ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo

Bijeenkomst20citadel20tco financiering20maart20201420-140321060144-phpapp01

•Download as PPTX, PDF•
•
DWA
DWA

Trends in de bouw- en vastgoedwereld. Nieuwe contract- en financieringsvormen

1 of 40
Download to read offline
1
2 Bent u toeschouwer of doet u mee? Gert Harm ten Bolscher
Inhoud • Trends voor de bouw-/ vastgoedwereld? • Anders denken • Aanpak vanuit F2F-/Citadel-netwerk 3
4 Wat betekenen trends voor de vastgoed- en bouwwereld?
Relevante ontwikkelingen voor de komende jaren • Niet denken vanuit bezit, maar vanuit gebruik • Flexibilisering arbeid • Overweldigende techniek  behoefte aan de menselijke maat • Genetwerkt samenwerken 5
Niet bezit maar gebruik centraal Gevolgen: • TCO-benadering • Prestatiegaranties/bonus- malus • DBFMO-constructies • Andere rollen voor traditionele partijen uit de bouwkolom • Kennis delen/samenwerken 6
Flexibilisering arbeid • Thuiswerk: werk- en privé door elkaar Werken als het nodig is/kan • Waar wifi is, is een werkplek • Ontmoeting met collega’s cruciaal voor creativiteit, organisatiecultuur enz. 7
Behoefte aan menselijke maat • Einde aan ontwikkeling groot, groter, grootst • Techniek geen doel maar hulpmiddel voor de gebruiker • Behoefte aan echt contact 8
Genetwerkt samenwerken • Professionals hebben elkaar nodig in de complexe en dynamische werkelijkheid • Samenwerken vanuit een gezamenlijk doel • Kernwoorden: vertrouwen en gezamenlijke win 9
Bijeenkomst20citadel20tco financiering20maart20201420-140321060144-phpapp01
Ecologische voetafdruk 11 Gemiddeld 2,7 ha Beschikbaar: 2,1 ha
Waarde duurzame huisvesting (1) • Jones Lang LaSalle nov. 2013: Twee- derde is bereid 1 tot 5% meer huur te betalen voor extra duurzaamheidsprestaties • Rabobank juni 2013: Beleg in duurzaam vastgoed • DTZ feb. 2011: Energiezuinig kantoor leidt tot hogere inkomsten 12
Waarde duurzame huisvesting (2) • Universiteit Maastricht (i.s.m. Amerikaanse Universiteit): duurzame gebouwen hebben 16% hoger rendement • Drijvende krachten: – verlaging exploitatiekosten – imago – duurzaam inkopen overheid 13
Productiviteit en ziekteverzuim 14 Productiviteitswinst [%] Ziekteverzuimdaling [1,5%] Geen luchtvervuiling 3 - 7 1,5 Voldoende ventilatie 1 - 2 0,5 Temperatuur regelbaar 2 - 3 0,5 Temperatuur goed 7 - Goede verlichting 2 - 3 - Daglicht - 0,5 Geen geluidshinder 3 - 9 - Totaal 10 - 15 2,5%
Perspectief duurzaam pand Kostenplaatje (kantoorpand) • Salariskosten: € 2.500 - 3.000 /m² • Energiekosten: € 12 - 18 /m² ‘Batenplaatje’ jaarlijks • 5% productiviteitswinst: € 125 - 150 /m² • 2% lager ziekteverzuim: € 40 - 60 /m² • Lagere energiekosten: € 3 - 8 /m² • Hogere vastgoedwaarde: € 15 - 30 /m² Investeringsruimte? • Jaarlijks voordeel: min. € 185 /m² • Meerinv. duurzaam pand: € 200 - 400 /m² 15
Wat staat centraal? Bij ontwikkeling en renovatie: • Investeringskosten  financierings- en/of huurkosten Veel minder of geen aandacht voor: • Exploitatiekosten • Gebouw als productiemiddel • Effect huisvesting op: duurzaam imago, gezondheid, productiviteit, flexibiliteit enz. 16
Perspectief Kantoorpand: • Ontwerpkosten: € 65 – 80 /m² • Investeringskosten: € 1.300 – 1.500 /m² • Energie-, onderhouds- en schoonmaakkosten: € 45/m² (per jaar) • Primaire proces: € 3.000/m² (per jaar) 17
Perspectief over 25 jaar Kantoorpand: • Ontwerpkosten: € 65 – 80 /m² • Investeringskosten: € 1.300 – 1.500 /m² • Energie-, onderhouds- en schoonmaakkosten: € 1.700/m² • Primaire proces: € 115.000/m² 18
In verhouding over 25 jaar Ontwerp : Investering : Exploitatie : Primair Proces 1 20 20 100 19
In verhouding over 25 jaar Ontwerp : Investering : Exploitatie : Primair Proces 1 20 20 100 Focus? Keuzes? Voldongen feiten? 20 Logisch?
Inspanningen De werkzaamheden worden gedefinieerd Dit draagt bij aan de conditie 21 Van inspanning naar prestatie Prestaties De conditie wordt gedefinieerd Dit bepaalt de werkzaamheden
Financiering uit vitaliteitsfonds? 22
23 Andere rollen voor ALLE betrokkenen
24 Voorbeeld scholenaanpak
Voorbeeld Scholen • Verduurzaming scholen – Isolatie (gevel, glas, dak) – CV-ketel vervangen, inregelen klimaatinstallaties – Vervanging verlichting – Plaatsing pv-panelen • Verbeteren binnenklimaat • Budgetneutraal 25
26 Business cases Lening Energiefonds Overijssel: ca. 3,5% rente • Netto contante waarde: € 135.000 • Rendement investering (IRR): 9,5%
Exploitatiemogelijkheden • Plaatje gebruiken om definities vast te stellen! •22-7- 27
Geïntegreerde contractvormen? • Voordelen: – geen eindpunt bij oplevering – verantwoording en betrokkenheid na oplevering gaan door – component keuzes worden gemaakt uit het oogpunt van kosten effectiviteit 28 Door de juiste manier van aanbesteden, zijn kostenbesparingen van meer dan 35% op het onderhoud eerder regel dan uitzondering.
Uitbesteding totaal onderhoud • Afsluiten prestatie-contract voor onderhoud, energiereductie en goed binnenklimaat • NIET: verschillende prestatiecontracten per techniek (verlichting, PV-panelen) • WEL: geïntegreerd prestatiecontract voor totale onderhoud • Beoordeling op KPI’s (Kritieke Prestatie Indicatoren) – Energiegebruik – Binnenklimaat – Onderhoud en beheer 29
30 Prestatiecontract afsluiten • Onderhoudsbeleid matchen met bedrijfsvoeringsbeleid • KSF's bepalen en vertalen in KPI's • Bepalen meest bijpassende onderhoudsvorm / management bij organisatie en budget • Afstemmen monitoringsbehoefte passend bij organisatie: van alles uitbesteden tot zelf aansturen. • Aanbesteding met prestatie onderhoudsbestek obv KPI's • Implementatie monitoring • Opstarten onderhoudscontract
Clustering van projecten
Andere benadering… • Circulaire economie 32
33 Enorme leegstand kantoren: Probleem … … of grondstoffenbank?
Circulaire economie • Betalen voor gebruik/prestaties • Fabrikant/leverancier blijft eigenaar van de grondstoffen • Contracttermijn bepaalt de prijs voor het gebruik 34
Vragen? 35 Onze belangrijke problemen kunnen niet worden opgelost op hetzelfde denkniveau waarmee we ze creëerden. Albert Einstein (1879 – 1955)
Droom 36 Gezamenlijk project vanuit F2F-/Citadel- netwerk
Uitwerking • Gezamenlijk: iedereen die iets kan en wil toevoegen (halen en brengen principe) • Renovatieconcept ontwikkelen voor concreet project of met concept geïnteresseerde vastgoedeigenaren zoeken 37
Planning • Aftrap: 20 maart • Contouren bepalen: 9 april (vanaf 16.00 uur) • Uitwerking: april – augustus 2014 • Definitief concept: september 2014 • Start concreet project: Q4 2014 38
Interactie 39
40 Wie gaat mee?

More Related Content

Bijeenkomst20citadel20tco financiering20maart20201420-140321060144-phpapp01

  • 1. 1
  • 2. 2 Bent u toeschouwer of doet u mee? Gert Harm ten Bolscher
  • 3. Inhoud • Trends voor de bouw-/ vastgoedwereld? • Anders denken • Aanpak vanuit F2F-/Citadel-netwerk 3
  • 4. 4 Wat betekenen trends voor de vastgoed- en bouwwereld?
  • 5. Relevante ontwikkelingen voor de komende jaren • Niet denken vanuit bezit, maar vanuit gebruik • Flexibilisering arbeid • Overweldigende techniek  behoefte aan de menselijke maat • Genetwerkt samenwerken 5
  • 6. Niet bezit maar gebruik centraal Gevolgen: • TCO-benadering • Prestatiegaranties/bonus- malus • DBFMO-constructies • Andere rollen voor traditionele partijen uit de bouwkolom • Kennis delen/samenwerken 6
  • 7. Flexibilisering arbeid • Thuiswerk: werk- en privé door elkaar Werken als het nodig is/kan • Waar wifi is, is een werkplek • Ontmoeting met collega’s cruciaal voor creativiteit, organisatiecultuur enz. 7
  • 8. Behoefte aan menselijke maat • Einde aan ontwikkeling groot, groter, grootst • Techniek geen doel maar hulpmiddel voor de gebruiker • Behoefte aan echt contact 8
  • 9. Genetwerkt samenwerken • Professionals hebben elkaar nodig in de complexe en dynamische werkelijkheid • Samenwerken vanuit een gezamenlijk doel • Kernwoorden: vertrouwen en gezamenlijke win 9
  • 11. Ecologische voetafdruk 11 Gemiddeld 2,7 ha Beschikbaar: 2,1 ha
  • 12. Waarde duurzame huisvesting (1) • Jones Lang LaSalle nov. 2013: Twee- derde is bereid 1 tot 5% meer huur te betalen voor extra duurzaamheidsprestaties • Rabobank juni 2013: Beleg in duurzaam vastgoed • DTZ feb. 2011: Energiezuinig kantoor leidt tot hogere inkomsten 12
  • 13. Waarde duurzame huisvesting (2) • Universiteit Maastricht (i.s.m. Amerikaanse Universiteit): duurzame gebouwen hebben 16% hoger rendement • Drijvende krachten: – verlaging exploitatiekosten – imago – duurzaam inkopen overheid 13
  • 14. Productiviteit en ziekteverzuim 14 Productiviteitswinst [%] Ziekteverzuimdaling [1,5%] Geen luchtvervuiling 3 - 7 1,5 Voldoende ventilatie 1 - 2 0,5 Temperatuur regelbaar 2 - 3 0,5 Temperatuur goed 7 - Goede verlichting 2 - 3 - Daglicht - 0,5 Geen geluidshinder 3 - 9 - Totaal 10 - 15 2,5%
  • 15. Perspectief duurzaam pand Kostenplaatje (kantoorpand) • Salariskosten: € 2.500 - 3.000 /m² • Energiekosten: € 12 - 18 /m² ‘Batenplaatje’ jaarlijks • 5% productiviteitswinst: € 125 - 150 /m² • 2% lager ziekteverzuim: € 40 - 60 /m² • Lagere energiekosten: € 3 - 8 /m² • Hogere vastgoedwaarde: € 15 - 30 /m² Investeringsruimte? • Jaarlijks voordeel: min. € 185 /m² • Meerinv. duurzaam pand: € 200 - 400 /m² 15
  • 16. Wat staat centraal? Bij ontwikkeling en renovatie: • Investeringskosten  financierings- en/of huurkosten Veel minder of geen aandacht voor: • Exploitatiekosten • Gebouw als productiemiddel • Effect huisvesting op: duurzaam imago, gezondheid, productiviteit, flexibiliteit enz. 16
  • 17. Perspectief Kantoorpand: • Ontwerpkosten: € 65 – 80 /m² • Investeringskosten: € 1.300 – 1.500 /m² • Energie-, onderhouds- en schoonmaakkosten: € 45/m² (per jaar) • Primaire proces: € 3.000/m² (per jaar) 17
  • 18. Perspectief over 25 jaar Kantoorpand: • Ontwerpkosten: € 65 – 80 /m² • Investeringskosten: € 1.300 – 1.500 /m² • Energie-, onderhouds- en schoonmaakkosten: € 1.700/m² • Primaire proces: € 115.000/m² 18
  • 19. In verhouding over 25 jaar Ontwerp : Investering : Exploitatie : Primair Proces 1 20 20 100 19
  • 20. In verhouding over 25 jaar Ontwerp : Investering : Exploitatie : Primair Proces 1 20 20 100 Focus? Keuzes? Voldongen feiten? 20 Logisch?
  • 21. Inspanningen De werkzaamheden worden gedefinieerd Dit draagt bij aan de conditie 21 Van inspanning naar prestatie Prestaties De conditie wordt gedefinieerd Dit bepaalt de werkzaamheden
  • 23. 23 Andere rollen voor ALLE betrokkenen
  • 25. Voorbeeld Scholen • Verduurzaming scholen – Isolatie (gevel, glas, dak) – CV-ketel vervangen, inregelen klimaatinstallaties – Vervanging verlichting – Plaatsing pv-panelen • Verbeteren binnenklimaat • Budgetneutraal 25
  • 26. 26 Business cases Lening Energiefonds Overijssel: ca. 3,5% rente • Netto contante waarde: € 135.000 • Rendement investering (IRR): 9,5%
  • 27. Exploitatiemogelijkheden • Plaatje gebruiken om definities vast te stellen! •22-7- 27
  • 28. Geïntegreerde contractvormen? • Voordelen: – geen eindpunt bij oplevering – verantwoording en betrokkenheid na oplevering gaan door – component keuzes worden gemaakt uit het oogpunt van kosten effectiviteit 28 Door de juiste manier van aanbesteden, zijn kostenbesparingen van meer dan 35% op het onderhoud eerder regel dan uitzondering.
  • 29. Uitbesteding totaal onderhoud • Afsluiten prestatie-contract voor onderhoud, energiereductie en goed binnenklimaat • NIET: verschillende prestatiecontracten per techniek (verlichting, PV-panelen) • WEL: geïntegreerd prestatiecontract voor totale onderhoud • Beoordeling op KPI’s (Kritieke Prestatie Indicatoren) – Energiegebruik – Binnenklimaat – Onderhoud en beheer 29
  • 30. 30 Prestatiecontract afsluiten • Onderhoudsbeleid matchen met bedrijfsvoeringsbeleid • KSF's bepalen en vertalen in KPI's • Bepalen meest bijpassende onderhoudsvorm / management bij organisatie en budget • Afstemmen monitoringsbehoefte passend bij organisatie: van alles uitbesteden tot zelf aansturen. • Aanbesteding met prestatie onderhoudsbestek obv KPI's • Implementatie monitoring • Opstarten onderhoudscontract
  • 33. 33 Enorme leegstand kantoren: Probleem … … of grondstoffenbank?
  • 34. Circulaire economie • Betalen voor gebruik/prestaties • Fabrikant/leverancier blijft eigenaar van de grondstoffen • Contracttermijn bepaalt de prijs voor het gebruik 34
  • 35. Vragen? 35 Onze belangrijke problemen kunnen niet worden opgelost op hetzelfde denkniveau waarmee we ze creëerden. Albert Einstein (1879 – 1955)
  • 37. Uitwerking • Gezamenlijk: iedereen die iets kan en wil toevoegen (halen en brengen principe) • Renovatieconcept ontwikkelen voor concreet project of met concept geïnteresseerde vastgoedeigenaren zoeken 37
  • 38. Planning • Aftrap: 20 maart • Contouren bepalen: 9 april (vanaf 16.00 uur) • Uitwerking: april – augustus 2014 • Definitief concept: september 2014 • Start concreet project: Q4 2014 38