際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Baiduthi thu truc (7)

Download as DOC, PDF
Anh m
Anh m
1 of 8
Download to read offline
S畛 Gi叩o d畛c v o t畉o t畛nh/thnh ph畛: C畉n Th董 Ph嘆ng gi叩o d畛c v o t畉o: Qu畉n Ninh Ki畛u Tr動畛ng ( THCS/ THPT): THCS Hu畛nh Th炭c Kh叩ng 畛a ch畛: 148 M畉u Th但n P.An Nghi畛p Q.Ninh Ki畛u TP C畉n Th董 i畛n tho畉i: 0710 373 2711 畛a ch畛 email: thcshuynhthuckhang@cantho.edu.vn CU畛C THI V畉N D畛NG KI畉N TH畛C LIN MN 畛 GI畉I QUY畉T CC TNH HU畛NG TH畛C TI畛N DNH CHO H畛C SINH TRUNG H畛C H畛 v t棚n h畛c sinh (ho畉c nh坦m h畛c sinh): 1) 畉ng Ng畛c Nh動 Qu畛nh Ngy sinh: 06/05/1999 2) Nguy畛n Thanh Thu Tr炭c Ngy sinh: 29/10/1999 3) Phan Th畛 C叩t T動畛ng Ngy sinh: 03/09/1998
I. T棚n t狸nh hu畛ng : Hi畛n t動畛ng h炭t thu畛c l叩 畛 h畛c sinh II. M畛c ti棚u gi畉i quy畉t t狸nh hu畛ng : II.1 - M畛i ng動畛i bi畉t 動畛c t叩c h畉i c畛a vi畛c h炭t thu畛c l叩. II.2 - Ch畛 ra m畛t s畛 gi畉i ph叩p 畛 gi炭p cho nh畛ng ng動畛i nghi畛n h炭t thu畛c l叩 b畛t h炭t thu畛c. II.3 - Th担ng qua c叩c bi h畛c gi炭p ch炭ng ta bi畉t c叩c thnh ph畉n trong thu畛c l叩 r畉t c坦 h畉i cho s畛c kh畛e con ng動畛i. II.4 - Cho ch炭ng ta bi畉t minh c畉n lm nh畛ng vi畛c g狸 v hnh 畛ng c畛a ch炭ng ta 畛 phong ng畛a vi畛c h炭t thu畛c l叩 畛 h畛c sinh v nh畛ng ng動畛i kh叩c. II.5 - Tuy棚n truy畛n cho m畛i ng動畛i kh担ng n棚n h炭t thu畛c l叩 畛 b畉o v畛 m担i tr動畛ng ch鱈nh m狸nh v m畛i ng動畛i xung quanh. II.6 - H狸nh thnh cho nh畛ng ng動畛i nghi畛n h炭t thu畛c l叩 th坦i quen kh担ng h炭t thu畛c 畛 cai nghi畛n v cho nh畛ng ng動畛i kh担ng h炭t thu畛c l叩 tr叩nh xa t畛 nan ny. II.7 - Gi炭p cho ch炭ng ta c坦 th叩i 畛 炭ng 畉n trong vi畛c h炭t thu畛c l叩. II.8 - Ngn ng畛a hi畛n t動畛ng ua 嘆i theo b畉n x畉u nghi畛n ng畉p, h炭t thu畛c 畛 h畛c sinh III. T畛ng quan v畛 c叩c nghi棚n c畛u li棚n quan 畉n vi畛c gi畉i quy畉t t狸nh hu畛ng: III.1-T畉t c畉 c叩c h畛c sinh tr動畛ng trung h畛c c董 s畛. IV. Gi畉i ph叩p gi畉i quy畉t t狸nh hu畛ng: IV.1- Tuy棚n truy畛n v v畉n 畛ng. V. Thuy畉t minh ti畉n tr狸nh gi畉i quy畉t t狸nh hu畛ng: V.1 S畛 d畛ng ki畉n th畛c m担n h坦a h畛c 畛 tuy棚n truy畛n: (bi H坦a h畛c h畛u c董- l畛p 9) Nicotin l m畛t ch畉t l畛ng nh動 畉u, h炭t 畉m v c坦 th畛 tr畛n l畉n v畛i n動畛c trong d畉ng bazo c畛a n坦.L m畛t baz董 g畛c nit董, nicotin t畉o ra c叩c mu畛i v畛i c叩c ax鱈t, th担ng th動畛ng c坦 d畉ng r畉n v h嘆a tan 動畛c trong n動畛c. Nicotin d畛 dng th畉m th畉u qua da. Nh動 c叩c s畛 li畛u v畉t l箪 th畛 hi畛n, nicotin d畉ng baz董 t動 do s畉 ch叩y 董 nhi畛t 畛 th畉p. Ph畉n l畛n nicotin b畛 ch叩y khi ng動畛i ta 畛t i畉u thu畛c l叩; tuy nhi棚n,n坦 動董c h鱈t vo 畛 畛 g但y ra c叩c hi畛u 畛ng mong mu畛n. V.2. S畛 d畛ng ki畉n th畛c m担n sinh 畛 tuy棚n truy畛n: ( bi h畛 h担 h畉p v h畛 tu畉n hon c畛a mu - l畛p 8)
Khi nicotin 動董c 動a vo c董 th畛, n坦 動畛c v畉n chuy畛n nhanh th担ng qua 動畛ng m叩u v c坦 th畛 v動畛t qua ro c畉n gi畛a m叩u v n達o. K畛 t畛 khi h鱈t vo nicotin m畉t trung b狸nh 7 gi但y 畛 ch畉y t畛i n達o. Th畛i gian b叩n ph但n r達 c畛a nicotin trong c董 th畛 vo kho畉ng 2 gi畛. L動畛ng nicotin h鱈t vo c湛ng v畛i kh坦i thu畛c l m畛t ph畉n nh畛 dung l動畛ng ch畉t ny c坦 tr棚n l叩 c畛a c但y thu畛c l叩 (h畉u h畉t ch畉t ny b畛 ch叩y h畉t khi 畛t thu畛c). L動畛ng nicotin ng畉m vo c董 th畛 th担ng qua vi畛c h炭t thu畛c ph畛 thu畛c vo nhi畛u y畉u t畛, bao g畛m ki畛u thu畛c l叩,vi畛c c坦 h鱈t kh坦i vo ph畛i hay kh担ng, v c坦 畉u l畛c hay kh担ng. Khi nhai thu畛c l叩, v畛i vi畛c 畛 thu畛c l叩 gi畛 m担i v l畛i, l動畛ng ng畉m vo c董 th畛 c坦 xu h動畛ng cao h董n nhi畛u so v畛i vi畛c h炭t thu畛c. Nicotin bi ph但n r達 trong gan b畉ng enzym cytochrome P450 (ch畛 y畉u l CYP2A6,v c滴ng c坦 CYP2B6). Cotinin l m畛t trong c叩c ch畉t ph但n h坦a nicotin ch鱈nh. V.3 T動 li畛u 動畛c d湛ng 畛 m担n c担ng d但n: ( bi: Ph嘆ng, ch畛ng t畛 n畉n x達 h畛i - l畛p 8 v bi: L箪 t動畛ng s畛ng c畛a thanh ni棚n l畛p 9) V.3.1 T畉t c畉 c叩c b畉n h畛c sinh ph畉i c坦 箪 th畛c v畛i vi畛c h炭t thu畛c l叩. V.3.2 C畉m h炭t thu畛c l叩 d動畛i b畉t c畛 m畛i h狸nh th畛c no, nghi棚m c畉m t畛 t畉p h炭t thu畛c l叩. V.3.3 H炭t thu畛c l叩 l m畛t m畛i nguy h畉i cho ch炭ng ta.
V.4 T動 li畛u 動畛c d湛ng 畛 m担n vn:( bi n d畛ch thu畛c l叩- l畛p 8) V.4.1 n d畛ch thu畛c l叩 e 畛a s畛c kh畛e v t鱈nh m畉ng loi ng動畛i c嘆n n畉ng h董n c畛a AIDS. V.4.2 H畉n r畉ng ng動畛i h炭t thu畛c l叩 kh担ng ln 湛ng ra ch畉t, kh担ng say b棚 b畉t nh動 ng動畛i u畛ng r動畛u. V.4.3 T畛 l畛 thanh thi畉u ni棚n h炭t thu畛c 畛 c叩c thnh ph畛 l畛n n動畛c ta ngang v畛i t畛 l畛 c叩c thnh ph畛 u-M畛.Ch畛 c坦 kh叩c l v畛i m畛t thanh ni棚n M畛 , 1担 la mua m畛t bao thu畛c l叩 l m畛t kho畉n ti畛n nh畛, c嘆n 畛i v畛i thi畉u ni棚n Vi畛t Nam, mu畛n c坦 15 000 畛ng mua m畛t bao 555- v狸 達 h炭t l ph畉i h炭t thu畛c sang- ch畛 c坦 m畛t c叩ch l tr畛m c畉p. Tr畛m m畛t l畉n, quen tay. T畛 i畉u thu畛c sang c畛c bia r畛i 畉n ma t炭y , con 動畛ng ph畉m ph叩p th畛c ra 達 m畛 畉u v畛i i畉u thu畛c. V.4.4 Ng動畛i l畛n h炭t thu畛c tr動畛c m畉t tr畉 em, l畉y i畉u thu畛c lm m畛t c畛 ch畛 cho bi畛u t動畛ng qu箪 tr畛ng, ch鱈nh l 達 畉y con em vo con 動畛ng ph畉m ph叩p.
V.5 T動 li畛u 動畛c l畉y 畛 th畛c t畉 h炭t thu畛c l叩 hi畛n nay: V.5.1. Th畛c tr畉ng h炭t thu畛c l叩 hi畛n nay c畛a h畛c sinh: V.5.1.1 D畉o quanh c叩c qu叩n n動畛c g畉n c叩c tr動畛ng trung h畛c, ch炭ng ta c坦 th畛 b畉t g畉p c畉nh h畛c sinh t畛m 3, t畛m 5 ph狸 ph竪o i畉u thu畛c. C叩c b畉n xem h炭t thu畛c l叩 nh動 m畛tth炭 vui, th畛 ti棚u khi畛n v担 h畉i. Nh動ng c叩c b畉n 但u bi畉t r畉ng t動董ng lai c畛a c叩c b畉n ang m畛 tn d畉n theo kh坦i thu畛c. 畛t thu畛c c滴ng ch鱈nh l 畛t s畛c kh畛e t動董ng lai c畛a c叩c b畉n. V.5.1.2 Hi畛n nay c叩c b畉n h畛c sinh r畉t r畛 dng 畛 mua m畛t bao thu畛c l叩 v狸 thu畛c l叩 xu畉t hi畛n 畛 t畉t c畉 nh畛ng qu叩n b叩n l畉 t畛 thnh th畛 畉n n担ng th担n. V.5.1.3 畛 c坦 ti畛n mua thu畛c l叩 c叩c b畉n c坦 th畛 i n tr畛m, nh畛n b畛a n s叩ng 畛 l畉y ti畛n mua thu畛c. V.5.1.4 Kh担ng ch畛 c坦 h畛c sinh nam h炭t m c嘆n c坦 c畉 h畛c sinh n畛 v狸 th畉y c叩c b畉n h炭t m狸nh c滴ng mu畛n th畛. Ph畛 n畛 hi畛n nay cung c坦 r畉t nhi畛u ng動董i h炭t thu畛c ch畛 v狸 bu畛n hay mu畛n t畉o ra cho m狸nh m畛t phong c叩ch. V.5.1.5 C叩c b畉n h畛c sinh hi畛n nay th動畛ng s畛ng trong m担i tr動畛ng h炭t thu畛c th狸 c滴ng h畛c theo ng動畛i l畛n v nghi畛n.
V.5.2 T叩c h畉i c畛a vi畛c h炭t thu畛c l叩: V.5.2.1 Da nh畛t nh畉t do thu畛c l叩 c坦 ch畛a nh畛ng ch畉t 畛c h畉i v m畛t s畛 h坦a ch畉t. Nh畛ng ch畉t g但y 畛c h畉i ny c坦 th畛 h炭t oxy vo ch畉t dinh d動畛ng c畛a c董 th畛 b畉ng c叩ch l畉y i c叩c t畉 bo kh畛e m畉nh. V.5.2.2 Th但m qu畉ng m畉t c叩c h坦a ch畉t nguy hi畛m ny s畉 畉nh h動畛ng 畉n m畉ch m叩u, ngn ngu畛n cung c畉p oxy cho da. H炭t thu畛c l叩 c滴ng t畉o thnh c叩c m畛ng d動畛i m畉t. V.5.2.3 Gi畉m kh畉 nng t畉p luy畛n: t叩c 畛ng t畛i tim, ph畛i c畛a thu畛c l叩 c坦 th畛 g但y b畉t l畛i cho b畉t k狸 tham gia ho畉t 畛ng no. V.5.2.4 C叩c v畉n 畛 v畛 sinh s畉n: ph畛 n畛 h炭t thu畛c trong m畛t th畛i gian nh畉t 畛nh s畉 kh坦 mang thai c滴ng nh動 sinh m畛t 畛a tr畉 kh畛e m畉nh v狸 c叩c ch畉t 畛c trong thu畛c s畉 lm tng nguy c董 kh坦 th畛 thai, 畛 s畉y thai hay sinh tr畉 nh畉 c但n. V.5.2.5 H狸nh thnh cho c叩c b畉n h畛c sinh m畛t th坦i quen s畉u v r畛 dng r董i vo c叩c t畛 n畉n x達 h畛i m畛t c叩ch nhanh h董n. V.5.2.6 畉nh h動畛ng 畉n vi畛c h畛c t畉p, gi畉m s畛 s叩ng t畉o nh畉y b辿n trong h畛c t畉p v c叩c ho畉t 畛ng kh叩c. V.5.2.7 Lm gi畉m s炭t kinh t畉 gia 狸nh v x達 h畛i. V.5.2.8 nhi畛m m担i tr動畛ng( kh坦i thu畛c l叩, x畉 tn thu畛c, bao thu畛c). V.5.2.9 C坦 h畉i cho s畛c kh畛e b畉n th但n v m畛i ng動畛i xung quanh. V.6 ngh挑a c畛a vi畛c gi畉i quy畉t t狸nh hu畛ng V.6.1 畛i v畛i s畛c kh畛e h畛c sinh 畛i v畛i h畛c sinh ch炭ng ta, s畛c kh畛e l m畛t v畉n 畛 quan tr畛ng. N畉u thi畉u i s畛c kh畛e th狸 ch炭ng ta kh坦 c坦 th畛 lm 動畛c nh畛ng g狸 m ch炭ng ta mu畛n. Tuy nhi棚n, m畛t vi b畉n tr畉 th動畛ng h炭t thu畛c l叩 畛 trong tr動畛ng h畛c m kh担ng 畛 箪 g狸 畉n t叩c h畉i c畛a ch炭ng. B畛 thu畛c l叩 s畉 c坦 nh畛ng t叩c d畛ng 畛i v畛i c叩c b畉n h畛c sinh: V.6.1.1 Kh担ng h炭t thu畛c l叩 hay kh担ng h鱈t ph畉i kh坦i thu畛c l叩 s畉 gi炭p c叩c b畉n h畛c sinh ph嘆ng tr畛 m畛t s畛 b畛nh v畛 動畛ng h担 h畉p nh動 ung th動 ph畉 qu畉n ph畛i,
ung th動 v嘆m h畛ng, mi畛ng, th畛c qu畉n, ung th動 ru畛t v gi炭p c叩c b畉n tr叩nh 動畛c c叩c b畛nh v畛 rng, l畛i, gi畉m s畛 l動畛ng v ch畉t l動畛ng tinh tr湛ng. V.6.1.2Gi畉m i m畛t ph畉n no c叩c 畛c h畉i t鱈ch t畛 trong c董 th畛 c叩c b畉n. V.6.1.3Khi kh担ng h炭t thu畛c l叩 hay b畛 thu畛c l叩 s畉 gi炭p cho tr鱈 n達o ph叩t tri畛n, s叩ng t畉o, c畉i thi畛n th畛 l畛c, tr鱈 nh畛. V.6.1.4B畛 thu畛c l叩 l m畛t trong nh畛ng bi畛n ph叩p gi炭p con ng動畛i c畉i thi畛n v畉 畉p c董 th畛. V.6.1.5Tng c動畛ng kh畉 nng tu畉n hon m叩u, tng s畛c kh畛e x動董ng c畛t, b畛 動畛c m畛t s畛 cn b畛nh nan y, b畛nh 湛 tai v m畛t s畛 b畛nh th動畛ng g畉p. V.6.2 畛i v畛i x達 h畛i V.6.2.1 Nh畛ng t叩c d畛ng v畛 m畉t m担i tr動畛ng (B畛 thu畛c l叩 s畉 gi畉m 動畛c hi畛n t動畛ng ch叩y r畛ng, ch叩y nh, ph叩t sinh c叩c lo畉i kh鱈 g但y hi畛u 畛ng nh k鱈nh v gi畉m 動畛c t畛i tr棚n 4.000 lo畉i h坦a ch畉t kh叩c nhau c坦 trong kh坦i thu畛c, k畛 c畉 nh畛ng lo畉i h坦a ch畉t nguy hi畛m nh動 cadnium, arsenic, N-nitrosamine v formanldehyde.) V.6.2.2 B畛 h炭t thu畛c l叩 gi炭p cho x達 h畛i gi畉m b畛t nh畛ng ng動畛i b畛 m畉c b畛nh hi畛m ngh竪o, gi炭p cho x達 h畛i vn minh h董n. V.6.2.3 Kh担ng ch畛 c坦 h畉i cho s畛c kh畛e, thu畛c l叩 c嘆n g但y ra nh畛ng t畛n th畉t l畛n v畛 kinh t畉 c畛a m畛i gia 狸nh v ton x達 h畛i. 働畛c t鱈nh, ph畉n 坦ng g坦p c畛a ngnh c担ng nghi畛p thu畛c l叩 cho ng但n s叩ch Nh n動畛c ch畛 chi畉m 1/3 s畛 ti畛n (kho畉ng 6.000 t畛 畛ng/nm) m ng動畛i d但n ti棚u vo kh坦i thu畛c. Chi ph鱈 chm s坦c y t畉 cho nh畛ng ng動畛i d但n h炭t thu畛c l叩 v vi畛c gi畉m ngy c担ng lao 畛ng c畛a h畛 l nh畛ng t畛n th畉t r畉t l畛n cho m畛t qu畛c gia c坦 nhi畛u ng動畛i nghi畛n thu畛c l叩 V.6.3 畛i v畛i gia 狸nh V.6.3.1 Gi畉m h畛a ho畉n trong gia 狸nh (th畛c t畉 ch畛ng minh nh c畛a nh畛ng ng動畛i h炭t thu畛c l叩 c坦 m畛c r畛i ro b畛 ch叩y cao g畉p 6 l畉n so v畛i nh c畛a nh畛ng ng動畛i kh担ng h炭t thu畛c) V.6.3.2 Nh畛ng ng動畛i m畉 mang thai h炭t ho畉c h鱈t ph畉i kh坦i thu畛c l叩 s畉 lm tng nguy c董 ung th動 t畛 cung, r畛i lo畉n kinh nguy畛t, ung th動 v炭, d畛 d畉ng thai nhi, gi畉m ti畉t s畛a, nguy c董 sinh con b畛 thi畉u c但n s畉 cao g畉p 2 l畉n so v畛i ng動畛i kh担ng h炭t thu畛c. V.6.3.3 C叩c gia 狸nh c坦 ng動畛i h炭t thu畛c l叩 th動畛ng c坦 nguy c董 c畉 gia 狸nh m畉c b畛nh ung th動, con sinh ra c坦 kh畉 nng b畛 d畛 d畉ng. Lm gi畉m kh畉 nng v担 sinh. D湛 l n 担ng hay n b n畉u nghi畛n thu畛c s畉 畉nh h動畛ng tr畛c ti畉p 畉n kh畉 nng sinh con. 畛 n 担ng lm tng b畛nh suy gi畉m c動董ng c畛ng, suy gi畉m s畛 l動畛ng tinh tr湛ng. 畛 ph畛 n畛 lm gi畉m kh畉 nng r畛ng tr畛ng v th畛 thai.N畉u nh畛ng ai c嘆n trong giai o畉n sinh 畉 th狸 n棚n b畛 thu畛c cng s畛m cng t畛t, b畛i n坦 kh担ng ch畛 c坦 l畛i cho ng動畛i trong cu畛c m c嘆n c坦 t叩c d畛ng c畉 cho 畛a tr畉 trong t動董ng lai.
V.6.4 th畛c c畛a h畛c sinh V.6.4.1 C叩c b畉n h畛c sinh c畉n 箪 th畛c 動畛c nh畛ng vi畛c m狸nh ang lm. C叩c b畉n c畉n t畛 hi畛u kh担ng n棚n h炭t thu畛c l叩. V.6.4.2 C叩c b畉n h畛c sinh c坦 th畛 tuy棚n truy畛n cho ng動畛i kh叩c t叩c h畉i c畛a vi畛c h炭t thu畛c l叩 v t叩c d畛ng c畛a vi畛c t畛 b畛 thu畛c l叩.

More Related Content

Baiduthi thu truc (7)

  • 1. S畛 Gi叩o d畛c v o t畉o t畛nh/thnh ph畛: C畉n Th董 Ph嘆ng gi叩o d畛c v o t畉o: Qu畉n Ninh Ki畛u Tr動畛ng ( THCS/ THPT): THCS Hu畛nh Th炭c Kh叩ng 畛a ch畛: 148 M畉u Th但n P.An Nghi畛p Q.Ninh Ki畛u TP C畉n Th董 i畛n tho畉i: 0710 373 2711 畛a ch畛 email: thcshuynhthuckhang@cantho.edu.vn CU畛C THI V畉N D畛NG KI畉N TH畛C LIN MN 畛 GI畉I QUY畉T CC TNH HU畛NG TH畛C TI畛N DNH CHO H畛C SINH TRUNG H畛C H畛 v t棚n h畛c sinh (ho畉c nh坦m h畛c sinh): 1) 畉ng Ng畛c Nh動 Qu畛nh Ngy sinh: 06/05/1999 2) Nguy畛n Thanh Thu Tr炭c Ngy sinh: 29/10/1999 3) Phan Th畛 C叩t T動畛ng Ngy sinh: 03/09/1998
  • 2. I. T棚n t狸nh hu畛ng : Hi畛n t動畛ng h炭t thu畛c l叩 畛 h畛c sinh II. M畛c ti棚u gi畉i quy畉t t狸nh hu畛ng : II.1 - M畛i ng動畛i bi畉t 動畛c t叩c h畉i c畛a vi畛c h炭t thu畛c l叩. II.2 - Ch畛 ra m畛t s畛 gi畉i ph叩p 畛 gi炭p cho nh畛ng ng動畛i nghi畛n h炭t thu畛c l叩 b畛t h炭t thu畛c. II.3 - Th担ng qua c叩c bi h畛c gi炭p ch炭ng ta bi畉t c叩c thnh ph畉n trong thu畛c l叩 r畉t c坦 h畉i cho s畛c kh畛e con ng動畛i. II.4 - Cho ch炭ng ta bi畉t minh c畉n lm nh畛ng vi畛c g狸 v hnh 畛ng c畛a ch炭ng ta 畛 phong ng畛a vi畛c h炭t thu畛c l叩 畛 h畛c sinh v nh畛ng ng動畛i kh叩c. II.5 - Tuy棚n truy畛n cho m畛i ng動畛i kh担ng n棚n h炭t thu畛c l叩 畛 b畉o v畛 m担i tr動畛ng ch鱈nh m狸nh v m畛i ng動畛i xung quanh. II.6 - H狸nh thnh cho nh畛ng ng動畛i nghi畛n h炭t thu畛c l叩 th坦i quen kh担ng h炭t thu畛c 畛 cai nghi畛n v cho nh畛ng ng動畛i kh担ng h炭t thu畛c l叩 tr叩nh xa t畛 nan ny. II.7 - Gi炭p cho ch炭ng ta c坦 th叩i 畛 炭ng 畉n trong vi畛c h炭t thu畛c l叩. II.8 - Ngn ng畛a hi畛n t動畛ng ua 嘆i theo b畉n x畉u nghi畛n ng畉p, h炭t thu畛c 畛 h畛c sinh III. T畛ng quan v畛 c叩c nghi棚n c畛u li棚n quan 畉n vi畛c gi畉i quy畉t t狸nh hu畛ng: III.1-T畉t c畉 c叩c h畛c sinh tr動畛ng trung h畛c c董 s畛. IV. Gi畉i ph叩p gi畉i quy畉t t狸nh hu畛ng: IV.1- Tuy棚n truy畛n v v畉n 畛ng. V. Thuy畉t minh ti畉n tr狸nh gi畉i quy畉t t狸nh hu畛ng: V.1 S畛 d畛ng ki畉n th畛c m担n h坦a h畛c 畛 tuy棚n truy畛n: (bi H坦a h畛c h畛u c董- l畛p 9) Nicotin l m畛t ch畉t l畛ng nh動 畉u, h炭t 畉m v c坦 th畛 tr畛n l畉n v畛i n動畛c trong d畉ng bazo c畛a n坦.L m畛t baz董 g畛c nit董, nicotin t畉o ra c叩c mu畛i v畛i c叩c ax鱈t, th担ng th動畛ng c坦 d畉ng r畉n v h嘆a tan 動畛c trong n動畛c. Nicotin d畛 dng th畉m th畉u qua da. Nh動 c叩c s畛 li畛u v畉t l箪 th畛 hi畛n, nicotin d畉ng baz董 t動 do s畉 ch叩y 董 nhi畛t 畛 th畉p. Ph畉n l畛n nicotin b畛 ch叩y khi ng動畛i ta 畛t i畉u thu畛c l叩; tuy nhi棚n,n坦 動董c h鱈t vo 畛 畛 g但y ra c叩c hi畛u 畛ng mong mu畛n. V.2. S畛 d畛ng ki畉n th畛c m担n sinh 畛 tuy棚n truy畛n: ( bi h畛 h担 h畉p v h畛 tu畉n hon c畛a mu - l畛p 8)
  • 3. Khi nicotin 動董c 動a vo c董 th畛, n坦 動畛c v畉n chuy畛n nhanh th担ng qua 動畛ng m叩u v c坦 th畛 v動畛t qua ro c畉n gi畛a m叩u v n達o. K畛 t畛 khi h鱈t vo nicotin m畉t trung b狸nh 7 gi但y 畛 ch畉y t畛i n達o. Th畛i gian b叩n ph但n r達 c畛a nicotin trong c董 th畛 vo kho畉ng 2 gi畛. L動畛ng nicotin h鱈t vo c湛ng v畛i kh坦i thu畛c l m畛t ph畉n nh畛 dung l動畛ng ch畉t ny c坦 tr棚n l叩 c畛a c但y thu畛c l叩 (h畉u h畉t ch畉t ny b畛 ch叩y h畉t khi 畛t thu畛c). L動畛ng nicotin ng畉m vo c董 th畛 th担ng qua vi畛c h炭t thu畛c ph畛 thu畛c vo nhi畛u y畉u t畛, bao g畛m ki畛u thu畛c l叩,vi畛c c坦 h鱈t kh坦i vo ph畛i hay kh担ng, v c坦 畉u l畛c hay kh担ng. Khi nhai thu畛c l叩, v畛i vi畛c 畛 thu畛c l叩 gi畛 m担i v l畛i, l動畛ng ng畉m vo c董 th畛 c坦 xu h動畛ng cao h董n nhi畛u so v畛i vi畛c h炭t thu畛c. Nicotin bi ph但n r達 trong gan b畉ng enzym cytochrome P450 (ch畛 y畉u l CYP2A6,v c滴ng c坦 CYP2B6). Cotinin l m畛t trong c叩c ch畉t ph但n h坦a nicotin ch鱈nh. V.3 T動 li畛u 動畛c d湛ng 畛 m担n c担ng d但n: ( bi: Ph嘆ng, ch畛ng t畛 n畉n x達 h畛i - l畛p 8 v bi: L箪 t動畛ng s畛ng c畛a thanh ni棚n l畛p 9) V.3.1 T畉t c畉 c叩c b畉n h畛c sinh ph畉i c坦 箪 th畛c v畛i vi畛c h炭t thu畛c l叩. V.3.2 C畉m h炭t thu畛c l叩 d動畛i b畉t c畛 m畛i h狸nh th畛c no, nghi棚m c畉m t畛 t畉p h炭t thu畛c l叩. V.3.3 H炭t thu畛c l叩 l m畛t m畛i nguy h畉i cho ch炭ng ta.
  • 4. V.4 T動 li畛u 動畛c d湛ng 畛 m担n vn:( bi n d畛ch thu畛c l叩- l畛p 8) V.4.1 n d畛ch thu畛c l叩 e 畛a s畛c kh畛e v t鱈nh m畉ng loi ng動畛i c嘆n n畉ng h董n c畛a AIDS. V.4.2 H畉n r畉ng ng動畛i h炭t thu畛c l叩 kh担ng ln 湛ng ra ch畉t, kh担ng say b棚 b畉t nh動 ng動畛i u畛ng r動畛u. V.4.3 T畛 l畛 thanh thi畉u ni棚n h炭t thu畛c 畛 c叩c thnh ph畛 l畛n n動畛c ta ngang v畛i t畛 l畛 c叩c thnh ph畛 u-M畛.Ch畛 c坦 kh叩c l v畛i m畛t thanh ni棚n M畛 , 1担 la mua m畛t bao thu畛c l叩 l m畛t kho畉n ti畛n nh畛, c嘆n 畛i v畛i thi畉u ni棚n Vi畛t Nam, mu畛n c坦 15 000 畛ng mua m畛t bao 555- v狸 達 h炭t l ph畉i h炭t thu畛c sang- ch畛 c坦 m畛t c叩ch l tr畛m c畉p. Tr畛m m畛t l畉n, quen tay. T畛 i畉u thu畛c sang c畛c bia r畛i 畉n ma t炭y , con 動畛ng ph畉m ph叩p th畛c ra 達 m畛 畉u v畛i i畉u thu畛c. V.4.4 Ng動畛i l畛n h炭t thu畛c tr動畛c m畉t tr畉 em, l畉y i畉u thu畛c lm m畛t c畛 ch畛 cho bi畛u t動畛ng qu箪 tr畛ng, ch鱈nh l 達 畉y con em vo con 動畛ng ph畉m ph叩p.
  • 5. V.5 T動 li畛u 動畛c l畉y 畛 th畛c t畉 h炭t thu畛c l叩 hi畛n nay: V.5.1. Th畛c tr畉ng h炭t thu畛c l叩 hi畛n nay c畛a h畛c sinh: V.5.1.1 D畉o quanh c叩c qu叩n n動畛c g畉n c叩c tr動畛ng trung h畛c, ch炭ng ta c坦 th畛 b畉t g畉p c畉nh h畛c sinh t畛m 3, t畛m 5 ph狸 ph竪o i畉u thu畛c. C叩c b畉n xem h炭t thu畛c l叩 nh動 m畛tth炭 vui, th畛 ti棚u khi畛n v担 h畉i. Nh動ng c叩c b畉n 但u bi畉t r畉ng t動董ng lai c畛a c叩c b畉n ang m畛 tn d畉n theo kh坦i thu畛c. 畛t thu畛c c滴ng ch鱈nh l 畛t s畛c kh畛e t動董ng lai c畛a c叩c b畉n. V.5.1.2 Hi畛n nay c叩c b畉n h畛c sinh r畉t r畛 dng 畛 mua m畛t bao thu畛c l叩 v狸 thu畛c l叩 xu畉t hi畛n 畛 t畉t c畉 nh畛ng qu叩n b叩n l畉 t畛 thnh th畛 畉n n担ng th担n. V.5.1.3 畛 c坦 ti畛n mua thu畛c l叩 c叩c b畉n c坦 th畛 i n tr畛m, nh畛n b畛a n s叩ng 畛 l畉y ti畛n mua thu畛c. V.5.1.4 Kh担ng ch畛 c坦 h畛c sinh nam h炭t m c嘆n c坦 c畉 h畛c sinh n畛 v狸 th畉y c叩c b畉n h炭t m狸nh c滴ng mu畛n th畛. Ph畛 n畛 hi畛n nay cung c坦 r畉t nhi畛u ng動董i h炭t thu畛c ch畛 v狸 bu畛n hay mu畛n t畉o ra cho m狸nh m畛t phong c叩ch. V.5.1.5 C叩c b畉n h畛c sinh hi畛n nay th動畛ng s畛ng trong m担i tr動畛ng h炭t thu畛c th狸 c滴ng h畛c theo ng動畛i l畛n v nghi畛n.
  • 6. V.5.2 T叩c h畉i c畛a vi畛c h炭t thu畛c l叩: V.5.2.1 Da nh畛t nh畉t do thu畛c l叩 c坦 ch畛a nh畛ng ch畉t 畛c h畉i v m畛t s畛 h坦a ch畉t. Nh畛ng ch畉t g但y 畛c h畉i ny c坦 th畛 h炭t oxy vo ch畉t dinh d動畛ng c畛a c董 th畛 b畉ng c叩ch l畉y i c叩c t畉 bo kh畛e m畉nh. V.5.2.2 Th但m qu畉ng m畉t c叩c h坦a ch畉t nguy hi畛m ny s畉 畉nh h動畛ng 畉n m畉ch m叩u, ngn ngu畛n cung c畉p oxy cho da. H炭t thu畛c l叩 c滴ng t畉o thnh c叩c m畛ng d動畛i m畉t. V.5.2.3 Gi畉m kh畉 nng t畉p luy畛n: t叩c 畛ng t畛i tim, ph畛i c畛a thu畛c l叩 c坦 th畛 g但y b畉t l畛i cho b畉t k狸 tham gia ho畉t 畛ng no. V.5.2.4 C叩c v畉n 畛 v畛 sinh s畉n: ph畛 n畛 h炭t thu畛c trong m畛t th畛i gian nh畉t 畛nh s畉 kh坦 mang thai c滴ng nh動 sinh m畛t 畛a tr畉 kh畛e m畉nh v狸 c叩c ch畉t 畛c trong thu畛c s畉 lm tng nguy c董 kh坦 th畛 thai, 畛 s畉y thai hay sinh tr畉 nh畉 c但n. V.5.2.5 H狸nh thnh cho c叩c b畉n h畛c sinh m畛t th坦i quen s畉u v r畛 dng r董i vo c叩c t畛 n畉n x達 h畛i m畛t c叩ch nhanh h董n. V.5.2.6 畉nh h動畛ng 畉n vi畛c h畛c t畉p, gi畉m s畛 s叩ng t畉o nh畉y b辿n trong h畛c t畉p v c叩c ho畉t 畛ng kh叩c. V.5.2.7 Lm gi畉m s炭t kinh t畉 gia 狸nh v x達 h畛i. V.5.2.8 nhi畛m m担i tr動畛ng( kh坦i thu畛c l叩, x畉 tn thu畛c, bao thu畛c). V.5.2.9 C坦 h畉i cho s畛c kh畛e b畉n th但n v m畛i ng動畛i xung quanh. V.6 ngh挑a c畛a vi畛c gi畉i quy畉t t狸nh hu畛ng V.6.1 畛i v畛i s畛c kh畛e h畛c sinh 畛i v畛i h畛c sinh ch炭ng ta, s畛c kh畛e l m畛t v畉n 畛 quan tr畛ng. N畉u thi畉u i s畛c kh畛e th狸 ch炭ng ta kh坦 c坦 th畛 lm 動畛c nh畛ng g狸 m ch炭ng ta mu畛n. Tuy nhi棚n, m畛t vi b畉n tr畉 th動畛ng h炭t thu畛c l叩 畛 trong tr動畛ng h畛c m kh担ng 畛 箪 g狸 畉n t叩c h畉i c畛a ch炭ng. B畛 thu畛c l叩 s畉 c坦 nh畛ng t叩c d畛ng 畛i v畛i c叩c b畉n h畛c sinh: V.6.1.1 Kh担ng h炭t thu畛c l叩 hay kh担ng h鱈t ph畉i kh坦i thu畛c l叩 s畉 gi炭p c叩c b畉n h畛c sinh ph嘆ng tr畛 m畛t s畛 b畛nh v畛 動畛ng h担 h畉p nh動 ung th動 ph畉 qu畉n ph畛i,
  • 7. ung th動 v嘆m h畛ng, mi畛ng, th畛c qu畉n, ung th動 ru畛t v gi炭p c叩c b畉n tr叩nh 動畛c c叩c b畛nh v畛 rng, l畛i, gi畉m s畛 l動畛ng v ch畉t l動畛ng tinh tr湛ng. V.6.1.2Gi畉m i m畛t ph畉n no c叩c 畛c h畉i t鱈ch t畛 trong c董 th畛 c叩c b畉n. V.6.1.3Khi kh担ng h炭t thu畛c l叩 hay b畛 thu畛c l叩 s畉 gi炭p cho tr鱈 n達o ph叩t tri畛n, s叩ng t畉o, c畉i thi畛n th畛 l畛c, tr鱈 nh畛. V.6.1.4B畛 thu畛c l叩 l m畛t trong nh畛ng bi畛n ph叩p gi炭p con ng動畛i c畉i thi畛n v畉 畉p c董 th畛. V.6.1.5Tng c動畛ng kh畉 nng tu畉n hon m叩u, tng s畛c kh畛e x動董ng c畛t, b畛 動畛c m畛t s畛 cn b畛nh nan y, b畛nh 湛 tai v m畛t s畛 b畛nh th動畛ng g畉p. V.6.2 畛i v畛i x達 h畛i V.6.2.1 Nh畛ng t叩c d畛ng v畛 m畉t m担i tr動畛ng (B畛 thu畛c l叩 s畉 gi畉m 動畛c hi畛n t動畛ng ch叩y r畛ng, ch叩y nh, ph叩t sinh c叩c lo畉i kh鱈 g但y hi畛u 畛ng nh k鱈nh v gi畉m 動畛c t畛i tr棚n 4.000 lo畉i h坦a ch畉t kh叩c nhau c坦 trong kh坦i thu畛c, k畛 c畉 nh畛ng lo畉i h坦a ch畉t nguy hi畛m nh動 cadnium, arsenic, N-nitrosamine v formanldehyde.) V.6.2.2 B畛 h炭t thu畛c l叩 gi炭p cho x達 h畛i gi畉m b畛t nh畛ng ng動畛i b畛 m畉c b畛nh hi畛m ngh竪o, gi炭p cho x達 h畛i vn minh h董n. V.6.2.3 Kh担ng ch畛 c坦 h畉i cho s畛c kh畛e, thu畛c l叩 c嘆n g但y ra nh畛ng t畛n th畉t l畛n v畛 kinh t畉 c畛a m畛i gia 狸nh v ton x達 h畛i. 働畛c t鱈nh, ph畉n 坦ng g坦p c畛a ngnh c担ng nghi畛p thu畛c l叩 cho ng但n s叩ch Nh n動畛c ch畛 chi畉m 1/3 s畛 ti畛n (kho畉ng 6.000 t畛 畛ng/nm) m ng動畛i d但n ti棚u vo kh坦i thu畛c. Chi ph鱈 chm s坦c y t畉 cho nh畛ng ng動畛i d但n h炭t thu畛c l叩 v vi畛c gi畉m ngy c担ng lao 畛ng c畛a h畛 l nh畛ng t畛n th畉t r畉t l畛n cho m畛t qu畛c gia c坦 nhi畛u ng動畛i nghi畛n thu畛c l叩 V.6.3 畛i v畛i gia 狸nh V.6.3.1 Gi畉m h畛a ho畉n trong gia 狸nh (th畛c t畉 ch畛ng minh nh c畛a nh畛ng ng動畛i h炭t thu畛c l叩 c坦 m畛c r畛i ro b畛 ch叩y cao g畉p 6 l畉n so v畛i nh c畛a nh畛ng ng動畛i kh担ng h炭t thu畛c) V.6.3.2 Nh畛ng ng動畛i m畉 mang thai h炭t ho畉c h鱈t ph畉i kh坦i thu畛c l叩 s畉 lm tng nguy c董 ung th動 t畛 cung, r畛i lo畉n kinh nguy畛t, ung th動 v炭, d畛 d畉ng thai nhi, gi畉m ti畉t s畛a, nguy c董 sinh con b畛 thi畉u c但n s畉 cao g畉p 2 l畉n so v畛i ng動畛i kh担ng h炭t thu畛c. V.6.3.3 C叩c gia 狸nh c坦 ng動畛i h炭t thu畛c l叩 th動畛ng c坦 nguy c董 c畉 gia 狸nh m畉c b畛nh ung th動, con sinh ra c坦 kh畉 nng b畛 d畛 d畉ng. Lm gi畉m kh畉 nng v担 sinh. D湛 l n 担ng hay n b n畉u nghi畛n thu畛c s畉 畉nh h動畛ng tr畛c ti畉p 畉n kh畉 nng sinh con. 畛 n 担ng lm tng b畛nh suy gi畉m c動董ng c畛ng, suy gi畉m s畛 l動畛ng tinh tr湛ng. 畛 ph畛 n畛 lm gi畉m kh畉 nng r畛ng tr畛ng v th畛 thai.N畉u nh畛ng ai c嘆n trong giai o畉n sinh 畉 th狸 n棚n b畛 thu畛c cng s畛m cng t畛t, b畛i n坦 kh担ng ch畛 c坦 l畛i cho ng動畛i trong cu畛c m c嘆n c坦 t叩c d畛ng c畉 cho 畛a tr畉 trong t動董ng lai.
  • 8. V.6.4 th畛c c畛a h畛c sinh V.6.4.1 C叩c b畉n h畛c sinh c畉n 箪 th畛c 動畛c nh畛ng vi畛c m狸nh ang lm. C叩c b畉n c畉n t畛 hi畛u kh担ng n棚n h炭t thu畛c l叩. V.6.4.2 C叩c b畉n h畛c sinh c坦 th畛 tuy棚n truy畛n cho ng動畛i kh叩c t叩c h畉i c畛a vi畛c h炭t thu畛c l叩 v t叩c d畛ng c畛a vi畛c t畛 b畛 thu畛c l叩.