephalexin, Cefadroxil (thuo叩c da誰ng uo叩ng - ta湛c du誰ng chu短 ye叩u le但n ca湛c vi tru淡ng gram (+). - Cephalosporin the叩 he辰 II : ta湛c du誰ng tre但n vi tru淡ng gram (+), va淡 mo辰t va淡i vi tru淡ng gram(-). Cefaclor (ch脱 co湛 da誰ng uo叩ng), Cefamandole, Cefotetan, (da誰ng ch鱈ch) Cefuroxime (uo叩ng va淡 ch鱈ch).
  • 10. - Cephalosporin the叩 he辰 III: Cefotaxime, Ceftriaxone (da誰ng ch鱈ch) 単ieu tr嘆 vie但m ma淡ng na探o mu短/ Nh tru淡ng huye叩t do H. influenzae, S .pneumoniae va淡 N.meningitidis. Ceftazidime (da誰ng ch鱈ch) : ta湛c du誰ng ma誰nh tre但n P.aeruginosa. Cefoperazone (da誰ng ch鱈ch),Ceftizoxime (da誰ng ch鱈ch): 鱈t va淡o ma淡ng na探o Cefixime, Cefpodoxime, Cefdinir (da誰ng uo叩ng) - Cephalosporin the叩 he辰 IV : Cefpirome, Cefepime (da誰ng ch鱈ch) v担湛i hoa誰t pho奪 ro辰ng: ca湛c cau tru淡ng gram (+) va淡 hau he叩t ca湛c vi tru淡ng gram(-) gom ca短 P. Aeruginosa va淡 nho湛m Enterobacteriaceae
  • 11. 3. Carbapenem: gom Imipenem, Meroponem, Ertapenem 旦湛c che叩 単旦担誰c ca湛c do淡ng Enterobacteriaceae, P.aeruginosa va淡 ca湛c vt k樽 kh鱈 nh旦 Bacteroides fragilis, Clostridium spp, Actinomyces 4.Nho湛m 旦湛c che叩 men lactamase: acid clavulanic, sulbactam va淡 tazobactam (pho叩i h担誰p) 5. Nho湛m Aminoglycosides: ch脱 co湛 da誰ng ch鱈ch, ta湛c du誰ng chu短 ye叩u tre但n vi tru淡ng gram (-). Kanamycin va淡 Streptomycin co湛 hoa誰t pho奪 he誰p (単ieu tr嘆 lao) Gentamicin, Amikacin, Netilmicin, Tobramicin 6. Nho湛m Tetracycline: Da誰ng tr狸nh ba淡y chu短 ye叩u la淡 vie但n uo叩ng.om Tetracycline, Oxytetracycline, co湛 ta湛c du誰ng nga辿n . Doxycycline, Minocycline co湛 ta湛c du誰ng da淡i h担n. Nho湛m Tetracycline co淡n co湛 ta湛c 単o辰ng tre但n ca湛c chlamydia, mycoplasma va淡 rikettsia.
  • 12. 7. Nho湛m Macrolide: chu短 ye叩u tre但n ca湛c vt gram (+) ca湛c vi khua奪n kho但ng 単ie奪n h狸nh nh旦 Mycoplasma pneumoniae, Clamydia pneumoniae va淡 ca湛c vie但m pho奪i co辰ng 単ong, nhie達m tru淡ng ngoa淡i da - the叩 he辰 cu探:Erythromycin, Rovamycin, - macrolide the叩 he辰 m担湛i :Clarithromycin, Azithromycin, Roxithromycin ( d旦担誰c 単o辰ng to叩t h担n) a谷c bie辰t Azithromycin : trong 単ieu tr嘆 Campylobacter spp, Clarithromycin : trong 単ieu tr嘆 Mycobacterium spp (nhie達m tru淡ng c担 ho辰i cu短a be辰nh AIDS) 8. Nho湛m Lincosamide: Lincomycin, Clindamycin gio叩ng v担i Macrolide ve c担 che叩 ta湛c du誰ng, pho奪 kha湛ng khua奪n, t鱈nh cha叩t kha湛ng thuo叩c. Rie但ng Clindamycin: vai tro淡 quan tro誰ng v担湛i vt k樽 kh鱈 nh旦 Bacteroides fragilis, trong nhie達m tru淡ng o奪 bu誰ng hay phu誰 khoa, mo但 mem - thay the叩 Penicillin trong nhie達m Clostridium perfringens.
  • 13. 9. Nho湛m Glycopeptide: Vancomycin, S旦短 du誰ng 単e奪 単ieu tr嘆 ca湛c nhie達m tru淡ng do Staphylococcus aureus kha湛ng Methicillin (MRSA) hoa谷c ca湛c nhie達m tru淡ng do S.aureus coagulase (-) sau khi 単a谷t catheter hay ca湛c thie叩t b嘆 kha湛c. - ieu tr嘆 nhie達m tru淡ng do Strep. pneumoniae kha湛ng Penicillin. -Teicoplanin : 単ieu tr嘆 ca湛c nhie達m tru淡ng na谷ng do gram (+) nh旦 MRSA 10. Nho湛m Oxazolidinone: nho湛m KS to奪ng h担誰p m担湛i, ta湛c 単o辰ng tre但n ca湛c vi tru淡ng gram (+), 単旦担誰c hy vo誰ng 単e奪 単ieu tr嘆 ca湛c S.aureus kha湛ng Vancomycin, ca湛c Enterococcus kha湛ng Vancomycin, ca湛c S. pneumonia kha湛ng Pe湛nicillin. Linezolid la淡 thuo叩c 単au tie但n cu短a nho湛m na淡y
  • 14. 11. Nho湛m Quinolone: Acid nalidixic la淡 thuo叩c 単au tie但n cu短a nho湛m na淡y. ke叩t h担誰p v担湛i fluorine va淡 piperazinyl : m担短 ro辰ng pho奪 kha湛ng khua奪n va淡 ta棚ng hie辰u qua短, go誰i la淡 nho湛m Fluoroquinolone gom: Ciprofloxacin, Norfloxacin, Ofloxacin va淡 m担湛i h担n n旦探a la淡 Levofloxacin, Gatifloxacin, Sparfloxacin, Trovafloxacin, Ta湛c 単o辰ng to叩t tre但n ca湛c tr旦誰c tru淡ng Gram (-) nhie達m tru淡ng tie奪u , vie但m tien lie辰t tuye叩n, vie但m 単旦担淡ng ruo辰t (E. coli, Shigella, Salmonella spp.), nhie達m tru淡ng x旦担ng va淡 kh担湛p. ta湛c 単o辰ng tre但n ca湛c vi tru淡ng la但y lan ba竪ng 単旦担淡ng t狸nh du誰c nh旦 Neisseria gonorrhoeae, Chlamydia trachomatis, Haemophilus ducreyi. 単ieu tr嘆 ca湛c Mycobacterium spp., ca湛c vie但m pho奪i do vt kho但ng 単ie奪n h狸nh do Legionella pneumophila, Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae.
  • 15. 12. Nho湛m Chloramphenicol: Co湛 hoa誰t pho奪 ro辰ng tre但n nhieu ta湛c nha但n bao gom vi tru淡ng, Spirochetes, Rikettsia, Chlamydia, Mycoplasma. Ch脱 単嘆nh 単e奪 du淡ng Chloramphenicol ro辰ng ra探i trong qua湛 kh旦湛, (VMN, th旦担ng ha淡n) nh旦ng co湛 nhieu ta湛c du誰ng phu誰 quan + kha湛ng thuo叩c kho但ng co淡n s旦短 du誰ng nhieu trong ca湛c 単ieu tr嘆 13. Nho湛m Sulfamides va淡 Trimethoprim 14. Nho湛m Rifamycin: Rifampin ta湛c du誰ng 単a谷c bie辰t tre但n Mycobacterium tuberculosis Mycobacterium avium-intracellulare, Mycobacterium leprae. - 単旦担誰c s旦短 du誰ng pho叩i h担誰p trong nhie達m tru淡ng S.aureus kha湛ng Methi - Rifabutin : hie辰u qua短 単a谷c bie辰t trong 単ieu tr嘆 MAC 担短 bn AIDS 15. Nho湛m Colistin : a短nh h旦担短ng le但n ma淡ng te叩 ba淡o 単ieu tr嘆 Acinetobacter, MDR P. Aeruginosa
  • 16. 16. Ca湛c thuo叩c kha湛ng Mycobacter - Ca湛c thuo叩c kha湛ng lao ha淡ng 単au: gom Isoniazid, Rifampin, Pyrazinamid, Ethambutol va淡 Streptomycin - Ca湛c thuo叩c 単ieu tr嘆 lao ba辰c hai (lao 単a kha湛ng thuo叩c): Ciprofloxacin, Ethionamide . Rifabutin thay the叩 Rifampin v狸 鱈t co湛 t旦担ng ta湛c v担湛i nho湛m PI tre但n bn AIDS b嘆 lao. - Thuo叩c 単ieu tr嘆 Mycobacterium leprae (vt Hansen): Dapsone 17. Thuo叩c kha湛ng na叩m - 旦担淡ng uo叩ng: Nhie達m na叩m no但ng: nhie達m Candida 担短 mie辰ng hay th旦誰c qua短n: Nystatin hoa谷c Clotrimazole; o叩i v担湛i ng旦担淡i SGMD, bn AIDS : Ketokonazole hay Fluconazole. - Nhie達m na叩m sa但u/lan to短a: Amphotericine B truyen TM Flucytosine, da誰ng uo叩ng, ta湛c du誰ng hie辰p 単ong v担湛i Ampho B.
  • 17. 18.Thuo叩c kha湛ng virus: hie辰u qua短 trong mo辰t so叩 be辰nh ly湛 virus co湛 t鱈nh ca湛ch 単e do誰a t鱈nh ma誰ng - Ba叩t hoa誰t ngay virus so叩ng/ hoa谷c 旦湛c che叩 ta棚ng sinh cu短a virus trong te叩 ba淡o/ hoa谷c ho達 tr担誰 単a湛p 旦湛ng mie達n d嘆ch cu短a c担 the奪 ky湛 chu短. - th旦担淡ng co湛 pho奪 kha湛ng khua奪n ha誰n he誰p / kho但ng the奪 loa誰i tr旦淡 hoa淡n toa淡n virus do t鱈nh ca湛ch tiem ta淡ng cu短a virus Nhie達m Cytomegalovirus: vie但m pho奪i CMV 単旦担誰c 単ieu tr嘆 ba竪ng Gancyclovir tie但m ma誰ch, vie但m vo探ng ma誰c CMV 単ieu tr嘆 ba竪ng Gancyclovir, Foscarnet, tie但m ma誰ch Vie但m gan virus B ma探n t鱈nh: s旦短 du誰ng Interferon -2b hoa谷c Lamivudine/ Entecavir/ Tenofovir Vie但m gan virus C ma探n t鱈nh: s旦短 du誰ng Interferon -2b, pho叩i h担誰p Ribavirin.
  • 18. Nhie達m Herpes simplex: giai 単oa誰n s担 nhie達m, co湛 sang th旦担ng vu淡ng sinh du誰c, hoa谷c giai 単oa誰n ta湛i pha湛t, co湛 the奪 du淡ng Acyclovir, Famcyclovir, Valacyclovir 単旦担淡ng uo叩ng. Vie但m na探o Herpes / nhie達m Herpes 担短 tre短 s担 sinh/ c担 単嘆a SGMD : Acyclovir TM Nhie達m virus Influenzae: Oseltamivir uo叩ng hoa谷c Zanamivir phun kh鱈 dung; Nhie達m Influenzae A: Amantadine hay Rimantadine uo叩ng Nhie達m HIV : ca湛c thuo叩c ARV Nho湛m NRTI: Stavudine, Zidovudine, Lamivudine, Tenofovir Nho湛m NNRTI: Nevirapine, Efavirenz Nho湛m PI: Lopinavir/ritonavir, Atazanavir
  • 19. 19. Nho湛m Kha湛ng Ky湛 Sinh Tru淡ng Nho湛m 単ieu tr嘆 Protozoa (単担n ba淡o) ca湛c c担 quan ro奪ng Metronidazole, Tinidazole : 単ieu tr嘆 am鱈p 単旦担淡ng ruo辰t, am鱈p ga但y a湛p xe gan, vie但m ruo辰t do Giardia lamblia, . Paromomycin trong nhie達m am鱈p 単旦担淡ng ruo辰t kho但ng trie辰u ch旦湛ng, va淡 nhie達m Cryptosporidium 担短 bn AIDS. Thuo叩c 単ieu tr嘆 単担n ba淡o trong mo但: - Spiramycin du淡ng 単ieu tr嘆 nhie達m Toxoplasma gondii ba奪m sinh. - Azithromycin / Cotrimoxazole: vie但m na探o Toxoplasma 担短 bn AIDS. - Vie但m pho奪i do Pneumocystis carinii 単ieu tr嘆 chu短 ye叩u v担湛i Cotrimoxazole, thay the叩 : Clindamycin + Primaquine. Thuo叩c 単ieu tr嘆 va淡 pho淡ng ng旦淡a KST so叩t re湛t Quinine, Chloroquine, Mefloquine Fansidar Artemisinine va淡 da達n xua叩t: Artesunate/ DHA/ Arterakin Tetracycline,Clindamycine, Halofantrine
  • 20. 20. Thuo叩c 単ieu tr嘆 giun tro淡n 単旦担淡ng ruo辰t: Nho湛m benzimidazole: Mebendazole, co湛 ta湛c du誰ng tre但n hau he叩t ca湛c giun tro淡n 単旦担淡ng ruo辰t nh旦 Enterobius vermicularis, Ascaris lumbricoides, Trichuris trichuria, Necator americanus, Ancylostoma duodenale. Albendazole, Thiabendazole co湛 ta湛c du誰ng t旦担ng t旦誰 Piperazine 単ieu tr嘆 Ascaris lumbricoides, Pyrantel pamoate : tre但n Enterobius vermicularis, du淡ng 担短 tre短 em. 21. Thuo叩c 単ieu tr嘆 ca湛c Trematode va淡 Cestode: Praziquantel: thuo叩c l旦誰a cho誰n ha淡ng 単au cho ca湛c sa湛n la湛 gan nh旦 Clonorchis sinensis, Opisthorchis viverrini, co湛 ta湛c du誰ng tre但n Taenia solium, Taenia saginata.
  • 21. DC ONG VA DC LC 1.S旦誰 ha叩p thu: 担短 n担i thuo叩c 単旦担誰c 単旦a va淡o c担 the奪 : tie但m ba辿p, d旦担湛i da, bo但i ngoa淡i da, qua nie但m ma誰c tie但u ho湛a. 単o辰 kha短 du誰ng sinh ho誰c (bioavability) thay 単o奪i tu淡y theo 単旦担淡ng 単旦a thuo叩c va淡o, tu淡y theo t鱈nh cha叩t 単旦担誰c ha叩p thu nhieu hay 鱈t cu短a t旦淡ng loa誰i thuo叩c. 2. S旦誰 pha但n bo叩 hay s旦誰 khue叩ch ta湛n trong mo但. The奪 t鱈ch pha但n bo叩 nong 単o辰 / to奪ng l旦担誰ng thuo叩c trong c担 the奪 kha短 na棚ng khue叩ch ta湛n trong mo但 tu淡y thuo辰c kha短 na棚ng ga辿n ke叩t v担湛i protein huye叩t t旦担ng nhieu hay 鱈t nong 単o辰 trong mo但 cao/tha叩p 但 Khi chuye奪n ho湛a thuo叩c 単a探 単a誰t 単旦担c 単o辰 ba短o ho淡a, s旦誰 thay 単o奪i lieu gia ta棚ng nong 単o辰 thuo叩c trong huye叩t thanh: d旦担誰c 単o辰ng tu淡y thuo辰c lieu (dose-dependant kinetics)
  • 22. PK/PD Parameters Minimum Activity Concentration Toxicity Therapeutic Interval Absorption Distribution Metabolization Elimination AUC : Area Under the Curve Cmax : Maximum Conc. Observed Tmax : needed time to rise the Cmax T1/2 : half-life, needed time to observe 50% plasm. level decreasing Vd : Distribution Volume Cl : Clearance T 1/2T max C max
  • 23. 3.S旦誰 bie叩n d旦担探ng (= s旦誰 chuye奪n ho湛a): Th旦担淡ng 単旦担誰c chuye奪n ho湛a ta誰i gan, qua he辰 tho叩ng men Cytochrome P 450 (CYP). Khi CYP b嘆 k鱈ch hoa誰t, gia ta棚ng s旦誰 chuye奪n ho湛a va淡 nong 単o辰 thuo叩c trong ma湛u se探 b嘆 tha叩p va淡 ng旦担誰c la誰i. 4.S旦誰 tha短i tr旦淡: xa短y ra qua 2 単旦担淡ng, chu短 ye叩u qua tha辰n va淡 ngoa淡i tha辰n (gan, 単旦担淡ng ma辰t, ruo辰t, 単旦担淡ng ho但 ha叩p) Suy tha辰n: th担淡i gian ba湛n hu短y gia ta棚ng, la淡m ta棚ng nong 単o辰 ca湛c thuo叩c ba淡i tie叩t qua tha辰n 単o辰c cho c担 the奪 (vd Aminoside) Suy gan: th担淡i gian ba湛n hu短y gia ta棚ng 単o叩i v担湛i KS tha短i ba竪ng 単旦担淡ng gan ma辰t (v鱈 du誰 Roxithromycin)
  • 24. 5. Ca湛c tho但ng so叩 d旦担誰c l旦誰c ho誰c du淡ng 単e奪 単a湛nh gia湛 ta湛c du誰ng hay hie辰u qua短 cu短a kha湛ng sinh: Nong 単o辰 旦湛c che叩 to叩i thie奪u (Minimal Inhibitor Concentration: MIC): lieu KS can thie叩t 単e奪 旦湛c che叩 ta棚ng tr旦担短ng cu短a mo辰t do淡ng vt, 担短 lieu 単ieu tr嘆 b狸nh th旦担淡ng. Nong 単o辰 die辰t khua奪n to叩i thie奪u (Minima Bactericide Concentration: MBC ) nong 単o辰 KStha叩p nha叩t ch脱 単e奪 la誰i 0,01% vt so叩ng sau 18-24 h Ty短 le辰 Nong 単o辰 単脱nh/ nong 単o辰 旦湛c che叩 to叩i thie奪u (Cmax/MIC) Ty短 le辰 die辰n t鱈ch d旦担湛i 単旦担淡ng cong /nong 単o辰 旦湛c che叩 to叩i thie奪u (AUC/MIC): Hie辰u 旦湛ng ha辰u KS (Post Antibiotic Effect : PAE) khoa短ng th担淡i gian ke湛o da淡i tr旦担湛c khi vt hoi phu誰c va淡 pha湛t trie奪n la誰i, t旦湛c la淡 th担淡i gian ma淡 nong 単o辰 KS kho但ng co淡n cao nh旦ng va達n 旦湛c che叩 単旦担誰c vi tru淡ng.
  • 25. C S CHON LA KS 1. PHO KHANG KHUAN (SPECTRUM) Pho奪 ca湛c ta湛c nha但n nhie達m tru淡ng ma淡 KS l旦誰a誰 cho誰n co湛 the奪 ta湛c 単o辰ng le但n 単旦担誰c ( mo辰t ca湛ch t旦誰 nhie但n) 2. KHA NANG XAM NHAP CUA KS VAO MO B VIEM KS co湛 ta湛c 単o辰ng to叩t tre但n vt nh旦ng khg va淡o 単旦担誰c mo但 b嘆 vie但m ! S旦誰 xa但m nha辰p cu短a KS va淡o n担i b嘆 vie但m tu淡y thuo辰c va淡o: - 単a谷c t鱈nh cu短a KS: k鱈ch thu担湛c ph t旦短/ 単o辰 ho淡a tan trong lipid - mo但 b嘆 vie但m: co湛 ma湛u t旦担湛i to叩t/ co湛 hie辰n t旦担誰ng vie但m/ 担短 sa但u trong c担 the奪 - ca湛c va辰t the奪 la誰 trong c担 the奪: ca湛c van nha但n ta誰o, kh担湛p, shunt, 単旦担淡ng catheter can pha短i 単旦担誰c la叩y ra
  • 26. Vd Macrolides xuye但n tha叩u va淡o nhu mo但 pho奪i, phe叩 qua短n to叩t 単旦担誰c cho誰n cho ca湛c loa誰i nhie達m tru淡ng na淡y. VMN 単o淡i ho短i KS qua 単旦担誰c ha淡ng ra淡o ma湛u ma淡ng na探o de達 da淡ng nh旦 Chloramphenicol hay nho湛m Cephalosporin the叩 he辰 III. KS khue叩ch ta湛n 単e叩n n担i ra叩t kho湛 kha棚n : tuyen lie辰t tuye叩t, tuy短 x旦担ng, 単旦担淡ng da達n ma辰t b嘆 ta辿c nghe短n, mo辰t o奪 ap xe co湛 mu短
  • 27. 3.TNH TRANG KHANG THUOC Kha湛ng thuo叩c t旦誰 nhie但n Kha湛ng thuo叩c ma辿c pha短i : ta棚ng MIC - M旦湛c 単o辰 kha湛ng thuo叩c: de達 kha湛ng/ kho湛 kha湛ng (vd virus kha湛ng thuo叩c do t狸nh tra誰ng 単o辰t bie叩n) - Ty短 le辰 kha湛ng thuo叩c kha湛c nhau theo 単嘆a ph旦担ng,theo th担淡i gian 4.MC O AN TOAN CHO BN Ne但n cho誰n KS 鱈t ta湛c du誰ng phu誰, 鱈t tai bie叩n nha叩t
  • 28. CAC NGUYEN TAC S DUNG KS 1. Xa湛c 単嘆nh ch脱 単嘆nh s旦短 du誰ng KS: Kho但ng pha短i ta叩t ca短 tr旦担淡ng h担誰p So叩t la淡 pha短i du淡ng KS. (So叩t co湛 the奪 do be辰nh a湛c t鱈nh, t旦誰 mie達n, pha短n 旦湛ng d嘆 旦湛ng. M担短 ro辰ng ch脱 単嘆nh KS 担 短ca湛c c担 単嘆a 単a谷c bie辰t: ng旦担淡i gia淡, tre短 em nho短 (de達 tr担短 na谷ng khi b嘆 nhie達m tru淡ng) KS 単旦担誰c ch脱 単嘆nh khi: - Nhie達m tru淡ng ro探 ra淡ng (do vi tru淡ng/virus) co湛 t鱈nh ca湛ch khu tru湛 / lan to短a - Nhie達m tru淡ng na谷ng, die達n tie叩n nhanh a短nh h旦担短ng 単e叩n t鱈nh ma誰ng bn nh旦 NTH, VMN mu短, VNTM - Nghi ng担淡 nhie達m vi tru淡ng (tien s旦短, d嘆ch te達): co湛 xu湛c v担湛i ng旦担淡i mang mam be辰nh, co湛 単i 単e叩n vu淡ng d嘆ch be辰nh.
  • 29. 2. Ch脱 du淡ng KS sau khi la叩y be辰nh pha奪m nuo但i ca叩y: nh旦 ca叩y ma湛u, ca叩y n旦担湛c tie奪u, ca叩y DNT, phe叩t mu短 da, mu短 tai, phe叩t ho誰ngtuy淡 theo 単嘆nh h旦担湛ng la但m sa淡ng; L旦u y湛 t狸m vt th旦担淡ng, vt ye叩m kh鱈, lao hoa谷c na叩m: can mo但i tr旦担淡ng ca叩y 単a谷c hie辰u t旦担ng 旦湛ng. 3. Cho誰n KS tu淡y theo kha短 na棚ng ta湛c nha但n ga但y be辰nh: - Can pha短i du淡ng KS kha奪n tr旦担ng/ kho但ng the奪 単担誰i ch担淡 ke叩t qua短 vt ho誰c cho誰n KS tu淡y theo be辰nh ca短nh la但m sa淡ng g担誰i y湛 va淡 tuy淡 theo kinh nghie辰m cu短a bs - T狸nh tra誰ng kha湛ng thuo叩c cu短a vt kha湛c nhau tuy淡 theo th担淡i gian, tuy淡 theo t旦淡ng vu淡ng 単嘆a ph旦担ng.
  • 30. 4.T狸m hie奪u ve c担 単嘆a be辰nh nha但n: ye叩u to叩 ra叩t quan tro誰ng (lie但n quan 単e叩n chuye奪n ho湛a, lie但n quan 単e叩n ca湛c tai bie叩n do KS hoa谷c a短nh h旦担短ng 単e叩n hie辰u qua短 khi l旦誰a cho誰n KS. 4.1 C担 単嘆a suy gia短m mie達n d嘆ch t旦誰 nhie但n hay ma辿c pha短i :co湛 the奪 b嘆 nhie達m nhieu ta湛c nha但n cu淡ng lu湛c/ vi khua奪n na谷ng can KS ma誰nh, co湛 t鱈nh ca湛ch die辰t khua奪n. 4.2 C担 単嘆a suy gia短m kha短 na棚ng chuye奪n ho湛a KS: Chuye奪n ho湛a thuo叩c b嘆 tr狸 hoa短n, a短nh h旦担短ng 単e叩n nong 単o辰 thuo叩c trong huye叩t t旦担ng. - Suy tha辰n: gia短m 単o辰 lo誰c cau tha辰n, ta棚ng nong 単o辰 thuo叩c tha短i ba竪ng 単旦担淡ng tha辰n (VD Aminosides) - Suy gan: -a谷c bie辰t 担短 tre短 s担 sinh : ch旦湛c na棚ng gan tha辰n ch旦a tr旦担短ng tha淡nh, chuye奪n ho湛a thuo叩c b嘆 cha辰m tre達 so叩 lan du淡ng thuo叩c trong nga淡y th旦担淡ng 鱈t
  • 31. 4.3 C担 単嘆a be辰nh ly湛 di truyen: C担 単嘆a thie叩u men G6PD : mo辰t so叩 thuo叩c KS co湛 t鱈nh ca湛ch oxyd hoa湛 co湛 the奪 ga但y ta湛n huye叩t ca叩p, tie奪u huye叩t sa辿c to叩 nh旦 Sulfonamides, Chloramphenicol. 4.4 C担 単嘆a phu誰 n旦探 co湛 thai, cho con bu湛: Thay 単o奪i sinh ly湛 cu短a thai ky淡 (ta棚ng so叩 l旦担誰ng n旦担湛c toa淡n phan, ta棚ng the奪 t鱈ch pha但n pho叩i..) la淡m nong 単o辰 KS trong huye叩t thanh gia短m Mo辰t so叩 KS khue叩ch ta湛n qua nhau thai ga但y 単o辰c cho ba淡o thai : a/ KS s旦短 du誰ng an toa淡n lu湛c mang thai: PNC, Ce湛phalos, Macrolides (tr旦淡 Erythro estolate) b/ KS kho但ng du淡ng trong thai ky淡: Chloram, Fluoroquinolone, Erythromycine estolate, Metronidazole, Sulfonamides
  • 32. 4.5 C担 単嘆a tre短 em: D旦担誰c 単o辰ng cu短a KS ga辿n lien v担湛i m旦湛c 単o辰 tr旦担短ng tha淡nh cu短a gan, tha辰n, tre短 s担 sinh, nha叩t la淡 s担 sinh thie叩u tha湛ng, co湛 hie辰n tu誰 t鱈ch tu誰 thuo叩c, th担淡i gian ba湛n hu短y ke湛o da淡i. Co淡n mo辰t so叩 KS ga但y a短nh h旦担短ng kho但ng to叩t cho tre短 em : Chloramphenicol ga但y ho辰i ch旦湛ng xa湛m 担短 tre短 nhu短 nhi, Te湛tracycline a短nh h旦担短ng le但n men ra棚ng 担短 tre短 d旦担湛i 5-6 tuo奪i. He辰 tho叩ng mie達n d嘆ch ch旦a hoa淡n ch脱nh ne但n t狸nh tra誰ng nhie達m tru淡ng de達 lan to短a t旦淡 mo辰t o奪 nhie達m tru淡ng khu tru湛.
  • 33. 4.6 C担 単嘆a ng旦担淡i nhieu tuo奪i: Thuo叩c 単旦担誰c ha叩p thu ke湛m qua o叩ng tie但u ho湛a, 単a淡o tha短i cha辰m qua tha辰n, khue叩ch ta湛n va淡o mo但 cha辰m, gia短m ga辿n ke叩t v担湛i albumine va淡 pha短n 旦湛ng d嘆 旦湛ng cao. Ng旦担淡i gia淡 de達 b嘆 nhie達m tru淡ng, die達n tie叩n na谷ng h担n, cha辰m hoi phu誰c. Nguy c担 nhie達m tru淡ng be辰nh vie辰n ga叩p 3 lan ng旦担淡i tre短, ty短 le辰 t旦短 vong cao h担n
  • 34. CACH S DUNG KS 1.Lieu l旦担誰ng: t鱈nh theo ca但n na谷ng cu短a be辰nh nha但n, - kha湛c nhau tu淡y m旦湛c 単o辰 na谷ng nhe誰 cu短a ttra誰ng nhie達m tru淡ng. Lieu cao: trong ca湛c nhie達m tru淡ng na谷ng nh旦 nhie達m tru淡ng huye叩t, vie但m no辰i ta但m ma誰c, vie但m ma淡ng na探o, vie但m tu短y x旦担ng.. To奪ng lieu/nga淡y: chia cho so叩 lan du淡ng: so叩 lan du淡ng tu淡y thuo辰c th担淡i gian ba湛n hu短y , tu淡y theo P.A.E (hie辰u 旦湛ng ha辰u KS), tu淡y theo c担 単嘆a suy tha辰n, suy gan 2. 旦担淡ng 単旦a thuo叩c va淡o c担 the奪 : uo叩ng, TB, TM, TTM Nh tru淡ng na谷ng: TM, TTM Nh tru淡ng khu tru湛: uo叩ng
  • 35. 3. Th担淡i gian s旦短 du誰ng thuo叩c: Pha短i 単a短m ba短o th担淡i gian to叩i thie奪u cho KS pha湛t huy ta湛c du誰ng, Kho但ng ne但n thay 単o奪i KS tr旦担湛c th担淡i ha誰n quy 単嘆nh va淡 ne但n tua但n thu短 th担淡i gian du淡ng KS cho mo達i loa誰i be辰nh ly (du淡 bn he叩t so叩t) Co湛 the奪 ke湛o da淡i 担短 bn co湛 mie達n d嘆ch ke湛m (T, be辰nh gan do r旦担誰u, gia短m BC..)hoa谷 nh tru淡ng ma探n t鱈nh (VNTM, Vie但m tu短y xg) 4 .Cho誰n KS co湛 単o辰 xuye但n tha叩u cao va淡o vu淡ng nhie達m tru淡ng. Nho湛m Macrolides xuye但n tha叩u va淡o nhu mo但 pho奪i, phe叩 qua短n to叩t 単旦担誰c cho誰n cho ca湛c loa誰i nhie達m tru淡ng na淡y. Be辰nh VMN : KS qua ha淡ng ra淡o ma湛u ma淡ng na探o de達 da淡ng (C III) Mo辰t so叩 nhu mo但 ma淡 KS khue叩ch ta湛n ra叩t kho湛 kha棚n : tuyen lie辰t tuye叩t, tuy短 x旦担ng, 単旦担淡ng da達n ma辰t b嘆 ta辿c nghe短n, mo辰t o奪 ap xe co湛 mu短
  • 36. 6.Va叩n 単e pho叩i h担誰p KS: khuynh h旦担湛ng th旦担淡ng du淡ng 単担n tr嘆 lie辰u trong hau he叩t ca湛c nh tru淡ng: gia短m chi ph鱈, 鱈t t旦担ng ta湛c thuo叩c Ca湛c t狸nh huo叩ng cho phe湛p pho叩i h担誰p KS淡: Nhie達m tru淡ng na谷ng, 単e do誰a t鱈nh ma誰ng: so叩c nhie達m tru淡ng/ nh tru淡ng huye叩t: du淡誰ng KS pho奪 ro辰ng/ KS pho叩i h担誰p co湛 t鱈nh hie辰p 単ong C担 単嘆a suy gia短m mie達n d嘆ch: BC ma湛u gia短m, neutro gia短m so叩 l旦担誰ng hay ke湛m ve ch旦湛c na棚ng Do nhieu loa誰i vi khua奪n ga但y be辰nh cu淡ng lu湛c : apxe 担短 bu誰ng co湛 the奪 do ca短 gram a但m va淡 k樽 kh鱈, apxe 担短 gan co湛 the奪 do vitrg/ do amip Nga棚n ng旦淡a s旦誰 ta誰o tha淡nh ca湛c do淡ng vt kha湛ng thuo叩c: 単ieu tr嘆 lao, 単ieu tr嘆 HIV Khi pho叩i h担誰p KS, ch脱 pho叩i h担誰p khi ca湛c loa誰i KS co湛 ta湛c du誰ng hie辰p 単ong v担湛i nhau: C3 + Aminoside; 硫 lactam + 旦湛c che叩 硫 lactamase Carbenicillin+ Aminoside
  • 37. 7. Ca湛c bie辰n pha湛p ho奪 tr担誰 trong khi s旦短 du誰ng KS: Can thie辰p ngoa誰i khoa: da達n l旦u tu湛i mu短, o奪 a湛pxe, d嘆ch ma淡ng pho奪iv狸 mu短 a湛p xe se探 ca短n tr担短 s旦誰 s旦誰 khue叩ch ta湛n cu短a KS va淡o mo但 S旦短 du誰ng huye叩t thanh kha湛ng 単o辰c to叩 hay gia短i 単o辰c to叩 (ca湛c ta湛c nha但n ga但y be辰nh ba竪ng 単o辰c to叩, hoa谷c 粒 globulin mie達n d嘆ch 単o叩i v担湛i SGMD Ta棚ng c旦担淡ng dinh d旦担探ng, na但ng s旦湛c 単e kha湛ng bn
  • 38. 8. KS pho淡ng ng旦淡a: 8.1 Ph嘆ng ng畛a ti棚n ph叩t: Chie叩n l旦担誰c KS pho淡ng ng旦淡a du淡ng 担短 ngoa誰i khoa : pho淡ng ca湛c nhie達m tru淡ng ha辰u pha奪u 単o叩i v担湛i ca湛c ca mo奪 sa誰ch. KS pho淡ng ng旦淡a la淡 KS co湛 pho奪 kha湛ng khua奪n ro辰ng, ta湛c du誰ng nhanh, tie但m ngay tr旦担湛c khi pha達u thua辰t (trong th担淡i gian ga但y me但) va淡 sau khi mo奪 th狸 kho但ng nha叩t thie叩t pha短i du淡ng KS n旦探a. (Cefotaxime 1g tie但m ma誰ch tr旦担湛c khi mo奪.) 8.2 Ph嘆ng ng畛a t叩i ph叩t - Ph嘆ng ng畛a t叩i ph叩t nh tr湛ng d畛ch b叩ng 畛 ng動畛i x董 gan - Ph嘆ng ng畛a nhi畛m th畛 ph叩t do ti畉p x炭c v畛i m畉m b畛nh: N達o m担 c畉u, B畉ch h畉u ho畉c ti畉p x炭c lao 畛 ng SGMD
  • 39. 9.a湛nh gia湛 hie辰u qua短 cu短a KS: d旦誰a va淡o : La但m sa淡ng: la淡nh be辰nh, ca短i thie辰n: he叩t so叩t, he叩t da叩u nhie達m tru淡ng, he叩t ca湛c trie辰u ch旦湛ng be辰nh hoa谷c tha叩t ba誰i (tie叩p tu誰c so叩t, co淡n ca湛c trie辰u ch旦湛ng be辰nh du淡 単a探 du淡ng 単u短 nga淡y KS can thie叩t). Co湛 the奪 d旦誰a va淡o CLS ho奪 tr担誰 nh旦: BC ma湛u, CRP, procalcitonin Xe湛t nghie辰m: Ca叩y vi tru淡ng trong ca湛c be辰nh pha奪m a但m t鱈nh, Gia短m ta短i l旦担誰ng virus trong ma湛u. Kha湛ng sinh 単o cho bie叩t 単o辰 nha誰y ca短m hay 単o辰 kha湛ng thuo叩c. KS 単o 単旦担誰c la淡m ba竪ng 単坦a KS hay ba竪ng E test.
  • 42. TAI BIEN- TAC DUNG PHU Pha短n 旦湛ng phu誰 xa短y ra 担短 nhieu h狸nh th旦湛c kha湛c nhau 1.Tai bie叩n do 単o辰c t鱈nh cu短a thuo叩c: Hie辰n t旦担誰ng kho但ng ch嘆u thuo叩c ta誰i cho達: TB ga但y 単au, vie但m c担, TM ga但y vie但m t坦nh mach, huye叩t kho叩i, thuo叩c uo叩ng k鱈ch th鱈ch da誰 da淡y. KS a短nh h旦担短ng le但n ca湛c c担 quan kha湛c nhau nh旦 : - To奪n th旦担ng than kinh (SM ga但y 単ie叩c, ro叩i loa誰n tien 単狸nh, INH ga但y vie但m da但y than kinh); - Tai bie叩n ve ma湛u : Cephalosporin ga但y gia短m do淡ng BC ha誰t - Chloramphenicol ga但y suy tu短y (旦湛c che叩 ca短 3 do淡ng); - Tetracycline ga但y thoa湛i hoa湛 m担探 担短 phu誰 n旦探 co湛 thai, - INH, PZA ga但y vie但m gan - Aminoside ga但y suy tha辰n
  • 43. 2. Pha短n 旦湛ng d嘆 旦湛ng: Thuo叩c pho叩i h担誰p v担湛i protein huye叩t t旦担ng va淡 tr担短 tha淡nh kha湛ng nguye但n pha短n 旦湛ng d嘆 旦湛ng qua湛 ma達n: co湛 the奪 xa短y ra cha辰m sau mo辰t th担淡i gian du淡ng thuo叩c va淡 cu探ng co湛 the奪 na谷ng, ca叩p t鱈nh, bie奪u hie辰n ngay sau mu探i thuo叩c ch鱈ch: - Bie奪u hie辰n so叩t: th旦担淡ng xa短y ra v担湛i nho湛m lactam - Pha湛t ban, no達i me 単ay, ng旦湛a, no達i ha誰ch, 単au kh担湛p (be辰nh huye叩t thanh) - Ho辰i ch旦湛ng Stevens Johnson: vie但m da quanh ca湛c lo達 t旦誰 nhie但n hoa谷c na谷ng h担n: ho辰i ch旦湛ng Lyell - Xua叩t huye叩t d旦担湛i da, xua叩t huye叩t no辰i ta誰ng, - Na谷ng h担n nh旦 phu淡 Quinke hay so叩c pha短n ve辰. Ta叩t ca短 bn s旦短 du誰ng PNC hay Cephalosporin ne但n 単旦担誰c ho短i qua ve tien s旦短 d嘆 旦湛ng.
  • 44. 3. Loa誰n khua奪n 単旦担淡ng ruo辰t: KS 単旦担淡ng uo叩ng, va淡o he辰 tie但u ho湛a: kiem ha短m ca湛c vt so叩ng co辰ng ton (normal flora), ga但y ro叩i loa誰n ha叩p thu, bie奪u hie辰n ba竪ng tie但u cha短y ( Amoxicilline, Cefaclor) Clindamycine hay ga但y tie但u cha短y co湛 ma淡ng. Hu短y ha誰i ca湛c vi tru淡ng co辰ng ton a短nh h旦担短ng 単e叩n s旦誰 pha湛t trie奪n cu短a ca湛c vt ga但y be辰nh co湛 sa炭n trong lo淡ng ruo辰t (v鱈 du誰 pha湛t trie奪n cu短a vi tru淡ng gr a但m: E.coli, Proteus hoa谷c na叩m)
  • 45. K畉T LU畉N Cho誰n l旦誰a KS cho bn la淡 mo辰t vie辰c he叩t s旦湛c quan tro誰ng, la淡m sao 単e奪 co湛 hie辰u qua短 cao ma淡 va達n an toa淡n cho be辰nh nha但n. Nh旦探ng kie叩n th旦湛c ve KS cu短a ng旦担淡i thay thuo叩c can pha短i 単旦担誰c ch鱈nh xa湛c va淡 ne但n 単旦担誰c ca辰p nha辰t th旦担淡ng xuye但n v狸 nga淡y ca淡ng nhieu KS ra 単担淡i va淡 s旦誰 kha湛ng thuo叩c cu短a vi tru淡ng cu探ng bie叩n thie但n theo th担淡i gian.