Các thể lâm sàng mày đay mạn tính có yếu tố khởi phát.pdf
•
0 likes•75 views
Thực hiện: Nhóm Bác sĩ trẻ Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng (YDAACI) Page: https://www.facebook.com/YDAACI
Các thể lâm sàng mày đay mạn tính có yếu tố khởi phát.pdf
- 1. Thực hiện: Nhóm Bác sĩ trẻ Dị ứng – Miễn dịch lâm sàng fb.com/YDAACI slideshare.net/YDAACIdiungmdls CÁC THỂ LÂM SÀNG CỦA MÀY ĐAY MẠN TÍNH CÓ YẾU TỐ KHỞI PHÁT Hội chứng Yếu tố kích hoạt Thử nghiệm tái tạo Kết quả xác nhận Bình luận Mày đay do nước Nước nóng hoặc lạnh Nước ở 35o C áp vào da nửa thân trên trong 30 phút Mày đay (sẩn phù quanh nang đường kính 1-3 mm) ở vị trí làm test Rất hiếm, không đồng nhất; cơ chế chưa biết rõ Mày đay cholinergic Tăng nhiệt độ trung tâm cơ thể (VD: tắm nước nóng, đổ mồ hôi, tập thể dục, cảm xúc) Test nội bì với methacholine (độ nhạy thấp); ngâm một phần cơ thể trong nước nóng 42o C Xuất hiện sẩn phù vệ tinh xung quanh vị trí tiêm nội bì; xuất hiện sẩn phù nhỏ như đầu đinh ghim, đường kính 1- 3 mm, có hoặc không có quầng đỏ lớn Thường gặp; có thể có phản ứng toàn thân nghiêm trọng và cần được điều trị bằng epinephrine Chứng da vẽ nổi Cọ xát hoặc cào gãi Vạch trên da bằng vật cứng (VD: que đè lưỡi) Sẩn phù ở vị trí vạch da trong vòng 1-3 phút Hội chứng mày đay có yếu tố khởi phát thường gặp nhất Mày đay do áp lực khởi phát muộn Áp lực hoặc chấn thương Treo vật nặng 7 kg qua vai trong 10-15 phút Phù mạch ở vùng treo dây trong 2-12 giờ sau đó (thường ở 4-6,5 giờ) Xu hướng không đáp ứng với kháng histamin Mày đay do rung Thiết bị rung (VD máy khoan hoặc nhạc cụ) Áp máy trộn xoáy vào cẳng tay trong 4 phút Vùng phù mạch phân định rõ ràng với vùng da không bị ảnh hưởng Hiếm; quản lí bằng tránh các yếu tố khởi phát Mày đay do lạnh Vật lạnh, gió lạnh, hồ bơi hoặc bể bơi Test kích thích lạnh (VD: túi đá hoặc cục nước đá) trên cẳng tay trong 5 phút Mày đay ở vị trí test kích thích trong suốt quá trình làm ấm trở lại Nguy cơ phản ứng toàn thân khi chơi các môn thể thao dưới nước hoặc các hoạt dộng dưới nước lạnh; một số trường hợp cần kê đơn epinephrine Mày đay ánh sáng Ánh sáng mặt trời Test ánh sáng với tia UVA, UVB ở bước sóng cụ thể hoặc ánh sáng nhìn thấy Mày đay ở vị trí chiếu ánh sáng Mày đay ảnh hưởng đến vùng da tiếp xúc ánh sáng mặt trời; mức độ nghiêm trọng dựa trên cường độ hoặc thời gian tiếp xúc Mày đay khởi phát do gắng sức Hoạt động mạnh Thử thách luyện tập (VD máy chạy bộ) Triệu chứng (ngứa, mày đay, phù mạch) phản ánh quá trình giải phóng các chất trung gian hóa học hệ thống Kê đơn epinephrine; khi hoạt động gắng sức nên mang theo điện thoại di động và có một người đồng hành
- 2. Thực hiện: Nhóm Bác sĩ trẻ Dị ứng – Miễn dịch lâm sàng fb.com/YDAACI slideshare.net/YDAACIdiungmdls Hình. Thử nghiệm tái tạo mày đay ở bốn hội chứng mày đay có yếu tố khởi phát thường gặp nhất: Hình A. Chứng da vẽ nổi, đặc trưng bởi sự xuất hiện các sẩn phù dọc theo vùng da trên bề mặt cánh tay được vạch nhẹ bằng que đè lưỡi. Hình B. Mày đay do lạnh, đặc trưng bởi vùng sẩn phù ranh giới rõ với da bình thường sau khi chườm túi đá. Hình C. Mày đay cholinergic, có biểu hiện sẩn phù vệ tinh (mũi tên) sau khi tiêm methacholine trong da (hình tròn). Hình D và E. Mày đay do áp lực khởi phát muộn, với sự xuất hiện sẩn phù phát triển tại vị trí chịu kích thích áp lực sau 6 giờ. Nguồn: N Engl J Med 2022;387:824-31. DOI: 10.1056/NEJMra2120166