狠狠撸

www. muammergultekin .com facebook.com/ MarMarGelisimAkademisi

Balinalar hakk?nda daha detayl? bilgiye, ‘’ K?pekbal??? ve Balinalar ‘’ isimli kitab?m?zdan ula?abilirsiniz.. ?steyen herkese ?cretsiz e-Kitab? Mail atabilirim.. Muammer G?LTEKiN [email_address]

??erik 1. Balinalar?n Evrimi 1.1 ?lk Atalar? 1.2 ?lk Memeli Deniz Hayvanlar?: Pakicedits – Indohyus 1.3 Ambulocetids ve remingtonocetids 1.4 Protocetids 1.5 Basilosaurids ve dorudontids: deniz memelileri 1.6 ?lk ?a?lar Ses Yank? Sistemi 1.7 ?lk Di?siz Balinalar 1.8 ?lk Yunusbal?klar? 1.9 ?skeletsel Evrim

Balinalar?n S?n?fland?r?lmas? ve ?zellikleri 2.1 Memeli do?as? 2.2 Solunumu / Soluk alma ve verme 2.3 G?rme, ??itme ve Ekolokasyonu 2.4 Taksonomik S?n?fland?rma 2.4.1 Di?siz balinalar (Mysticeti) alt tak?m? a. Ger?ek balinagiller (Balaenidae) b. Oluklu balinagiller (Balaenopteridae) c. Eschrichtiidae familyas?: Boz balina d. Neobalaenidae familyas?: Kü?ük ger?ek balina

3. Balinalar hakk?nda farkl? Bilgiler ve Do?ada ki di?er Balina ?e?itleri 2.4.2 Di?li balinalar (Odontoceti) alt tak?m? A. Yunusgiller (Delphinidae) : Okyanus yunuslar? B. Beyaz balinagiller (Monodontidae): Deniz gergedan? ve Beyaz balina C. Musurgiller (Phocoenidae) D. ?sperme?et balinas?giller (Physeteridae) E. Cüce isperme?et balinas?giller (Kogiidae) F. Gagal? balinagiller (Ziphiidae) G. Nehir yunuslar? üst familyas? (Platanistoidea) G1. Iniidae familyas? G2. Lipotidae familyas? G3. Platanistidae familyas? G4. Pontoporiidae familyas?

BAL?NALARIN EVR?M? Memeli deniz hayvanlar? ( balinalar, yunuslar ve domuz bal?klar?) kara memelilerinin neslinden olan deniz memelileridir. Onlar?n kara k?kenli olduklar?n?n g?stergeleri; Yüzeyden nefes alma ihtiya?lar?, Kara memelilerinin bacaklar?na benzeyen yüzge? kemikleri, Memelinin omurgalar?n?n dikey hareketleri, bir bal???n yatay hareketinden daha karakteristik olmas?d?r.

Nitekim ilk olarak 1978’de Paul Gingerich ve ekibi taraf?ndan yakla??k 52 milyon y?l ?ncesinde ya?am?? olan Pakicetus fosili bulundu ve modern balinalar?n erken atas? olarak tan?mland?. Pakicetidler aslen kara memelileri olmalar?na kar??n, kulak ve duymayla ilgili bir?ok ?zelle?meleri balinalar ve yunuslarla akraba olduklar?n? a??k?a g?steriyordu. 1994’te ise Pakicetus ile ayn? b?lgede ancak 120 metre daha yukar?daki sedimentlerde bir ba?ka balina atas? ve ge?i? formu olan “yüzen yürüyen balina” Ambulocetus natans bulundu. Ambulocetus’un bir sucul memeli oldu?u ortadayd? ancak ayn? zamanda i?levsel bacaklara ve hala karada yürümesine izin verecek bir iskelet yap?s?na da sahipti.

?lk Atalar? Genetik evrim ?emas? ? Artiodactylamorpha ?i?erisinde, deniz memelisinin olu?umunu g?stermektedir.?Charles Darwin’ in Türlerin K?keni (On the Origin of Species)?, isimli kitab?nda balinalar?n ay?lar?n soyundan geldi?ini ?neri sürmü?tü. Ancak, ?ki y?l i?inde , teoriyi kitab?n?n gelecek bask?lar?ndan geri ?ekti. Memeli deniz hayvan evriminin geleneksel teorisi, balinalar?n,? artiodactyls ’in bir karde? grubu olan ve t?rnaklar? ile kurtlara olduk?a benzeyen? mesonychids [soyu tükenmi? bir? carnivorous ? ungulates (toynakl? hayvanlar)] ile ili?kili olmas?yd?.

Bu hayvanlar?n balinalar?nkine benzeyen tuhaf ü? k??eli di?leri vard?. Bu sebeple, bilim adamlar? uzun süre balinalar?n bir mesonychidin bedeninden evrim ge?irdi?ine inanm??lard? ancak son moleküler filojenik verilerde balinalar?n artiodactyller ile daha yak?ndan ili?kili oldu?unu ?ne sürdüler, ?zelliklede hippopotamusla. Memeli deniz hayvanlar? ve artiodactylleri birle?tiren bir clade i?in gü?lü kan?t, ? Cetartiodactyla ?giri? sürecinde ek olarak tart???ld?.. ? Ancak;? suayg?rlar?n?n? anthracothere ?atalar?, balinalar?n ilk atalar? olarak bilinen Pakicetus? milyonlarca y?l sonraya kadar fosil kay?tlar?nda g?rünmedi.?Ke?if sonucu moleküler veri, Pakicetusun en eski ilk balina oldu?unu kan?tlar. Pakicetusun iskeletleri, balinalar?n direkt olarak mesonychidslerin bedeninden türemedi?ini g?sterir.?Mesonychidsler , artiodactyl ailesinden ayr?ld?ktan sonra, artiodactylin su almaya ba?layan halidir. Ba?ka bir deyi?le, ilk balinalar yeni artiodactylsler kayboldu?undan beri, mesonychid atalar?n?n hallerini koruyan ilk artiodactylslerdi ( ü? k??eli di?ler gibi).

1978’de Paul Gingerich ve ekibi taraf?ndan yakla??k 52 milyon y?l ?ncesinde ya?am?? olan Pakicetus fosili bulundu ve modern balinalar?n erken atas? olarak tan?mland?. Pakicetidler aslen kara memelileri olmalar?na kar??n, kulak ve duymayla ilgili bir?ok ?zelle?meleri balinalar ve yunuslarla akraba olduklar?n? a??k?a g?steriyordu.

1994’te ise Pakicetus ile ayn? b?lgede ancak 120 metre daha yukar?daki sedimentlerde bir ba?ka balina atas? ve ge?i? formu olan “yüzen yürüyen balina” Ambulocetus natans bulundu. Ambulocetus’un bir sucul memeli oldu?u ortadayd? ancak ayn? zamanda i?levsel bacaklara ve hala karada yürümesine izin verecek bir iskelet yap?s?na da sahipti. Omurgas?n?n anatomisinden a??k?a anla??labilece?i üzere, bugünkü balinalar ve yunuslar gibi omurgas?n? yukar?-a?a?? (bal?klar gibi sa?a-sola de?il) hareket ettirerek yüzüyordu.

Pakiceditler ilk balinalar olarak s?n?fland?r?lm?? toynakl? memelilerdir. Onlar 53 milyon y?l ?nce ilk? Eosen’de ( ü?üncü zaman arazisinin en eski tabakas?) ya?ad?lar.? Onlar,? Mesonychidslerden farkl? olmayan toynakl? ayaklar? ve uzun, kal?n kuyruklar? ile k?pekler gibi g?rünüyorlard?. Onlar kulaklar?ndan balinalara ba?lanm??lard?. ??itsel kabarc?klar?n yap?s? yaln?zca ectotympanic kemi?inden meydana gelmi?tir. Pakicetus un kulak b?lgesinin ?ekli yüksek derecede ola?and??? ve yaln?zca balinalar?n kafatas?n? an?msat?r. 1.2 Cetacea’lar?n ilk atalar? :?Pakicetids ya da?Indohyus !?

G?rsel: ? Pakicetus ’un canland?rmas?

Thewissen ayn? kulak yap?s?n? kü?ük bir geyi?e benzeyen canl?n?n fosillerinde bulmu?tu. Indohyus 48 milyon y?l ?nce Ka?mir’de ya?am?? kü?ük bir geyi?e benzeyen canl?d?r. O artiodactyl’lerin? Raoellidae ailesine aittir ve memeli deniz hayvanlar?na en yak?n karde? grup oldu?una inan?l?r.? [1] ? Yakla??k olarak bir rakun veya ev kedisi büyüklü?ündeki bu yarat?k balinalar?n baz? ?zelliklerine, di?er hi?bir türde bulunmayan ve memeli deniz hayvanlar?n?n karakteristik tan?s?na,? ?zellikle involkrum ’ a sahiptir. (?nvolkrum: ?rtücü tabaka; nekroze olmu? bir kemi?in sekestrumunu saran zar ya da k?l?f.)

G?rsel: ? Indohyus ’un canland?rmas?

Pakicetidler bazen ?n ?a? balinalar? olarak s?n?fland?r?lan toynakl? memelilerdir. Yakla??k 53 milyon y?l ?nce ilk Eocene de ya?am??lard?r. Mesonchidlere de?il de toynakl? uzun ve kal?n t?rnakl? k?peklere benzerler. Onlar ses alma yerine sahip yaln?zca ekomptatik kemikten olan kulaklar?yla balinalara benzerler. Pakicetuslardaki kulak ?ekli ?ok s?ra d???d?r ve balinalar?n kafatas?n? and?r?r. Bu ?zellik yaln?zca deniz memelisi tan?s?d?r ve ba?ka hi?bir türde bulunmaz. ?lk ?nceleri Pakicetuslar?n kulaklar?n?n su alt? i?in uzmanla?t?? dü?ünüldü fakat sonra kulaklar?n asl?nda karada daha iyi bir geli?mi?li?e sahip oldu?u anla??ld? ve e?er bu hayvanlar?n balinalarla bi ilgisi olsayd?? bu geli?me ge? bir geli?me olmal? diye dü?ünüldü. to Thewissen’e g?re Pakicetus’un di?leri balina fosillerinin di?lerini and?r?r,k?pek di?i gibi olan di?ler i?te bunlar günümüz modern manadaki balinalarla daha ?ok ili?kilidir. 1.2 Pakicetidler

G?rsel: ? Pakicetus ?ve? Ambulocetus iskeletleri

3 metrelik memeli bir timsaha benzeyen Ambulocetidler Pakistandaki yeni bir ke?ifte ??km??t?r. Bu hayvanlar a??k?a deniz hayvan?d?r ?ünkü ayaklar? su samuru,fok ve balinalar gibi suyu arkaya do?ru dalgaland?r?r. Bir de bunlar?n timsahlar gibi habersiz olan k?y?lardaki avlar?n? kapmak i?in gizlenerek avland?klar? tespit edilmi?tir. Remingtonocetidler ki Ambulocetidlerin daha kü?ük akrabalar?d?r bunlar?n daha kü?ük burunlar? vard?r ve sualt? ya?am?na daha iyi uyum sa?lam??lard?r. Onlar?nda modern su samurlar? gibi ya?ad?klar? ve avlar?n? gizlenerek elde ettikleri tespit edilmi?tir. Her ikisinde de burun delikleri burun ucundad?r ayn? kara memelilerinde oldu?u gibi.. 1.3 Ambulocetidler ve Remingtonocetidler

G?rsel: ? Ambulocetus ?natans ve Rodhocetus ? canland?rmas?

Protocedits Asya, Avrupa, Afrika ve Kuzey Amerika’da karma??k ve heterojen olarak bilinen bir grup olu?turmu?lard?r. Bir?ok cinsi vard? ve baz?lar? da Rodhocetus gibi iyi tan?nan cinslerdendi. Bilinen Protocedidslerde, anlar? ya?am ?ekillerinde oldu?u gibi karada ve denizde iyi destekleyece ?n ve arka ayaklar? vard?. Günümüzde Protoceditlerin kuyru?u olup olmad??? tam olarak meydana ??km?? de?ildir. Fakat onlar?n suda ya?amaya uyum sa?lad?klar? kesinlikle bilinmektedir. 1.4 Protoceditler

G?rsel: ? Protocetus ?canland?rmas?

Basilosaurids ( 1840da ke?fedildi ilk ba?ta yanl??l?kla bir sürüngen oldu?u san?ld? ki ismi de buradan gelir) ve Dorudon yakla??k 38 milyon y?l ?nce ya?ad? ve bunlar tamamen okyanusta ya?ad??? ?tam anla??labilen balinalard?r. ?Basilosaurus?büyük modern balinalar kadar büyük balinalard?r ,yakla??k 18 m (60 ft), dorudonlarsa daha kü?üktür, 5 m (16 ft) kadar. 1.5 Basilosauridler ve Dorudontidler: Tamamen deniz memelileri

G?rsel: ? Basilosaurus ve Dorudon ?canland?rmas?

Di?li balinalar ?e?itli frekanslarda bir seri t?k?rt? yaparak ekolarlar. Ses titre?imleri melon organ?ndan yay?l?r ve nesnelere etki eder, daha dü?ük frekanslar taraf?ndan al?n?r. Squalodon kafataslar? eko hipotezi i?in birer kan?t te?kil eder. Squalodon ilk ?a?lardan orta olglience ordanda orta mioceneya uzanan y?larda ya?am??t?, yani yakla??k 33-14 milyon y?l ?nceleri. Squalodon lar modern Odontocetesler’in birka? ortak ?zellikleriyle ?zellik kazanm??lard?r. Kafatas? iyi s?k??t?r?lm??t?r, gaga d??a do?rudur( alt cins Odontocetesler’in bir ?zelli?i), bunlar Squalodonlar? di?li balinalar benzer yapm??t?r. Fakat, squlodonlar?n? yunus bal?klar?n?n do?rudan atalar? oldu?u fikri pek muhtemel g?zükmüyor. 1.6 ?lk ?a?lar Ses Yank? Sistemi

G?rsel: ? Squalodon ?canland?rmas?

Tüm modern? mysticetes ler geni? besleme filtrelidirler ya da di?sizdirler ama b?yle olup olmad??? türler aras?nda hep farkl?l?k g?sterir. Baz? modern gruplar?n üyeleri orta Miocene zamanlar?nda g?rünür. Bu de?i?iklikler dünya genelindeki ev okyanuslardaki ?evresel de?i?iklerin bir sonucu olmu? olabilir. Okyanustaki ak?m ve ?s?daki geni? ?l?ekli de?i?iklik antik bi?imleri ?lümüyle olan modern mysticet’lerin ???n?m?n? ba?latm?? olabilir. Genel olarak? cetotheres ler i?inde d?rt modern mysciete k?keninin ayr? k?kenleri oldu?u iddia edilir. Modern di?siz balinalar, Balaenopteridae’ler, Balaenidae’ler, Eschrichtiidae’ler ve Neobalaenidae’ler , hepsi herhengi bir cetothere’de ?imdiki o bilinmeyen ?zellikleri türettiler. 1.7 ?lk ?a? Di?siz Balinalar?

G?rsel: ? Cetotherium ?canland?rmas?

Mioecen’in ilk ?a? zamanlar?nda eko sistemi bunun modern ?eklinde geli?mi?tir. ?e?itli yok olmu? türleri mevcuttur. ?n ?a? yunuslar?? Kentriodon ?ve? Hadrodelphis lar? kapsar. Kentriodon kü?ükten orta boya geni??e kemikli di?li deniz memelisi kemiklerine ve bunlar?n baz? modern türlerin atas? oldu?unu dü?ündüren ?zelliklere sahiptir. Kentriodontids son? Oligocene den son Mioceneye dek ya?am??lard?r. Bu hayvanlar kü?ük bal?klarla ve nektonik organizmalarla beslendiler. ?e?itlilik, morfoloji ve fosillerin da??l?m? baz? modern türlerle benzerdir. 1.8 ?lk Yunuslar

Günümüzde, balina arka b?lümleri i?seldir ?ve azalm??t?r. ?zelliklede bazen balinalarda atavizm olarak da bilinen kü?ük minyatür bacaklar mevcuttur bu genlerin art?k eskisi gibi aktif olmamas?ndan kaynaklan?r. Pakicetus gibi ?n devir balinalar?nda burun delikleri burnun sonundaykendaha sonraki zamanlardaki türlerde burun delikleri kafatas?a do?ru kaym??t?r. Buna nasal kayma denir. 1.9 ?skeletsel Evrim

Modern balinalar?n burun delikleri onlar? yüzeyde? nefes almak i?in izin bo?luklar i?ine modifiye olmu?tur ve b?ylece rahatl?kla batabilirler. Kulaklar da i?e do?ru hareketlenirler, Basilosauruslarda oldu?u gibi orta kulaklar titre?imleri daha dü?ük titre?imlerden al?rlar. Günümüz modern balinalar? eko sistemi i?in bir ya? yast??? olan melon organ?n? kullan?rlar.

Alem: Animalia (Hayvanlar) ?ube: Chordata (Kordal?lar) Alt ?ube: Vertebrata (Omurgal?lar) S?n?f: Mammalia (Memeliler) Alt s?n?f?: Eutheria (Eteneliler) Tak?m: Cetacea (Balinalar) Brisson, 1762 BAL?NALARIN SINIFLANDIRILMASI ve ?ZELL?KLER?

Büyük Antarktika balinas? (Eubalaena australis)

Balinalar (Latince: Cetacea) i?inde balinalar?, yunuslar? ve muturlar? bar?nd?ran, memeliler s?n?f?nda bir tak?md?r. Biyolojik adlarda "balina" i?in Latince cetus s?zcü?ü kullan?l?r, ?zgün anlam? ise "büyük deniz hayvan?"d?r. Latinceye ise Yunanca'dan ge?mi?tir. Yunanca κ?το? s?zcü?ü "balina" ya da "herhangi bir dev bal?k veya deniz canavar?" anlam?ndad?r.

Kambur balina ( Megaptera novaeangliae )

Balinalar tak?m?nda 90 tür bulunur. Tatl?su yunusu olan be? türü hari? hepsi deniz ve okyanuslarda ya?ar. Tak?m iki alt tak?ma b?lünmü?tür: ?ubuklu balinalar (Mysticeti) ve yunuslar ile muturlar?da da bar?nd?ran di?li balinalar (Odontoceti).

Balinalar tak?m?n?n üyeleri memelidir yani hayvanlar ?leminin memeliler s?n?f?nda yer al?rlar. Bu tak?m?n üyelerinin ya?ayan en yak?n akrabas? su ayg?r? d?r. ? Memelilere ?zgü ?zellikleri payla??rlar: S?cakkanl?d?rlar, akci?erleri ile havay? solurlar, canl? do?um yaparlar ve yavrular?n? kendi sütleri ile beslerler, az da olsa k?llar? bulunur. 2.1 Memeli Do?as? / Memeliler s?n?f?

Balinalar, memeli olduklar?ndan hava solumak zorundad?rlar. Bu nedenle su yüzüne ??karak ci?erlerinden karbondioksiti d??ar? vererek taze oksijen solurlar. Dalma s?ras?nda kaslar sayesinde nefes delikleri kapan?r ve bir daha su yüzüne ??kana kadar kapal? kal?r. Su yüzüne ??kt?klar?nda ise nefes delikleri kaslar sayesinde a??larak soluk verirler. 2.2 Balinalar?n Soluk al?p – vermesi

Buzul balinas?'n?n (Eubalaena glacialis) soluk vermesi s?ras?nda olu?an ay?rt edici V ?eklinde "buhar" sütunu.

Balinalar?n soluk al?p vermek i?in zaman kazanacak ?ekilde evrimle?en nefes delikleri kafalar?n?n tepesinde yer al?r. Soluk verdiklerinde ci?erlerden gelen ?l?k hava d??ar?daki so?uk hava ile kar??la?t???nda yo?unla??r. Karada ya?ayan memelilerin so?uk bir günde soluk verdi?inde olu?tu?u gibi kü?ük bir "buhar" sütunu olu?ur. Balinalarda da soluk verirken kar??la??lan bu buhar sütunu her tür i?in farkl? bir ?ekle, a??ya ve yüksekli?e sahiptir. Bu ?zelliklerine bak?larak uzaktan balinalar?n türü deneyimli ki?iler taraf?ndan tan?mlanabilir. Balinalar su alt?nda, di?er memelilerin kald???ndan ?ok daha uzun bir süre kalabilirler. Su alt?nda kalma süreleri, bu tak?m?n üyeleri aras?nda bulunan büyük fizyolojik farklar nedeniyle türler aras?nda büyük farklar g?sterir.

Balinalar?n g?zleri büyük kafalar?n?n her iki yan?nda ve olduk?a geridedir. ?zellikle ucu sivri gagas? olan yunuslar?n ileri ve a?a?? do?ru olduk?a iyi bir binoküler g?rü? a??lar? vard?r ama ?sperme?et balinas? gibi küt kafal? balinalar?n her iki yan? da g?rebilir ama ?nlerini ya da do?rudan a?a??y? g?remezler. G?zya?? bezleri ya?l? g?zya?? salg?lar ve denizin tuzlu suyundan g?zleri korur. Balinalar?n g?z lensleri hemen hemen küreseldir dolay?s?yla derin sularda az ???k alt?nda odaklanmay? sa?lar. Balinalar?n, yunuslar d???nda olduk?a zay?f olan g?rme yetilerine kar??n olduk?a mükemmel duyma yetileri vard?r. Balinalar?n G?rme, ??itme ve Ekolokasyonu

Balinalar?n kulaklar? da g?zleri gibi kü?üktür. Suda ya?amas? sebebiyle ses dalgalar?n? odaklayarak kuvvetlendirmeye yarayan d?? kulaklar?n? kaybetmi?lerdir. Suyun ses ilektenli?i havaya g?re ?ok yüksek oldu?undan d?? kulak gibi bir organa gerek kalmam??t?r. Bu yüzden kulaklar? g?zlerinin hemen arkas?nda kü?ük bir deliktir. Buna kar??n i? kulak balinan?n kilometrelerce uzaktaki sesi duymas?n? ve sesin geldi?i y?nü anlayabilmesini sa?layacak kadar geli?mi?tir.

Balinalar (Cetacea) tak?m?n?n i?inde balinalar ve yunuslar yer al?r. Seksenden fazla ya?ayan türü bulunan balinalar iki alt tak?ma ayr?l?r: Di?li balinalar (Odontoceti) ve di?siz balinalar (Mysticeti) . Bunlar?n d???nda soyu art?k tükenmi? bir?ok balina türü de bulunmaktad?r ama bu listeye dahil edilmemi?lerdir. Listede yaln?zca ya?ad??? bilinen balina türleri al?nm??t?r ancak 2006 y?l?nda soyu tükendi?ine inan?lan ?in nehir yunusu da listede yer almaktad?r. Taksonomik S?n?fland?rma

Di?siz balina (Mysticeti), memeli canl?lar?n Cetacea (balinalar, yunuslar ve musurlar) tak?m?na dahil bir alt tak?md?r ve 4 familya i?ine da??lm?? 14 türü i?erir. "Mysticeti" bilimsel ad?n?n Yunanca'da "b?y?k" anlam?na gelen "mystax" s?zcü?ünden türedi?i bu alt tak?mda yer alan türlerin a?z?nda, Cetacea tak?m?n?n i?indeki di?er bir alt tak?m olan Odontoceti (di?li balinalar) i?inde yer alan canl?lar?n aksine, di? bulunmaz. Bu canl?lar?n, yaln?zca üst ?enelerinde, "balina ?ubu?u" ad? verilen yap?lar bulunur ve ?zellikle kril gibi zooplanktonlar? deniz suyundan süzerek beslenmelerini sa?lar. Bu sebeble di?er ad? ‘?ubuklu balinalar’ d?r. Di?siz Balinalar (Mysticeti) alt tak?m?

Ger?ek balinagiller (Balaenidae), di?siz balinalar?n iki cins i?eren bir familyas?d?r. Ger?ek balinagiller büyük balinalard?r. Eri?kinlerinin boyu 15 - 17 m, a??rl??? 50 - 80 ton aras?ndad?r. Ay?rtedici ?zellikleri, bu balinalara geni? kavisli bir ?ene hatt? veren dar ve e?imli üst ?eneleridir. Bu ?ene hatt? olduk?a uzun balina ?ubu?una izin verir. Deniz yüzeyinde ya da yak?n?nda yüzen balinalar, balina ?ubuklar?n? kullanarak sudan besinlerini ay?r?r ve dilleri ile balina ?ubuklar?ndan besinlerini yalayarak ??kar?rlar. Bu beslenme y?ntemi oluklu balinagillerden ve gri balinadan farkl?d?r. ?zellikle kopepod gibi kabuklular ile beslenirler ama baz? türleri ?nemli ?l?üde kril de yer. a. Ger?ek balinagiller (Balaenidae)

G?rsel1: Gr?nland balinas? G?rsel2: Kuzey Pasifik ger?ek balinas?

Oluklu balinagiller (Balaenopteridae), di?siz balinalar alt tak?m?ndan bir familya. Bu familya sadece en büyük balinalar? de?il, en büyük ya?ayan hayvanlar? kapsar. Familyan?n türlerinin boyu 7 - 31 metre aras? de?i?ir. Di?siz balinalar?n di?er büyük familyas? ger?ek balinagiller ile aralar?nda ki farklar ?unlard?r; s?rt yüzgecinin varl???, daha uzun bir vücut, a??zlar?nda di? yerine var olan sakallar (balina ?ubu?u) di?er familyada oldu?undan daha k?sa ve kal?nd?r, bo?az k?sm?nda bulunan oluklar daha büyük bir esnemeyi mümkün k?l?p a??za daha fazla deniz suyu alabilmelerini mümkün k?lar. Bu 10 ila 100 oluk bo?azdan g??üse kadar uzan?r, her birisi 5 cm derinli?indedir b. Oluklu balinagiller (Balaenopteridae)

G?rsel1: G?k balina (Balaenoptera musculus) G?rsel2: Oluklu balina (Balaenoptera physalus)

Gri balina (Eschrichtius robustus), Eschrichtiidae familyas?ndan boyu 16 metre, a??rl??? 36 ton olan balina türü. Ortalama 50-60 y?l ya?arlar. ? Gri balinalar genellikle 2-3 mille yüzerler fakat korktuklar?nda bu h?z? 6-7 mile ??kar?rlar. Yüzge?li bir balina ise 20 mil h?zla yüzebilir. Bu dü?ük h?z da gri balinalar?n k?y?ya fazla yakla?malar?ndan dolay? avc?lardan ka????n? ?ok zor bir hale getirir. c. Eschrichtiidae familyas?: Boz (gri) balina ( Eschrichtius robustus )

Kü?ük ger?ek balina (Caperea marginata), di?siz balinalar?n en kü?ük türü. ?ok nadir raslan?l?r ve pek tan?lmaz. Benzerliklerinden dolay? hala ?atal kuyruklu balinagiller familyas?na koyuldu?u s?n?fland?rmalara raslan?l?r, ama ?o?u s?n?fland?rmalarda Neobalaenidae ad?nda ayr? bir familyaya koyulur. En fazla 3 tona varan a??rl??? ve 6 metreye varan boyu ile di?er di?siz balinalardan olduk?a kü?üktür. Rengi siyah ile koyu gri aras? tonlardad?r. Ger?ek balinalar ile ortak ?zellikleri, ?ok büyük kafas? ve yuvarlak?ms? ?enesidir. Ancak ?atal kuyruklu balinalar ile de ortak ?zellikleri mevcuttur; s?rt yüzgeci ve bo?az?nda oluklar?n hafif belirtileri vard?r. B?ylece bir yandan ger?ek balinalar ve ?atal kuyruklu balinalar aras?nda ki ba?? olu?turdu?una i?aretler bulunur, ?te yandan sadece kendisine ?zgü ?zelliklere sahiptir. Bunlardan birisi, di?er bütün balinalardan farkl? olarak 34 kaburgaya sahip olmas?d?r. d. Neobalaenidae familyas?: Kü?ük ger?ek balina (Caperea marginata)

Di?li balinalar (Odontoceti), balinalar?n bir alt tak?m?n? olu?turur. Ad?ndan anla??laca?? gibi, balina ?ubu?u yerine di?leri vard?r. Di?li balinalar etkin avc?lard?r ve bal?k, kalamar ve bazen deniz memelileri ile beslenirler. Di?li balinalar (Odontoceti) alt tak?m?

Yunusgiller (Delphinidae), balinalar (Cetacea) tak?m?na dahil olan di?li balinalar (Odontoceti) alt tak?m?n?n bütün okyanus yunuslar? üyelerini i?eren bir familyas?d?r. Tan?mdan anla??laca?? üzere, yunusgiller familyas?n?n üyeleri esasen a??k denizlerde ya?ar ve b?ylece, "yunus" ad? ile an?lan ba?ka bir di?li balina grubu olan nehir yunuslar? (Platanistoidea) üst familyas?n?n türlerinden ayr?l?rlar. Irrawaddy yunusu (Orcaella brevirostris) gibi baz? türler ise daha ?ok k?y? ?eritlerinde ve nehir k?y?lar?nda bulunan istisna yunusgillerdir. A. Yunusgiller (Delphinidae) : Okyanus yunuslar?

Yunusgiller familyas? i?indeki g?rece büyük alt? tür, bu familya i?inde s?n?fland?klar? i?in asl?nda yunus olsalar da daha ?ok "balina" ad? ile an?l?r. Bu canl?lar ?unlard?r: ~ Cüce katil balina (Feresa attenuata) ~ K?sa yüzge?li kara balina (Globicephala macrorhynchus) ~ Uzun yüzge?li kara balina (Globicephala melas) ~ Katil balina (Orcinus orca) ~ Elektra balinas? (Peponocephala electra) ~ Yalanc? katil balina (Pseudorca crassidens)

Beyaz balinagiller (Monodontidae), balinalar (Cetacea) tak?m? i?indeki di?li balinalar (Odontoceti) alt tak?m?n?n familyalar?ndand?r ve herbiri kendi cinsi i?inde tek ba??na s?n?flanan iki s?rad??? balina türünü i?erir. Bu türler ?unlard?r:? Beyaz balina (Delphinapterus leucas) - eri?kin bireylerin tamamen beyaz renkli oldu?u, di?er hi?bir balinada g?rülmeyen bir ?zellik olarak boyun omurlar?n?n kaynamam?? oldu?u ve yank?yla yer bulmada i?levi bulundu?u dü?ünülen melon dokusunun bu dokuyu i?eren di?er balinalardakine g?re ?ok daha belirgin olmas? nedeniyle tipik bir kafa ?ekli olan tür. Narval (Monodon monoceros) - eri?kin erkek bireylerde üst sol ?eneden ??kan ve ileriye 3 metre kadar uzayabilen, sola d?nü?lü helis sarmal? yapan, boynuz benzeri uzun bir di?in bulundu?u tür. B. Beyaz balinagiller (Monodontidae): Deniz Gergedan? ve Beyaz Balina

Deniz Gergedan? ve Beyaz Balina

Musurgiller veya Liman yunusugiller (Phocoenidae) di?li balinalar alt tak?m?ndan bir familya. Yunussular üst familyas?n?n da üyesi olarak yunuslara akrabad?rlar, ancak bir s?ra ?zellikler onral? yunusgillerden farkl? k?lar. En mühim farkl?l?klar? kafa ?ekli ve di?lerinde bulunur. Türkiye denizlerinde ya?ayan tek türü baya?? musurdur (Phocoena phocoena). Familyan?n 6 türü 4 cinse b?lünmekte. C. Musurgiller (Phocoenidae)

Cins: Phocoena Baya?? musur (Phocoena phocoena) Vaquita (Phocoena sinus) Siyah liman yunusu (Phocoena spinipinnis) ? Cins: Neophocaena S?rt yüzge?siz liman yunusu (Neophocaena phocaenoides) ? Cins: Phocoenoides Beyaz yanl? liman yunusu (Phocoenoides dalli) ? Cins: Australophocaena G?zlüklü liman yunusu (Australophocaena dioptrica)

G?rsel: G?zlüklü liman yunusu (Phocoena dioptrica)

?sperme?et balinas? (Physeter macrocephalus), Physeteridae familyas?ndan tüm okyanuslarda yayg?n olan balina türü. Yeti?kin erkekler yaz?n kutup sular?na g?? eder. Akdeniz'de g?rülen en yayg?n balina türüdür. Türkiye'de g?rülmü? 4 balina türünden biridir. ? D. ?sperme?et balinas?giller (Physeteridae)

Cüce ve pigme isperme?et balinalar?, isperme?et balinas?na benzer ama ?ok daha kü?üktürler. S?rtlar? koyu gri, kar?nlar? ise daha a??k renktedir. Küt ve kare ?eklinde kafalar? vard?r ve ?eneleri geridedir. ?n yüzge?leri kafaya yak?n, s?rt yüzge?leri ise s?rt?n gerisindedir. E. Cüce isperme?et balinas?giller (Kogiidae)

Gagal? balinagiller (Ziphiidae) di?li balinalar?n bir familyas?. Tan?lan 19 türü ile yunusgillerden sonra ikinci büyük balina familyas? olmas?na ra?men hakk?nda fazla bilinmemekte. Bunun nedeni familyan?n türlerinin k?y?lara pek yakla?mamas?d?r. Familyan?n bir?ok türü daha henüz yeni tarif edilmi?tir. F. Gagal? balinagiller (Ziphiidae)

Sowerby iki di?li balinas? (Mesoplodon bidens)

Nehir yunusu, balinalar (Cetacea) tak?m?na dahil di?li balinalar (Odontoceti) alt tak?m?ndaki tek üst familya olan Platanistoidea'da s?n?flanan türleri ifade eden ortak add?r. Toplam d?rt tane nehir yunusu türü vard?r ve her biri kendine ait bir familya i?inde s?n?flan?r. Bu canl?lar, balinalar (Cetacea) tak?m?ndaki tüm türler i?inde varl??? en ?ok tehlikede olanlard?r. Hatta, 2006 y?l?nda ger?ekle?tirilen ilgili bir ara?t?rma seferi sonucunda, Yangtze nehir yunusu (Lipotes vexillifer) türünün soyunun pratik olarak tükendi?i ilan edilmi?tir. G. Nehir yunuslar? üst familyas? (Platanistoidea)

Iniidae familyas?nda tek bir cins ve tek bir tür bulunur: Amazon nehir yunusu - Inia geoffrensis.. Amazon nehir yunusu ya da di?er adlar?yla Boto, Pembe nehir yunusu Amazon Nehri ve Orinoco Nehri sistemlerinde bulunan bir tatl?su nehir yunusudur. Nehir yunuslar?n?n en büyü?ü olan bu tür, ayn? ya?am alan? i?inde bulunan ancak ger?ek bir nehir yunusu türü olmayan Tucuxi (Sotalia fluviatilis) ile kar??t?r?lmamal?d?r. G1. Iniidae familyas?

?in nehir yunusu (Lipotes vexillifer ?ince: 白鱀豚 (yard?m·bilgi) pinyin: báijì tún), Lipotidae familyas?n?n tek üyesi olan baz? kaynaklara g?re nesli k?smen tükenmi? bir yunus türü.. Her ne kadar ?in’de "Yangtze’nin Tanr??as?" ( 长江女神 / 長江女神 chángjiāng 　 nǚshén) ad? verilen bu yunus türünü korumak i?in ?aba sarfedildiyse de son y?llarda yunus say?s? olduk?a ?nemli oranlarda azald?. 2006 y?l? sonunda Yangtze nehrinde yap?lan yunus ara?t?rmas? sonucunda bir tane yunus ile bile kar??la??lmay?nca soyu k?smen tükenmi? say?lm??t?r. G2. Lipotidae familyas?

Tarihsel olarak ?in nehir yunusu, Yangtze Nehrinin ?angay ?ehrine yak?n olan a?z?ndan orta ve bat?da Yi?ang ?ehrinin bulundu?u yukar? k?s?mlar?na kadar olan 1.700 kilometrelik bir b?lgede ya?amaktayd?. Bu alan ?u anda her iki taraftan da birka? yüz kilometre azalm?? ve Yangtze Nehrini besleyen Dongting ve Poyang g?lleri aras?nda kalan Yangtze'nin ana kolu üzerine s?k??m??t?r. Do?al ya?am alan?ndaki bu daralman?n sebebi k?smen ?? Bo?az baraj?n?n in?as?d?r ama as?l sebep dünya üzerindeki insan nüfusunun yakla??k %12'sinin Yangtze Nehri havzas?nda ?al??mas? ve ya?amas?d?r.

Ganj nehir yunusu (Platanista gangetica gangetica ) ve ?ndus nehir yunusu (Platanista gangetica minor) Banglade?, Hindistan ve Pakistan'da bulunan tatl?su ya da nehir yunuslar? üstfamilyas?n?n iki alttürüdür. 1970'lerden itibaren iki ayr? tür olarak nitelendirilmektedirler. Ganj nehri yunusu ?o?unlukla Hindistan'da Ganj Nehri ve kollar?nda, ?ndus nehir yunusu da Pakistan'da ?ndus Nehri'nde bulunur. Ancak 1998 y?l?nda balinalar üzerine yap?lan bir taksonomi ?al??mas? sonucunda bu iki yunus tekrar tek tür olarak listelenmi?tir. Bu türün ad? Ganj ve ?ndus nehir yunusu ya da daha genel ad?yla Hint nehir yunusudur ancak bu iki isim de ?ok fazla yayg?n de?ildir. G3. Platanistidae familyas?

?lk olarak 1801'de Roxburgh taraf?ndan isimlendirilen Ganj ve ?ndus nehir yunuslar? 1970'lere kadar tek tür olarak de?erlendiriliyordu. Ancak bu tarihte, Hindistan'da Ganj Nehri'nde ya?ayan popülasyon ile Pakistan'da ?ndus Nehri'nde ya?ayan popülasyonun birbirleri ile ?iftle?medi?i a??k?a ortaya ??km??t?r. Kafatas? yap?s?ndaki farkl?l?k nedeniyle biliminsanlar? bu iki popülasyonun ayr? türler oldu?unu a??klad?. Ancak Rice 1998 y?l?nda yapt??? ve art?k standart h?line gelen balina s?n?fland?rma ?al??mas?nda iki ayr? türü gerektirecek kadar morfolojik farkl?l?klar olmad???n? buldu. Dolay?s?yla Platanista cinsinde yaln?zca bir tür yer alm??t?r. Nehir yunuslar? da d?rt tür olarak her biri kendi familyas? ve cinsinde s?n?fland?r?lm??t?r.

La Plata yunusu (Pontoporia blainvillei) Güney Amerika'n?n güneydo?usunda Atlas Okyanusu k?y?lar?nda bulunan bir yunus türüdür. Taksonomik olarak nehir yunuslar? grubunun bir üyesi olan La Plata yunusu, tatl?suda ya?ayan di?er ü? nehir yunusu türünün aksine okyanusta ve tuzlusu hali?lerinde ya?ar. La Plata yunusu cinsindeki tek türdür. ?lk olarak 1844'te Paul Gervais ve Alcide d'Orbigny taraf?ndan tan?mlanm??t?r. Türün ismi olan blainvillei Frans?z zoolog Henri Marie Ducrotay de Blainville'in an?s?na verilmi?tir. La Plata yunusu, Arjantin ve Uruguay'da kullan?lan Franciscana ad?yla da bilinir. Brezilya'da Toninha ve Cachimbo diye de adland?r?lmaktad?r. G4. Pontoporiidae familyas?

A??rl??? 50 kg.'a ula?an La Plata yunusu 20 y?l kadar ya?ar. Hamillelik süresi 10-11 ayd?r ve yavrular bir ka? y?l i?inde eri?kin h?le gelir. Di?iler be? ya??na geldikten sonra do?urabilir.

BAL?NALAR HAKKINDA ?E??TL? B?LG?LER VE DO?ADA K? D??ER BAL?NALAR Balinalar genellikle kalabal?k sürüler halinde ve so?uk sularda ya?arlar.Balina türlerinin boylar? 30 metreyi, a??rl?klar? 200 tonu bulabilir. Okyanuslarda ya?ayan s?cak kanl? memeli hayvanlard?r. Tüm memeliler gibi onlarda yavrular?n? do?urarak dünyaya getirirler ve kendi sütleri ile beslerler. Yine türlerine ba?l? olarak 70 y?l ile 90 y?l aras? ?mürleri vard?r.

Küresel balina av? endüstrisinin hayatta kalan son balina türlerini de yok etmeyi hedefliyor.Baz? balina türleri koruma programlar? alt?na al?nmas?na ra?men, bu hayvan katliamlar? devam ediyor ve balina nesillerinin devam edip edemeyece?i sorusu hala ak?llarda.Balinalar?n yüzyüze oldu?u tek tehdit avc? insanlar de?il. Ayn? zamanda tüm insall???n yaratt??? olumsuz do?a ko?ullar? da balina nesillerinin devam?n? tehlikeye sokuyor. ?evresel tehditler; küresel ?s?nma, kirlilik, ozon delinmesi, sonar silahlar, manyetik dalgalar, gemi gibi ses kaynaklar? vs. balinalar?n do?al ya?amlar?n? etkiliyor.Direk balinalar? olmasada, onlar?n besin kaynaklar?n? etkileyen insano?lu do?al zincire zarar veriyor.

Balinalar, bal?klardan, hatta bir?ok memeli türlerinden daha zekidirler. Ak?lca ?küzden üstün ve ihtimal k?pek ve atla ayn? s?radad?rlar. Yunus bal?klar?na bir?ok marifetler ??retilmi?, ?a?r?l?nca gelmeye al??t?r?lm??lard?r. Bu hayvanlar, kendilerinden bekleneni yapmay? kolayca ??renir ve se?me bir par?a yiyecekle mük?fatland?r?l?rlar. B?yle geli?mi? b?r beyni olan hayvan?n uykuya ihtiya? duyaca?? muhakkakt?r.. ?Kambur balina? larm ba?lar? havada olarak uyuduklar? g?rülmü?, fakat ger?ekten uykuda olup olmad?klar?na kanaat getirilmemi?tir. Bir?ok balinalara ?zelikle geceleyin büyük gemiler ?arpm??t?r. Bu vakalarda hayvanlar?n uyuduklar? san?lmaktad?r. Balinalar Ne Derece Zekidir ?

Büyük balinalar, yaz?n günde bir ton yiyecek yerlerse de, yiyece?in k?tla?t??? k?? mevsiminde günlük tay?nlar? tabiat?yla daha da azd?r. Ekseri balinalar denizin yüzeyinde veya yüzeye yak?n yerlerde beslenirler, baz?lar? ise yiyecek pe?inde büyük, derinliklere inerler. Bu sonuncular?n derinlerde on be?, yirmi dakika, bazan da bir saat kald?klar? olur. Bu derin deniz dalg??l???n?n ?zel ara?lara ihtiya? g?sterec?i meydandad?r. Balinalarda bu vard?r. Bu hayvanlar?n ba?lar?n?n tepesinde türüne g?re bir tek veya bir ?ift burun deli?i bulunur. Bunlar, son derece el?stik? olan ve ?ok fazla miktarda hava alabilen akci?erlere ba?l? me?hur hava delikleridir. Bu de-liklerdeki kapaklar, i?eriye su girmesini ?nler. ?ahane Oburlar ve ?ahane Dalg??lar

Ekseri balinalarla, yunus ailesinden domuz bal?klar? arkada? canl?s? yarat?klard?r. Birka? fertlik gruplar yahut yüzlerce, hatta binlerce ba?l?k sürüler halinde g?rülmü?lerdir. Bir?ok türler tabiat itibariyle mü?fiktirler. Bu duygular? sevi?me esnas?nda ve ?zellikle yavrular?na kar?? büsbütün kuvvetlenir. Yap?lan incelemeler, balinalar?n ?ok e?li olduklar?n? g?stermi?tir. ?Bo?a balina? da denen erkek balinan?n bir?ok di?ilerden meydana gelen bir merhemi vard?r. Tabiat bilginlerinden Dr. Roy Chapman Andrews balinalar?n nas?l sevi?tiklerini ??yle anlat?yor: Balinalar Aras?nda A?k

???k bir bo?a balina, bizler i?in gülün? bir manzara meydana getirmesine kar??l?k, sevgilisinin g?zünde kim bilir ne yak???kl? bir a?k mabududur. Benim g?rdü?üm erkek balina, belli ki, di?inin hayranl???n? uyand?rmak i?in akrobasi numaralar?na giri?mi?ti. Kuyru?u ve 15 metrelik vücudu, suyun d???nda olmak ?artiyle ba?? üzerinde duruyordu. Kuyru?unun yass? par?alar?n? ?nce a??r a??r dalgaland?rd?, sonra bu hareketi h?zland?rarak suyu korkun? bir kuvvetle k?rba?lamaya koyuldu. Bu arada ??kan ?ap?rt?lar, mutlaka bir bu?uk kilometre uzaktan duyuluyordu. Bu numara sona erdikten sonra erkek, di?inin yan?na sokuldu ve onu yass? baca??yla ok?amaya ba?lad?. Di?i yan yat?yor ve , bu ok?ay??lardan zevk al?yor g?rünüyordu. Derken erkek ondan uzakla?arak dald?. Ben erke?in di?iyi terk etti?im sanm??t?m. Fakat di?i suyun yüzünde sakin yat?yordu, erke?in onu henüz terk etmeyece?ini ?ok iyi biliyordu. Erkek gideli belki d?rt dakika olmu?ta ki, sular birdenbire gürültüyle yar?ld? ve balina 15 metrelik koca vücudunu boydan boya havaya savurdu. Bu, harikulade bir g?steri olmu?tu. Bir k?pük bulutu i?inde suyun yüzüne ??ken erkek, bundan sonra di?isinin üzerine yuvarlanarak onu yass? bacaklar?n?n her ikisiyle kucaklad?. Balinalar?n ikisi de heyecandan bitkin halde suyun yüzünde yat?yorlar ve f?skiyelerinden hafif hafif hava püskürtüyorlard?..

Amber, balinan?n en k?ymetli mahsulüdür. ?effaf olmayan balmumuna benzeyen bu maddenin, miski hat?ra getiren ve ekseri kimselerin ho?una giden bir kokusu vard?r. Fakat amberin yüksek fiyatla sat?lmas?, kokusundan ileri gelmez. Bu daha ?ok lavanta endüstrisinde kokular? sabitle?tirmekte kullan?lmas?n?n sonucudur. 200 kiloluk bir amber kitlesi bir defas?nda yüz bin dolardan bahal?ya sat?lm??t?. Denizlerin Definesi: Amber

?Cüce ger?ek balina?, ger?ek balina'dan daha ufakt?r. Uzunlu?u 6 metreyi ge?mez. Bu ender memeliye Avustralya ve Yeni Zelanda sular?yla, Güney Amerika a??klar?nda raslan?l?r. Huylar? hakk?nda pek az ?ey biliyoruz. On yedi yerine, on d?rt ?ift kaburgas? vard?r ve ?bür ger?ek balinalar?n aksine bunda s?rt yüzgeci bulunur. C?CE GER?EK BAL?NA (Neobalaena)

Thewissen, J. G. M.; Williams, E. M. (1 November 2002). "THE EARLY RADIATIONS OF CETACEA (MAMMALIA): Evolutionary Pattern and Developmental Correlations". Annual Review of Ecology and Systematics 33 (1): 73–90. doi:10.1146/annurev.ecolsys.33.020602.095426. ^ a b University Of California, Berkeley (2005, February 7). "UC Berkeley, French Scientists Find Missing Link Between The Whale And Its Closest Relative, The Hippo". ScienceDaily. Retrieved 2007-12-21. ^ Thewissen, J. G. M.; Cooper, Lisa Noelle, Clementz, Mark T., Bajpai, Sunil, Tiwari, B. N. (20 December 2007). "Whales originated from aquatic artiodactyls in the Eocene epoch of India".Nature 450 (7173): 1190–1194. Bibcode 2007Natur.450.1190T. doi:10.1038/nature06343. PMID 18097400. ^ a b Northeastern Ohio Universities Colleges of Medicine and Pharmacy (2007, December 21). "Whales Descended From Tiny Deer-like Ancestors". ScienceDaily. Retrieved 2007-12-21. ^ University Of Michigan (2001, September 20). "New Fossils Suggest Whales And Hippos Are Close Kin". ScienceDaily. Retrieved 2007-12-21. ^ Carl Zimmer (2007-12-19). "The Loom : Whales: From So Humble A Beginning..". ScienceBlogs. Retrieved 2007-12-21. ^ Ian Sample (2007-12-19). "Whales may be descended from a small deer-like animal". Guardian Unlimited. Retrieved 2007-12-21. ^ PZ Myers (2007-12-19). "Pharyngula: Indohyus". Pharyngula. ScienceBlogs. Retrieved 2007-12-21. ^ Philip D. Gingerich, D. E. Russell (1981). "Pakicetus inachus, a new archaeocete (Mammalia, Cetacea) from the early-middle Eocene Kuldana Formation of Kohat (Pakistan)". Univ. Mich. Contr. Mus. Paleont 25: 235–246. ^ a b Castro, E. Huber, Peter, Michael (2003). Marine Biology (4 ed). McGraw-Hill. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t THEWISSEN, J. G. M.; BAJPAI, SUNIL (1 January 2001). "Whale Origins as a Poster Child for Macroevolution". BioScience 51 (12): 1037. doi:10.1641/0006-3568(2001)051[1037:WOAAPC]2.0.CO;2. ISSN 0006-3568. ^ a b c d e f g Nummela, Sirpa; Thewissen, J. G. M., Bajpai, Sunil, Hussain, S. Taseer, Kumar, Kishor (11 August 2004). "Eocene evolution of whale hearing". Nature 430 (7001): 776–778 Kaynak?a

狠狠撸

Balinalar (Cetacea) Tez Sunumu

More Related Content

Balinalar (Cetacea) Tez Sunumu