ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo

Böbrek hastalıklarında beslenme

•Download as PPT, PDF•
•
confusetobscur
confusetobscur

Böbrek yetmezliği veya diğer hastalıkları için beslenme kurallarının düzenlenmiş bir sunumu

1 of 49
Downloaded 52 times
BÖBREK HASTALIKLARINDA BESLENME
SUNUM PLANI Nefrotik sendrom (NS) NS nedir? Klinik LAB tedavi NS’da beslenme protein alımı tuz ve ödem tedavisi Kronik böbrek yetmezliği(KBY) KBY nedir? Klinik LAB tedavi KBY beslenme
SUNUM PLANI Kronik böbrek yetmezliği(KBY) KBY beslenme Nutrisyonel parametreler Su sodyum gereksinimi Protein gereksinimi Esansiyel aminoasit gereksinimi Yağ gereksinimi Kalori gereksinimi Metabolik asidoz Kalsiyum fosfor dengesinin sağlanması
SUNUM PLANI Kronik böbrek yetmezliği(KBY) KBY-Malnütrisyon Diyaliz hastalarında beslenme Transplant sonrası beslenme
BÖBREKLER Böbrekler vücudun metabolik ve endokrin fonksiyonlarında önemli bir role sahiptir.
Böbrekler: Böbrek ile ilgili hastalıkların seyrinde diyet tedavisi hastalıkların seyrini, morbidite ve mortalitesini etkileyen önemli bir tedavi yöntemidir.
Nefrotik Sendrom(NS): Nefrotik sendrom bir glomerüler hastal ı k tır. P roteinüri, ödem, hipoalbuminemi ve hiperkolesterolemi ile karakterize dir. İnsidansı 2/100000 olarak bildirilmektedir
KLİNİK BULGULAR: Ö dem , A sit, P levral efüzyon, S olunum s ı k ı nt ı s ı , İ drar miktar ı ↓ Hipertansiyon, Hematüri.
LABORATUVAR BULGULAR Proteinüri (>40 mg/m2/saat ) Hipoalbuminemi (<2,5 gr/dL) Hiperlipidemi IgG ve A düzeyi dü ş ük, I g M artm ış t ı r Eritrosit sedimentasyon h ı z ı artm ış t ı r Trombositoz Koagulasyon faktörleri (V, VII, VIII, IX, XIII  , X, XII, AT III  ) Hiponatremi
TEDAVİ Tuzsuz diyet Albümin inf ü zyonu Hipertansiyon tedavisi Antit rombo tik tedavi Enfeksiyonun önlenmesi ve tedavisi Spesifik tedavi
NS’da Beslenme: Protein alımı Tuz alımı ve ödem tedavisi Kalori gereksinimi Yağ gereksinimi Besin allerjisi
NS’da Beslenme: protein alımı Albumin metabolizmasının bir kısmı böbreğin proksimal tübüllerinde olur.(2-3 gr/gün) Steroide duyarlı NS’da çocuğun yaşına uygun protein verilmesi (1-2 gr/kg/gün) Steroide yanıt vermeyen ve tedavisi kronik olarak devam eden NS’da protein yüklenmesinden kaçınmak,malnürisyona göre gerektiğinde protein ayarı
NS’da Beslenme: protein alımı RENAL HASAR SOR↑ Enf Mediatör ↑ Lipit RAS Telomeraz aktv↑
NS’da Beslenme: tuz alımı ve ödem tedavisi Ödem tuz kısıtlaması Ödemli hastada->hiponatremi->Na verme Na<125 mEq/L->sıvı kısıtla Diüretikler: onkotik basınç↓ ->volüm kaybı ABY elektrolit embalansı tromboembolik komplikasyonlar Diüretik kullanımı dikkat (0.5-1 gr/kg)
Kronik Böbrek Yetmezliği(KBY) Böbrek fonksiyonlarında İlerleyici ve Geri dönüşümsüz bozulma 1.5-3/1 milyon çocuk GFR<75 ml/dk/m2 fonk normal Klinik belirtiler: GFR <30 ml/dk
KBY-Sınıflama Evre Tanım GFR İlişkili durumlar 1 Normal veya artmış GFR ile böbrek hasarı ≥ 90 Albüminüri, proteinüri, hematüri 2 Azalmış GFR ile böbrek hasarı 60-89 Albüminüri, proteinüri, hematüri 3 Orta derecede azalmış GFR 30-59 Kronik böbrek yetersizliği (erken KBY) 4 Ağır derecede azalmış GFR 15-29 Kronik böbrek yetersizliği (geç KBY) 5 Böbrek yetmezliği <15 SDBY
KBY Klinik: Ödem Hipertansiyon Anemi Nörolojik Bulgular (İleri evrede veya akut böbrek yetmezliğinde üremik ensefalopati, üremik nöropati) Renal osteodistrofi
KBY Beslenme: nutrisyonel durum KBY’nin her evresinde diyet ve tıbbi tedavi konusunda işbirliği hastanın hem renal fonksiyonlarındaki bozulmanın ve üremik semptomların çıkmasının geciktirilmesinde hem de çocuk hastalarda gelişebilecek gelişme geriliği ve renal distrofide mümkün olabilecek minimum düzeyde kalmasını sağlamak açısından gereklidir.
KBY’de nütrisyonal tedavide yönetim Yeterli protein enerji vitamin ve mineral alımının kontrolü ile nütrisyonel dengenin sağlanması Elektrolit embalansının ve ödemin kontrolü Kalsiyum,fosfor ve vitamin D’nin alımının kontrolü ile renal osteodistrofinin önlenmesi Hastaların hayat stillerine uygun yenebilir diyetin düzenlenmesi
KBY Beslenme: Protein,yağ ve kalori alımı hesaplanırken hastanın beslenme alışkanlıklarında ayarlamalar yapılmalıdır. Hastanın BY ilerlerken günden güne besin alım gücü kusmalarının artması ve uyum bozuklukları ile azalmaktadır .
KBY Beslenme: Yapılan diyet ile ilgili çalışmalarda hastaların ortalama %30 daha fazla protein aldığı gösterilmiştir. Pediatrik yaş grubunda son dönem böbrek yetmezliği(SDBY),büyüme geriliğine yol açması açısından ayrıca önemlidir. Belirgin iştah azalması ->Yeterli kalori ve proteinin alınmaması
KBY Beslenme: Anoreksia üremik toksinlerde artış,serum leptin düzeylerinde artış ile ilişkilidir. KBY’de iştah azalması ve BY’deki ilerleme leptin düzeyi ile uyumlu Leptin-->nöropeptit y sentez ve salınımı↓ Leptin beyindeki tokluk merkezinin en kuvvetli regülatörü Ghrelin
KBY Beslenme sıvı sodyum dengesi Sodyum sadece hücre dışı sıvının volümüne bağlı değil,aynı zamanda büyüme ve nitrojen retansiyonuna da etkilidir. Na hücre dışı sıvı genişlemesine,kas gelişmesi,ve kemik mineralizasyonuna da yardımcı olur. Oligürik,ödemli,hipertansif hastalara su ve tuz kısıtlaması yapılmalıdır. Renal displazi, renal asidoz gibi hastalıklardada idrar volümü ve tuz kaybı fazladır. Uygun miktarda sıvı ve 5-10 mEq/kg/gün tuz ilavesi gerekebilir.(130 mEq:3 g)
KBY Beslenme protein gereksinimi Çeşitli çalışmalarda düşük proteinli diyet tedavinin diyaliz tedavisini geciktirdiği ve üremik semptomların önlenmesinde rolü olduğunu desteklemektedir . Düşük proteinli diyet -> katabolizma↓ -> nitrojen artıklarını↓ -> asidoz↓ Protein kısıtlı diyet -> fosfat alımı↓ -> renal osteodistrofi↓ sekonder hiperparatiroidizm↓ üremik toksinler↓
KBY Beslenme protein gereksinimi Böbrek yetersizliği diyaliz öncesi dönem: Protein alımı:0.8-1.1. gr/kg/gün Kalori alımı:RDA(günlük önerilen besin miktarı)’nın % 80’i önerilmiş Longitudinal boy ve kilo alımında yetersizlik WİNGEN A-M ET Lancet 1997:349:117-1123
KBY Beslenme protein gereksinimi Çok düşük proteinli diyet->IGF1↓->büyüme geriliği Çok düşük proteinli diyet->L-arjinin↓->NO-dislipidemi Çalışmalar göstermiştir ki çok düşük proteinli diyetin böbrek yetmezliğine olumlu etki yapmadan büyümeyi olumsuz etkilemektedir.
KBY’de EAA azaldığı ve non-esansiyel aminoasitlerin arttığı bildirilmektedir. Lösin kas hücresinde ↓ ->kas formasyonu ve fonksiyonlarında bozukluk KBY Beslenme Esansiel aminoasit (EAA) gereksinimi :
KBY Beslenme Esansiel aminoasit (EAA) gereksinimi : EAA’lerin nitrojen içermeyen keto-analoglarının (KA) kullanılmasının BUN’in iyi kontrol edildiği,protein yıkımının engellendiğini gösteren yayınlar vardır. Özellikle süt çocuğunda histidin içeren preparatlar tercih edilmelidir
Jureidini KF ve ark’nın bir araştırmasında 3-14 yaş arasındaki KBY hastalarına düşük protein düşük fosfat içeren diyet(1-1.2 g/kg/gün) ve EAA’lerin keto-anologlarının (0.3 g/kg/gün) ilavesinin etkileri araştırılmış,anabolik etkinin göstergesi olan BUN/kreatinin oranında düşme,lipid profilinde düzelme,büyüme hızında olumlu gelişme saptanmıştır.(kontrol grubuna 2 g/kg/gün protein ) Kalori alımı KBY Beslenme Esansiel aminoasit (EAA) gereksinimi :
KBY Beslenme Yağ gereksinimi: Damak tadını ayarlar. Proteinler kısıtlandığı için enerji açığını kapatır. 9.3 kcal/kg enerji sağlar,fazla kısıtlanmamalı hayvansal bitkisel karışım sağlanmalı
Poli-ansatüre/satüre yağ oranı KBY’de1/1.5 arasında tutulmalıdır. Lipitlerin düşürülmesi renal fonksiyonların bozulmasını yavaşlatır. Lipit düşürücü tedaviler: a)diyetteki yağ fosfat ve proteini azaltmak soya proteine ağırlık vermek. b)lipit düşürücü ilaçlar (statinler) c)lipit aferezi d)Omega-6 poli-ansatüre yağ asidi e)vitaminE KBY Beslenme Yağ gereksinimi:
KBY enerji Düşük enerji alımı:KBY ilerleme Süt çocuklarında büyüme geriliği ile kalori alımındaki yetersizlik ile uyumlu bulunmuş. Yeterli kalori büyümeyi yakalamayı sağlar.(<2 yaş) Wirgen A-M pediatric nephro 2002
KBY enerji RDA’nın önerdiğinden % 80 inden fazla enerji alımı büyümeyi arttırmaz. Abartılı kalori alımı: hiperlipidemi, hiperinsülinizm, arterioskleroz Orta düzeyde düşük proteinli diyet+yeterli kalori ile malnütrisyon önlenir.
KBY Beslenme metabolik asidoz tedavisi Metabolik asidoz tedavisi: protein katabolizmasını arttırır nitrojen dengesini bozar İnsülin rezistansını arttırır Serum kalsiyum ↓ Kemiklerde demineralizasyon PTH duyarlılığını arttırır Proteolizi arttırır Büyüme geriliği
KBY Beslenme kalsiyum fosfor dengesinin sağlanması GFR<75 ml/dk/1.73 m2 olunca serum fosfor ve kalsiyum düzeyi henüz normal iken fosfor(600-800 mg/gün) ve proteinden kısıtlı diyete başlamak sekonder hiperparatirodizm riskini azaltır. Ve serum kalsitriol düzeyine olumlu etki yapar.
KBY’li hastalarda Karışık diyet alınmasını sağlamak Orta düzeyde protein vermek Fosfor,potasyum,tuz alımını ayarlamak Asidozu kontrol etmek Toksik nitrojen ürünlerinin birikimini kontrol etmek KBY’de diyet tedavisi hasta için zordur. Ancak diyalizi geciktirir, BY’nin belirti ve bulgularını azaltır
Kby ve saÄŸlıklı ç´Ç³¦³Ü°ì±ô²¹°ù»å²¹ Hayvansal kökenli yüksek proteinli besinler DoymuÅŸ yaÄŸ asitleri ve yüksek kolesterol içeren besinler YASAK
Kby ve saÄŸlıklı ç´Ç³¦³Ü°ì±ô²¹°ù»å²¹
KBY malnütrisyon KBY olan ç´Ç³¦³Ü°ì±ô²¹°ù»å²¹ beslenme problemleri mortalite ve morbitide ile yakından iliÅŸkilidir PEW(protein enerji kaybı):vücut protein ve enerji depolarında (protein-yaÄŸ) azalma KaÅŸeksi:PEW ileri formu BMI kronolojik yaÅŸ ve boy yaşına göre <%5 ,%5-15 malnütrisyon riski
BIA(bioimpetans analizi) ile ölçülen değerlerin referans aralıklarında düşük olması Boy yaşı,ağırlık yaşı,tartı/boy,ağırlık/boy kronolojik yaşa göre <-2 z scor PEW ve kaşeksiden korunabilmek için; Beslenmenin iyi monitörize edilmesi PEW risk faktörleri ve erken belirteçlerin bilinmesi Önlem ve erken tanı KBY malnütrisyon
Kby malnütrisyon erken belirteçler: Diyetteki alımın düşmesi nPCR(protein katabolizma hızı) GFR’ye paralel düşer. Enflamasyon belirteçlerinde artış hsCRP IL1 IL6 TNF α BIA(bioimpetans analizi) Antropometrik ölçümler Biyokimyasal parametreler albumin:co-morbitide ile yakından ilişkili her 1gr/dl ↓diyaliz için %54 risk artışı prealbumin,HCO3,kolesterol vs
Kby malnütrisyon geç belirteçler: Kaşeksi: İnce saç Sararmış dişler Dilde değişiklikler İnce soluk cilt Nefeste koku Genelde bu evrede hastalar hastaneye yatırılır,mortalite ve morbidite yüksek
Diyaliz hastalarında beslenme HD ve PD hastalarında enerji kronolojik yaşlarına uygun RDA Diyaliz ayarlamaları yapılırken boy<2 P ise boy yaşına göre HD hastalarında RDA+0.4 gr/kg/gün protein PD hastalarında PD sıvıdan kayıp 0.02/0.03 gr/kg/gün
yaş (yr) RDA (g/kg/ day) HD (g/kg/day) protein alımı PD (g/kg/day) Protein alımı Infant 0–0.5 0.6–1.0 2.2 1.6 2.6 2.0 2.9–3.0 2.3–2.4 Çocuk 1–6 7–10 11–14 1.2 1.0 1.0 1.6 1.4 1.4 1.9–2.0 1.7–1.8 1.7–1.8 Erkek 15–18 0.9 1.3 1.4–1.5 Kadın 15–18 0.8 1.2 1.4–1.5
Vitamin gereksinimi Suda eriyen vitaminler eklenmeli Vitamin C:25-60 mg/gün Vitamin B6 :0.2/1.5 mg/gün Folat :60-40 qg/gün folat ve B6 eksikliği rh EPO yanıtını azaltır. Folat eksikliği hiperhomosistinüri ile birliktedir Enteral beslenme gastrostomi: Oral beslenme kalori ve protein gereksinimi karşılamıyorsa İstenilen büyüme hızı sağlanmıyorsa(boy büyüme hızı<25 p)
SUPLENA: Yüksek kalori Düşük protein Düşük elektrolit Kalori yoğunluğu 2 kcal/ml 475 kcal sağlar. Üremik hastaların diyet tedavisinde,azotlu artıkların ürünlerin ve elektrolit birikimini minimal düzeyde tutmaya yardımcı olur . NUTRENA: Elektrolit ve sıvı kısıtlaması gereken böbrek hastaları Özellikle diyaliz hastalarının beslenmesinde FOS(fruktooligosakkarid) içerir.
Transplantasyon(Tx) sonrası beslenme: İS ilaçlar Tx sonrası kısıtlamaların azalması Kötü beslenme alışkanlıkları Sedanter hayat Gastrostomi ve NG’den beslenemeye geçiş BMI tx öncesi fazla olanlar post-tx kilo alımı↑ obesite Hiperlipidemi HT Glukoz metabolizma bozukluğu
Transplantasyon(Tx) sonrası beslenme Uygun diyet önerisi hasta bekleme listesindeyken başlanmalı az tuzlu az yağlı kalori kontrolü düşük protein uygun egzersiz İyi hasta uyumu
KBY Diyet Tedavisi Primer böbrek hastalığının farklı olması Genetik miras Ko-morbid faktörler Bireysel farklılıklar Hastanın klinik durumu izlenecek yoldur .

More Related Content

Böbrek hastalıklarında beslenme

  • 2. SUNUM PLANI Nefrotik sendrom (NS) NS nedir? Klinik LAB tedavi NS’da beslenme protein alımı tuz ve ödem tedavisi Kronik böbrek yetmezliÄŸi(KBY) KBY nedir? Klinik LAB tedavi KBY beslenme
  • 3. SUNUM PLANI Kronik böbrek yetmezliÄŸi(KBY) KBY beslenme Nutrisyonel parametreler Su sodyum gereksinimi Protein gereksinimi Esansiyel aminoasit gereksinimi YaÄŸ gereksinimi Kalori gereksinimi Metabolik asidoz Kalsiyum fosfor dengesinin saÄŸlanması
  • 4. SUNUM PLANI Kronik böbrek yetmezliÄŸi(KBY) KBY-Malnütrisyon Diyaliz hastalarında beslenme Transplant sonrası beslenme
  • 5. BÖBREKLER Böbrekler vücudun metabolik ve endokrin fonksiyonlarında önemli bir role sahiptir.
  • 6. Böbrekler: Böbrek ile ilgili hastalıkların seyrinde diyet tedavisi hastalıkların seyrini, morbidite ve mortalitesini etkileyen önemli bir tedavi yöntemidir.
  • 7. Nefrotik Sendrom(NS): Nefrotik sendrom bir glomerüler hastal ı k tır. P roteinüri, ödem, hipoalbuminemi ve hiperkolesterolemi ile karakterize dir. Ä°nsidansı 2/100000 olarak bildirilmektedir
  • 8. KLÄ°NÄ°K BULGULAR: Ö dem , A sit, P levral efüzyon, S olunum s ı k ı nt ı s ı , Ä° drar miktar ı ↓ Hipertansiyon, Hematüri.
  • 9. LABORATUVAR BULGULAR Proteinüri (>40 mg/m2/saat ) Hipoalbuminemi (<2,5 gr/dL) Hiperlipidemi IgG ve A düzeyi dü ÅŸ ük, I g M artm ış t ı r Eritrosit sedimentasyon h ı z ı artm ış t ı r Trombositoz Koagulasyon faktörleri (V, VII, VIII, IX, XIII ï‚­ , X, XII, AT III  ) Hiponatremi
  • 10. TEDAVÄ° Tuzsuz diyet Albümin inf ü zyonu Hipertansiyon tedavisi Antit rombo tik tedavi Enfeksiyonun önlenmesi ve tedavisi Spesifik tedavi
  • 11. NS’da Beslenme: Protein alımı Tuz alımı ve ödem tedavisi Kalori gereksinimi YaÄŸ gereksinimi Besin allerjisi
  • 12. NS’da Beslenme: protein alımı Albumin metabolizmasının bir kısmı böbreÄŸin proksimal tübüllerinde olur.(2-3 gr/gün) Steroide duyarlı NS’da çocuÄŸun yaşına uygun protein verilmesi (1-2 gr/kg/gün) Steroide yanıt vermeyen ve tedavisi kronik olarak devam eden NS’da protein yüklenmesinden kaçınmak,malnürisyona göre gerektiÄŸinde protein ayarı
  • 13. NS’da Beslenme: protein alımı RENAL HASAR SOR↑ Enf Mediatör ↑ Lipit RAS Telomeraz aktv↑
  • 14. NS’da Beslenme: tuz alımı ve ödem tedavisi Ödem tuz kısıtlaması Ödemli hastada->hiponatremi->Na verme Na<125 mEq/L->sıvı kısıtla Diüretikler: onkotik basınç↓ ->volüm kaybı ABY elektrolit embalansı tromboembolik komplikasyonlar Diüretik kullanımı dikkat (0.5-1 gr/kg)
  • 15. Kronik Böbrek YetmezliÄŸi(KBY) Böbrek fonksiyonlarında Ä°lerleyici ve Geri dönüşümsüz bozulma 1.5-3/1 milyon çocuk GFR<75 ml/dk/m2 fonk normal Klinik belirtiler: GFR <30 ml/dk
  • 16. KBY-Sınıflama Evre Tanım GFR Ä°liÅŸkili durumlar 1 Normal veya artmış GFR ile böbrek hasarı ≥ 90 Albüminüri, proteinüri, hematüri 2 Azalmış GFR ile böbrek hasarı 60-89 Albüminüri, proteinüri, hematüri 3 Orta derecede azalmış GFR 30-59 Kronik böbrek yetersizliÄŸi (erken KBY) 4 Ağır derecede azalmış GFR 15-29 Kronik böbrek yetersizliÄŸi (geç KBY) 5 Böbrek yetmezliÄŸi <15 SDBY
  • 17. KBY Klinik: Ödem Hipertansiyon Anemi Nörolojik Bulgular (Ä°leri evrede veya akut böbrek yetmezliÄŸinde üremik ensefalopati, üremik nöropati) Renal osteodistrofi
  • 18. KBY Beslenme: nutrisyonel durum KBY’nin her evresinde diyet ve tıbbi tedavi konusunda iÅŸbirliÄŸi hastanın hem renal fonksiyonlarındaki bozulmanın ve üremik semptomların çıkmasının geciktirilmesinde hem de çocuk hastalarda geliÅŸebilecek geliÅŸme geriliÄŸi ve renal distrofide mümkün olabilecek minimum düzeyde kalmasını saÄŸlamak açısından gereklidir.
  • 19. KBY’de nütrisyonal tedavide yönetim Yeterli protein enerji vitamin ve mineral alımının kontrolü ile nütrisyonel dengenin saÄŸlanması Elektrolit embalansının ve ödemin kontrolü Kalsiyum,fosfor ve vitamin D’nin alımının kontrolü ile renal osteodistrofinin önlenmesi Hastaların hayat stillerine uygun yenebilir diyetin düzenlenmesi
  • 20. KBY Beslenme: Protein,yaÄŸ ve kalori alımı hesaplanırken hastanın beslenme alışkanlıklarında ayarlamalar yapılmalıdır. Hastanın BY ilerlerken günden güne besin alım gücü kusmalarının artması ve uyum bozuklukları ile azalmaktadır .
  • 21. KBY Beslenme: Yapılan diyet ile ilgili çalışmalarda hastaların ortalama %30 daha fazla protein aldığı gösterilmiÅŸtir. Pediatrik yaÅŸ grubunda son dönem böbrek yetmezliÄŸi(SDBY),büyüme geriliÄŸine yol açması açısından ayrıca önemlidir. Belirgin iÅŸtah azalması ->Yeterli kalori ve proteinin alınmaması
  • 22. KBY Beslenme: Anoreksia üremik toksinlerde artış,serum leptin düzeylerinde artış ile iliÅŸkilidir. KBY’de iÅŸtah azalması ve BY’deki ilerleme leptin düzeyi ile uyumlu Leptin-->nöropeptit y sentez ve salınımı↓ Leptin beyindeki tokluk merkezinin en kuvvetli regülatörü Ghrelin
  • 23. KBY Beslenme sıvı sodyum dengesi Sodyum sadece hücre dışı sıvının volümüne baÄŸlı deÄŸil,aynı zamanda büyüme ve nitrojen retansiyonuna da etkilidir. Na hücre dışı sıvı geniÅŸlemesine,kas geliÅŸmesi,ve kemik mineralizasyonuna da yardımcı olur. Oligürik,ödemli,hipertansif hastalara su ve tuz kısıtlaması yapılmalıdır. Renal displazi, renal asidoz gibi hastalıklardada idrar volümü ve tuz kaybı fazladır. Uygun miktarda sıvı ve 5-10 mEq/kg/gün tuz ilavesi gerekebilir.(130 mEq:3 g)
  • 24. KBY Beslenme protein gereksinimi ÇeÅŸitli çalışmalarda düşük proteinli diyet tedavinin diyaliz tedavisini geciktirdiÄŸi ve üremik semptomların önlenmesinde rolü olduÄŸunu desteklemektedir . Düşük proteinli diyet -> katabolizma↓ -> nitrojen artıklarını↓ -> asidoz↓ Protein kısıtlı diyet -> fosfat alımı↓ -> renal osteodistrofi↓ sekonder hiperparatiroidizm↓ üremik toksinler↓
  • 25. KBY Beslenme protein gereksinimi Böbrek yetersizliÄŸi diyaliz öncesi dönem: Protein alımı:0.8-1.1. gr/kg/gün Kalori alımı:RDA(günlük önerilen besin miktarı)’nın % 80’i önerilmiÅŸ Longitudinal boy ve kilo alımında yetersizlik WÄ°NGEN A-M ET Lancet 1997:349:117-1123
  • 26. KBY Beslenme protein gereksinimi Çok düşük proteinli diyet->IGF1↓->büyüme geriliÄŸi Çok düşük proteinli diyet->L-arjinin↓->NO-dislipidemi Çalışmalar göstermiÅŸtir ki çok düşük proteinli diyetin böbrek yetmezliÄŸine olumlu etki yapmadan büyümeyi olumsuz etkilemektedir.
  • 27. KBY’de EAA azaldığı ve non-esansiyel aminoasitlerin arttığı bildirilmektedir. Lösin kas hücresinde ↓ ->kas formasyonu ve fonksiyonlarında bozukluk KBY Beslenme Esansiel aminoasit (EAA) gereksinimi :
  • 28. KBY Beslenme Esansiel aminoasit (EAA) gereksinimi : EAA’lerin nitrojen içermeyen keto-analoglarının (KA) kullanılmasının BUN’in iyi kontrol edildiÄŸi,protein yıkımının engellendiÄŸini gösteren yayınlar vardır. Özellikle süt çocuÄŸunda histidin içeren preparatlar tercih edilmelidir
  • 29. Jureidini KF ve ark’nın bir araÅŸtırmasında 3-14 yaÅŸ arasındaki KBY hastalarına düşük protein düşük fosfat içeren diyet(1-1.2 g/kg/gün) ve EAA’lerin keto-anologlarının (0.3 g/kg/gün) ilavesinin etkileri araÅŸtırılmış,anabolik etkinin göstergesi olan BUN/kreatinin oranında düşme,lipid profilinde düzelme,büyüme hızında olumlu geliÅŸme saptanmıştır.(kontrol grubuna 2 g/kg/gün protein ) Kalori alımı KBY Beslenme Esansiel aminoasit (EAA) gereksinimi :
  • 30. KBY Beslenme YaÄŸ gereksinimi: Damak tadını ayarlar. Proteinler kısıtlandığı için enerji açığını kapatır. 9.3 kcal/kg enerji saÄŸlar,fazla kısıtlanmamalı hayvansal bitkisel karışım saÄŸlanmalı
  • 31. Poli-ansatüre/satüre yaÄŸ oranı KBY’de1/1.5 arasında tutulmalıdır. Lipitlerin düşürülmesi renal fonksiyonların bozulmasını yavaÅŸlatır. Lipit düşürücü tedaviler: a)diyetteki yaÄŸ fosfat ve proteini azaltmak soya proteine ağırlık vermek. b)lipit düşürücü ilaçlar (statinler) c)lipit aferezi d)Omega-6 poli-ansatüre yaÄŸ asidi e)vitaminE KBY Beslenme YaÄŸ gereksinimi:
  • 32. KBY enerji Düşük enerji alımı:KBY ilerleme Süt çocuklarında büyüme geriliÄŸi ile kalori alımındaki yetersizlik ile uyumlu bulunmuÅŸ. Yeterli kalori büyümeyi yakalamayı saÄŸlar.(<2 yaÅŸ) Wirgen A-M pediatric nephro 2002
  • 33. KBY enerji RDA’nın önerdiÄŸinden % 80 inden fazla enerji alımı büyümeyi arttırmaz. Abartılı kalori alımı: hiperlipidemi, hiperinsülinizm, arterioskleroz Orta düzeyde düşük proteinli diyet+yeterli kalori ile malnütrisyon önlenir.
  • 34. KBY Beslenme metabolik asidoz tedavisi Metabolik asidoz tedavisi: protein katabolizmasını arttırır nitrojen dengesini bozar Ä°nsülin rezistansını arttırır Serum kalsiyum ↓ Kemiklerde demineralizasyon PTH duyarlılığını arttırır Proteolizi arttırır Büyüme geriliÄŸi
  • 35. KBY Beslenme kalsiyum fosfor dengesinin saÄŸlanması GFR<75 ml/dk/1.73 m2 olunca serum fosfor ve kalsiyum düzeyi henüz normal iken fosfor(600-800 mg/gün) ve proteinden kısıtlı diyete baÅŸlamak sekonder hiperparatirodizm riskini azaltır. Ve serum kalsitriol düzeyine olumlu etki yapar.
  • 36. KBY’li hastalarda Karışık diyet alınmasını saÄŸlamak Orta düzeyde protein vermek Fosfor,potasyum,tuz alımını ayarlamak Asidozu kontrol etmek Toksik nitrojen ürünlerinin birikimini kontrol etmek KBY’de diyet tedavisi hasta için zordur. Ancak diyalizi geciktirir, BY’nin belirti ve bulgularını azaltır
  • 37. Kby ve saÄŸlıklı ç´Ç³¦³Ü°ì±ô²¹°ù»å²¹ Hayvansal kökenli yüksek proteinli besinler DoymuÅŸ yaÄŸ asitleri ve yüksek kolesterol içeren besinler YASAK
  • 38. Kby ve saÄŸlıklı ç´Ç³¦³Ü°ì±ô²¹°ù»å²¹
  • 39. KBY malnütrisyon KBY olan ç´Ç³¦³Ü°ì±ô²¹°ù»å²¹ beslenme problemleri mortalite ve morbitide ile yakından iliÅŸkilidir PEW(protein enerji kaybı):vücut protein ve enerji depolarında (protein-yaÄŸ) azalma KaÅŸeksi:PEW ileri formu BMI kronolojik yaÅŸ ve boy yaşına göre <%5 ,%5-15 malnütrisyon riski
  • 40. BIA(bioimpetans analizi) ile ölçülen deÄŸerlerin referans aralıklarında düşük olması Boy yaşı,ağırlık yaşı,tartı/boy,ağırlık/boy kronolojik yaÅŸa göre <-2 z scor PEW ve kaÅŸeksiden korunabilmek için; Beslenmenin iyi monitörize edilmesi PEW risk faktörleri ve erken belirteçlerin bilinmesi Önlem ve erken tanı KBY malnütrisyon
  • 41. Kby malnütrisyon erken belirteçler: Diyetteki alımın düşmesi nPCR(protein katabolizma hızı) GFR’ye paralel düşer. Enflamasyon belirteçlerinde artış hsCRP IL1 IL6 TNF α BIA(bioimpetans analizi) Antropometrik ölçümler Biyokimyasal parametreler albumin:co-morbitide ile yakından iliÅŸkili her 1gr/dl ↓diyaliz için %54 risk artışı prealbumin,HCO3,kolesterol vs
  • 42. Kby malnütrisyon geç belirteçler: KaÅŸeksi: Ä°nce saç Sararmış diÅŸler Dilde deÄŸiÅŸiklikler Ä°nce soluk cilt Nefeste koku Genelde bu evrede hastalar hastaneye yatırılır,mortalite ve morbidite yüksek
  • 43. Diyaliz hastalarında beslenme HD ve PD hastalarında enerji kronolojik yaÅŸlarına uygun RDA Diyaliz ayarlamaları yapılırken boy<2 P ise boy yaşına göre HD hastalarında RDA+0.4 gr/kg/gün protein PD hastalarında PD sıvıdan kayıp 0.02/0.03 gr/kg/gün
  • 44. yaÅŸ (yr) RDA (g/kg/ day) HD (g/kg/day) protein alımı PD (g/kg/day) Protein alımı Infant 0–0.5 0.6–1.0 2.2 1.6 2.6 2.0 2.9–3.0 2.3–2.4 Çocuk 1–6 7–10 11–14 1.2 1.0 1.0 1.6 1.4 1.4 1.9–2.0 1.7–1.8 1.7–1.8 Erkek 15–18 0.9 1.3 1.4–1.5 Kadın 15–18 0.8 1.2 1.4–1.5
  • 45. Vitamin gereksinimi Suda eriyen vitaminler eklenmeli Vitamin C:25-60 mg/gün Vitamin B6 :0.2/1.5 mg/gün Folat :60-40 qg/gün folat ve B6 eksikliÄŸi rh EPO yanıtını azaltır. Folat eksikliÄŸi hiperhomosistinüri ile birliktedir Enteral beslenme gastrostomi: Oral beslenme kalori ve protein gereksinimi karşılamıyorsa Ä°stenilen büyüme hızı saÄŸlanmıyorsa(boy büyüme hızı<25 p)
  • 46. SUPLENA: Yüksek kalori Düşük protein Düşük elektrolit Kalori yoÄŸunluÄŸu 2 kcal/ml 475 kcal saÄŸlar. Ãœremik hastaların diyet tedavisinde,azotlu artıkların ürünlerin ve elektrolit birikimini minimal düzeyde tutmaya yardımcı olur . NUTRENA: Elektrolit ve sıvı kısıtlaması gereken böbrek hastaları Özellikle diyaliz hastalarının beslenmesinde FOS(fruktooligosakkarid) içerir.
  • 47. Transplantasyon(Tx) sonrası beslenme: Ä°S ilaçlar Tx sonrası kısıtlamaların azalması Kötü beslenme alışkanlıkları Sedanter hayat Gastrostomi ve NG’den beslenemeye geçiÅŸ BMI tx öncesi fazla olanlar post-tx kilo alımı↑ obesite Hiperlipidemi HT Glukoz metabolizma bozukluÄŸu
  • 48. Transplantasyon(Tx) sonrası beslenme Uygun diyet önerisi hasta bekleme listesindeyken baÅŸlanmalı az tuzlu az yaÄŸlı kalori kontrolü düşük protein uygun egzersiz Ä°yi hasta uyumu
  • 49. KBY Diyet Tedavisi Primer böbrek hastalığının farklı olması Genetik miras Ko-morbid faktörler Bireysel farklılıklar Hastanın klinik durumu izlenecek yoldur .