際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
CHM SC B畛NH NHN X GAN
M畛C TIU
1. Tr狸nh by 畛nh ngh挑a, nguy棚n nh但n, tri畛u ch畛ng, bi畉n ch畛ng, i畛u tr畛 b畛nh x董 gan.
2. Nh畉n 畛nh t狸nh tr畉ng b畛nh x董 gan.
3. L畉p v th畛c hi畛n k畉 ho畉ch chm s坦c.
N畛I DUNG
I. B畛NH H畛C
1. 畛NH NGH懲A
X董 gan l h畉u qu畉 c畛a t狸nh tr畉ng t畉 bo gan b畛 tho叩i ho叩, ho畉i t畛. Ng動畛c l畉i t畛
ch畛c x董 ph叩t tri畛n r畉t m畉nh. Gan x董 r畉t c畛ng, m畉t l畉n s畉n da c坦c (nh但n x董), mu
gan vng nh畉t, loang l畛, kh畛i l動畛ng gan nh畛 l畉i c坦 khi ch畛 c嘆n 200 - 300 gam.
V畛 m畉t vi th畛: C叩c m炭i gan teo nh畛 l畉i, c坦 m畛t v畛 x董 dy bao b畛c chung quanh
b坦p ngh畉t c叩c m炭i gan. Kho畉ng c畛a c滴ng b畛 t畛 ch畛c x董 ph叩t tri畛n m畉nh lan c畉 vo
trong ti畛u thu畛 v t畉o thnh c叩c nh但n x董 t但n t畉o.
2. GI畉I PH畉U B畛NH
_ L tuy畉n l畛n nh畉t c畛a c董 th畛, c坦 mu 畛 n但u, m畉t nh畉n, m畉t 畛 m畛m: Gan ng動畛i
l畛n n畉ng kho畉ng 1,2 kg  1,5 kg.
_ C坦 2 ngu畛n m叩u t動畛i cho gan: 75% s畛 l動畛ng m叩u ny b畉t ngu畛n t畛 t挑nh m畉ch c畛a.
M叩u ny c坦 nhi畛u ch畉t dinh d動畛ng. S畛 m叩u c嘆n l畉i i vo gan b畛i 畛ng m畉ch gan
v c坦 ch畛a nhi畛u oxy.
_ C叩c 畛ng m畉t nh畛 nh畉t n畉m gi畛a c叩c ti畛u thu畛 gan, n坦 nh畉n m畉t 動畛c ti畉t ra t畛 c叩c
t畉 bo gan v d畉n 畉n 畛ng m畉t l畛n h董n (畛ng m畉t ch畛 o畉n II t叩 trng).
_ T炭i m畉t: L m畛t t炭i h狸nh qu畉 l棚 di t畛 8 cm  10 cm, r畛ng 3 cm  4 cm ch畛a
kho畉ng 500 ml. N坦 n畉m m畉t d動畛i gan, trong h畛 t炭i m畉t.
3. SINH L B畛NH
Gan c坦 nhi畛u ch畛c nng:
_ Chuy畛n ho叩 gluxit: Chuy畛n c叩c glucose thnh glycogen v ng動畛c l畉i.
_ Chuy畛n ho叩 protit: T畛ng h畛p h畉u h畉t c叩c protein huy畉t t動董ng (tr畛 globulin) g畛m
Albumin v globulin.
_ Chuy畛n ho叩 lipit: C叩c axit b辿o c坦 th畛 b畛 gi叩ng ho叩 畛 s畉n xu畉t ra nng l動畛ng v
c叩c th畛 ceton.
_ Ch畛c nng ti棚u ho叩: T畉 bo gan ti畉t m畉t gi炭p ti棚u ho叩 lipit.
_ Ch畛c nng ch畛ng 畛c: C叩c ch畉t 畛c do qu叩 tr狸nh chuy畛n ho叩 trong c董 th畛 sinh ra
amoniac. C叩c ch畉t 畛c h畉p thu t畛 ngoi vo nh動 thu畛c, c叩c ch畉t ny qua gan 畛
chuy畛n ho叩 thnh ch畉t kh担ng 畛c.
_ Ch畛c nng 担ng m叩u: T畉o ra prothrombin tham gia vo qu叩 tr狸nh 担ng m叩u.
4. NGUYN NHN THU畛NG G畉P
_ Do vi棚m gan vir炭t: Nh畉t l vir炭t vi棚m gan B, C 畛 n動畛c ta l nguy棚n nh但n ch鱈nh
d畉n 畉n x董 gan.
_ Vi棚m gan m畉n t鱈nh t畛 mi畛n hay vi棚m gan m畉n t鱈nh ti畉n tri畛n. C董 th畛 sinh ra kh叩ng
th畛 ch畛ng l畉i gan.
_ Vi棚m gan do r動畛u: M畛i ngy u畛ng 200 ml li棚n t畛c 鱈t nh畉t trong 2 nm s畉 d畉n 畉n
vi棚m gan v sau 坦 l x董 gan.
_ Do t畉c m畉t l但u ngy: S畛i m畉t, teo 動畛ng m畉t.
_ Do suy dinh d動畛ng: n u畛ng thi畉u th畛n nh畉t l thi畉u protit.
_ X董 gan do s叩n l叩 gan, r畛i lo畉n chuy畛n ho叩 s畉t, 畛ng.
5. TRI畛U CH畛NG
a. Tri畛u ch畛ng l但m sng: x董 gan th動畛ng ti畉n tri畛n qua 2 giai o畉n.
 Giai o畉n ti畛m tng hay c嘆n b湛:
_ R畛i lo畉n ti棚u ho叩: n k辿m, kh坦 ti棚u, ch動畛ng b畛ng, 畉y h董i, i ngoi ph但n
s畛ng ho畉c n叩t.
_ Ph湛: Ph湛 nh畉 畛 c畉 m畉t v chi, t叩i ph叩t nhi畛u l畉n, c坦 th畛 k竪m theo ti畛u 鱈t.
_ au ho畉c c畉m gi叩c n畉ng n畛 h畉 s動畛n ph畉i.
_ Da: Tr畛ng c叩 m畛c nhi畛u, da x畉m l畉i, c叩c v畉t s畉o c滴ng s畉m l畉i, c坦 sao m畉ch
ho畉c gi達n m畉ch, l嘆ng bn tay 畛. C叩c tri畛u ch畛ng 畛 da l nh畛ng tri畛u ch畛ng
r畉t hay g畉p.
_ Ton th但n: G畉y s炭t, m畛t m畛i.
_ Kh叩m c坦 th畛 th畉y: Vng da, vng m畉t; Gan to, ch畉c; L叩ch to.
 Giai o畉n m畉t b湛: Bi畛u hi畛n b畛i 2 h畛i ch畛ng:
_ H畛i ch畛ng tng 叩p l畛c t挑nh m畉ch c畛a:
+ C畛 tr動畛ng: C畛 tr動畛ng t畛 do, th動畛ng nhi畛u d畛ch ( 3  10 l鱈t ) n動畛c vng
chanh, Rivanta (- ), Albumin < 25 g/l.
+ Tu畉n hon bng h畛: l nh畛ng m畉ch m叩u n畛i l棚n 畛 da b畛ng th動畛ng xu畉t hi畛n
c湛ng v畛i c畛 tr動畛ng.
+ L叩ch ngy cng to.
+ Gi達n t挑nh m畉ch th畛c qu畉n: Ph叩t hi畛n b畉ng ch畛p X quang th畛c qu畉n, n畛i soi
th畛c qu畉n b畉ng 畛ng soi m畛m.
_ H畛i ch畛ng suy t畉 bo gan:
+ Th畛 tr畉ng g畉y s炭t, suy nh動畛c, ch叩n n, ch畉m ti棚u, s炭t c但n.
+ Ph湛, c畛 tr動畛ng.
+ Vng da: L炭c 畉u k鱈n 叩o v畛 sau ngy cng 畉m.
+ Ch畉y m叩u cam, ch畉y m叩u ch但n rng, ch畉y m叩u d動畛i da.
+ Thi畉u m叩u.
b. Tri畛u ch畛ng c畉n l但m sng:
_ Transaminase: SGOT (Serum Glutamin Oxalo Transaminase) tng.
_ SGPT (Serum Glutamin Pyruvic Transaminase) tng.
_ Protit m叩u gi畉m: Albumin m叩u gi畉m n畉ng.
_ i畛n di protein: Globulin tng.
_ T畛 l畛 A/G < 1 (B狸nh th動畛ng: 1,3  1,8).
_ T畛 l畛 prothrombin gi畉m
_ Si棚u 但m b畛ng:ganteo nh畛, b畛 kh担ng 畛u c坦 d畉ng h狸nh rng c動a, c畉u tr炭c gan
th担 c坦 d畉ng n畛t. Ngoi ra c嘆n th畉y d畉u hi畛u tng 叩p l畛c t挑nh m畉ch c畛a nh動 l叩ch
to t挑nh m畉ch c畛a v t挑nh m畉ch l叩ch gi達n, d畛ch 畛 b畛ng.
_ Sinh thi畉t gan 畛 ch畉n o叩n x叩c 畛nh nh動ng 鱈t th畛c hi畛n..
6. TI畉N TRI畛N V BI畉N CHNG
_ Giai o畉n c嘆n b湛 ti畉n tri畛n ch畉m trong nhi畛u nm, c坦 khi hng ch畛c nm.
_ Giai o畉n m畉t b湛 nhanh h董n, th畛i gian ng畉n h董n. Trung b狸nh 3  4 nm.
_ Tuy nhi棚n ti畉n tri畛n nhanh hay ch畉m c嘆n ph畛 thu畛c vo nguy棚n nh但n v bi畉n
ch畛ng.
_ Bi畉n ch畛ng:
+ Ch畉y m叩u ti棚u ho叩 do v畛 t挑nh m畉ch th畛c qu畉n.
+ H担n m棚 gan.
+ Ung th動 ho叩.
+ Nhi畛m tr湛ng.
+ Suy ki畛t.
7. I畛U TR畛
_ Kh担ng lao 畛ng n畉ng. Ngh畛 ng董i khi c坦 畛t ti畉n tri畛n.
_ n nhi畛u 畉m, 動畛ng, vitamin, h畉n ch畉 m畛, h畉n ch畉 mu畛i ho畉c n nh畉t khi c坦
ph湛 v c畛 tr動畛ng. H畉n ch畉 畉m khi c坦 e do畉 h担n m棚 gan.
_ Kh担ng 動畛c u畛ng r動畛u.
_ Thu畛c:
+ C叩c vitamin B1, B6, B12, C, K li畛u cao.
+ C叩c axit amin, n動畛c nh但n tr畉n, actiso.
+ Tu畛 t畛ng tr動畛ng h畛p c畛 th畛: L畛i ti畛u, Corticoit.
_ i畛u tr畛 ngo畉i khoa: C畉t l叩ch...
8. CHM SC
1. Nh畉n 畛nh
_ Nh畉n 畛nh xem b畛nh nh但n 畛 giai o畉n x董 gan no 畛 c坦 k畉 ho畉ch chm s坦c th鱈ch
h畛p. H畛i b畛nh v quan s叩t b畛nh nh但n, kh叩m b畛nh (d畛a vo tri畛u ch畛ng ).
 X董 gan c嘆n b湛:
_ R畛i lo畉n ti棚u ho叩: n k辿m, kh坦 ti棚u, ch動畛ng b畛ng, 畉y h董i
_ Ph湛: Ph湛 nh畉 畛 c畉 m畉t v chi.
_ au ho畉c c畉m gi叩c n畉ng n畛 h畉 s動畛n ph畉i.
_ Da x畉m l畉i, l嘆ng bn tay son.
_ Ton th但n: G畉y s炭t, m畛t m畛i.
_ Kh叩m c坦 th畛 th畉y: Vng da, vng m畉t; Gan to, ch畉c; L叩ch to.
 Giai o畉n m畉t b湛: Bi畛u hi畛n b畛i 2 h畛i ch畛ng
_ H畛i ch畛ng tng 叩p l畛c t挑nh m畉ch c畛a:
+ C畛 tr動畛ng.
+ Tu畉n hon bng h畛.
+ L叩ch to.
+ Gi達n t挑nh m畉ch th畛c qu畉n.
_ H畛i ch畛ng suy t畉 bo gan:
+ Th畛 tr畉ng g畉y s炭t, suy nh動畛c, ch叩n n, ch畉m ti棚u, s炭t c但n.
+ Ph湛, c畛 tr動畛ng.
+ Vng da.
+ Ch畉y m叩u cam, ch畉y m叩u ch但n rng, ch畉y m叩u d動畛i da.
+ Thi畉u m叩u.
_ D畛a tr棚n c叩c d畛 ki畛n 達 thu th畉p 動畛c sau khi h畛i v thm kh叩m b畛nh nh但n. C叩c
v畉n 畛 ch鱈nh c畛a b畛nh nh但n x董 gan c坦 th畛 bao g畛m:
+ B畛nh nh但n g畉y s炭t, n k辿m do ch畛c nng gan suy gi畉m.
+ C畛 tr動畛ng, ph湛 do tng 叩p l畛c t挑nh m畉ch c畛a.
+ Nguy c董 bi畉n ch畛ng ch畉y m叩u ti棚u h坦a.
+ Nguy c董 bi畉n ch畛ng h担n m棚 gan.
+ B畛nh nh但n kh担ng bi畉t ngn ng畛a v ph嘆ng b畛nh do thi畉u ki畉n th畛c v畛 b畛nh.
2. L畉p k畉 ho畉ch
_ 畉m b畉o dinh d動畛ng cho b畛nh nh但n, tng c動畛ng ch畛c nng gan.
_ Lm gi畉m ph湛 v c畛 tr動畛ng.
_ Theo d探i v ph叩t hi畛n bi畉n ch畛ng ch畉y m叩u ti棚u ho叩.
_ Theo d探i 畛 ph嘆ng h担n m棚 gan.
_ Gi叩o d畛c s畛c kho畉.
3. Th畛c hi畛n
 畉m b畉o dinh d動畛ng v tng c動畛ng ch畛c nng gan:
_ C但n b畛nh nh但n hng tu畉n.
_ Ph叩t hi畛n nh畛ng bi畛u hi畛n ch叩n n, ch畉m ti棚u 畛 c坦 bi畛n ph叩p nu担i d動畛ng k畛p
th畛i.
_ Ch畉 畛 n u畛ng: 畉m b畉o 畉m, 動畛ng, vitamin, h畉n ch畉 m畛, kh担ng 動畛c u畛ng
r動畛u. H畉n ch畉 畉m khi x董 gan m畉t b湛 ( c坦 nguy c董 h担n m棚 gan ).
_ V畛 sinh m滴i mi畛ng khi c坦 ch畉y m叩u cam, ch畉y m叩u ch但n rng.
_ Th畛c hi畛n thu畛c theo y l畛nh ch鱈nh x叩c, k畛p th畛i.
+ Ti棚m ho畉c u畛ng Vitamin B1, B6, B12, K.
+ Truy畛n d畛ch, truy畛n 畉m theo y l畛nh.
 Gi畉m ph湛 v c畛 tr動畛ng:
_ n nh畉t hon ton ho畉c h畉n ch畉 mu畛i.
_ 畛 b畛nh nh但n ngh畛 ng董i.
_ o l動畛ng n動畛c ti畛u 24 gi畛.
_ Chu畉n b畛 畉y 畛 b畛nh nh但n, d畛ng c畛, thu畛c, ph畛 gi炭p th畉y thu畛c ch畛c h炭t d畛ch
mng b畛ng v lm ph畉n 畛ng Rivanta.
_ Quan s叩t mu s畉c c畛a d畛ch c畛 tr動畛ng (th動畛ng mu vng chanh).
_ o s畛 l動畛ng d畛ch.
_ 畉m b畉o v担 khu畉n khi ph畛 gi炭p th畉y thu畛c ch畛c h炭t d畛ch mng b畛ng 畛 ph嘆ng
nhi畛m khu畉n mng b畛ng.
_ Th畛c hi畛n thu畛c theo y l畛nh.
 Theo d探i v ph叩t hi畛n bi畉n ch畛ng ch畉y m叩u ti棚u ho叩:
_ N畉u x畉y ra bi畉n ch畛ng ny chm s坦c nh動 畛i v畛i c叩c ch畉y m叩u ti棚u ho叩 n坦i
chung.
_ Cho b畛nh nh但n n畉m ngh畛 tuy畛t 畛i, 畉u th畉p.
_ T畉m ng畛ng cho b畛nh nh但n n b畉ng 動畛ng mi畛ng.
_ 畛 畉m cho b畛nh nh但n.
_ Ph畛 gi炭p th畉y thu畛c 畉t Catether v theo d探i 叩p l畛c t挑nh m畉ch trung t但m.
_ Truy畛n d畛ch, truy畛n m叩u kh畉n tr動董ng theo y l畛nh.
_ 畉t Sonde h炭t h畉t m叩u c嘆n 畛 畛ng trong d畉 dy  n畛i soi th畉t v畛 t挑nh m畉ch
th畛c qu畉n gi達n .
 Theo d探i 畛 ph嘆ng h担n m棚 gan:
_ Theo d探i s畛 thay 畛i t鱈nh t狸nh: B畛nh nh但n c坦 th畛 ang vui r畛i l畉i bu畛n, th畛 董.
_ C坦 nh畛ng bi畛u hi畛n r畛i lo畉n v畛 tr鱈 nh畛. M畉t ph動董ng h動畛ng v畛 th畛i gian v
kh担ng gian, m畉t kh畉 nng t畉p trung t動 t動畛ng.
_ Bn tay run do r畛i lo畉n tr動董ng l畛c c董. N畉u 畉t c畉ng tay th畉ng g坦c v畛i c叩nh tay
v m畉t gi動畛ng s畉 th畉y bn tay run kh担ng 畛u.
_ Khi ph叩t hi畛n ra c叩c d畉u hi畛u ny ng動畛i i畛u d動畛ng ph畉i b叩o c叩o ngay v畛i th畉y
thu畛c 畛 c坦 bi畛n ph叩p x畛 tr鱈 k畛p th畛i.
 H動畛ng d畉n Gi叩o d畛c s畛c kho畉:
_ Ngh畛 ng董i hon ton khi b畛nh ti畉n tri畛n.
_ Tr叩nh lao 畛ng n畉ng.
_ Tuy畛t 畛i kh担ng 動畛c u畛ng r動畛u.
_ Ch畉 畛 n h畉n ch畉 m畛, tng 動畛ng, 畉m, vitamin, h畉n ch畉 mu畛i ho畉c n nh畉t
khi c坦 ph湛.
_ Theo d探i s畛c kho畉 t畉i tuy畉n y t畉 c董 s畛.
4. L動畛ng gi叩: Chm s坦c b畛nh nh但n 動畛c coi l c坦 hi畛u qu畉 khi:
_ Tu畉n hon bng h畛 gi畉m.
_ C畛 tr動畛ng gi畉m.
_ Vng da kh担ng c嘆n.
_ Kh担ng c坦 ch畉y m叩u cam, ch畉y m叩u ch但n rng, ch畉y m叩u d動畛i da.
_ B畛nh nh但n n ngon mi畛ng, kh担ng s炭t c但n.
_ B畛nh nh但n kh担ng u畛ng r動畛u.
_ Kh担ng 畛 x畉y ra bi畉n ch畛ng.
_ B畛nh nh但n y棚n t但m tho畉i m叩i khi n畉m vi畛n v c坦 s畛 hi畛u bi畉t nh畉t 畛nh v畛
b畛nh, 畛 ph嘆ng b畛nh ti畉n tri畛n khi v畛 nh.
]
Cham soc bn xo gan

More Related Content

Cham soc bn xo gan

  • 1. CHM SC B畛NH NHN X GAN M畛C TIU 1. Tr狸nh by 畛nh ngh挑a, nguy棚n nh但n, tri畛u ch畛ng, bi畉n ch畛ng, i畛u tr畛 b畛nh x董 gan. 2. Nh畉n 畛nh t狸nh tr畉ng b畛nh x董 gan. 3. L畉p v th畛c hi畛n k畉 ho畉ch chm s坦c. N畛I DUNG I. B畛NH H畛C 1. 畛NH NGH懲A X董 gan l h畉u qu畉 c畛a t狸nh tr畉ng t畉 bo gan b畛 tho叩i ho叩, ho畉i t畛. Ng動畛c l畉i t畛 ch畛c x董 ph叩t tri畛n r畉t m畉nh. Gan x董 r畉t c畛ng, m畉t l畉n s畉n da c坦c (nh但n x董), mu gan vng nh畉t, loang l畛, kh畛i l動畛ng gan nh畛 l畉i c坦 khi ch畛 c嘆n 200 - 300 gam. V畛 m畉t vi th畛: C叩c m炭i gan teo nh畛 l畉i, c坦 m畛t v畛 x董 dy bao b畛c chung quanh b坦p ngh畉t c叩c m炭i gan. Kho畉ng c畛a c滴ng b畛 t畛 ch畛c x董 ph叩t tri畛n m畉nh lan c畉 vo trong ti畛u thu畛 v t畉o thnh c叩c nh但n x董 t但n t畉o. 2. GI畉I PH畉U B畛NH _ L tuy畉n l畛n nh畉t c畛a c董 th畛, c坦 mu 畛 n但u, m畉t nh畉n, m畉t 畛 m畛m: Gan ng動畛i l畛n n畉ng kho畉ng 1,2 kg 1,5 kg. _ C坦 2 ngu畛n m叩u t動畛i cho gan: 75% s畛 l動畛ng m叩u ny b畉t ngu畛n t畛 t挑nh m畉ch c畛a. M叩u ny c坦 nhi畛u ch畉t dinh d動畛ng. S畛 m叩u c嘆n l畉i i vo gan b畛i 畛ng m畉ch gan v c坦 ch畛a nhi畛u oxy. _ C叩c 畛ng m畉t nh畛 nh畉t n畉m gi畛a c叩c ti畛u thu畛 gan, n坦 nh畉n m畉t 動畛c ti畉t ra t畛 c叩c t畉 bo gan v d畉n 畉n 畛ng m畉t l畛n h董n (畛ng m畉t ch畛 o畉n II t叩 trng). _ T炭i m畉t: L m畛t t炭i h狸nh qu畉 l棚 di t畛 8 cm 10 cm, r畛ng 3 cm 4 cm ch畛a kho畉ng 500 ml. N坦 n畉m m畉t d動畛i gan, trong h畛 t炭i m畉t. 3. SINH L B畛NH Gan c坦 nhi畛u ch畛c nng: _ Chuy畛n ho叩 gluxit: Chuy畛n c叩c glucose thnh glycogen v ng動畛c l畉i. _ Chuy畛n ho叩 protit: T畛ng h畛p h畉u h畉t c叩c protein huy畉t t動董ng (tr畛 globulin) g畛m Albumin v globulin. _ Chuy畛n ho叩 lipit: C叩c axit b辿o c坦 th畛 b畛 gi叩ng ho叩 畛 s畉n xu畉t ra nng l動畛ng v c叩c th畛 ceton. _ Ch畛c nng ti棚u ho叩: T畉 bo gan ti畉t m畉t gi炭p ti棚u ho叩 lipit. _ Ch畛c nng ch畛ng 畛c: C叩c ch畉t 畛c do qu叩 tr狸nh chuy畛n ho叩 trong c董 th畛 sinh ra amoniac. C叩c ch畉t 畛c h畉p thu t畛 ngoi vo nh動 thu畛c, c叩c ch畉t ny qua gan 畛 chuy畛n ho叩 thnh ch畉t kh担ng 畛c. _ Ch畛c nng 担ng m叩u: T畉o ra prothrombin tham gia vo qu叩 tr狸nh 担ng m叩u. 4. NGUYN NHN THU畛NG G畉P _ Do vi棚m gan vir炭t: Nh畉t l vir炭t vi棚m gan B, C 畛 n動畛c ta l nguy棚n nh但n ch鱈nh d畉n 畉n x董 gan.
  • 2. _ Vi棚m gan m畉n t鱈nh t畛 mi畛n hay vi棚m gan m畉n t鱈nh ti畉n tri畛n. C董 th畛 sinh ra kh叩ng th畛 ch畛ng l畉i gan. _ Vi棚m gan do r動畛u: M畛i ngy u畛ng 200 ml li棚n t畛c 鱈t nh畉t trong 2 nm s畉 d畉n 畉n vi棚m gan v sau 坦 l x董 gan. _ Do t畉c m畉t l但u ngy: S畛i m畉t, teo 動畛ng m畉t. _ Do suy dinh d動畛ng: n u畛ng thi畉u th畛n nh畉t l thi畉u protit. _ X董 gan do s叩n l叩 gan, r畛i lo畉n chuy畛n ho叩 s畉t, 畛ng. 5. TRI畛U CH畛NG a. Tri畛u ch畛ng l但m sng: x董 gan th動畛ng ti畉n tri畛n qua 2 giai o畉n. Giai o畉n ti畛m tng hay c嘆n b湛: _ R畛i lo畉n ti棚u ho叩: n k辿m, kh坦 ti棚u, ch動畛ng b畛ng, 畉y h董i, i ngoi ph但n s畛ng ho畉c n叩t. _ Ph湛: Ph湛 nh畉 畛 c畉 m畉t v chi, t叩i ph叩t nhi畛u l畉n, c坦 th畛 k竪m theo ti畛u 鱈t. _ au ho畉c c畉m gi叩c n畉ng n畛 h畉 s動畛n ph畉i. _ Da: Tr畛ng c叩 m畛c nhi畛u, da x畉m l畉i, c叩c v畉t s畉o c滴ng s畉m l畉i, c坦 sao m畉ch ho畉c gi達n m畉ch, l嘆ng bn tay 畛. C叩c tri畛u ch畛ng 畛 da l nh畛ng tri畛u ch畛ng r畉t hay g畉p. _ Ton th但n: G畉y s炭t, m畛t m畛i. _ Kh叩m c坦 th畛 th畉y: Vng da, vng m畉t; Gan to, ch畉c; L叩ch to. Giai o畉n m畉t b湛: Bi畛u hi畛n b畛i 2 h畛i ch畛ng: _ H畛i ch畛ng tng 叩p l畛c t挑nh m畉ch c畛a: + C畛 tr動畛ng: C畛 tr動畛ng t畛 do, th動畛ng nhi畛u d畛ch ( 3 10 l鱈t ) n動畛c vng chanh, Rivanta (- ), Albumin < 25 g/l. + Tu畉n hon bng h畛: l nh畛ng m畉ch m叩u n畛i l棚n 畛 da b畛ng th動畛ng xu畉t hi畛n c湛ng v畛i c畛 tr動畛ng. + L叩ch ngy cng to. + Gi達n t挑nh m畉ch th畛c qu畉n: Ph叩t hi畛n b畉ng ch畛p X quang th畛c qu畉n, n畛i soi th畛c qu畉n b畉ng 畛ng soi m畛m. _ H畛i ch畛ng suy t畉 bo gan: + Th畛 tr畉ng g畉y s炭t, suy nh動畛c, ch叩n n, ch畉m ti棚u, s炭t c但n. + Ph湛, c畛 tr動畛ng. + Vng da: L炭c 畉u k鱈n 叩o v畛 sau ngy cng 畉m. + Ch畉y m叩u cam, ch畉y m叩u ch但n rng, ch畉y m叩u d動畛i da. + Thi畉u m叩u. b. Tri畛u ch畛ng c畉n l但m sng: _ Transaminase: SGOT (Serum Glutamin Oxalo Transaminase) tng. _ SGPT (Serum Glutamin Pyruvic Transaminase) tng. _ Protit m叩u gi畉m: Albumin m叩u gi畉m n畉ng. _ i畛n di protein: Globulin tng. _ T畛 l畛 A/G < 1 (B狸nh th動畛ng: 1,3 1,8). _ T畛 l畛 prothrombin gi畉m
  • 3. _ Si棚u 但m b畛ng:ganteo nh畛, b畛 kh担ng 畛u c坦 d畉ng h狸nh rng c動a, c畉u tr炭c gan th担 c坦 d畉ng n畛t. Ngoi ra c嘆n th畉y d畉u hi畛u tng 叩p l畛c t挑nh m畉ch c畛a nh動 l叩ch to t挑nh m畉ch c畛a v t挑nh m畉ch l叩ch gi達n, d畛ch 畛 b畛ng. _ Sinh thi畉t gan 畛 ch畉n o叩n x叩c 畛nh nh動ng 鱈t th畛c hi畛n.. 6. TI畉N TRI畛N V BI畉N CHNG _ Giai o畉n c嘆n b湛 ti畉n tri畛n ch畉m trong nhi畛u nm, c坦 khi hng ch畛c nm. _ Giai o畉n m畉t b湛 nhanh h董n, th畛i gian ng畉n h董n. Trung b狸nh 3 4 nm. _ Tuy nhi棚n ti畉n tri畛n nhanh hay ch畉m c嘆n ph畛 thu畛c vo nguy棚n nh但n v bi畉n ch畛ng. _ Bi畉n ch畛ng: + Ch畉y m叩u ti棚u ho叩 do v畛 t挑nh m畉ch th畛c qu畉n. + H担n m棚 gan. + Ung th動 ho叩. + Nhi畛m tr湛ng. + Suy ki畛t. 7. I畛U TR畛 _ Kh担ng lao 畛ng n畉ng. Ngh畛 ng董i khi c坦 畛t ti畉n tri畛n. _ n nhi畛u 畉m, 動畛ng, vitamin, h畉n ch畉 m畛, h畉n ch畉 mu畛i ho畉c n nh畉t khi c坦 ph湛 v c畛 tr動畛ng. H畉n ch畉 畉m khi c坦 e do畉 h担n m棚 gan. _ Kh担ng 動畛c u畛ng r動畛u. _ Thu畛c: + C叩c vitamin B1, B6, B12, C, K li畛u cao. + C叩c axit amin, n動畛c nh但n tr畉n, actiso. + Tu畛 t畛ng tr動畛ng h畛p c畛 th畛: L畛i ti畛u, Corticoit. _ i畛u tr畛 ngo畉i khoa: C畉t l叩ch... 8. CHM SC 1. Nh畉n 畛nh _ Nh畉n 畛nh xem b畛nh nh但n 畛 giai o畉n x董 gan no 畛 c坦 k畉 ho畉ch chm s坦c th鱈ch h畛p. H畛i b畛nh v quan s叩t b畛nh nh但n, kh叩m b畛nh (d畛a vo tri畛u ch畛ng ). X董 gan c嘆n b湛: _ R畛i lo畉n ti棚u ho叩: n k辿m, kh坦 ti棚u, ch動畛ng b畛ng, 畉y h董i _ Ph湛: Ph湛 nh畉 畛 c畉 m畉t v chi. _ au ho畉c c畉m gi叩c n畉ng n畛 h畉 s動畛n ph畉i. _ Da x畉m l畉i, l嘆ng bn tay son. _ Ton th但n: G畉y s炭t, m畛t m畛i. _ Kh叩m c坦 th畛 th畉y: Vng da, vng m畉t; Gan to, ch畉c; L叩ch to. Giai o畉n m畉t b湛: Bi畛u hi畛n b畛i 2 h畛i ch畛ng _ H畛i ch畛ng tng 叩p l畛c t挑nh m畉ch c畛a: + C畛 tr動畛ng. + Tu畉n hon bng h畛. + L叩ch to. + Gi達n t挑nh m畉ch th畛c qu畉n.
  • 4. _ H畛i ch畛ng suy t畉 bo gan: + Th畛 tr畉ng g畉y s炭t, suy nh動畛c, ch叩n n, ch畉m ti棚u, s炭t c但n. + Ph湛, c畛 tr動畛ng. + Vng da. + Ch畉y m叩u cam, ch畉y m叩u ch但n rng, ch畉y m叩u d動畛i da. + Thi畉u m叩u. _ D畛a tr棚n c叩c d畛 ki畛n 達 thu th畉p 動畛c sau khi h畛i v thm kh叩m b畛nh nh但n. C叩c v畉n 畛 ch鱈nh c畛a b畛nh nh但n x董 gan c坦 th畛 bao g畛m: + B畛nh nh但n g畉y s炭t, n k辿m do ch畛c nng gan suy gi畉m. + C畛 tr動畛ng, ph湛 do tng 叩p l畛c t挑nh m畉ch c畛a. + Nguy c董 bi畉n ch畛ng ch畉y m叩u ti棚u h坦a. + Nguy c董 bi畉n ch畛ng h担n m棚 gan. + B畛nh nh但n kh担ng bi畉t ngn ng畛a v ph嘆ng b畛nh do thi畉u ki畉n th畛c v畛 b畛nh. 2. L畉p k畉 ho畉ch _ 畉m b畉o dinh d動畛ng cho b畛nh nh但n, tng c動畛ng ch畛c nng gan. _ Lm gi畉m ph湛 v c畛 tr動畛ng. _ Theo d探i v ph叩t hi畛n bi畉n ch畛ng ch畉y m叩u ti棚u ho叩. _ Theo d探i 畛 ph嘆ng h担n m棚 gan. _ Gi叩o d畛c s畛c kho畉. 3. Th畛c hi畛n 畉m b畉o dinh d動畛ng v tng c動畛ng ch畛c nng gan: _ C但n b畛nh nh但n hng tu畉n. _ Ph叩t hi畛n nh畛ng bi畛u hi畛n ch叩n n, ch畉m ti棚u 畛 c坦 bi畛n ph叩p nu担i d動畛ng k畛p th畛i. _ Ch畉 畛 n u畛ng: 畉m b畉o 畉m, 動畛ng, vitamin, h畉n ch畉 m畛, kh担ng 動畛c u畛ng r動畛u. H畉n ch畉 畉m khi x董 gan m畉t b湛 ( c坦 nguy c董 h担n m棚 gan ). _ V畛 sinh m滴i mi畛ng khi c坦 ch畉y m叩u cam, ch畉y m叩u ch但n rng. _ Th畛c hi畛n thu畛c theo y l畛nh ch鱈nh x叩c, k畛p th畛i.
  • 5. + Ti棚m ho畉c u畛ng Vitamin B1, B6, B12, K. + Truy畛n d畛ch, truy畛n 畉m theo y l畛nh. Gi畉m ph湛 v c畛 tr動畛ng: _ n nh畉t hon ton ho畉c h畉n ch畉 mu畛i. _ 畛 b畛nh nh但n ngh畛 ng董i. _ o l動畛ng n動畛c ti畛u 24 gi畛. _ Chu畉n b畛 畉y 畛 b畛nh nh但n, d畛ng c畛, thu畛c, ph畛 gi炭p th畉y thu畛c ch畛c h炭t d畛ch mng b畛ng v lm ph畉n 畛ng Rivanta. _ Quan s叩t mu s畉c c畛a d畛ch c畛 tr動畛ng (th動畛ng mu vng chanh). _ o s畛 l動畛ng d畛ch. _ 畉m b畉o v担 khu畉n khi ph畛 gi炭p th畉y thu畛c ch畛c h炭t d畛ch mng b畛ng 畛 ph嘆ng nhi畛m khu畉n mng b畛ng. _ Th畛c hi畛n thu畛c theo y l畛nh. Theo d探i v ph叩t hi畛n bi畉n ch畛ng ch畉y m叩u ti棚u ho叩: _ N畉u x畉y ra bi畉n ch畛ng ny chm s坦c nh動 畛i v畛i c叩c ch畉y m叩u ti棚u ho叩 n坦i chung. _ Cho b畛nh nh但n n畉m ngh畛 tuy畛t 畛i, 畉u th畉p. _ T畉m ng畛ng cho b畛nh nh但n n b畉ng 動畛ng mi畛ng. _ 畛 畉m cho b畛nh nh但n. _ Ph畛 gi炭p th畉y thu畛c 畉t Catether v theo d探i 叩p l畛c t挑nh m畉ch trung t但m. _ Truy畛n d畛ch, truy畛n m叩u kh畉n tr動董ng theo y l畛nh. _ 畉t Sonde h炭t h畉t m叩u c嘆n 畛 畛ng trong d畉 dy n畛i soi th畉t v畛 t挑nh m畉ch th畛c qu畉n gi達n . Theo d探i 畛 ph嘆ng h担n m棚 gan: _ Theo d探i s畛 thay 畛i t鱈nh t狸nh: B畛nh nh但n c坦 th畛 ang vui r畛i l畉i bu畛n, th畛 董. _ C坦 nh畛ng bi畛u hi畛n r畛i lo畉n v畛 tr鱈 nh畛. M畉t ph動董ng h動畛ng v畛 th畛i gian v kh担ng gian, m畉t kh畉 nng t畉p trung t動 t動畛ng. _ Bn tay run do r畛i lo畉n tr動董ng l畛c c董. N畉u 畉t c畉ng tay th畉ng g坦c v畛i c叩nh tay v m畉t gi動畛ng s畉 th畉y bn tay run kh担ng 畛u. _ Khi ph叩t hi畛n ra c叩c d畉u hi畛u ny ng動畛i i畛u d動畛ng ph畉i b叩o c叩o ngay v畛i th畉y thu畛c 畛 c坦 bi畛n ph叩p x畛 tr鱈 k畛p th畛i. H動畛ng d畉n Gi叩o d畛c s畛c kho畉: _ Ngh畛 ng董i hon ton khi b畛nh ti畉n tri畛n. _ Tr叩nh lao 畛ng n畉ng. _ Tuy畛t 畛i kh担ng 動畛c u畛ng r動畛u. _ Ch畉 畛 n h畉n ch畉 m畛, tng 動畛ng, 畉m, vitamin, h畉n ch畉 mu畛i ho畉c n nh畉t khi c坦 ph湛. _ Theo d探i s畛c kho畉 t畉i tuy畉n y t畉 c董 s畛. 4. L動畛ng gi叩: Chm s坦c b畛nh nh但n 動畛c coi l c坦 hi畛u qu畉 khi: _ Tu畉n hon bng h畛 gi畉m. _ C畛 tr動畛ng gi畉m. _ Vng da kh担ng c嘆n. _ Kh担ng c坦 ch畉y m叩u cam, ch畉y m叩u ch但n rng, ch畉y m叩u d動畛i da.
  • 6. _ B畛nh nh但n n ngon mi畛ng, kh担ng s炭t c但n. _ B畛nh nh但n kh担ng u畛ng r動畛u. _ Kh担ng 畛 x畉y ra bi畉n ch畛ng. _ B畛nh nh但n y棚n t但m tho畉i m叩i khi n畉m vi畛n v c坦 s畛 hi畛u bi畉t nh畉t 畛nh v畛 b畛nh, 畛 ph嘆ng b畛nh ti畉n tri畛n khi v畛 nh. ]