際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Buku panduandasarbelajarvisualbasic

MI Fajar
MI Fajar

wilujeung..

1 of 6
http://infoihsan.blogspot.com/ Bab I Pengenalan Visual Basic .................................................................................................................. 1 1.1. IDE Visual Basic.......................................................................................................................... 1 a) Menjalankan IDE........................................................................................................................ 1 b) Memilih jenis Project................................................................................................................ 1 c) Jendela IDE ................................................................................................................................2 1.2. Toolbox..........................................................................................................................................3 1.3. Mengatur Lingkungan Kerja Visual Basic ...............................................................................4 a) Mengatur Editor.........................................................................................................................5 b) Mengatur Format Editor..........................................................................................................5 c) Mengatur hal-hal yang General ...............................................................................................6 d) Mengatur Docking Jendela ......................................................................................................6 e) Mengatur Environment .............................................................................................................7 f) Mengatur SDI Development Environment atau MDI.........................................................7 1.4. Bahasa Visual Basic Aplication .................................................................................................8 a) Type Variabel..............................................................................................................................8 b) Operator Pada Visual Basic dan urutan operasinya............................................................8 c) Operator Like .............................................................................................................................9 d) Deklarasi Variabel......................................................................................................................9 Bab II Memahami Objek pada Visual Basic .........................................................................................11 2.1. Apa yang dimaksud dengan Objek..........................................................................................11 2.2. Dari mana datangnya Objek.....................................................................................................11 2.3. Bekerja dengan objek ..............................................................................................................12 a) Mengatur Nilai properti .........................................................................................................12 b) Mengambil nilai dari Properti ................................................................................................13 c) Menggunakan Metode dalam Kode........................................................................................13 d) Beberapa properti yang umum...............................................................................................13 e) Beberapa Metode-metode umum..........................................................................................17 f) Beberapa Event yang umum ...................................................................................................19 2.4. Objek Browser ......................................................................................................................... 20 2.5. Mengenal Form ..........................................................................................................................21 a) Struktur kode pada Form ..................................................................................................... 22 b) Beberapa Event, Metoda, dan Perintah pada Form ......................................................... 24 c) Urutan Event pada Form ....................................................................................................... 27 2.6. Bahasa Visual Basic Aplication .............................................................................................. 27 a) Konvensi penamaan dalam Visual Basic ............................................................................... 27 b) Mengenal Struktur Kendali................................................................................................... 28 Bab III Kontrol Standard ..................................................................................................................... 30 3.1. Jenis Kontrol Standar ............................................................................................................ 30 a) Label .......................................................................................................................................... 30 b) Textbox .....................................................................................................................................31 c) Option........................................................................................................................................ 33 d) Check ......................................................................................................................................... 34 e) Frame......................................................................................................................................... 34 f) CommandButton....................................................................................................................... 35 g) ListBox ...................................................................................................................................... 37 h) Combo Box ................................................................................................................................ 40
http://infoihsan.blogspot.com/ i) Image.......................................................................................................................................... 42 j) PictureBox ................................................................................................................................. 44 k) HScrollBar dan VScrollBar................................................................................................... 48 l) Line dan Shape.......................................................................................................................... 50 m) Timer ..........................................................................................................................................51 n) DriveListBox ............................................................................................................................ 52 o) DirListBox ................................................................................................................................ 53 p) FileListBox ............................................................................................................................... 54 Bab IV Fungsi Bantu pada Visual Basic dan Visual Basic Aplication ............................................. 57 4.1. Visual Basic Application.......................................................................................................... 57 a) Deklarasi Konstanta ............................................................................................................... 57 b) Struktur Perulangan............................................................................................................... 57 c) Struktur Kendali Nested ...................................................................................................... 59 4.2. Fungsi Bantu pada Visual Basic ............................................................................................. 60 a) Fungsi Bantu Konversi............................................................................................................ 60 b) Fungsi Bantu Waktu ............................................................................................................... 64 4.3. Module Pada Visual Basic........................................................................................................ 66 a) Deklarasi Variabel Pada Module .......................................................................................... 67 b) Deklarasi Fungsi dan Sub pada module .............................................................................. 67 c) Procedure.................................................................................................................................. 67 d) Function Procedure................................................................................................................. 68 4.4. Mencetak Isi Form ke Printer .............................................................................................. 68 a) Memahami Objek App............................................................................................................ 69 b) Mendapatkan Path dimana aplikasi berada........................................................................ 69 c) Mendapatkan nama file Executable .................................................................................... 69 d) Memeriksa apakah aplikasi telah dijalankan ..................................................................... 69 e) Tidak menampilkan aplikasi pada task list ketika sedang berjalan.............................. 69 f) Memahami Objek Screen...................................................................................................... 70 Bab V MDI Form, Menu dan Objek Printer ....................................................................................... 72 5.1. Mengenal Multiple Document Interface............................................................................. 72 5.2. Membuat suatu Aplikasi MDI pada Visual Basic ............................................................... 72 a) Karakteristik dari MDI Form............................................................................................... 73 b) Mendapatkan MDI Child yang sedang aktif. ..................................................................... 73 c) Mengatur MDI Child dalam jendela MDI form................................................................ 73 5.3. Membuat Menu Pada Visual Basic......................................................................................... 73 a) Membuat Garis Pemisah antar Menu .................................................................................. 74 b) Melakukan Koding terhadap Menu....................................................................................... 75 c) Membuat Menu yang memiliki tanda Check....................................................................... 75 5.4. Membuat Menu Pop Up............................................................................................................ 77 5.5. Memahami Objek Printer ....................................................................................................... 77 a) Mencetak Data ke Objek Printer........................................................................................ 78 b) Menentukan ukuran kertas ................................................................................................... 78 c) Menentukan posisi pencetakkan........................................................................................... 79 d) Menentukan font pencetakkan............................................................................................. 79 e) Menentukan orientasi pencetakkan..................................................................................... 79 f) Mendapatkan informasi printer yang terinstalasi pada sistem .................................... 80
http://infoihsan.blogspot.com/ g) Menentukan Printer yang akan digunakan......................................................................... 80 Bab VI Database dan Data Kontrol.......................................................................................................81 6.1. Konsep Database Relational....................................................................................................81 a) Tabel.......................................................................................................................................... 82 b) Record ....................................................................................................................................... 83 c) Field ........................................................................................................................................... 83 d) Key.............................................................................................................................................. 83 e) Index ......................................................................................................................................... 83 6.2. Membuat Database dengan Visual Data Manager............................................................. 84 6.3. Membuat Relasi antar database ........................................................................................... 87 6.4. Mengenal Data kontrol............................................................................................................ 89 a) DBList........................................................................................................................................ 89 b) Properti pada Data kontrol................................................................................................... 89 6.5. Memahami Jenis RecordSet.................................................................................................. 90 6.6. Metoda-metoda pada Data Kontrol...................................................................................... 90 a) Bergerak dalam RecordSet................................................................................................... 90 b) Mencari suatu record tertentu ........................................................................................... 90 c) Memeriksa hasil pencarian record .......................................................................................91 d) Menandai posisi record...........................................................................................................91 e) Mengambil nilai field dari record aktif.............................................................................. 92 f) Mengubah nilai field dari record aktif............................................................................... 92 g) Menambah record baru ke recordset ................................................................................ 92 h) Menghapus record yang sedang aktif................................................................................. 93 i) Melakukan refresh data pada Recordset ........................................................................... 93 j) Menutup suatu Recordset ...................................................................................................... 93 6.7. Event Pada Data Kontrol ........................................................................................................ 94 a) Event Error .............................................................................................................................. 94 b) Event Reposition...................................................................................................................... 94 c) Event Validate ......................................................................................................................... 94 Bab VII Pengaturan MultiUser pada Data Kontrol .......................................................................... 96 7.1. Masalah pada Pesimistik Locks ............................................................................................. 97 7.2. Masalah pada Optimistik Locks ............................................................................................ 98 7.3. Recordset pada lingkungan MultiUser............................................................................... 100 a) Table........................................................................................................................................ 100 b) Dynaset ................................................................................................................................... 100 Bab VIII Mengenal SQL....................................................................................................................... 101 8.1. Data Definition Language (DDL).......................................................................................... 101 a) Membuat Tabel Baru............................................................................................................. 101 b) Membuat Index..................................................................................................................... 104 c) Memodifikasi Tabel .............................................................................................................. 104 d) Menghapus Table atau Index............................................................................................. 105 8.2. Menambah data dengan APPEND query ............................................................................ 105 8.3. Menghapus data dengan DELETE query............................................................................ 105 8.4. Memperbaiki Data dengan UPDATE query....................................................................... 105 8.5. Mengambil Data dengan SELECT query ............................................................................ 106 8.6. Menganti nama kolom recordset dengan reserved word AS........................................ 106
http://infoihsan.blogspot.com/ 8.7. Membatasi hasil query dengan WHERE clause................................................................ 106 8.8. Mengurut hasil query dengan ORDER BY clause ............................................................. 107 8.9. Mengetahui statistik data dengan Fungsi Agregate ...................................................... 107 8.10. Meringkas data dengan GROUP BY clause.................................................................... 107 8.11. Membatasi data yang telah diringkas dengan HAVING clause................................ 107 8.12. Menggunakan predikat ALL, DISTINCT, DISTINCT ROW dan TOP.................... 108 8.13. Mengambil kolom dari dua atau lebih tabel dengan Operasi INNER JOIN ......... 108 8.14. Operasi LEFT JOIN, RIGHT JOIN............................................................................... 110 8.15. Membuat union query dengan Operasi UNION............................................................ 110 8.16. Membuat CROSSTAB query dengan TRANSFORM statement.................................111 Bab IX Memahami ADODC melalui Data Form Wizard.................................................................. 112 9.1. Mengaktifkan fasilitas Data Form Wizard ....................................................................... 112 9.2. Menjalankan Data Form Wizard.......................................................................................... 112 9.3. Mempelajari kontrol ADODC hasil Form Wizard............................................................. 113 9.4. Bound TextBox pada ADODC............................................................................................... 114 9.5. Memahami koding ADO melalui Data Form Wizard......................................................... 116 9.6. Reference ke Microsoft ActiveX Data Objects 2.0 Library........................................ 117 9.7. Bound TextBox pada ADO .................................................................................................... 118
1 Bab I Pengenalan Visual Basic Visual Basic adalah salah suatu developement tools untuk membangun aplikasi dalam lingkungan Windows. Dalam pengembangan aplikasi, Visual Basic menggunakan pendekatan Visual untuk merancang user interface dalam bentuk form, sedangkan untuk kodingnya menggunakan dialek bahasa Basic yang cenderung mudah dipelajari. Visual Basic telah menjadi tools yang terkenal bagi para pemula maupun para developer. Dalam lingkungan Window's User-interface sangat memegang peranan penting, karena dalam pemakaian aplikasi yang kita buat, pemakai senantiasa berinteraksi dengan User-interface tanpa menyadari bahwa dibelakangnya berjalan instruksi-instruksi program yang mendukung tampilan dan proses yang dilakukan. Pada pemrograman Visual, pengembangan aplikasi dimulai dengan pembentukkan user interface, kemudian mengatur properti dari objek-objek yang digunakan dalam user interface, dan baru dilakukan penulisan kode program untuk menangani kejadian-kejadian (event). Tahap pengembangan aplikasi demikian dikenal dengan istilah pengembangan aplikasi dengan pendekatan Bottom Up. 1.1. IDE Visual Basic Langkah awal dari belajar Visual Basic adalah mengenal IDE (Integrated Developement Environment) Visual Basic yang merupakan Lingkungan Pengembangan Terpadu bagi programmer dalam mengembangkan aplikasinya. Dengan menggunakan IDE programmer dapat membuat user interface, melakukan koding, melakukan testing dan debuging serta menkompilasi program menjadi executable. Penguasaan yang baik akan IDE akan sangat membantu programmer dalam mengefektifkan tugas-tugasnya sehingga dapat bekerja dengan efisien. a) Menjalankan IDE Salah satu cara untuk mengaktifkan IDE Visual Basic adalah menjalankannya dari Menu Start, pilih menu Command, dan pilih Microsoft Visual Basic 6.0 dan akhirnya Microsoft Visual Basic 6.0. Gambar 1-1. Mengaktifkan IDE Visual Basic 6.0 Catatan : Seperti aplikasi Windows umumnya, anda dapat juga mengaktifkan IDE Visual Basic dengan melakukan open terhadap file yang berkaitan dengan Visual Basic, misalnya file *.vbp yang merupakan file project dari Visual Basic. b) Memilih jenis Project Sesaat anda aktif di IDE Visual Basic, maka anda akan dihadapkan kepada suatu pilihan terhadap jenis Project yang ingin anda buat sebagaimana yang ditunjukan oleh Gambar 1-2.
2 Sebagai langkah awal dari proses belajar adalah memilih project Standard EXE. Gambar 1-2. Dialog box New Project ditampilkan sesaat anda menjalankan IDE Visual Basic 6. c) Jendela IDE IDE Visual Basic 6 menggunakan model MDI (Multiple Document Interface). Berikut ini adalah gambar yang menunjukan bagian-bagian dan nama-nama jendela yang dapat tampil pada IDE Visual Basic. Mungkin pada IDE anda hanya ditampilkan sebagian jendela dibandingkan dengan Gambar 1-3 anda tidak perlu terkejut, karena penampilan dari jendela-jendela tersebut dapat diatur dengan perintah pada menu View. Sebagai langkah awal dari proses belajar, tidak semua jendela akan kita gunakan, tetapi hanya beberapa yang penting, sedangkan yang lainnya bersifat khusus. Anda dapat lihat pada Gambar 1-3. IDE Visual Basic dengan jendela-jendela yang terbuka. Sebagaimana dengan proses belajar ini, kita akan fokus pada beberapa jendela yang penting terlebih dahulu sehingga konsentrasi tidak menjadi pecah, dan peserta belajar menjadi bingung. Adapun jendela-jendela yang perlu anda perhatikan adalah sebagai berikut : Menu Bar, digunakan untuk memilih tugas-tugas tertentu seperti menyimpan project, membuka project, dll Main Toolbar, digunakan untuk melakukan tugas-tugas tertentu dengan cepat. Jendela Project, jendela ini berisi gambaran dari semua modul yang terdapat dalam aplikasi anda. Anda dapat menggunakan icon Toggle Folders untuk menampilkan modul-modul dalam jendela tersebut secara di group atau berurut berdasarkan nama. Anda dapat menggunakan Ctrl+R untuk menampilkan jendela project, ataupun menggunakan icon Project Explorer.

More Related Content

Buku panduandasarbelajarvisualbasic

  • 1. http://infoihsan.blogspot.com/ Bab I Pengenalan Visual Basic .................................................................................................................. 1 1.1. IDE Visual Basic.......................................................................................................................... 1 a) Menjalankan IDE........................................................................................................................ 1 b) Memilih jenis Project................................................................................................................ 1 c) Jendela IDE ................................................................................................................................2 1.2. Toolbox..........................................................................................................................................3 1.3. Mengatur Lingkungan Kerja Visual Basic ...............................................................................4 a) Mengatur Editor.........................................................................................................................5 b) Mengatur Format Editor..........................................................................................................5 c) Mengatur hal-hal yang General ...............................................................................................6 d) Mengatur Docking Jendela ......................................................................................................6 e) Mengatur Environment .............................................................................................................7 f) Mengatur SDI Development Environment atau MDI.........................................................7 1.4. Bahasa Visual Basic Aplication .................................................................................................8 a) Type Variabel..............................................................................................................................8 b) Operator Pada Visual Basic dan urutan operasinya............................................................8 c) Operator Like .............................................................................................................................9 d) Deklarasi Variabel......................................................................................................................9 Bab II Memahami Objek pada Visual Basic .........................................................................................11 2.1. Apa yang dimaksud dengan Objek..........................................................................................11 2.2. Dari mana datangnya Objek.....................................................................................................11 2.3. Bekerja dengan objek ..............................................................................................................12 a) Mengatur Nilai properti .........................................................................................................12 b) Mengambil nilai dari Properti ................................................................................................13 c) Menggunakan Metode dalam Kode........................................................................................13 d) Beberapa properti yang umum...............................................................................................13 e) Beberapa Metode-metode umum..........................................................................................17 f) Beberapa Event yang umum ...................................................................................................19 2.4. Objek Browser ......................................................................................................................... 20 2.5. Mengenal Form ..........................................................................................................................21 a) Struktur kode pada Form ..................................................................................................... 22 b) Beberapa Event, Metoda, dan Perintah pada Form ......................................................... 24 c) Urutan Event pada Form ....................................................................................................... 27 2.6. Bahasa Visual Basic Aplication .............................................................................................. 27 a) Konvensi penamaan dalam Visual Basic ............................................................................... 27 b) Mengenal Struktur Kendali................................................................................................... 28 Bab III Kontrol Standard ..................................................................................................................... 30 3.1. Jenis Kontrol Standar ............................................................................................................ 30 a) Label .......................................................................................................................................... 30 b) Textbox .....................................................................................................................................31 c) Option........................................................................................................................................ 33 d) Check ......................................................................................................................................... 34 e) Frame......................................................................................................................................... 34 f) CommandButton....................................................................................................................... 35 g) ListBox ...................................................................................................................................... 37 h) Combo Box ................................................................................................................................ 40
  • 2. http://infoihsan.blogspot.com/ i) Image.......................................................................................................................................... 42 j) PictureBox ................................................................................................................................. 44 k) HScrollBar dan VScrollBar................................................................................................... 48 l) Line dan Shape.......................................................................................................................... 50 m) Timer ..........................................................................................................................................51 n) DriveListBox ............................................................................................................................ 52 o) DirListBox ................................................................................................................................ 53 p) FileListBox ............................................................................................................................... 54 Bab IV Fungsi Bantu pada Visual Basic dan Visual Basic Aplication ............................................. 57 4.1. Visual Basic Application.......................................................................................................... 57 a) Deklarasi Konstanta ............................................................................................................... 57 b) Struktur Perulangan............................................................................................................... 57 c) Struktur Kendali Nested ...................................................................................................... 59 4.2. Fungsi Bantu pada Visual Basic ............................................................................................. 60 a) Fungsi Bantu Konversi............................................................................................................ 60 b) Fungsi Bantu Waktu ............................................................................................................... 64 4.3. Module Pada Visual Basic........................................................................................................ 66 a) Deklarasi Variabel Pada Module .......................................................................................... 67 b) Deklarasi Fungsi dan Sub pada module .............................................................................. 67 c) Procedure.................................................................................................................................. 67 d) Function Procedure................................................................................................................. 68 4.4. Mencetak Isi Form ke Printer .............................................................................................. 68 a) Memahami Objek App............................................................................................................ 69 b) Mendapatkan Path dimana aplikasi berada........................................................................ 69 c) Mendapatkan nama file Executable .................................................................................... 69 d) Memeriksa apakah aplikasi telah dijalankan ..................................................................... 69 e) Tidak menampilkan aplikasi pada task list ketika sedang berjalan.............................. 69 f) Memahami Objek Screen...................................................................................................... 70 Bab V MDI Form, Menu dan Objek Printer ....................................................................................... 72 5.1. Mengenal Multiple Document Interface............................................................................. 72 5.2. Membuat suatu Aplikasi MDI pada Visual Basic ............................................................... 72 a) Karakteristik dari MDI Form............................................................................................... 73 b) Mendapatkan MDI Child yang sedang aktif. ..................................................................... 73 c) Mengatur MDI Child dalam jendela MDI form................................................................ 73 5.3. Membuat Menu Pada Visual Basic......................................................................................... 73 a) Membuat Garis Pemisah antar Menu .................................................................................. 74 b) Melakukan Koding terhadap Menu....................................................................................... 75 c) Membuat Menu yang memiliki tanda Check....................................................................... 75 5.4. Membuat Menu Pop Up............................................................................................................ 77 5.5. Memahami Objek Printer ....................................................................................................... 77 a) Mencetak Data ke Objek Printer........................................................................................ 78 b) Menentukan ukuran kertas ................................................................................................... 78 c) Menentukan posisi pencetakkan........................................................................................... 79 d) Menentukan font pencetakkan............................................................................................. 79 e) Menentukan orientasi pencetakkan..................................................................................... 79 f) Mendapatkan informasi printer yang terinstalasi pada sistem .................................... 80
  • 3. http://infoihsan.blogspot.com/ g) Menentukan Printer yang akan digunakan......................................................................... 80 Bab VI Database dan Data Kontrol.......................................................................................................81 6.1. Konsep Database Relational....................................................................................................81 a) Tabel.......................................................................................................................................... 82 b) Record ....................................................................................................................................... 83 c) Field ........................................................................................................................................... 83 d) Key.............................................................................................................................................. 83 e) Index ......................................................................................................................................... 83 6.2. Membuat Database dengan Visual Data Manager............................................................. 84 6.3. Membuat Relasi antar database ........................................................................................... 87 6.4. Mengenal Data kontrol............................................................................................................ 89 a) DBList........................................................................................................................................ 89 b) Properti pada Data kontrol................................................................................................... 89 6.5. Memahami Jenis RecordSet.................................................................................................. 90 6.6. Metoda-metoda pada Data Kontrol...................................................................................... 90 a) Bergerak dalam RecordSet................................................................................................... 90 b) Mencari suatu record tertentu ........................................................................................... 90 c) Memeriksa hasil pencarian record .......................................................................................91 d) Menandai posisi record...........................................................................................................91 e) Mengambil nilai field dari record aktif.............................................................................. 92 f) Mengubah nilai field dari record aktif............................................................................... 92 g) Menambah record baru ke recordset ................................................................................ 92 h) Menghapus record yang sedang aktif................................................................................. 93 i) Melakukan refresh data pada Recordset ........................................................................... 93 j) Menutup suatu Recordset ...................................................................................................... 93 6.7. Event Pada Data Kontrol ........................................................................................................ 94 a) Event Error .............................................................................................................................. 94 b) Event Reposition...................................................................................................................... 94 c) Event Validate ......................................................................................................................... 94 Bab VII Pengaturan MultiUser pada Data Kontrol .......................................................................... 96 7.1. Masalah pada Pesimistik Locks ............................................................................................. 97 7.2. Masalah pada Optimistik Locks ............................................................................................ 98 7.3. Recordset pada lingkungan MultiUser............................................................................... 100 a) Table........................................................................................................................................ 100 b) Dynaset ................................................................................................................................... 100 Bab VIII Mengenal SQL....................................................................................................................... 101 8.1. Data Definition Language (DDL).......................................................................................... 101 a) Membuat Tabel Baru............................................................................................................. 101 b) Membuat Index..................................................................................................................... 104 c) Memodifikasi Tabel .............................................................................................................. 104 d) Menghapus Table atau Index............................................................................................. 105 8.2. Menambah data dengan APPEND query ............................................................................ 105 8.3. Menghapus data dengan DELETE query............................................................................ 105 8.4. Memperbaiki Data dengan UPDATE query....................................................................... 105 8.5. Mengambil Data dengan SELECT query ............................................................................ 106 8.6. Menganti nama kolom recordset dengan reserved word AS........................................ 106
  • 4. http://infoihsan.blogspot.com/ 8.7. Membatasi hasil query dengan WHERE clause................................................................ 106 8.8. Mengurut hasil query dengan ORDER BY clause ............................................................. 107 8.9. Mengetahui statistik data dengan Fungsi Agregate ...................................................... 107 8.10. Meringkas data dengan GROUP BY clause.................................................................... 107 8.11. Membatasi data yang telah diringkas dengan HAVING clause................................ 107 8.12. Menggunakan predikat ALL, DISTINCT, DISTINCT ROW dan TOP.................... 108 8.13. Mengambil kolom dari dua atau lebih tabel dengan Operasi INNER JOIN ......... 108 8.14. Operasi LEFT JOIN, RIGHT JOIN............................................................................... 110 8.15. Membuat union query dengan Operasi UNION............................................................ 110 8.16. Membuat CROSSTAB query dengan TRANSFORM statement.................................111 Bab IX Memahami ADODC melalui Data Form Wizard.................................................................. 112 9.1. Mengaktifkan fasilitas Data Form Wizard ....................................................................... 112 9.2. Menjalankan Data Form Wizard.......................................................................................... 112 9.3. Mempelajari kontrol ADODC hasil Form Wizard............................................................. 113 9.4. Bound TextBox pada ADODC............................................................................................... 114 9.5. Memahami koding ADO melalui Data Form Wizard......................................................... 116 9.6. Reference ke Microsoft ActiveX Data Objects 2.0 Library........................................ 117 9.7. Bound TextBox pada ADO .................................................................................................... 118
  • 5. 1 Bab I Pengenalan Visual Basic Visual Basic adalah salah suatu developement tools untuk membangun aplikasi dalam lingkungan Windows. Dalam pengembangan aplikasi, Visual Basic menggunakan pendekatan Visual untuk merancang user interface dalam bentuk form, sedangkan untuk kodingnya menggunakan dialek bahasa Basic yang cenderung mudah dipelajari. Visual Basic telah menjadi tools yang terkenal bagi para pemula maupun para developer. Dalam lingkungan Window's User-interface sangat memegang peranan penting, karena dalam pemakaian aplikasi yang kita buat, pemakai senantiasa berinteraksi dengan User-interface tanpa menyadari bahwa dibelakangnya berjalan instruksi-instruksi program yang mendukung tampilan dan proses yang dilakukan. Pada pemrograman Visual, pengembangan aplikasi dimulai dengan pembentukkan user interface, kemudian mengatur properti dari objek-objek yang digunakan dalam user interface, dan baru dilakukan penulisan kode program untuk menangani kejadian-kejadian (event). Tahap pengembangan aplikasi demikian dikenal dengan istilah pengembangan aplikasi dengan pendekatan Bottom Up. 1.1. IDE Visual Basic Langkah awal dari belajar Visual Basic adalah mengenal IDE (Integrated Developement Environment) Visual Basic yang merupakan Lingkungan Pengembangan Terpadu bagi programmer dalam mengembangkan aplikasinya. Dengan menggunakan IDE programmer dapat membuat user interface, melakukan koding, melakukan testing dan debuging serta menkompilasi program menjadi executable. Penguasaan yang baik akan IDE akan sangat membantu programmer dalam mengefektifkan tugas-tugasnya sehingga dapat bekerja dengan efisien. a) Menjalankan IDE Salah satu cara untuk mengaktifkan IDE Visual Basic adalah menjalankannya dari Menu Start, pilih menu Command, dan pilih Microsoft Visual Basic 6.0 dan akhirnya Microsoft Visual Basic 6.0. Gambar 1-1. Mengaktifkan IDE Visual Basic 6.0 Catatan : Seperti aplikasi Windows umumnya, anda dapat juga mengaktifkan IDE Visual Basic dengan melakukan open terhadap file yang berkaitan dengan Visual Basic, misalnya file *.vbp yang merupakan file project dari Visual Basic. b) Memilih jenis Project Sesaat anda aktif di IDE Visual Basic, maka anda akan dihadapkan kepada suatu pilihan terhadap jenis Project yang ingin anda buat sebagaimana yang ditunjukan oleh Gambar 1-2.
  • 6. 2 Sebagai langkah awal dari proses belajar adalah memilih project Standard EXE. Gambar 1-2. Dialog box New Project ditampilkan sesaat anda menjalankan IDE Visual Basic 6. c) Jendela IDE IDE Visual Basic 6 menggunakan model MDI (Multiple Document Interface). Berikut ini adalah gambar yang menunjukan bagian-bagian dan nama-nama jendela yang dapat tampil pada IDE Visual Basic. Mungkin pada IDE anda hanya ditampilkan sebagian jendela dibandingkan dengan Gambar 1-3 anda tidak perlu terkejut, karena penampilan dari jendela-jendela tersebut dapat diatur dengan perintah pada menu View. Sebagai langkah awal dari proses belajar, tidak semua jendela akan kita gunakan, tetapi hanya beberapa yang penting, sedangkan yang lainnya bersifat khusus. Anda dapat lihat pada Gambar 1-3. IDE Visual Basic dengan jendela-jendela yang terbuka. Sebagaimana dengan proses belajar ini, kita akan fokus pada beberapa jendela yang penting terlebih dahulu sehingga konsentrasi tidak menjadi pecah, dan peserta belajar menjadi bingung. Adapun jendela-jendela yang perlu anda perhatikan adalah sebagai berikut : Menu Bar, digunakan untuk memilih tugas-tugas tertentu seperti menyimpan project, membuka project, dll Main Toolbar, digunakan untuk melakukan tugas-tugas tertentu dengan cepat. Jendela Project, jendela ini berisi gambaran dari semua modul yang terdapat dalam aplikasi anda. Anda dapat menggunakan icon Toggle Folders untuk menampilkan modul-modul dalam jendela tersebut secara di group atau berurut berdasarkan nama. Anda dapat menggunakan Ctrl+R untuk menampilkan jendela project, ataupun menggunakan icon Project Explorer.