ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
µþ°¿³¢Ä°³Õ³Û´¡
Estado Plurinacional de Bolívia , (18 Mart 2009'a kadar: República de Bolívia), para birimi Peso olan,Ernesto Che Guevara'nın devrim hazırlığındayken CIA operasyonu sonunda Bolivya askerleri tarafından yakalanıp öldürüldüğü Güney Amerika ülkesidir. Başkenti Sucre olup;La Paz,Cochabamba, Santa Cruz, Potosi diğer önemli şehirlerinden birkaçıdır. Ülke İspanyol sömürgeciliği döneminde  Yukarı Peru  olarak adlandırılan bu bölgeye daha sonra Güney Amerika'yı İspanyol boyunduruğundan kurtaran Simon Bolivar'ın anısına  Bolivya  (Bolivar 'ın ülkesi ) ismi verilmiştir.
µþ°¿³¢Ä°³Õ³Û´¡'NIN HARÄ°TASI
Simón Bolívar
                    Simón Bolívar Simon Bolivar , tam adıyla  Simón José Antonio de la Santísima Trinidad Bolívar Palacios Ponte y Blanco  (doğum tarihi: 24 Temmuz 1783 - ölüm tarihi: 17 Aralık 1830),Güney Amerikalı devrimci önder. 1783'de aristokrat bir ailenin çocuğu olarak doğdu; ancak çocuk yaşta ailesini kaybetti. Ailesinden kalan mirasla devam ettiği askeri eğitimini İspanya'da tamamladı.1810'da Venezuela'ya döndü ve sömürge yanlısı güçler ile Karakas'ta savaştı ve Venezuela'nın bağımsızlığını ilan etti.Sonra İngiltere'ye gidip tarafsızlık sözü aldı,döndü ve Karakas'ı Napolyon'un kardeşi Joseph'in komutasındaki İspanyol ordusunun elinden aldı. İspanyollar tarafından yakalanıp Kolombiya'ya sürgün edildi. Burada Kolombiya ordusunun başına geçip,Kolombiya'nın başkenti Bogota'yı ele geçirdi(1814). Uzun yıllar boyunca bu bölgeden İspanyollar'a karşı mücadele etti ve 1821 yılında içinde Venezuela,Ekvador,Kolombiya,Panama ve Peru'nun bulunduğu, o zamanlar Büyük Kolombiya olarak adlandırılan bölgeyi İspanyol sömürgesinden kurtardı ve ilk başkanı oldu.Tüberküloz hastalığına ve hayalinin bölünüp yok olmasına dayanamayan Bolivar 1830'da hayata veda etti.
                  µþ°¿³¢Ä°³Õ³Û´¡ TARÄ°HÄ° Bolivya ,1809 yılında Ä°spanya karşı bağımsızlığını ilan etmesine karşın,Ä°spanyol askerlerin ülkeden kovulması çok daha sonra, ancak 1825 yılında gerçekleÅŸtirilebildi. Bağımsızlık sonrası Bolivya'daki siyasal yaÅŸam sık sık kesintiye uÄŸramıştır. Ãœlke ulusal bağımsızlığını kazandığı 1825 yılından günümüze kadar; yüzseksene yakın darbe, ondan fazla deÄŸiÅŸik anayasa ve 80 civarında CumhurbaÅŸkanı gördü. CumhurbaÅŸkanlarıdan bazıları yönetimi kan dökerek ele geçirdiler ve yine aynı ÅŸekilde kaybettiler.Altı cumhurbaÅŸkanı görev başındayken öldürüldü. Bolivya'nın komÅŸularıyla özellikle Åžili ve Paraguay ile olan iliÅŸkileri dengesiz olmuÅŸtur.1879 yılında müttefiki Peru ile birlikte, sınır anlaÅŸmazlıkları yaÅŸadığı güçlü komÅŸusu Åžili'ye saldırdı. Ancak 1883'de biten Pasifik Savaşı Bolivya için tam bir yıkım oldu.Pasifik Okyanusu bölgesindeki kıyı ÅŸeridini Åžili'ye kaptıran Bolivya'nın okyanus ile olan baÄŸlantısı kesildi ve ülke bir kara devletine dönüştü.Bolivya halkı bu savaşın sonuçlarını bugün bile unutabilmiÅŸ deÄŸildir.Ãœlke yine bir sınır sorunu yüzünden 1932 yılında komÅŸusu Paraguay ile savaÅŸa tutuÅŸtu.Chaco Savaşı olarak olarak adlandırılan bu savaÅŸ 1935 yılında,Paraguay'ın zaferi ve sınır sorununun çözülmesini saÄŸlayan bir barış antlaÅŸmasının imzalanması ile sona erdiÄŸinde, Bolivya tartışmalı bölgenin ancak yüzde yirmibeÅŸini(%25) topraklarına katabildi.
              COĞRAFİ VERİLERİ Konum: Güney Amerika'nın orta kesiminde yer almakta olup, kuzey ve doğuda Brezilya,güneydoğuda Paraguay,güneyde Arjantin,güneybatıda Şili ve batıda Peru ile çevrilidir.  Coğrafî konumu: 17 00 Güney enlemi, 65 00 Batı boylamı  Harita konumu: Güney Amerika  Yüzölçümü: toplam: 1,098,580 km²  Kara: 1,084,390 km²  Su: 14,190 km²  Sınırları: toplam: 6,743 km  Sınır komşuları: Arjantin 832 km, Brezilya 3,400 km, Şili 861 km, Paraguay 750 km, Peru 900 km  İklimi: Deniz seviyesine göre çeşitlilik göstermektedir. Nemli ve soğuk tropikal iklimden, soğuk kutup iklimine kadar bir çok iklimin özelliklerini taşır. Arazi yapısı: Engebeli Andlar, dağlık Altiplano yaylası, tepelikler,Amazon havzasında düz ovalıkları ile Bolivya 3 esas bölgeye ayrılır. Kuzeyde ve doğuda Oriente,kuzeybatıda Lianos, güneydoğuda Bolivya Chaco bölgeleri yer almaktadır. Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Rio Paraguay 90 m  en yüksek noktası: Nevado Sajama 6,542 m Doğal kaynakları: Kalay, doğal gaz, petrol, çinko, tungsten, antimon, gümüş, demir, kurşun, altın, kereste, hidro güç v.b
                       YÖNETİMİ Ülke adı: Resmi tam adı: Bolivya Cumhuriyeti Kısa şekli : Bolivya Yerel tam adı: Republica de Bolivya Yerel kısa şekli: Bolivya İngilizce: Bolivia Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet Başkent: Sucre İdarî bölmeler: 9 bölüm;Chauquisaca,Cochabamba,Beni,La Paz,Ouro,Pando,Potosi,Santa Cruz,Tarija
Bağımsızlık günü: 6 Ağustos 1825 (İspanya'dan ayrıldı) Millî bayram: Bağımsızlık günü,6 Ağustos 1825 Anayasa: 2 Şubat 1967; Ağustos 1994 tarihinde yeniden gözden geçirilmiştir. Hukuk sistemi: İspanyol hukuku temel alınmıştır. Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar:CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), ECLAC (Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü) OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü),UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü),WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü)
           ULAŞIM VE TAŞIMACILIK Demiryolları: toplam: 3,691 km Karayolları: toplam: 49,400 km Asfalt: 2,500 km Asfalt olmayan: 46,900 km (1996) Deniz yolları: 10,000 km Boru hatları: Ham petrol 1,800 km; petrol ürünleri 580 km; doğal gaz 1,495 km Hava alanları: 1,093 (2000 verileri)
     µþ°¿³¢Ä°³Õ³Û´¡'DA TELEFON SÄ°STEMÄ° Genel DeÄŸerlendirme: yeni üyeler bürokratik zorluklarla karşılaÅŸmaktadır. Birçok telefon hattı La Paz ve diÄŸer ÅŸehirlerde toplanmaktadır. Yerel: Eski ana hat sistemine sahiptir. Åžu an geliÅŸtirilmektedir. Dijital radyo röleleri bulunmaktadır. Cep telefonu sistemi geliÅŸtirilmektedir.  Uluslar arası: Ãœlke kodu 591, Uydu dünya istasyonları – 1 Intelsat, (Pasifik Okyanusu)
SUCRE
SANTA CRUZ
LA PAZ
µþ°¿³¢Ä°³Õ³Û´¡'NIN PARA BÄ°RÄ°MÄ° µþ°¿³¢Ä°³Õ³Û´¡NOSU

More Related Content

Bolivya

  • 2. Estado Plurinacional de Bolívia , (18 Mart 2009'a kadar: República de Bolívia), para birimi Peso olan,Ernesto Che Guevara'nın devrim hazırlığındayken CIA operasyonu sonunda Bolivya askerleri tarafından yakalanıp öldürüldüğü Güney Amerika ülkesidir. BaÅŸkenti Sucre olup;La Paz,Cochabamba, Santa Cruz, Potosi diÄŸer önemli ÅŸehirlerinden birkaçıdır. Ãœlke Ä°spanyol sömürgeciliÄŸi döneminde  Yukarı Peru  olarak adlandırılan bu bölgeye daha sonra Güney Amerika'yı Ä°spanyol boyunduruÄŸundan kurtaran Simon Bolivar'ın anısına Bolivya (Bolivar 'ın ülkesi ) ismi verilmiÅŸtir.
  • 5.                    Simón Bolívar Simon Bolivar , tam adıyla Simón José Antonio de la Santísima Trinidad Bolívar Palacios Ponte y Blanco (doÄŸum tarihi: 24 Temmuz 1783 - ölüm tarihi: 17 Aralık 1830),Güney Amerikalı devrimci önder. 1783'de aristokrat bir ailenin çocuÄŸu olarak doÄŸdu; ancak çocuk yaÅŸta ailesini kaybetti. Ailesinden kalan mirasla devam ettiÄŸi askeri eÄŸitimini Ä°spanya'da tamamladı.1810'da Venezuela'ya döndü ve sömürge yanlısı güçler ile Karakas'ta savaÅŸtı ve Venezuela'nın bağımsızlığını ilan etti.Sonra Ä°ngiltere'ye gidip tarafsızlık sözü aldı,döndü ve Karakas'ı Napolyon'un kardeÅŸi Joseph'in komutasındaki Ä°spanyol ordusunun elinden aldı. Ä°spanyollar tarafından yakalanıp Kolombiya'ya sürgün edildi. Burada Kolombiya ordusunun başına geçip,Kolombiya'nın baÅŸkenti Bogota'yı ele geçirdi(1814). Uzun yıllar boyunca bu bölgeden Ä°spanyollar'a karşı mücadele etti ve 1821 yılında içinde Venezuela,Ekvador,Kolombiya,Panama ve Peru'nun bulunduÄŸu, o zamanlar Büyük Kolombiya olarak adlandırılan bölgeyi Ä°spanyol sömürgesinden kurtardı ve ilk baÅŸkanı oldu.Tüberküloz hastalığına ve hayalinin bölünüp yok olmasına dayanamayan Bolivar 1830'da hayata veda etti.
  • 6.                  µþ°¿³¢Ä°³Õ³Û´¡ TARÄ°HÄ° Bolivya ,1809 yılında Ä°spanya karşı bağımsızlığını ilan etmesine karşın,Ä°spanyol askerlerin ülkeden kovulması çok daha sonra, ancak 1825 yılında gerçekleÅŸtirilebildi. Bağımsızlık sonrası Bolivya'daki siyasal yaÅŸam sık sık kesintiye uÄŸramıştır. Ãœlke ulusal bağımsızlığını kazandığı 1825 yılından günümüze kadar; yüzseksene yakın darbe, ondan fazla deÄŸiÅŸik anayasa ve 80 civarında CumhurbaÅŸkanı gördü. CumhurbaÅŸkanlarıdan bazıları yönetimi kan dökerek ele geçirdiler ve yine aynı ÅŸekilde kaybettiler.Altı cumhurbaÅŸkanı görev başındayken öldürüldü. Bolivya'nın komÅŸularıyla özellikle Åžili ve Paraguay ile olan iliÅŸkileri dengesiz olmuÅŸtur.1879 yılında müttefiki Peru ile birlikte, sınır anlaÅŸmazlıkları yaÅŸadığı güçlü komÅŸusu Åžili'ye saldırdı. Ancak 1883'de biten Pasifik Savaşı Bolivya için tam bir yıkım oldu.Pasifik Okyanusu bölgesindeki kıyı ÅŸeridini Åžili'ye kaptıran Bolivya'nın okyanus ile olan baÄŸlantısı kesildi ve ülke bir kara devletine dönüştü.Bolivya halkı bu savaşın sonuçlarını bugün bile unutabilmiÅŸ deÄŸildir.Ãœlke yine bir sınır sorunu yüzünden 1932 yılında komÅŸusu Paraguay ile savaÅŸa tutuÅŸtu.Chaco Savaşı olarak olarak adlandırılan bu savaÅŸ 1935 yılında,Paraguay'ın zaferi ve sınır sorununun çözülmesini saÄŸlayan bir barış antlaÅŸmasının imzalanması ile sona erdiÄŸinde, Bolivya tartışmalı bölgenin ancak yüzde yirmibeÅŸini(%25) topraklarına katabildi.
  • 7.              COÄžRAFÄ° VERÄ°LERÄ° Konum: Güney Amerika'nın orta kesiminde yer almakta olup, kuzey ve doÄŸuda Brezilya,güneydoÄŸuda Paraguay,güneyde Arjantin,güneybatıda Åžili ve batıda Peru ile çevrilidir. CoÄŸrafî konumu: 17 00 Güney enlemi, 65 00 Batı boylamı Harita konumu: Güney Amerika Yüzölçümü: toplam: 1,098,580 km² Kara: 1,084,390 km² Su: 14,190 km² Sınırları: toplam: 6,743 km Sınır komÅŸuları: Arjantin 832 km, Brezilya 3,400 km, Åžili 861 km, Paraguay 750 km, Peru 900 km Ä°klimi: Deniz seviyesine göre çeÅŸitlilik göstermektedir. Nemli ve soÄŸuk tropikal iklimden, soÄŸuk kutup iklimine kadar bir çok iklimin özelliklerini taşır. Arazi yapısı: Engebeli Andlar, daÄŸlık Altiplano yaylası, tepelikler,Amazon havzasında düz ovalıkları ile Bolivya 3 esas bölgeye ayrılır. Kuzeyde ve doÄŸuda Oriente,kuzeybatıda Lianos, güneydoÄŸuda Bolivya Chaco bölgeleri yer almaktadır. Deniz seviyesinden yüksekliÄŸi: en alçak noktası: Rio Paraguay 90 m  en yüksek noktası: Nevado Sajama 6,542 m DoÄŸal kaynakları: Kalay, doÄŸal gaz, petrol, çinko, tungsten, antimon, gümüş, demir, kurÅŸun, altın, kereste, hidro güç v.b
  • 8.                        YÖNETÄ°MÄ° Ãœlke adı: Resmi tam adı: Bolivya Cumhuriyeti Kısa ÅŸekli : Bolivya Yerel tam adı: Republica de Bolivya Yerel kısa ÅŸekli: Bolivya Ä°ngilizce: Bolivia Yönetim biçimi: BaÅŸkanlık Tipi Cumhuriyet BaÅŸkent: Sucre Ä°darî bölmeler: 9 bölüm;Chauquisaca,Cochabamba,Beni,La Paz,Ouro,Pando,Potosi,Santa Cruz,Tarija
  • 9. Bağımsızlık günü: 6 AÄŸustos 1825 (Ä°spanya'dan ayrıldı) Millî bayram: Bağımsızlık günü,6 AÄŸustos 1825 Anayasa: 2 Åžubat 1967; AÄŸustos 1994 tarihinde yeniden gözden geçirilmiÅŸtir. Hukuk sistemi: Ä°spanyol hukuku temel alınmıştır. Ãœye olduÄŸu uluslararası örgüt ve kuruluÅŸlar:CCC (Gümrük Ä°ÅŸbirliÄŸi Konseyi), ECLAC (BirleÅŸmiÅŸ Milletler Latin Amerika ve Karayipler Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü) OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), UNESCO (EÄŸitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü),UPU (Dünya Posta BirliÄŸi), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya SaÄŸlık Örgütü),WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü)
  • 10.            ULAÅžIM VE TAÅžIMACILIK Demiryolları: toplam: 3,691 km Karayolları: toplam: 49,400 km Asfalt: 2,500 km Asfalt olmayan: 46,900 km (1996) Deniz yolları: 10,000 km Boru hatları: Ham petrol 1,800 km; petrol ürünleri 580 km; doÄŸal gaz 1,495 km Hava alanları: 1,093 (2000 verileri)
  • 11.      µþ°¿³¢Ä°³Õ³Û´¡'DA TELEFON SÄ°STEMÄ° Genel DeÄŸerlendirme: yeni üyeler bürokratik zorluklarla karşılaÅŸmaktadır. Birçok telefon hattı La Paz ve diÄŸer ÅŸehirlerde toplanmaktadır. Yerel: Eski ana hat sistemine sahiptir. Åžu an geliÅŸtirilmektedir. Dijital radyo röleleri bulunmaktadır. Cep telefonu sistemi geliÅŸtirilmektedir.  Uluslar arası: Ãœlke kodu 591, Uydu dünya istasyonları – 1 Intelsat, (Pasifik Okyanusu)
  • 12. SUCRE
  • 15. µþ°¿³¢Ä°³Õ³Û´¡'NIN PARA BÄ°RÄ°MÄ° µþ°¿³¢Ä°³Õ³Û´¡NOSU