際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Barayti ng wika.pptx

Download as PPTX, PDF
L
LorenzJoyImperial3

barayti

1 of 48
Download to read offline
BARAYTI NG WIKA Lorenz Joy B. Imperial
Ang wika ay namamatay o nawawala
Dahilan ng pagkamatay ng wika Hindi na ito nagagamit Hindi kailangan ng lingguwistikang komunidad Pandarayuhan Pag-usbong ng mga bagong salita
Buhay ang wika kapag itoy ginamit
Walang buhay na wika ang maituturing na homogeneous
HETEROGENEOUS Ibat ibang salik panlipunan
Ibat ibang Salik Panlipunan Edad Kalagayang Panlipunan Hanapbuhay Rehiyon Lugar Antas ng pinag-aralan Kasarian Pangkat-etniko
Tore ni Babel Genesis 11: 1-9
Divergence ang dahilan kung bakit nagkakaroon ng ibat ibang uri o barayti ng wika Paz, et. al. 2003.
Ang wika ay bahagi ng kultura at kasaysayan ng bawat lugar. Ito rin ay isang simbolismo tungo sa pagkakakilanlan ng bawat indibidwal. Sa pamamagitan ng wika, ay nailalabas o napapahayag natin ang ating mga emosyon at saloobin, masaya man o malungkot. Ginagawa natin ito sa pamamaraan ng pagsusulat, pakikipagtalastasan at iba pa.
Ang wika ay bahagi ng bawat bansa at pamayanan, sinasaklaw din nito ang kultura, pamumuhay, at kasaysayan ng mga taong naninirahan dito. Dahil ang mga tao ay may pagkakaiba, maging sa pagbigkas at pagsasalita ng wika ay nagkakaroon din ng Barayti o variety sa wikang Ingles. Sinasaklaw ng Barayti ng wika ang paraan kung paano binibigkas o sinasalita ng mga tao ang nalalaman nilang wika. 11
Presentation title 12
BARAYTI NG WIKA 13
14 Barayti ng wika dulot ng pagkakaiba ng antas ng edukasyon, hanapbuhay o trabaho, henerasyon ng pagkabuhay o edad, pamumuhay sa lipunang kinabibilangan, at maging lokasyon o heograpiya ng isang lugar.
15 Barayti ng wika Ang pagkakaroon nito ay bunga ng paniniwala ng mga linggwistika na ang wika ay heterogeneous o nagkakaiba-iba. Dala ito ng nagkakaibang pangkat ng tao na may ibat ibang lugar na tinitirahan, interes, gawain, pinag- aaralan at iba pa.
16 Barayti ng wika Set ngmgalingguwistikaytem namay kaparehong distribusyon. Maliit nagrupo ng pormal o makabuluhangkatangian na nauugnaysa partikular na uri ngkatangiangsosyo- sitwasyunal.
17 Halimbawa: Wikang ginagamit ng mga estudyante, manggagawa, mga tambay sa kanto, mga tindera at anumang grupo.
DALAWANG URI NG BARAYTI
Dalawang Uri ng Barayti 1. Permanente 2. Pansamantala
1. Permanente- likas na gamit at linang sa sinumang tagapagsalita o tagabasa. Dayalek, Idyolek, Etnolek, Ekolek
2. Pansamantala-nagbabago batay sa pagbabago ng sitwasyon Sosyolek, Register, Pidgin, Creole
PERMANENTE
Ito ang pinakakaraniwang Barayti ng wikang alam at tanggap sa bansang tulad ng Pilipinas. Ginagamit ito sa tiyak na lugar o rehiyon Permanente DAYALEK
Mga halimbawa ng Dayalek: Tagalog = Bakit? Batangas = Bakit ga? Bataan = Baki ah? Ilocos = Bakit ngay? Pangasinan = Bakit ei? Tagalog = Nalilito ako Bisaya = Nalilibog ako Permanente DAYALEK
bawat indibidwal ay may sariling istilo ng pamamahayag at pananalita na naiiba sa bawat isa. Gaya ng pagkakaroon ng personal na paggamit ng wika na nagsisilbing simbolismo o tatak ng kanilang pagkatao. Ito ay mga salitang namumukod tangi at yunik. Permanente IDYOLEK
Mga halimbawa ng Idyolek: Magandang Gabi Bayan ni Noli de Castro Hindi ka namin tatantanan ni Mike Enriquez Hoy Gising! ni Ted Failon Permanente IDYOLEK
isang uri ng barayti ng wika na nadedebelop mula sa salita ng mga etnolonggwistang grupo. Dahil sa pagkakaroon ng maraming pangkat etniko sumibol ang ibat ibang uri ng etnolek. Taglay nito ang mga wikang nagiging bahagi nang pagkakakilanlan ng bawat pangkat etniko. Permanente ETNOLEK
Mga halimbawa ng Etnolek: Vakuul tumutukoy sa mga gamit ng mga ivatan na pantakip sa kanilang ulo tuwing panahon ng tag-init at tag-ulan Bulanim salitang naglalarawan sa pagkahugis buo ng buwan Permanente ETNOLEK
kadalasang ginagamit sa loob ng ating tahanan. Ito ang mga salitang madalas na namumutawi sa bibig ng mga bata at mga nakatatanda, malimit itong ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipagtalastasan. Permanente EKOLEK
Mga halimbawa ng Ekolek: Palikuran- banyo o kubeta Silid tulogan o pahingahan- kuwarto Pamingganan-lalagyan ng plato Permanente EKOLEK
PANSAMANTALA
Naipapangkat din ang mga tao ayon sa kanilang personalidad, kasarian, at katayuang socio-ekonomiko nakabatay ang pagkakaiba nito sa katayuan istatus ng isang gumagamit ng wika sa lipunang kanyang ginagalawan Pansamantala SOSYOLEK
Mga halimbawa ng Sosyolek: Wa facemask girlash mo Sige ka, jujumbagin kita! Repapips, ala na ako datung eh Pansamantala SOSYOLEK
anyo ng wika batay sa uri at paksa ng talakayan o larangang pinag- uusapan, sa mga tagapakinig o kinakausap o kaya sa okasyon at sa iba pang salik. Pansamantala REGISTER
1.Field o larangan 2.Mode o modo 3.Tenor Pansamantala May tatlong uri ng dimensyon ang Barayting register.
1. Field o larangan- ang layunin at paksa nito ay naaayon sa larangan ng mga taong gumagamit Hal. Talakayan sa klase ng International Affairs
2. Mode o modo- paraan kung paano isinasagawa ang uri ng komunikasyon. Hal. Talakayan sa klase sa Filipino
3. Tenor- ito ay naaayon sa relasyon ng mga nag-uusap. Hal. Klase sa Law School
ito ay barayti ng wika na walang pormal na estraktura. Ito ay binansagang nobodys native language ng mga dayuhan. Ito ay ginagamit ng dalawang indibidwal na nag-uusap na may dalawa ring magkaibang wika. Pansamantala PIDGIN
Mga halimbawa ng Pidgin You go there sa ano there in the banyo (English carabao) Ako benta mga prutas sa New Year para swerte. (Chinese na sumusubok mag-Filipino) Whats up, madrang piporrrr (Koreanong si Ryan Bang sa kaniyang programa) Pansamantala PIDGIN
mga barayti ng wika na nadedelop dahil sa mga pinagha-halong salita ng indibidwal, mula sa magkaibang lugar hanggang sa ito ay nagging pangunahing wika ng particular na lugar. Ito ay pinaghalong ibat ibang wika. Pansamantala CREOLE
Mga halimbawa ng Creole Mi nombre- Ang pangalan ko Di donde lugar to?- Taga saan ka? Buenas Dias- Magandang umaga Pansamantala CREOLE
43 Bakit mahalaga ang Barayti?
KAHALAGAHAN NG VARAYTI
45 KAHALAGAHAN 1. Napapaunlad ang wika sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga salitang gagamitin ng isang lipunan 2. Napaparami nito ang ibat ibang katawagan ng isang salita
46 KAHALAGAHAN 3. Natutulungan nito ang mga tao na makapamili ng mga salitang gagamitin sa pinaka angkop na paraan 4. Napapalawak nito ang iskolarling pananaliksik pangwika
47 TANDAAN: Ang pagkakaiba o Barayti ng wika ay maaring maging daan ng pagkakaunawaan at pagkakasalungat ng mga taong gumagamit ng wika. Ang mahalaga ay matutuhunan ng bawat isa na galangin ang pagkakaiba dahil salamin ito na ang wika natin ay mayaman at dinamiko.
48 Bakit mahalagang matutuhang tanggapin at igalang ng isang tao ang ibat- ibang barayti ng wikang ginagamit ng ibat- ibang tao sa paligid? Sa paanong paraan maaring makatulong ang ganitong pagtanggap? Nilalaman- 20 Organisasyon-10

More Related Content

Barayti ng wika.pptx

  • 3. Dahilan ng pagkamatay ng wika Hindi na ito nagagamit Hindi kailangan ng lingguwistikang komunidad Pandarayuhan Pag-usbong ng mga bagong salita
  • 4. Buhay ang wika kapag itoy ginamit
  • 5. Walang buhay na wika ang maituturing na homogeneous
  • 7. Ibat ibang Salik Panlipunan Edad Kalagayang Panlipunan Hanapbuhay Rehiyon Lugar Antas ng pinag-aralan Kasarian Pangkat-etniko
  • 9. Divergence ang dahilan kung bakit nagkakaroon ng ibat ibang uri o barayti ng wika Paz, et. al. 2003.
  • 10. Ang wika ay bahagi ng kultura at kasaysayan ng bawat lugar. Ito rin ay isang simbolismo tungo sa pagkakakilanlan ng bawat indibidwal. Sa pamamagitan ng wika, ay nailalabas o napapahayag natin ang ating mga emosyon at saloobin, masaya man o malungkot. Ginagawa natin ito sa pamamaraan ng pagsusulat, pakikipagtalastasan at iba pa.
  • 11. Ang wika ay bahagi ng bawat bansa at pamayanan, sinasaklaw din nito ang kultura, pamumuhay, at kasaysayan ng mga taong naninirahan dito. Dahil ang mga tao ay may pagkakaiba, maging sa pagbigkas at pagsasalita ng wika ay nagkakaroon din ng Barayti o variety sa wikang Ingles. Sinasaklaw ng Barayti ng wika ang paraan kung paano binibigkas o sinasalita ng mga tao ang nalalaman nilang wika. 11
  • 14. 14 Barayti ng wika dulot ng pagkakaiba ng antas ng edukasyon, hanapbuhay o trabaho, henerasyon ng pagkabuhay o edad, pamumuhay sa lipunang kinabibilangan, at maging lokasyon o heograpiya ng isang lugar.
  • 15. 15 Barayti ng wika Ang pagkakaroon nito ay bunga ng paniniwala ng mga linggwistika na ang wika ay heterogeneous o nagkakaiba-iba. Dala ito ng nagkakaibang pangkat ng tao na may ibat ibang lugar na tinitirahan, interes, gawain, pinag- aaralan at iba pa.
  • 16. 16 Barayti ng wika Set ngmgalingguwistikaytem namay kaparehong distribusyon. Maliit nagrupo ng pormal o makabuluhangkatangian na nauugnaysa partikular na uri ngkatangiangsosyo- sitwasyunal.
  • 17. 17 Halimbawa: Wikang ginagamit ng mga estudyante, manggagawa, mga tambay sa kanto, mga tindera at anumang grupo.
  • 19. Dalawang Uri ng Barayti 1. Permanente 2. Pansamantala
  • 20. 1. Permanente- likas na gamit at linang sa sinumang tagapagsalita o tagabasa. Dayalek, Idyolek, Etnolek, Ekolek
  • 21. 2. Pansamantala-nagbabago batay sa pagbabago ng sitwasyon Sosyolek, Register, Pidgin, Creole
  • 23. Ito ang pinakakaraniwang Barayti ng wikang alam at tanggap sa bansang tulad ng Pilipinas. Ginagamit ito sa tiyak na lugar o rehiyon Permanente DAYALEK
  • 24. Mga halimbawa ng Dayalek: Tagalog = Bakit? Batangas = Bakit ga? Bataan = Baki ah? Ilocos = Bakit ngay? Pangasinan = Bakit ei? Tagalog = Nalilito ako Bisaya = Nalilibog ako Permanente DAYALEK
  • 25. bawat indibidwal ay may sariling istilo ng pamamahayag at pananalita na naiiba sa bawat isa. Gaya ng pagkakaroon ng personal na paggamit ng wika na nagsisilbing simbolismo o tatak ng kanilang pagkatao. Ito ay mga salitang namumukod tangi at yunik. Permanente IDYOLEK
  • 26. Mga halimbawa ng Idyolek: Magandang Gabi Bayan ni Noli de Castro Hindi ka namin tatantanan ni Mike Enriquez Hoy Gising! ni Ted Failon Permanente IDYOLEK
  • 27. isang uri ng barayti ng wika na nadedebelop mula sa salita ng mga etnolonggwistang grupo. Dahil sa pagkakaroon ng maraming pangkat etniko sumibol ang ibat ibang uri ng etnolek. Taglay nito ang mga wikang nagiging bahagi nang pagkakakilanlan ng bawat pangkat etniko. Permanente ETNOLEK
  • 28. Mga halimbawa ng Etnolek: Vakuul tumutukoy sa mga gamit ng mga ivatan na pantakip sa kanilang ulo tuwing panahon ng tag-init at tag-ulan Bulanim salitang naglalarawan sa pagkahugis buo ng buwan Permanente ETNOLEK
  • 29. kadalasang ginagamit sa loob ng ating tahanan. Ito ang mga salitang madalas na namumutawi sa bibig ng mga bata at mga nakatatanda, malimit itong ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipagtalastasan. Permanente EKOLEK
  • 30. Mga halimbawa ng Ekolek: Palikuran- banyo o kubeta Silid tulogan o pahingahan- kuwarto Pamingganan-lalagyan ng plato Permanente EKOLEK
  • 32. Naipapangkat din ang mga tao ayon sa kanilang personalidad, kasarian, at katayuang socio-ekonomiko nakabatay ang pagkakaiba nito sa katayuan istatus ng isang gumagamit ng wika sa lipunang kanyang ginagalawan Pansamantala SOSYOLEK
  • 33. Mga halimbawa ng Sosyolek: Wa facemask girlash mo Sige ka, jujumbagin kita! Repapips, ala na ako datung eh Pansamantala SOSYOLEK
  • 34. anyo ng wika batay sa uri at paksa ng talakayan o larangang pinag- uusapan, sa mga tagapakinig o kinakausap o kaya sa okasyon at sa iba pang salik. Pansamantala REGISTER
  • 35. 1.Field o larangan 2.Mode o modo 3.Tenor Pansamantala May tatlong uri ng dimensyon ang Barayting register.
  • 36. 1. Field o larangan- ang layunin at paksa nito ay naaayon sa larangan ng mga taong gumagamit Hal. Talakayan sa klase ng International Affairs
  • 37. 2. Mode o modo- paraan kung paano isinasagawa ang uri ng komunikasyon. Hal. Talakayan sa klase sa Filipino
  • 38. 3. Tenor- ito ay naaayon sa relasyon ng mga nag-uusap. Hal. Klase sa Law School
  • 39. ito ay barayti ng wika na walang pormal na estraktura. Ito ay binansagang nobodys native language ng mga dayuhan. Ito ay ginagamit ng dalawang indibidwal na nag-uusap na may dalawa ring magkaibang wika. Pansamantala PIDGIN
  • 40. Mga halimbawa ng Pidgin You go there sa ano there in the banyo (English carabao) Ako benta mga prutas sa New Year para swerte. (Chinese na sumusubok mag-Filipino) Whats up, madrang piporrrr (Koreanong si Ryan Bang sa kaniyang programa) Pansamantala PIDGIN
  • 41. mga barayti ng wika na nadedelop dahil sa mga pinagha-halong salita ng indibidwal, mula sa magkaibang lugar hanggang sa ito ay nagging pangunahing wika ng particular na lugar. Ito ay pinaghalong ibat ibang wika. Pansamantala CREOLE
  • 42. Mga halimbawa ng Creole Mi nombre- Ang pangalan ko Di donde lugar to?- Taga saan ka? Buenas Dias- Magandang umaga Pansamantala CREOLE
  • 45. 45 KAHALAGAHAN 1. Napapaunlad ang wika sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga salitang gagamitin ng isang lipunan 2. Napaparami nito ang ibat ibang katawagan ng isang salita
  • 46. 46 KAHALAGAHAN 3. Natutulungan nito ang mga tao na makapamili ng mga salitang gagamitin sa pinaka angkop na paraan 4. Napapalawak nito ang iskolarling pananaliksik pangwika
  • 47. 47 TANDAAN: Ang pagkakaiba o Barayti ng wika ay maaring maging daan ng pagkakaunawaan at pagkakasalungat ng mga taong gumagamit ng wika. Ang mahalaga ay matutuhunan ng bawat isa na galangin ang pagkakaiba dahil salamin ito na ang wika natin ay mayaman at dinamiko.
  • 48. 48 Bakit mahalagang matutuhang tanggapin at igalang ng isang tao ang ibat- ibang barayti ng wikang ginagamit ng ibat- ibang tao sa paligid? Sa paanong paraan maaring makatulong ang ganitong pagtanggap? Nilalaman- 20 Organisasyon-10