16. 1.2 畉I L働畛NG V畉T L N V畛
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 16
17. 1.2 畉I L働畛NG V畉T L N V畛
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 17
N V畛 H畛 S畛 B畛I TI畛N T畛
18. 1.3 KHI NI畛M M畉CH I畛N, THNG S畛 V
CC PH畉N T畛 M畉CH
M畉ch i畛n 動畛c t畉o thnh t畛 c叩c ph畉n t畛 m畉ch v d但y n畛i.
D畛a theo ch畛c nng ph畉n t畛 m畉ch 動畛c chia thnh 2 lo畉i:
Ph畉n t畛 ngu畛n: ph畉n t畛 ph叩t nng l動畛ng, t鱈n hi畛u cho c叩c
ph畉n t畛 c嘆n l畉i;
Ph畉n t畛 t畉i: ph畉n t畛 nh畉n nng l動畛ng, t鱈n hi畛u t畛 c叩c
ph畉n t畛 c嘆n l畉i.
D畛a theo c畉u tr炭c chia ph畉n t畛 m畉ch thnh nhi畛u lo畉i: Ph畉n
t畛 hai c畛c, ba c畛c, v b畛n c畛c
D畛a theo 畉c tr動ng v畛 v畉t li畛u c坦 th畛 l d畉n i畛n, c叩ch i畛n
ho畉c b叩n d畉n
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 18
19. 1.3 KHI NI畛M M畉CH I畛N, THNG S畛 V
CC PH畉N T畛 M畉CH
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 19
Ngu畛n 叩p, ngu畛n d嘆ng
VD ph畉n t畛 hai c畛c :
i畛n tr畛, cu畛n kh叩ng, T畛 i畛n v Diod
20. 1.3 KHI NI畛M M畉CH I畛N, THNG S畛 V
CC PH畉N T畛 M畉CH
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 20
VD Ph畉n t畛 3 c畛c:
TRANSISTOR, MOSFET, TRIAC, SCR..
VD Ph畉n t畛 4 c畛c: MBA 1 pha
21. 1.3 KHI NI畛M M畉CH I畛N, THNG S畛 V
CC PH畉N T畛 M畉CH
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 21
M畉ch Th担ng s畛 t畉p trung vs. Th担ng s畛 r畉i
M畉ch c坦 th担ng s畛 t畉p trung l m畉ch ch畛a c叩c ph畉n t畛 c坦
th担ng s畛 t畉p trung. D嘆ng v 叩p tr棚n ph畉n t畛 c坦 th担ng s畛 t畉p
trung kh担ng ph畛 thu畛c vo kh担ng gian m ch畛 ph畛 thu畛c vo
th畛i gian.
M畉ch c坦 th担ng s畛 r畉i l m畉ch ch畛a c叩c ph畉n t畛 c坦 th担ng s畛
r畉i. D嘆ng v 叩p tr棚n ph畉n t畛 c坦 th担ng s畛 r畉i kh担ng nh畛ng ph畛
thu畛c vo kh担ng gian m c嘆n ph畛 thu畛c vo th畛i gian.
M畉ch th担ng s畛 t畉p trung th畛a m達n bi畛u th畛c sau:
lmax - K鱈ch th動畛c h狸nh h畛c c畛a m畉ch
了 - 畛 di b動畛c s坦ng c畛a t鱈n hi畛u i畛n t畛
max 0.01l 了
22. 1.3 KHI NI畛M M畉CH I畛N, THNG S畛 V
CC PH畉N T畛 M畉CH
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 22
M畉ch tuy畉n t鱈nh v kh担ng tuy畉n t鱈nh.
M畉ch tuy畉n t鱈nh tho畉 m達n nguy棚n l箪 x畉p ch畛ng v nguy棚n
l箪 t畛 l畛.
M担n m畉ch i畛n 1 ch畛 x辿t c叩c m畉ch tuy畉n t鱈nh
M畉ch d畛ng v kh担ng d畛ng.
N畉u 叩p 畛ng c畛a m畉ch kh担ng ph畛 thu畛c vo th畛i i畛m 畛
坦 c叩c k鱈ch th鱈ch 動畛c t叩c 畛ng vo m畉ch th狸 g畛i l d畛ng
M畉ch ch畛 ch畛a m畛t ph畉n t畛 c坦 tham s畛 thay 畛i theo th畛i
gian th狸 l m畉ch kh担ng d畛ng
23. 1.3 KHI NI畛M M畉CH I畛N, THNG S畛 V
CC PH畉N T畛 M畉CH
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 23
I畛N TCH
Thu畛c t鱈nh c畛a c叩c nguy棚n t畛 c畉u t畉o n棚n v畉t ch畉t, o
b畉ng Coulomb (C)
K箪 hi畛u q
仰i畛n t鱈ch c畛a m畛t h畉t electron mang d畉u 但m (ho畉c proton
mang d畉u +) l 1.602x10-19
C
Lu畉t b畉o ton i畛n t鱈ch: t畛ng s畛 i畛n t鱈ch trong m畛t h畛 k鱈n
b畉ng kh担ng
24. 1.3 KHI NI畛M M畉CH I畛N, THNG S畛 V
CC PH畉N T畛 M畉CH
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 24
DNG I畛N
(C動畛ng 畛) d嘆ng i畛n l s畛 bi畉n thi棚n c畛a i畛n t鱈ch theo
th畛i gian, o b畉ng Ampere (A), bi畛u di畛n b畛i:
C坦 nhi畛u d畉ng t鱈n hi畛u kh叩c nhau, trong m畉ch i畛n 1 xem
x辿t hai d畉ng ch鱈nh: m畛t chi畛u & xoay chi畛u h狸nh sine.
25. 1.3 KHI NI畛M M畉CH I畛N, THNG S畛 V
CC PH畉N T畛 M畉CH
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 25
I畛N P
仰畛 d畛ch chuy畛n i畛n t畛 trong d但y d畉n theo m畛t h動畛ng, c畉n
c坦 m畛t c担ng, do s畛c i畛n 畛ng c畛a ngu畛n t畉o ra:
S畛c i畛n 畛ng ny g畛i l i畛n 叩p ho畉c hi畛u i畛n th畉
Hi畛u i畛n th畉 gi畛a hai i畛m a&b l c担ng c畉n c坦 畛 d畛ch
chuy畛n m畛t i畛n t鱈ch t畛 a 畉n b
26. 1.3 KHI NI畛M M畉CH I畛N, THNG S畛 V
CC PH畉N T畛 M畉CH
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 26
H達y t狸m m畛i t動董ng
quan gi畛a c叩c
th担ng s畛 c畛a D嘆ng
n動畛c & D嘆ng
i畛n?
27. 1.3 KHI NI畛M M畉CH I畛N, THNG S畛 V
CC PH畉N T畛 M畉CH
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 27
T狸m m畛i t動董ng quan gi畛a 畛
cao c畛t n動畛c v th畉 i畛n?
Energy potential
Location level
Voltage (Drop)
difference between
two potential energy
29. 1.3 KHI NI畛M M畉CH I畛N, THNG S畛 V
CC PH畉N T畛 M畉CH
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 29
C動畛ng 畛 d嘆ng i畛n: (d嘆ng i畛n) l l動畛ng i畛n t鱈ch d畛ch
chuy畛n qua m畛t b畛 m畉t no 坦 trong m畛t 董n v畛 th畛i gian, k箪
hi畛u i, Ampe (A).
i畛n th畉 : 畛 ch棚nh l畛ch v畛 th畉 i畛n gi畛a m畛t i畛m v 畉t
(i畛n th畉 kh担ng), k箪 hi畛u , 董n v畛 Volt (V)
i畛n 叩p: 畛 ch棚nh l畛ch v畛 th畉 i畛n gi畛a hai i畛m x叩c 畛nh,
c嘆n g畛i l hi畛u i畛n th畉, k箪 hi畛u u, 董n v畛 Volt (V)
u hay UAB = A - B
* L動u 箪: chi畛u d嘆ng i畛n v i畛n 叩p ph畉i t動董ng 畛ng nhau (畛 thnh ph畉n t畉i)
30. 1.4 PH畉N T畛 T畉I R, L, C
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 30
i畛n tr畛 - thnh ph畉n ti棚u t叩n nng l動畛ng i畛n
K箪 hi畛u l R, 董n v畛 l Ohm()
i畛n D畉n G l ngh畛ch 畉o c畛a i畛n tr畛, c坦 董n v畛 l (-1
) -
Mho ho畉c (Simens)
Quan h畛 gi畛a U, I qua R v G bi畛u th畛 qua 畛nh lu畉t Ohm:
R Ri G u=
1 1
;G R
R G
= =
R Ru Ri=
31. 1.4 PH畉N T畛 T畉I R, L, C
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 31
i畛n tr畛 : h狸nh d叩ng, v畉t li畛u v ph但n lo畉i
32. 1.4 PH畉N T畛 T畉I R, L, C
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 32
Cu畛n d但y (Inductor) - D但y d畉n qu畉n quanh m畛t l探i, l kho t畛
(nng l動畛ng t鱈ch l滴y d動畛i d畉ng t畛 tr動畛ng xung quanh l探i), l
c董 s畛 cho vi畛c chuy畛n h坦a t畛 i畛n nng sang c董 nng v
ng動畛c l畉i.
i畛n c畉m c畛a cu畛n d但y 畉c tr動董ng cho t鱈nh ch畉t ch畛ng l畉i
s畛 thay 畛i d嘆ng i畛n qua cu畛n d但y,
k箪 hi畛u L, 董n v畛 Henry (H), H = V.s/A
Khi t畛 tr動畛ng bi畉n thi棚n (d嘆ng i畛n thay 畛i) s畉 sinh ra i畛n
叩p c畉m 畛ng
33. 1.4 PH畉N T畛 T畉I R, L, C
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 33
Cu畛n d但y
34. 1.4 PH畉N T畛 T畉I R, L, C
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 34
Quan h畛 gi畛a i畛n 叩p v d嘆ng i畛n theo qui lu畉t sau:
i畛n 叩p r董i tr棚n i畛n c畉m theo 畛nh ngh挑a:
M : v L = const n棚n suy ra:
i畛n 叩p
D嘆ng i畛n
)(
)(
)( te
dt
td
tu L=
率
=
dt
tdi
Ltu
)(
)( =
)()(
1
)( 0
0
tidttu
L
ti
t
t
+=
iLt .)( =率
35. 1.4 PH畉N T畛 T畉I R, L, C
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 35
T畛 i畛n (Capacitor) - G畛m hai t畉m b畉n c畛c ph但n t叩ch b畉ng
l畛p i畛n m担i (c叩ch i畛n), l kho i畛n (nng l動畛ng i畛n t鱈ch
l滴y d動畛i d畉ng m畛t i畛n tr動畛ng gi畛a hai b畉n c畛c).
i畛n dung c畛a t畛 i畛n 畉c tr動ng
cho kh畉 nng t鱈ch - ph坦ng i畛n, theo i畛n
叩p gi畛a hai b畉n c畛c,
k箪 hi畛u C, 董n v畛 Farad (F), F = C/V
Khi i畛n t鱈ch bi畉n thi棚n (i畛n tr動畛ng thay 畛i) s畉 sinh ra
d嘆ng i畛n gi畛a hai b畉n c畛c
37. 1.4 PH畉N T畛 T畉I R, L, C
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 37
T畛 i畛n trao 畛i nng l動畛ng i畛n tr動畛ng
D嘆ng i畛n qua i畛n dung b畉ng t畛c 畛 bi畉n thi棚n c畛a i畛n
t鱈ch:
Trong 坦: q = fC(u)
N畉u c坦 ph畉n t畛 i畛n dung tuy畉n t鱈nh th狸 q(t) = Cu(t)
N棚n quan h畛 gi畛a d嘆ng v 叩p qua t畛 i畛n l:
dt
tdq
ti
)(
)( =
dt
tdu
Cti
)(
)( =
38. 1.4 PH畉N T畛 T畉I R, L, C
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 38
C但u h畛i th畉o lu畉n
畛i v畛i ngu畛n i畛n m畛t chi畛u, vai tr嘆 c畛a cu畛n d但y v t畛 i畛n
nh動 th畉 no?
39. 1.5 NGU畛N 畛C L畉P & PH畛 THU畛C
Ngu畛n i畛n 叩p 畛c l畉p
L ph畉n t畛 hai c畛c m i畛n 叩p c畛a n坦 kh担ng ph畛 thu畛c
vo gi叩 tr畛 d嘆ng i畛n cung c畉p t畛 ngu畛n (lu担n l h畉ng s畛
trong m畉ch DC) v ch鱈nh b畉ng s畛c i畛n 畛ng c畛a ngu畛n:
u(t) = e(t)
K鱈 hi畛u
D嘆ng i畛n ch畉y qua ngu畛n c坦 chi畛u qui 動畛c nh動 h狸nh
v畉 tr棚n, c坦 c動畛ng 畛 d嘆ng i畛n ph畛 thu畛c vo t畉i
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 39
40. 1.5 NGU畛N 畛C L畉P & PH畛 THU畛C
Ngu畛n d嘆ng 畛c l畉p
L ph畉n t畛 hai c畛c m d嘆ng i畛n c畛a n坦 kh担ng ph畛
thu畛c vo i畛n 叩p (l h畉ng s畛 trong m畉ch DC) tr棚n hai
c畛c ngu畛n:
i(t) = j(t)
K鱈 hi畛u:
i畛n 叩p tr棚n c叩c c畛c ngu畛n c坦 chi畛u qui 動畛c nh動 h狸nh
v畉, hi畛u i畛n th畉 tr棚n hai c畛c ph畛 thu畛c vo gi叩 tr畛 t畉i m畉c
vo n坦.
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 40
41. 1.5 NGU畛N 畛C L畉P & PH畛 THU畛C
C叩c ngu畛n ph畛 thu畛c:
Gi叩 tr畛 c畛a 叩p (d嘆ng) c畛a ngu畛n ph畛 thu畛c vo d嘆ng/叩p 畛 v畛 tr鱈
kh叩c c畛a m畉ch.
Voltage-Controlled Current Source (VCCS)
Ngu畛n d嘆ng ph畛 thu畛c 叩p : i2 = g.u1
Current-Controlled Voltage Source (CCVS)
Ngu畛n 叩p ph畛 thu畛c d嘆ng: u2 = r.i1
Voltage -Cotrolled Voltage Source (VCVS)
Ngu畛n 叩p ph畛 thu畛c 叩p: u2 = 留.u1
Current-Controlled Current Source (CCCS)
Ngu畛n d嘆ng ph畛 thu畛c d嘆ng: i2 = 硫.i1
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 41
42. 1.6 CC 畛NH LU畉T C B畉N
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 42
C叩c kh叩i ni畛m v畛 畛nh/N炭t, Nh叩nh, v V嘆ng
仰畛nh: Bi畛u di畛n b畉ng m畛t d畉u ch畉m, 畉c tr動ng cho m畛t v畛
tr鱈 x叩c 畛nh c畛a m畉ch i畛n. N畉u 2 畛nh n畛i nhau b畉ng d但y
d畉n, ch炭ng t畉o ra m畛t 畛nh (chung)
Nh叩nh l m畛t o畉n m畉ch (ngu畛n ho畉c t畉i) n畛i gi畛a hai
畛nh
N炭t ch鱈nh l m畛t 畛nh c坦 h董n 3 nh叩nh giao nhau
43. 1.6 CC 畛NH LU畉T C B畉N
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 43
C叩c kh叩i ni畛m v畛 畛nh/N炭t, Nh叩nh, v V嘆ng
V嘆ng: L m畛t 動畛ng kh辿p k鱈n i qua c叩c ph畉n t畛 c畛a
m畉ch (ch畛 i qua m畛t l畉n), c坦 th畛 l v嘆ng 畛c l畉p ho畉c ph畛
thu畛c.
V嘆ng 畛c l畉p cho ph辿p ch畛 c坦 duy nh畉t m畛t nh叩nh chung
v畛i m畛t v嘆ng kh叩c
M畛t m畉ch i畛n c坦 d 畛nh, n nh叩nh v v v嘆ng 畛c l畉p s畉
th畛a m達n: v = n d + 1 (3 = 5 3 + 1)
44. 1.6 CC 畛NH LU畉T C B畉N
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 44
畛NH LU畉T OHM
仰畉c tr動ng cho quan h畛 gi畛a d嘆ng i畛n & i畛n 叩p tr棚n m畛t
ph畉n t畛 T畉i.
Bi畛u th畛c:
U = IR, theo i畛n th畉 n炭t (VA VB = IR)
Hay
I = U/R
D嘆ng i畛n v i畛n 叩p qua m畛t i畛n tr畛 t畛 l畛 thu畉n v畛i nhau
th担ng qua h畉ng s畛 R Bi畉t hai trong ba th担ng s畛 s畉 t鱈nh ra
th担ng s畛 c嘆n l畉i.
45. 1.6 CC 畛NH LU畉T C B畉N
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 45
X叩c 畛nh:
1/ i畛n 叩p 畉t l棚n t畉i (b坦ng 竪n) ? i畛n th畉 c叩c 畉u A, B, C?
2/ D嘆ng i畛n qua t畉i theo chi畛u no? Gi叩 tr畛 d嘆ng i畛n?
H狸nh 1.4.1
46. 1.6 CC 畛NH LU畉T C B畉N
02 Jan 2015 401058 _ M畉ch i畛n 1 46
H狸nh 1.4.2 v 1.4.1 kh叩c nhau? 畉nh h動畛ng g狸 ?
X叩c 畛nh:
1/ i畛n 叩p 畉t l棚n t畉i (b坦ng 竪n) ? i畛n th畉 c叩c 畉u A, B, C?
2/ D嘆ng i畛n qua t畉i theo chi畛u no? Gi叩 tr畛 d嘆ng i畛n?
H狸nh 1.4.2