ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
Ciśnienie śródbrzuszne a układ
oddechowy i wentylacja
mechaniczna
Wojciech Dąbrowski
Katedra i I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
WSACS Ambassadors
WSACS came to realize that expanding our network is essential to achieve our goals, and we have
been looking for new ways to connect to all healthcare workers around the world. For this reason
we appointed WSACS Ambassadors in different parts of the world. WSACS Ambassadors are IAH and
ACS experienced and will assist WSACS to improve IAH and ACS knowledge in their country and
region. We expect WSACS Ambassadors to
 Promote the WSACS locally
 Liaise with local surgical and critical care societies
 Assist the WSACS in translating the latest WSACS guidelines
 Stimulate participation in WSACS studies
 Participate in WSACS activities
Please feel free to contact the WSACS Ambassador in your area if you have any question for them –
use the email address provided.
Country Ambassador name WSACS email address
Brazil Bruno Pereira brasil@wsacs.org
Portugal Fernando Ferreira portugal@wsacs.org
Estonia Liivi Maddison estonia@wsacs.org
Greece Theodossis Papavramidis greece@wsacs.org
Latvia Guntars Pupelis latvia@wsacs.org
China Jianan Ren china@wsacs.org
Poland Wojciech Dabrowski poland@wsacs.org (w.dabrowski5@yahoo.com)
South AfricaRob Wise southafrica@wsacs.org
Iran Seyed Reza iran@wsacs
Mexico Claudia Olvera mexico@wsacs.org
Germany Torsten Kaussen germany@wsacs.org
Oekraine Dmytro Dmytriiev ukraine@wsacs.org
Spain Zsolt Bodnar spain@wsacs.org
Hungary Zsolt Bodnar hungary@wsacs.org
Japan Jun Oda japan@wsacs.org
Colombia Carlos Ordonez colombia@wsacs.org
Kilka słów o historii
 XIX wiek Marley podkreślił ścisłą zależność pomiędzy uniesieniem
przepony a ciśnieniem panującym wewnątrz jamy brzusznej
 Bradley i Bradley stwierdzili, że wzrost IAP powoduje spadek przepływu
nerkowego
 Heinricus zauważył, że wzrost IAP do wartości powyżej 27 cmH2O
powoduje śmiertelne w skutkach upośledzenie oddychania
 Emerson stwierdził, że wzrost ciśnienia w jamie brzusznej powoduje
spadek powrotu żylnego i upośledzenia krążenia wieńcowego
 1951 Baggot – pierwszy opis przypadku śmierci noworodka,
u którego dokonano jednoetapowej operacyjnej korekcji
wrodzonego wytrzewienia. On też po raz pierwszy
wprowadził określenie „ostry ciśnieniowy pneumo – peritonit”
twierdząc, że wzrost ciśnienia w jamie brzusznej może
doprowadzić do niewydolności wielonarządowej oraz śmierci
Wiadomości podstawowe
Ciśnienie śródbrzuszne
(IAP-Intra Abdominal Pressure) to ciśnienie w jamie
brzusznej determinowane przez elementy sprężyste i
sztywne.
Norma: 0 – 7 mmHg
APP = MAP – IAP
żeby uzyskać prawidłowe ciśnienie perfuzyjne narządów
jamy brzusznej średnie ciśnienie tętnicze musi być sumą
teoretycznego ciśnienia persuzyjnego (60 mmHg) i IAP
Kilka ważnych pojęć
 nadciśnienie śródbrzuszne (IAH - Intra-Abdominal Hypertension) –
ciśnienie śródbrzuszne, którego wartość przekracza 12 mmHg
 zespół ciasnoty śródbrzusznej (ACS - Abdominal Compartment Syndrome)
– patologia kliniczna będąca następstwem IAH. Występuje najczęściej
przy IAP > 20 mmHg.
 ACS < 60 mmHg – uszkodzenie funkcji narządów jamy brzusznej
 pierwotny ACS – niewydolność narządowa wynikająca z:
o IAH będącego powikłaniem urazu jamy brzusznej,
o IAH będącego powikłaniem chorób zapalnych jamy brzusznej,
o IAH będącego powikłaniem interwencji chirurgicznej,
o IAH będącego powikłaniem radioterapii
 wtórny ACS – niewydolność narządowa spowodowana wzrostem IAP po
zastosowanym leczeniu
Podział
I° 12 – 15 mmHg;
II° 16 - 20 mmHg;
III° 21 – 25 mmHg;
IV° > 25 mmHg.
Pierwotne przyczyny wzrostu IAP
 otyłość
 ciąża
 uraz jamy brzusznej
 śródoperacyjny uraz jelita
 krwawienie do przestrzeni zaotrzewnowej
 zapalenie otrzewnej
 zapalenie krezki jelita
 ostre zapalenie trzustki
 sepsa i wstrząs septyczny
 szybko narastające wodobrzusze
 oparzenia
Wtórne przyczyny wzrostu IAP
 chirurgiczny „packing”
 repozycja jelit do jamy otrzewnowej
 płynoterapia i znaczne rozcieńczenie krwi
 masywne zaburzenia krzepnięcia krwi
 sepsa i wstrząs septyczny
 krążenie pozaustrojowe
Czynniki ryzyka
 operacje chirurgiczne zakończone „ciasnym zeszyciem powłok jamy
brzusznej”
 oparzenia
 niedrożność mechaniczna i porażenna
 pneumoperitoneum
 kwasica metaboliczna (pH < 7,2)
 hypotyermia (temperatura centralna < 33°C)
 masywna transfuzja preparatów krwiopochodnych, zwłaszcza KKCz
(>10j/dobę)
 masywne zaburzenia krzepnięcia, DIC
 sztuczna wentylacja płuc z zastosowaniem dodatniego ciśnienia końcowo
wydechowego
 sztuczna wentylacja płuc w ułożeniu „prone position”
Zasady pomiaru ciśnienia śródbrzusznego
 pomiar bezpośredni (umieszczenie czujnika wewnątrz jamy brzusznej)
 pomiar pośredni
 żyła udowa
 cewnik dożołądkowy
 sonda doodbytnicza
Zasady pomiaru ciśnienia śródbrzusznego
 poprzez cewnik Foley’a – pomiaru dokonuje się w pęcherzu moczowym
po uprzednim podaniu 20 - 25 ml jałowego roztworu soli fizjologicznej
 pomiar IAP powinien być wykonywany:
• w pozycji poziomej
• w końcowej fazie wydechu
• za punkt zerowy należy przyjąć linię pachową środkową
• objętość jałowego roztworu soli fizjologicznej
podawanego do pęcherza moczowego powinna
wynosić 20 - 25 ml
Wpływ IAH na układ oddechowy
wzrost IAP powyżej 15mmHg prowadzić może do:
 ograniczenia wydolności oddechowej oraz rozwoju ostrej niewydolności
oddechowej
 spadku statycznych i dynamicznych wartości spirometrycznych
 spadku pojemności życiowej
 spadku czynnościowej pojemności zalęgającej
 wzrostu ciśnienia opłucnowego
 wzrostu szczytowego ciśnienia wdechowego
 wzrostu oporu naczyniowego w krążeniu płucnym
 rozwoju ognisk niedodmy, której efektem jest hipoksja i hiperkapnia
tętnicza
ISTOTNY SPADEK PODATNOŚCI PŁUC
Spadek podatności jamy brzusznej
IAP = 6 mmHg IAP = 20 mmHg
Spadek podatności jamy brzusznej
 zespół ciasnoty śródbrzusznej
Spadek podatności jamy brzusznej
 czynniki wpływające na IAP
masa ciała – otyłość patologiczna
ciąża
objętość narządów jamy brzusznej
ucisk jamy brzusznej
choroby narządów jamy brzusznej
chirurgiczny „packing”
wodobrzusze
niewłaściwe ułożenie w pozycji na brzuchu – „prone position”
Spadek podatności jamy brzusznej
IAP
Oddychanie:
wartości spirometryczne ↓,
PaO2 ↓,
PaCO2 ↑,
Qs/Qt ↑,
podatność płuc ↓,
ciśnienie wewnątrz klatki
piersiowej ↑.
Ciśnienie śródbrzuszne a układ oddechowy i wentylacja mechaniczna (1)
Spadek podatności jamy brzusznej
przepona
żebraimięśniebocznebrzucha
żebraikręgosłup
przepona miednicy
Cab = ΔIAV / ΔIAP
Spadek podatności jamy brzusznej
Ciśnienie śródbrzuszne a układ oddechowy i wentylacja mechaniczna (1)
Ciśnienie śródbrzuszne a układ oddechowy i wentylacja mechaniczna (1)
?
Ciśnienie śródbrzuszne a układ oddechowy i wentylacja mechaniczna (1)
Spadek podatności jamy brzusznej
 Δ
Spadek podatności jamy brzusznej
 Δ
Ciśnienie śródbrzuszne a układ oddechowy i wentylacja mechaniczna (1)
Spadek podatności jamy brzusznej
 Δ
Ciśnienie śródbrzuszne a podatność płuc –
alternatywa dla pozycji „prone”
zwiększenie podatności brzucha Cab + zmniejszenie podatności klatki piersiowej
=
rekrutacja obszarów przypodstawnych płuc
Malbrain MLNG. ISICEM 2015
IAP = 9 mmHg
IAP = 14 mmHg
Ciśnienie śródbrzuszne a układ oddechowy i wentylacja mechaniczna (1)
Ciśnienie śródbrzuszne a układ oddechowy i wentylacja mechaniczna (1)
• Zaburzenia funkcji mięśnia sercowego indukowane uszkodzeniem
ośrodkowego układu nerwowego
Dziękuję za uwagę

More Related Content

Ciśnienie śródbrzuszne a układ oddechowy i wentylacja mechaniczna (1)

  • 1. Ciśnienie śródbrzuszne a układ oddechowy i wentylacja mechaniczna Wojciech Dąbrowski Katedra i I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
  • 2. WSACS Ambassadors WSACS came to realize that expanding our network is essential to achieve our goals, and we have been looking for new ways to connect to all healthcare workers around the world. For this reason we appointed WSACS Ambassadors in different parts of the world. WSACS Ambassadors are IAH and ACS experienced and will assist WSACS to improve IAH and ACS knowledge in their country and region. We expect WSACS Ambassadors to  Promote the WSACS locally  Liaise with local surgical and critical care societies  Assist the WSACS in translating the latest WSACS guidelines  Stimulate participation in WSACS studies  Participate in WSACS activities Please feel free to contact the WSACS Ambassador in your area if you have any question for them – use the email address provided. Country Ambassador name WSACS email address Brazil Bruno Pereira brasil@wsacs.org Portugal Fernando Ferreira portugal@wsacs.org Estonia Liivi Maddison estonia@wsacs.org Greece Theodossis Papavramidis greece@wsacs.org Latvia Guntars Pupelis latvia@wsacs.org China Jianan Ren china@wsacs.org Poland Wojciech Dabrowski poland@wsacs.org (w.dabrowski5@yahoo.com) South AfricaRob Wise southafrica@wsacs.org Iran Seyed Reza iran@wsacs Mexico Claudia Olvera mexico@wsacs.org Germany Torsten Kaussen germany@wsacs.org Oekraine Dmytro Dmytriiev ukraine@wsacs.org Spain Zsolt Bodnar spain@wsacs.org Hungary Zsolt Bodnar hungary@wsacs.org Japan Jun Oda japan@wsacs.org Colombia Carlos Ordonez colombia@wsacs.org
  • 3. Kilka słów o historii  XIX wiek Marley podkreślił ścisłą zależność pomiędzy uniesieniem przepony a ciśnieniem panującym wewnątrz jamy brzusznej  Bradley i Bradley stwierdzili, że wzrost IAP powoduje spadek przepływu nerkowego  Heinricus zauważył, że wzrost IAP do wartości powyżej 27 cmH2O powoduje śmiertelne w skutkach upośledzenie oddychania  Emerson stwierdził, że wzrost ciśnienia w jamie brzusznej powoduje spadek powrotu żylnego i upośledzenia krążenia wieńcowego  1951 Baggot – pierwszy opis przypadku śmierci noworodka, u którego dokonano jednoetapowej operacyjnej korekcji wrodzonego wytrzewienia. On też po raz pierwszy wprowadził określenie „ostry ciśnieniowy pneumo – peritonit” twierdząc, że wzrost ciśnienia w jamie brzusznej może doprowadzić do niewydolności wielonarządowej oraz śmierci
  • 4. Wiadomości podstawowe Ciśnienie śródbrzuszne (IAP-Intra Abdominal Pressure) to ciśnienie w jamie brzusznej determinowane przez elementy sprężyste i sztywne. Norma: 0 – 7 mmHg APP = MAP – IAP żeby uzyskać prawidłowe ciśnienie perfuzyjne narządów jamy brzusznej średnie ciśnienie tętnicze musi być sumą teoretycznego ciśnienia persuzyjnego (60 mmHg) i IAP
  • 5. Kilka ważnych pojęć  nadciśnienie śródbrzuszne (IAH - Intra-Abdominal Hypertension) – ciśnienie śródbrzuszne, którego wartość przekracza 12 mmHg  zespół ciasnoty śródbrzusznej (ACS - Abdominal Compartment Syndrome) – patologia kliniczna będąca następstwem IAH. Występuje najczęściej przy IAP > 20 mmHg.  ACS < 60 mmHg – uszkodzenie funkcji narządów jamy brzusznej  pierwotny ACS – niewydolność narządowa wynikająca z: o IAH będącego powikłaniem urazu jamy brzusznej, o IAH będącego powikłaniem chorób zapalnych jamy brzusznej, o IAH będącego powikłaniem interwencji chirurgicznej, o IAH będącego powikłaniem radioterapii  wtórny ACS – niewydolność narządowa spowodowana wzrostem IAP po zastosowanym leczeniu
  • 6. Podział I° 12 – 15 mmHg; II° 16 - 20 mmHg; III° 21 – 25 mmHg; IV° > 25 mmHg.
  • 7. Pierwotne przyczyny wzrostu IAP  otyłość  ciąża  uraz jamy brzusznej  śródoperacyjny uraz jelita  krwawienie do przestrzeni zaotrzewnowej  zapalenie otrzewnej  zapalenie krezki jelita  ostre zapalenie trzustki  sepsa i wstrząs septyczny  szybko narastające wodobrzusze  oparzenia
  • 8. Wtórne przyczyny wzrostu IAP  chirurgiczny „packing”  repozycja jelit do jamy otrzewnowej  płynoterapia i znaczne rozcieńczenie krwi  masywne zaburzenia krzepnięcia krwi  sepsa i wstrząs septyczny  krążenie pozaustrojowe
  • 9. Czynniki ryzyka  operacje chirurgiczne zakończone „ciasnym zeszyciem powłok jamy brzusznej”  oparzenia  niedrożność mechaniczna i porażenna  pneumoperitoneum  kwasica metaboliczna (pH < 7,2)  hypotyermia (temperatura centralna < 33°C)  masywna transfuzja preparatów krwiopochodnych, zwłaszcza KKCz (>10j/dobę)  masywne zaburzenia krzepnięcia, DIC  sztuczna wentylacja płuc z zastosowaniem dodatniego ciśnienia końcowo wydechowego  sztuczna wentylacja płuc w ułożeniu „prone position”
  • 10. Zasady pomiaru ciśnienia śródbrzusznego  pomiar bezpośredni (umieszczenie czujnika wewnątrz jamy brzusznej)  pomiar pośredni  żyła udowa  cewnik dożołądkowy  sonda doodbytnicza
  • 11. Zasady pomiaru ciśnienia śródbrzusznego  poprzez cewnik Foley’a – pomiaru dokonuje się w pęcherzu moczowym po uprzednim podaniu 20 - 25 ml jałowego roztworu soli fizjologicznej  pomiar IAP powinien być wykonywany: • w pozycji poziomej • w końcowej fazie wydechu • za punkt zerowy należy przyjąć linię pachową środkową • objętość jałowego roztworu soli fizjologicznej podawanego do pęcherza moczowego powinna wynosić 20 - 25 ml
  • 12. Wpływ IAH na układ oddechowy wzrost IAP powyżej 15mmHg prowadzić może do:  ograniczenia wydolności oddechowej oraz rozwoju ostrej niewydolności oddechowej  spadku statycznych i dynamicznych wartości spirometrycznych  spadku pojemności życiowej  spadku czynnościowej pojemności zalęgającej  wzrostu ciśnienia opłucnowego  wzrostu szczytowego ciśnienia wdechowego  wzrostu oporu naczyniowego w krążeniu płucnym  rozwoju ognisk niedodmy, której efektem jest hipoksja i hiperkapnia tętnicza ISTOTNY SPADEK PODATNOŚCI PŁUC
  • 13. Spadek podatności jamy brzusznej IAP = 6 mmHg IAP = 20 mmHg
  • 14. Spadek podatności jamy brzusznej  zespół ciasnoty śródbrzusznej
  • 15. Spadek podatności jamy brzusznej  czynniki wpływające na IAP masa ciała – otyłość patologiczna ciąża objętość narządów jamy brzusznej ucisk jamy brzusznej choroby narządów jamy brzusznej chirurgiczny „packing” wodobrzusze niewłaściwe ułożenie w pozycji na brzuchu – „prone position”
  • 16. Spadek podatności jamy brzusznej IAP Oddychanie: wartości spirometryczne ↓, PaO2 ↓, PaCO2 ↑, Qs/Qt ↑, podatność płuc ↓, ciśnienie wewnątrz klatki piersiowej ↑.
  • 18. Spadek podatności jamy brzusznej przepona żebraimięśniebocznebrzucha żebraikręgosłup przepona miednicy Cab = ΔIAV / ΔIAP
  • 22. ?
  • 24. Spadek podatności jamy brzusznej  Δ
  • 25. Spadek podatności jamy brzusznej  Δ
  • 27. Spadek podatności jamy brzusznej  Δ
  • 28. Ciśnienie śródbrzuszne a podatność płuc – alternatywa dla pozycji „prone” zwiększenie podatności brzucha Cab + zmniejszenie podatności klatki piersiowej = rekrutacja obszarów przypodstawnych płuc Malbrain MLNG. ISICEM 2015
  • 29. IAP = 9 mmHg IAP = 14 mmHg
  • 32. • Zaburzenia funkcji mięśnia sercowego indukowane uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego Dziękuję za uwagę