1. Dr. S. M. Condren
Ch旦担ng V
PHNG PHAP
CHUAN O TAO PHC
2. Dr. S. M. Condren
Ph旦湛c cha叩t la淡 h担誰p cha叩t sinh ra do ion 単担n(ion
kim loa誰i) go誰i la淡 ion trung ta但m ho湛a h担誰p v担湛i
pha但n t旦短 hoa谷c ion kha湛c go誰i la淡 pho叩i t旦短.
3. Dr. S. M. Condren
Mo辰t va淡i ca但n ba竪ng ta誰o ph旦湛c
M + D = MD
[MD]
Kf = -----------
[M][D]
M + 2 B = MB2
[MB2]
Kf = -----------
[M][B]2
4. Dr. S. M. Condren
M + B = MB
[MB]
K1 = ---------
[M][B]
va淡
MB + B = MB2
[MB2]
K2 = ------------
[MB][B]
Mo辰t va淡i ca但n ba竪ng ta誰o ph旦湛c
5. Dr. S. M. Condren
[MB] [MB2]
Kf = K1 * K2 = ------ * -------
[M][B] [MB][B]
[MB2]
留2 = -----
[M][B]2
Mo辰t va淡i ca但n ba竪ng ta誰o ph旦湛c
6. Dr. S. M. Condren
M + 4 A = MA4
[MA4]
Kf = -----------
[M][A]4
M + A = MA
[MA]
K1 = ----------
[M][A]
MA + A = MA2
[MA2]
K2 = ------------
[MA][A]
Mo辰t va淡i ca但n ba竪ng ta誰o ph旦湛c
7. Dr. S. M. Condren
Mo辰t va淡i ca但n ba竪ng ta誰o ph旦湛c
MA2 + A = MA3
[MA3]
K3 = -------------
[MA2][A]
va淡
MA3 + A = MA4
[MA4]
K4 = -------------
[MA3][A]
9. Dr. S. M. Condren
DANH PHAP
Ca湛ch go誰i te但n ph旦湛c cha叩t
+ Go誰i te但n ca湛c ligand tr旦担湛c theo th旦湛 t旦誰
*ligand go叩c acid ligand pha但n t旦短
+ sau cu淡ng go誰i te但n ca湛c ion trung ta但m ke淡m
theo so叩 la ma探 vie叩t trong da叩u ngoa谷c ch脱 ho湛a tr嘆
cu短a no湛(cation).
+ Ne叩u ion ph旦湛c la淡 anion thi the但m 単uo但i at tr旦担湛c
khi the但m so叩 la ma探
10. Dr. S. M. Condren
+ Ne叩u ligand la淡 go叩c cu短a acid th狸 the但m 単uo但i O va淡o
te但n go叩c acid.
V鱈 du誰: SO4
2-
: sunfato; NO3
-
: nitrato.
+ Ne叩u ligand la淡 ion halogen th狸 the但m O va淡o te但n
halogen.
V鱈 du誰: F-
: floro; Cl-
: cloro; Br-
: bromo; I-
: iodo
Mo辰t so叩 ion kha湛c go誰i theo te但n rie但ng.
V鱈 du誰: NO2
-
: nitro; S2-
: sunfo; S2
2-
:pesunfo
DANH PHAP
22. Dr. S. M. Condren
V鱈 du誰 Ag+
+ Y4-
= AgY3-
Hg+2
+ Y4-
= HgY2-
Fe+3
+ Y4-
= FeY1-
M+n
+ Y4-
= MY(n-4)
2. S旦誰 ta誰o ph旦湛c cu短a Coplexon III v担湛i ca湛c ion kim loa誰i
Trong dung d嘆ch n旦担湛c complexon III 単ie辰n ly
Na2H2Y = 2Na+
+ H2Y2
H2Y2-
2H+
+ Y4-
Men+
+ Y4
MeY(n 4)
Men+
+ H2Y2-
= MY(n-4)
+ 2H+
23. Dr. S. M. Condren
V鱈 du誰 : Ph旦湛c calci complexonat (CaY2
)
Ph旦湛c sa辿t (III) complexonat FeY
24. Dr. S. M. Condren
* Anh h旦担短ng cu短a pH 単e叩n 単o辰 ben cu短a ca湛c complexonat
Men+
+ H2Y2
MeY(n 4)
+ 2H+
pH cu短a dung d嘆ch : a短nh h旦担短ng 単e叩n ca湛c da誰ng ton ta誰i cu短a H4Y va淡 s旦誰 ta誰o
ph旦湛c hydroxo kim loa誰i.
pH ca淡ng cao th狸 s旦誰 ta誰o ph旦湛c hydroxo kim loa誰i ca淡ng ma誰nh =>
s旦誰 ta誰o ph旦湛c complexonat ca淡ng ke湛m.
Nh旦ng pH ca淡ng cao th狸 da誰ng Y4
ton ta誰i ca淡ng l担湛n => ta棚ng kha短
na棚ng ta誰o ph旦湛c complexonat.
Hai ye叩u to叩 a短nh h旦担短ng tra湛i ng旦担誰c => mo達i complexonat ch脱 ben trong
mo辰t khoa短ng pH nha叩t 単嘆nh.
25. Dr. S. M. Condren
+ Ca湛c ion kim loa誰i ho湛a tr嘆 3,4 b嘆 thu短y pha但n ra叩t ma誰nh cho ca湛c ph旦湛c
hydroxo ngay ca短 trong mo但i tr旦担淡ng acid.
=>complexonat cu短a chu湛ng ch脱 ben trong mo但i tr旦担淡ng ra叩t acid.
V鱈 du誰: FeY
,ScY
. . . ben trong khoa短ng pH = 1 歎 2.
+ Ca湛c ion kim loa誰i nho湛m B co湛 hoa湛 tr嘆 2 va淡 Al3+
b嘆 thuy短 pha但n ye叩u h担n
ca湛c ion hoa湛 tr嘆 3, 4 ne但n ph旦湛c cu短a chu湛ng ben 担短 pH cao h担n mo辰t 鱈t : pH =
2 歎 5.
+ Ca湛c complexonat kim loa誰i nho湛m IIA la誰i ben trong mo但i tr旦担淡ng kiem
h担n. Ca湛c ph旦湛c na淡y ben trong khoa短ng pH = 8 歎 10.
26. Dr. S. M. Condren
V鱈 du誰 : e奪 chua奪n 単o辰 Pb2+
ba竪ng ph旦担ng pha湛p complexon, can
tie叩n ha淡nh chua奪n 単o辰 trong mo但i tr旦担淡ng kiem co湛 pH = 9 歎 10.
Trong mo但i tr旦担淡ng na淡y Pb2+
se探 ta誰o tu短a hydroxyt, do 単o湛
can cho va淡o dung d嘆ch cha叩t ta誰o ph旦湛c phu誰 v担湛i Pb2+
nh旦 muo叩i
tartrat (KHC4H4O6) hay Trietanolamin (N(CH2CH2OH)3) . . .
* 単e奪 nga棚n ng旦淡a a短nh h旦担短ng cu短a ca湛c ion ca短n tr担短
+ Cho誰n pH th鱈ch h担誰p sao cho EDTA ch脱 ta誰o ph旦湛c ben v担湛i
ion kim loa誰i can chua奪n 単o辰.
V鱈 du誰 : e奪 chua奪n 単o辰 rie但ng ion Ca2+
khi co湛 ma谷t Mg2+
, can
la淡m g狸 ?
Tie叩n ha淡nh 担短 mo但i tr旦担淡ng kiem ma誰nh (pH = 12).
Mg2+
se探 ke叩t tu短a d旦担湛i da誰ng Mg(OH)2
Ca2+
ton ta誰i 担短 da誰ng CaY2
.
27. Dr. S. M. Condren
+ Du淡ng cha叩t che th鱈ch h担誰p 単e奪 ta誰o ph旦湛c v担湛i ca湛c ion ca短n tr担短
V鱈 du誰 : Du淡ng CN
単e奪 che ca湛c ion Cu2+
, Co2+
, Ni2+
khi chua奪n
単o辰 Ca2+
, Mg2+
trong ho達n h担誰p co湛 ch旦湛a ca湛c ion tre但n.
Du淡ng F
単e奪 che Al3+
, Ca2+
, Fe3+
khi chua奪n 単o辰 Zn2+
,
Cd2+
,
+ Ta湛ch ca湛c ion ca短n tr担短 ba竪ng ca湛ch ke叩t tu短a pha但n 単oa誰n . . .
28. Dr. S. M. Condren
3. Cha叩t ch脱 th嘆 dung trong ph旦担ng pha湛p chua奪n 単o辰 complexon
Ch脱 th嘆 ma淡u kim loa誰i la淡 ca湛c thuo叩c th旦短 h旦探u c担 co湛 kha短 na棚ng
ta誰o v担湛i ca湛c cation kim loa誰i ca湛c ph旦湛c co湛 ma淡u va淡 ba短n tha但n ch脱
th嘆 cu探ng co湛 ma淡u.
ch脱 th嘆 ma淡u kim loa誰i cu探ng la淡 nh旦探ng 単a acid hay 単a baz
h旦探u c担 ye叩u thuo辰c loa誰i thuo叩c nhuo辰m ne但n tu淡y theo pH cu短a mo但i
tr旦担淡ng ma淡 co湛 the奪 ton ta誰i d旦担湛i nhieu da誰ng kha湛c nhau co湛 ma淡u
kha湛c nhau.
ma淡u sa辿c cu短a ch脱 th嘆 thay 単o奪i tu淡y theo pH cu短a dung d嘆ch.
29. Dr. S. M. Condren
V鱈 du誰:
Chua奪n 単o辰 tr旦誰c tie叩p ion kim loa誰i Men+
du淡ng ch脱 th嘆 ma淡u kim
loa誰i HInd. ion kim loa誰i se探 ta誰o ph旦湛c ma淡u v担湛i ch脱 th嘆 :
Men+
+ HInd MeInd(n1)
+ H+
Khi nho短 t旦淡 t旦淡 dung d嘆ch chua奪n Trilon B va淡o:
Men+
+ H2Y2-
MeY(n-4)
+ 2H+
Khi h t Me畉 n+
, Trilon B s p v i MeInd畉 動 畛 (n-1)
.
MeInd(n1)
+ H2Y2
MeY(n4)
+ HInd + H+
(1)
La淡m the叩 na淡o 単e奪 nha辰n bie叩t 単旦担誰c 単ie奪m cuo叩i?
単ie奪m t旦担ng 単旦担ng: dung d嘆ch chuye奪n t旦淡 ma淡u cu短a da誰ng
MeInd sang ma淡u cu短a da誰ng ch脱 th嘆 t旦誰 do HInd.
30. Dr. S. M. Condren
e奪 nha辰n ra 単ie奪m t旦担ng 単旦担ng mo辰t ca湛ch ro探 ra淡ng
-Pha短n 旦湛ng (1) pha短i xa短y ra hoa淡n toa淡n :
ph旦湛c cu短a ch脱 th嘆 va淡 kim loa誰i pha短i ke湛m ben h担n nhieu
so v担湛i ph旦湛c complexonat kim loa誰i.
Ch脱 th嘆 pha短i co湛 単o辰 nha誰y cao
Ph旦湛c ch脱 th嘆 v担湛i kim loa誰i cu探ng pha短i t旦担ng 単o叩i ben
Th旦担淡ng cho誰n ch脱 th嘆 tho短a ma探n ye但u cau :
104
< KMeInd
104
KMeInd< KMeY
Cho誰n pH sao cho
Ph旦湛c MeY ben
Ma淡u cu短a ph旦湛c MeInd pha短i kha湛c ha炭n ma淡u cu短a ch脱 th嘆 t旦誰 do
HInd.
31. Dr. S. M. Condren
MOT SO CHAT CH TH THONG DUNG
+ Eriocrom T black (vie叩t ta辿t la淡 ET 00 hay NET)( H3Ind)
Co但ng th旦湛c pha但n t旦短 : C20H13N3O7S.
ET 00 th旦担淡ng du淡ng d旦担湛i da誰ng muo叩i Natri co湛 co但ng th旦湛c pha但n t旦短
C20H12N3O7NaS; M = 461,39
Trong dung d嘆ch n旦担湛c:
H3Ind = H+
+ H2Ind
H2Ind
HInd2
Ind3
Ch脱 th嘆 NET
単旦担誰c du淡ng 担短
pH=7 歎11
32. Dr. S. M. Condren
V鱈 du誰 :
NET 単旦担誰c du淡ng la淡m ch脱 th嘆 khi chua奪n 単o辰 Mg2+
, Zn2+
, Pb2+
. .
. trong mo但i tr旦担淡ng co湛 pH = 9 歎10.
ie奪m t旦担ng 単旦担ng : dung d嘆ch chuye奪n t旦淡 ma淡u 単o短 nho sang
ma淡u xanh bie叩c.
44. Dr. S. M. Condren
旦担淡ng cong chua奪n 単o辰 co湛 s旦誰 hie辰n
die辰n cu短a NH3
45. Dr. S. M. Condren
III. Ca湛c ph旦担ng pha湛p tie叩n ha淡nh
chua奪n 単o辰 complexon
Chua奪n 単o辰 tr旦誰c tie叩p - Direct titration
Chua奪n 単o辰 ng旦担誰c - Back titration
Chua奪n 単o辰 thay the叩 - Displacement
46. Dr. S. M. Condren
1. Chua奪n 単o辰 tr旦誰c tie叩p
S旦短 du誰ng khi:
+ Pha短n 旦湛ng chua奪n 単o辰 xa短y ra nhanh.
+ Cha叩t ch脱 th嘆 単o奪i ma淡u ro探 ra淡ng.
V鱈 du誰:
Chua奪n 単o辰 Mg2+
ba竪ng Trilon B 担短 pH = 9 10 v担湛i ch脱 th嘆 NET
Chua奪n 単o辰 Ca2+
ba竪ng Trilon B 担短 pH 12 v担湛i ch脱 thi Murexit
Chua奪n 単o辰 Fe3+
ba竪ng Trilon B 担短 pH = 2 3 v担湛i ch脱 th嘆 acid
sunfosalisilic
47. Dr. S. M. Condren
2. Chua奪n 単o辰 Ng旦担誰c
S旦短 du誰ng khi:
+ Kho但ng co湛 cha叩t ch脱 th嘆 th鱈ch h担誰p.
+ Pha短n 旦湛ng gi旦探a ion kim loa誰i v担湛i Trilon B xa短y ra qua湛 cha辰m.
+ pH chua奪n 単o辰, ion kim loa誰i b嘆 ke叩t tu短a d旦担湛i da誰ng hydroxit.
V鱈 du誰 : Xa湛c 単嘆nh M1
M1 + H2Y2-
(d旦) = M1Y + 2H+
H2Y2-
+ M2 = M2Y + 2H+
La淡m the叩 na淡o 単e奪 nha辰n bie叩t 単旦担誰c 単ie奪m cuo叩i?
ie奪m cuo叩i : chuye奪n ma淡u t旦淡 ma淡u ch脱 th嘆 t旦誰 do HInd sang ma淡u
cu短a ph旦湛c MInd.
48. Dr. S. M. Condren
V鱈 du誰: Xa湛c 単嘆nh Pb2+
担短 pH = 9 10 ba竪ng chua奪n 単o辰 ng旦担誰c
Pb2+
+ Trilon B (d旦)
pH : NH4Cl + NH3 ; ch脱 th嘆 NET
Trilon B d旦 + Zn2+
ie奪m cuo叩i:
HInd2-
ZnInd-
xanh bie叩t 単o短 nho
49. Dr. S. M. Condren
3. Chua奪n 単o辰 thay the叩
M1 + M2Y = M1Y + M2
M2 + H2Y2-
= M2Y + 2H2+
ieu kie辰n : 107
< KM2Y << KM1Y
ie奪m cuo叩i : chuye奪n ma淡u t旦淡 M2Ind sang ma淡u Hind
V鱈 du誰: Xa湛c 単嘆nh Pb2+
担短 pH = 9 10 ba竪ng chua奪n 単o辰 gia湛n tie叩p
Pb2+
+ ZnY2-
= PbY2-
+ Zn2+
Zn2+
+ H2Y2-
= ZnY2-
+ 2H+
Ch脱 th嘆 Net
ie奪m cuo叩i : chuye奪n t旦淡 ma淡u 単o短 nho (ZnInd-
) sang xanh bie叩c
2-
50. Dr. S. M. Condren
IV. NG DUNG
-Xa湛c 単嘆nh tr旦誰c tie叩p ca湛c cation kim loa誰i.
-Xa湛c 単嘆nh ca湛c anion kim loa誰i ba竪ng chua奪n 単o辰 gia湛n
tie叩p.
VD : Xa湛c 単嘆nh SO4
2-
-Xa湛c 単嘆nh 単o辰 c旦湛ng cu短a n旦担湛c
-Xa湛c 単嘆nh Ca va淡 Mg trong ca湛c mo但 単o辰ng va辰t th旦誰c
va辰t