2. Probleemkluwenklanten This is Dave . Dave doesn't care. Dave is a homeless person. A statistic. Dave always wants to know what time it is. What I want to know is, why does Dave care what time it is? When asked where he's from, Dave replies: "All over man! All over! -Hey man, do you know the time?"
3. Probleemkluwenklanten Problemen hebben èn veroorzaken Op meerdere levensgebieden Betrokkenheid van verschillende hulpverleners Oorzaken Samenleving Organisatie van de zorg Methoden van Hulp & Zorg Contact maken/krijgen Motiveren Dwang voorkomen Samenwerken
4. Klanten tussen Wal en Schip Psychiatrische zorg in eigen woonomgeving Verkokering en categorisering Voor elk probleem een ander loket Zorgverlamming, klant is ongemotiveerd OGGZ : Aanvaardbaar maatschappelijk bestaan Voor betrokkene En omgeving
5. OGGZ Openbare Geestelijke Gezondheidszorg Op weg naar Geïntegreerde Zorg Actief Outreachende Zorg (Extramuralisering) Mensen zonder Hulpvraag Zorgschuw Vereenzaming Stille verslaving Meedoen (participatie)
6.
7.
8.
9.
10.
11. Uitgangspunten van Zorgcoördinatie of Casemanagement Assessment Monitoring Linking Coördination Crisisintervention Assistance in Daily Living Education
12. Perspectief Normatief handelen Afstemmen verschillende instellingen Proces aangaan van jaren Grillig verloop van hulpverleningsproces Tuning Vraaggerichte aanpak Kernelementen methodiek
13. Kernelementen methodiek Blijvend in beeld, alert op voortekenen van terugval Bouw aan sociale netwerken Ontsluit hulp van andere instellingen Liever drang dan dwang Vertrouwen winnen Motiveer Aandacht voor levensgeschiedenis
16. HOGE EISEN AAN HET INDIVIDU Redelijkheid en rationaliteit Vaardigheden in geïndividualiseerde wereld (Foucault/Nuy) communicabel flexibel intelligent representatief productief Gebrek aan Natuurlijke wijkplaatsen: kermis het leger de koloniën ongeregeld werk
17. Hoge eisen aan individu Kwetsbare kinderen en de prestatiedruk van gewone scholen Marginaliseringscarrière begint al vroeg Arbeid: Ontstaan van bezemwagens Eenvoudig werk is verdwenen Rendabiliteit, employability, flexibiliteit en snelheid Prestatiedruk in de Sociale Werkplaats Één op de vier Nederlanders heeft een psychische stoornis (2002)
18. Verlies van Sociale Binding Sociale Identiteit lag vroeger vast: weinig individuele vrijheid Nu: ruime individuele vrijheid met verlies aan sociale binding Levensplan zelf vormgeven, daarvoor moet je beschikken over socIale vaardigheden (voorbeeld: kijk naar de vaardigheden van sommige boeren in “Boer Zoekt Vrouw”)
21. Verlamming Zorgvermijding en verlamming versterken elkaar Verlamming ontstaat doordat de OGGZ geen sturend element is/heeft Hulpverleners moeten dus initiatief en daadkracht tonen Hoe doen ze dat?? Competenties Condities Onderzoek (2007) via observaties hoe hulpverleners ondanks regeldichtheid, handelingsruimte weten te creëren.
22. Zorgmijders Mensen die overbodig zijn missen vertrouwen in instituties (ook als die er zijn om hen terzijde te staan) Overbodigheid zorgt voor afkering van de maatschappij = zorgvermijding Hellend vlak van marginalisering naar extreme marginalisering en uitsluiting naar normverval anomie vervreemding
23. Anomie Zorgmijden Politieke leiders onbereikbaar en onverschillig Sociale orde willekeurig en onvoorspelbaar Sociaal-Economische achteruitgang Verlies van geïnternaliseerde normen en waarden Gevoel van zinloosheid van het leven Gevoel niet meer ondersteund te worden door sociale netwerken
24. Gevoel van Integratie Greep op eigen leven participatie verbondenheid veilig positief toekomstbeeld interne locus of control
25. Grote afstand tot de arbeidsmarkt Slechte kansen op de arbeids markt mensen zijn niet productief genoeg permanent op de reserve bank
26. Microdimensie van Retraite Basisbehoeften: meetellen en erbij horen Zelfbeeld en identiteit Positieve en negatieve aandacht worden geïnternaliseerd Mensen gaan zich ernaar gedragen Negatieve(of positieve) cirkel
27. Microdimensie van Retraite Zelfuitsluiting Sluitstuk van proces van Uitburgering Netwerken van gelijkgestemden Individueel succes strijdig met groepscohesie (onderklasse)
28. Normen binnen de onderklasse Geen verantwoordelijkheid nemen Geen initiatief nemen De wereld is je vijand Zorg mijden = collectief wantrouwen Onvoorspelbaarheid en chaos
29. Vervreemding zorgverlamming (bij medewerkers) Groot en overweldigend institutioneel kader Verschil tussen persoon en functionaris Schaalvergroting en verzakelijking Discretionaire ruimte neemt af Als er voldoende dicretionaire ruimte is krijgt moreel handelen een kans
33. Zorgverlamming is dus een proces, waarbij iedere instelling een reden heeft om zich niet met lastige cliënten te bemoeien waarbij de actoren het intiatief van anderen afwachten of cliënten als een hete aardappel aan elkaar doorgeven medewerkers raken gescheiden van hun morele bronnen, hun talenten en hun creativiteit zichzelf waarmakende voorspellingen
34. Vertrouwen en initiatief blz 36 empatische en structurerende vaardigheden praktijkonderzoek vertrekken vanuit de acceptatie van wat er is latente loyaliteiten
36. Condities Geringe afstand tussen lokale bevolking en voorzieningen Kleinschaligheid Gebiedsgerichte betrokkenheid van hulpverleners Lokaal zorgnetwerk voor signalen en acties Handelingsruimte voor initiatieven Moreel kader
37.
38. Hoofdstuk 3 Blijvend in Beeld Perspectieven op Zorg Waarom Blijvend in Beeld Samenwerking: Noodzaak Mogelijkheden en Dilemma’s Zorgcoördinatie Onderhandelen
39. Zorg en Autonomie Onafhankelijk moet zo snel mogelijk weer herwonnen worden Zorg is een afspraak tussen twee autonome partijen Het ideaal darbij is Zelfredzaamheid
40. Zelfredzaamheid (mensen zijn echter fundamenteel afhankelijk van elkaar) Zelfredzaamheid dmv het aangaan van sociale verbanden. (zelfredzaamheid is een sociaal begrip) Het autonome zorgperspectief gaat voorbij aan het feit dat mensen elkaar nodig hebben om zichzelf te redden
42. Klaverblad Vier theorieën die van invloed zijn op het vermogen van mensen om deel te nemen aan het maatschappelijke leven Socialisatie Deprivatie Territoria (beheer van de eigen identiteit) Modernisering (professionalisering, individualisering,verzakelijking, consumentisme, vereenzaming
44. Daarom Zorg zame Benadering Zich zorgen maken OM (erkenning behoefte aan zorg) Zorg op zich nemen (verantwoordelijkheid) Zorgverlenen Zorg ontvangen
45. Daarom Zorg zame Benadering Dit vraagt om een actieve (outreachende) houding van professionals Autonoom zorgperspectief: mensen komen pas in beeld als er een crisis is Het zorgzame perspectief: mensen blijvend in beeld
46. Waarom blijvend in beeld? Onvoldoende sociale steun Onbekendheid met professionele codes Onvoldoende reflectief vermogen Te druk met overleven
47. Samenwerking: Noodzaak Mogelijkheden en Dilemma’s Problemen zijn te complex om door afzonderlijke instellingen te kunnen worden aangepakt Speelveld waarvoor alle partijen in zijn geheel verantwoordelijk zijn Dilemma’s Privacy Taakafbakening en tijdgebrek
48. Samenwerking: Noodzaak Mogelijkheden en Dilemma’s Wat betekent samenwerking eigenlijk? Oog voor elkaars perspectief Besef dat de ander welwillend is maar soms gebonden Gaat soms om mensen die niet gemotiveerd zijn Maken van gezamenlijke geschiedenis Blik naar binnen, hoe sta jezelf tegenover samenwerking?
49. Loyaliteit van de werker Opdracht om tabel 3.1 om te zetten in voorbeelden uit eigen praktijk
Editor's Notes
#24: onvoldoende culturele normatieve integratie niet stemmen, geen arbeidsethos, geringe opleidingsbereidheid, delinquentie, misbruik sociale zekerheid
#25: hulpverleners hebben graag dit type cliënt delen dezelfde cultuur OGGZ CLIENTEN VOLDOEN ZELDEN AAN DIT PROFIEL komen altijd te laat, verkeerde instantie verkeerde vraag niet coöperatief roepen aversie op.
#30: De niet ingevulde en de soms toegeëigende ruimte tussen vastgesteld en toegepast beleid. Tussen de letter de de geest van de wet.
#34: zie je wel de cliënt is niet gemotiveerd, zie je wel de hulpverlening deugt niet.
#37: morele praktijk waar onverschilligheid ter discussie wordt gesteld