ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
ျ မန္မာ့ á‚á€á€áˆ ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ ျ ပင္ဆင္္အျရ နည္ျ စဥ္
Presented by
Aung Ko Ko Toe
Knowledge Propagation Society
Mandalay
• ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ဟူသည္
- “မူ†ျ င္္ျ ာ့ေပ္ဠ်ဳပ္အျသမ ေစ ရá လကá¡á€á€™
- (From rule by man to rule by law)
- ဒီမအကရစီစနစ္á အျပá€á€¶
- ျ ျျင္ငံသမ ေá€á€á€„္္ျ ာ့အေရ á ေမမá€á€¶á€á€á€€á€¹
- ေစ ရေမá€á€™á ေကန္႔ေသá€á€¹
- ေစ ရ ျငင္္ျ ာ့ျ ပည္သူေá¾á€€á€™ ထမ ရျငအျသမ စည္ျ မá€á€¥á€¹á€» አမူအျဘမင္္
• á‚á€á€áˆ ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ (ျ စ္အျပášá€œá€™á€•á€¶á€»)
- ျ ပည္သူလူထá အျထမက္ံá€á€á€€á€¹á€» င္္ျ ာ့အျရ ဆ ြဲထမ ျ á€á€„္္ျ မဟá€á€¹
- ဒီမအကရစီ စံျ င္္ျ ာ့မကကည ီ
မူá¾á€€á€™á€¹á€» အျရ ဆ ြဲရမá€á€á€„္္ ထက္-အျေမက္ ပံျစံျ င္္ျ ာ့အျရ ဆ ြဲထမ
- (Top-down Process) ထက္-အျေမကပံျစံ
- (Button-up Process) အျေမက္ွ အေပᚠပံျစံ
ေá€á€Šá€¹á€» ပ်ဳရမá€á€á€„္္ လပယူထမ ျ á€á€„္္ျ
- A Group
- Constituent Assembly
- Referendum
á‰á‚.á„áˆ% ေá€á€Šá€¹á€» ပ်ဳအျထမက္ံျ á€á€„္္ျ ဟအျရ သမ ထမ
• ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á ျ ျ န္ျ စံမá€á€™
áá‹ á€á€Šá€¹á€» င္မ္
á‚ዠမူလေá€á€á€„္္ျ ာ့အေရ မá€á€™
áƒá‹ ဘက္ ိုက္ ကင္္ျ ျ á€á€„္္ျ
á„á‹ á€á€™á€á€”ယူမ
á…ዠမငá€á€¡á€á€žá€™á€€á€šá€¹á€™ ျ ပ်ဳမ
á†á‹ ျ ျျျ္င္ငံသမ မá€á€™ ထံ ေသအျပ ျ á€á€„္္ျ ျ ျငင္္ျ ာ့ áµá€á€¶á€šá€°á€» á€á€„္ ျ္
á‡á‹ ထအျရမက္အျသမ ေပ္ဠ်ဳပ္အျရ စနစ္
áˆá‹ ထအျရမက္အျသမ ေ ံျျ ေ á€á€¹
á‰á‹ ျ မင္္ျ ျျင္င္္မ္ျ አနမ လည္ျ ျျင္င္္မ္ျ ရျငအျေမင္္ ျ ပင္ဆ င္္မ ျ á€á€„္္ျ
áá€á‹ အျပá€á€™á€¬á€·á€¡á€»á€•á€á€™á€„္္ျ မ ရျငျ á€á€„္္ျ (Resiliency)
• ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á သဘမá€
- အျရ သမ ထမ ျ á€á€„္္ျ አအျရ သမ မထမ ျ á€á€„္္ျ
- ျ ပင္ဆင္ရန္ á€á€€á€¹á€¼á€²á€» á€á€„္္ျ አျ ပင္ဆင္ရန္ á€á€œá€šá€€ ူျ á€á€„္္ျ
- ဒီမအကရစီ စံ ျငင္္ျ ာ့ကကည ီျ á€á€„္္ျ မကကည ီျ á€á€„္္ျ
- ရငည္္á€á€™ ျ á€á€„္္ျ አá€á€¡á€»á€á€™á€„္္ျ ျ á€á€„္္ျ
- အေသ စá€á€¹á€¡á€»á€› သမ ထမ ျ á€á€„္္ျ አအျယဘယá€/အသဘမအျရ သမ ထမ ျ á€á€„္္ျ
- ရငင္္ျ လင္္ျ á€á€…မအျရ သမ ထမ ျ á€á€„္္ျ አရ ပ္အျá€á€‘ á€á€…မအျရ သမ ထမ ျ á€á€„္္ျ
• ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á á€á€™á€á€”္
ဥအပဒ ပ်ဳအျရ አေပ္ဠ်ဳပ္အျရ አá€á€›á€™ စီရင္္အျရ ေမá€á€™á€™á€á€™ ေ ပနအလငန္
ထန္ျ အျကá€á€™á€„္္ျ မ ေမ အျကမင္္ျ ျ á€á€„္္ျ
အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’
á€á€¡á€•á€¹á€á€™á€»á€¹á€¥á€¡á€•á€’ ပ်ဳအျရ ေပ္ဠ်ဳပ္အျရ
á€á€›á€™ စီရင္္အျ
ရ
• ကမá€á€€á€šá€¹á€¡á€»á€› ျငင္္ျ ာ့လံျျ á€á€¶á€»á€ºá€³á€¡á€»á€› အျကမင္္ီ
အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á€á€¶á€»á€›á€¶á€»á€»
á€á€¡á€•á€¹á€á€™á€»á€¹á€œá‚Šá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹
သမá¼á€ ျငင္္ျ ာ့
á€á€”á¾á€€á€® ေဖ ြဲ႕
လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹ သမá¼á€ ျငင္္ျ ာ့á€á€”á¾á€€á€® ေဖ ြဲ႕ á€á€¡á€•á€¹á€á€™á€»á€¹
ေမဠ်ဳသမ လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹ ဥကá á€Œ
ျ ပည္သူ႕လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹ ဥကá á€Œ
သမá¼á€áŠ ဒသမá¼á€áŠ
ျ ျျင္ငံျ á€á€™ အျရ á€á€”á¾á€€á€®
ဒသမá¼á€ (စစဘက္)አကမ/á€á€ ်ဳပ္áŠ
ဒကမ/á€á€ ်ဳပ္áŠ
[ကမá€á€€á€šá€¹á€¡á€»á€› አျ ပည္္ြဲအျရ áŠ
နယ္ပ္အျရ ရမ á€á€”á¾á€€á€® မá€á€™ ]
ကမ/လံျအျကမ
င္္ီ
• အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á€á€¶á€»á€›á€¶ ံျျ (Constitution Court)
- For Judicial Review
အေျ á€á€á€¶á€¡á€¥á€•á€’á€á€¶á€»á€›á€¶á€»á€» သည္ အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ ပဌမန္ျ á€á€á€€á€¹á€á€™ ျငင္္ျ ာ့ပကသ က္အျသမ
စည္ျ á¾á€€á€•á€¹á€­á€¯á€„္္ ျ စ္ျ ပီ အျပášá€á€‘က္ မအျသမ ဥအပဒေမ လံျျ က (ဥအပဒထက္
á€á€…ဆင္္ျ ာ့နမ္ျ ာ့အျသမ ေ မá€á€™ ေပါေá€á€„္္) áŽá€€ á€á€„္္ျ ပသည္ျ စ္အျစአမá€á€„္္ျ ပသည္
ျ စ္အျစ အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ င္္ျ ာ့ဆကြဲဆလြဲပါက á€á€„္္အျရမက္á ပယဖá€á€€á€•á€­á€¯á€„္င္္င္္ျ ာ့ရျငသည္á‹
• ဥအပဒမá€á€™ ျ င္္ျ ာ့လည္ပá€á€•á€¶á€» ေ င္္ျ ာ့ င္္ျ ာ့
Rule of Law Rule of Law
ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¡á€¥á€•á€’
ဥအပဒ
နည္ျ ဥအပဒ
လပ္ံျျ လပနည္ျ አစည္ျ မá€á€¥á€¹á€» / စည္ျ ကမ္ျ አေမန္အ႔á¾á€€á€™á€»á€¹á€» င္မစမአေမန္႔áŠ
ညႊနá¾á€€á€™ á€á€á€€á€¹
 အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’သည္ ျ ျျင္ငံá€á€Šá€¹á€¡á€» မက္အျရ ျငင္ာ့ျ္ ျ ျျင္ငံအျá€á€™á€»á€¹
ဠံ႕ ်ဳဠá€á€€á€¹á€¡á€»á€› ေá€á€á€€á€¹ အေရ á¾á€€á€® သည္ အေျ á€á€á€¶á€™á€°á€¡á€»á€˜á€™á€„္္ျ စသည္á‹
ထမူအျဘမင္္ အမကမင္္ျ လငá€á€„္္ ျ ပည္သူမá€á€™ á€á€á€™á€¹á€» သမá¾á€á€€á€šá€¹á€á€™á€Šá€¹á€¹á€Ÿá€á€¹á‹ ျ ပည္သူ
မá€á€á€™á€¹á€» သမလငá€á€„္္ ျ ျျင္ငံေင္အမ ရျငမည္္ဟá€á€¹á‹
ေပ္ဠ်ဳပ္အျရ ေမá€á€™
ဥအပဒ
နည္ျ ဥအပဒ
လပ္ံျျ လပနည္ျ
ျ ပည္သူအ႕ရ
ရမ
á€á€”္အျ မင္္
ေပ္ဠ်ဳပ္အျရ
ေမá€á€™
ဥအပဒ
နည္ျ ဥအပဒ
လပ္ံျျ လပနည္ျ
ျ ျ ပည္သူအ႕ရ
ရမ á€á€”္အျ မင္္
ဥအပဒ ပ်ဳေမá€á€™
(လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹)
ဥအပဒá¾á€€á€™á€¹á€»
ဥအပဒေ စ္
လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€€
ျ ပဌမန္ျ
အျပ ရသည္
နည္ျ ဥအပဒ
လပ္ံျျ လပနည္ျ
ေ စ္
လႊá€á€»á€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€€
ေá€á€Šá€¹á€» ပ်ဳ
အျပ ရသည္á‹á€œá‚Šá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€¡á€»
ရ ရမ
အျကမျ္မá€á€®á€™á€á€™
က
အျစမင္္ျ ာ့á¾á€€á€Šá€¹á€» ာ့
သည္
အဥပဒá¾á€€á€™á€¹á€»
ေပ္ဠ်ဳပ္အျရ ေမá€á€™á€€ ျ ပဌမန္ျ အျပ ရသည္
လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€€ ေá€á€Šá€¹á€» ပ်ဳအျပ ရသည္
á¾á€€á€™ နမျ
á€á€„္္ျ အျမ á€á€á€”္ျ အျ
မ ျ á€á€„္္ျ
ေ á€á€„္င္သင္္ျ ျ á€á€„္္
ျ
အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á€á€á€„္္ အျ မျ္ျ ပထမ သည္ျ ာ့
စနစသစ္
• အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ ျ ပင္ဆင္ရမá€á€á€„္္ အေျ á€á€á€¶á€›á€™á€Šá€¹á€» ာ့ေá€á€á€€á€¹á€á€™
- လက္အျá€á€á‚•á€á€á€¥á€¹á€» ကပနည္ျ ျ င္္ျ ာ့သံျျ သပ္ျ á€á€„္္ျ
- ျ င္မ္ျ á€á€á€™á€¹á€» အျရ နည္ျ ျ င္္ျ ာ့ျ ပင္ဆ င္သင္္ျ ာ့
- ျ ပည္သူလူထက လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€™á€„á€á€…ဆင္္ျ ာ့ျ ပင္ဆ င္သင္္ျ ာ့
- လူထအသဘမထမ ျငင္္ျ ာ့(á¾á€€á€® á„ á¾á€€á€® ညျငျ ျ ျင္္ျ မ ) က အျပါင္္ျ စပ္ သင္္ျ ာ့
- စစဘကက ႑က ဠည္ျ ျ ည္ျ á€á€á€„္္ျ သမ အျလá€á€™á€¬á€·á€á€á€žá€„္္ျ ာ့
(ေလံျျ စံျ ယက á€á€¥á€¹á€½
á€á€„္္ ေ ျရမယᾠကီ ျျင္္အျá€á€á€™á€á€™ သည္á‹)
- က္ရယ္ က္ ဗဟá€á€ ်ဳပပကိုင္္ အျလá€á€™á€¬á€·á€¡á€á€á€› က ဦ စမ အျပ ျ ပဌမန္ျ သင္္ျ ာ့
(From Decentralization to Federal) is reality become.
• အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á လမ ရမ
áዠေမá€á€™á€–á€á€¼á€²á€¡á€»á€á€€á€á€„္္ျ ာ့သံျျ အျရ ပီျ ပင္္မမည္á‹
á‚ዠစစဘကပါá€á€„္္ လံျျ ဠအပပá€á€™á€€á€€á€ž မ မည္á‹
áƒá‹ ဒီမအကရစီစံမá€á€™ ျ ပည္ျ ာ့á€á€œá€™á€™á€Šá€¹á‹ (Federal + Bill of Right)
ေရပဘက္ွ စစဘက္
ေá€á€á€€á€¹ ေမမá€á€¶á€á€á€€á€¹
အျပá€á€™á€¬á€·á€¡á€»á€•á€á€™á€„္္ျ
အျသမ
အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’
(Resiliency)
Dဗဟá€á€ ်ဳပပကိုင္္
အျလá€á€™á€¬á€·á€¡á€á€á€›á€€á€¹á€›á€šá€¹ စနစ္
ေမမá€á€¶á€á€á€€á€¹á€» ပည္ျ ာ့အá€á€žá€™
ျ ျျင္ငံသမ ေá€á€á€„္္ျ ာ့အေရ
á‚á€áá…
အျင္ အျကမ
ကကပြဲ
 ေရပဘက္ွ စစဘက္ အေပáš
ေမမá€á€¶á€á€á€€á€¹á€¡á€»á€• ရမည္
 á€á€„္္ျ အျဒသá¾á€€á€® ျငင္္ျ ာ့
ျ ပည္နယ္ မá€á€™ ေá€á€á€€á€¹
ဗဟá€á€ ်ဳပပကိုင္္ အျလá€á€™á€¬á€·á€á€á
လပပိုင္င္္င္္ျ ာ့ပအျပ ရမည္á‹
 အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’က
အျပá€á€™á€¬á€·á€¡á€»á€•á€á€™á€„္္ျ အျေမင္္
ျ ပင္ဆင္ရ မည္á‹
 စစဘကပါá€á€„္္ အျလá€á€™á€¬á€·á€á€ á€á€„္္ျ
- á€á€„္္ျ አျ ပည္နယ္ ေ င္္ျ ာ့
- ျ ဗဴ အကရစီ ေ င္္ျ ာ့
- ျ ပည္အျထမင္္ို
လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€± င္္ျ ာ့
- á‚á€áá… á€á€á€„္္ á… %
- á‚á€á‚ဠá€á€á€„္္ áá€%
- á‚á€á‚á… á€á€á€„္္ áá€%
 က္ရယ္ျ ပည္အျထမင္္ို စနစ္
 ျ ပည္ျ ာ့အá€á€žá€™ ျျင္ငံသမ ေá€á€á€„္္ျ ာ့
အေရ
Democratic
Consolidation
လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€á€á€„္္ျ
အျစာ့စပညျငျ ျ ျင္္ျ အျရ
စစဘက္ျ ျငင္္ျ ာ့အေပ ေယူ
လပ္ျ á€á€„္္ျ
ဗဟá€á€ ်ဳပပကိုင္္ အျလá€á€™á€¬á€·á€¡á€á€á€›
á‚á€áá…
အျင္ အျကမ
ကကပြဲ
Transition & Liberalization
Period
Democratization
 က္ရယသ ို႔ ဦ á€á€Šá€¹
 စစဘကက ို ေရပဘက္ အျေမကသ ို႔
ျ ည္ျ ျ ည္ျ á€á€á€„္္ျ
á€á€žá€€á€á€ž င္္ျ
 á€á€›á€™ အျရ မ႑ ်ဳင္္ á€á€„္္မအျစ
 အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ á€á€¶á€»á€›á€¶á€»á€»
á€á€Šá€¹á€» င္မ္အျစ
á€á€„္္မကá€á€…္စ္အျသမ
ဒီမအကရစီျ စ္အျပ
ᚠလမျ á€á€„္္ျ
Democratic
Consolidation
အေျ á€á€á€¶á€¡á€¥á€•á€’
ျ ပင္ဆင္ရမá€á€á€„္္
အျရင ရ ရမည္ျ ာ့ေá€á€á€€á€¹á€á€™
á‚á€á€áˆ ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’သည္ ျ ပင္ဆင္္အျရ ဆ ြဲရမည္ျ ာ့
ေá€á€á€€á€¹á€á€™ ျငင္္ျ ာ့ကကည ီသည္ዠအေá¾á€€á€™á€„္္ျ မငမ
- ဒီမအကရစီစံ ျငျ်ဳန္ျ ျ င္္ျ ာ့မကကည ီျ á€á€„္္ျ
- á€á€¡á€•á€¹á€á€™á€»á€¹á€±á€™á€á€™á€žá€Šá€¹ ေရျငá€á€›á€™ ထက္ မá€á€™ á€á€…မပမအျန á€á€„္္ျ
- á€á€›á€™ အျရ ေမá€á€™ မထအျရမက္ျ á€á€„္္ျ
- အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á€á€¶á€»á€›á€¶á€»á€» မá€á€Šá€¹á€» င္မ္ျ á€á€„္္ျ
- ျ ျျင္ငံá€á€Šá€¹á€¡á€» မက္အျရ ျငင္္ျ ာ့ဠံ႕ ်ဳဠá€á€€á€¹á€¡á€»á€› ေá€á€á€€á€¹
အေျ á€á€á€¶á€™á€°á€¡á€»á€˜á€™á€„္္အျကမင္္ျ လေပ္အျန á€á€„္္ျ
- á€á€„္္ျ အျဒသá¾á€€á€® ျငင္္ျ ာ့ျ ပည္နယ္á€á€™ á လပပိုင္င္္င္္ျ ာ့နည္ျ ျ á€á€„္္ျ (á€á€”ည္ျ ) ဗဟá€á€ ်ဳပပကိုင္္
မá€á€™ ျ á€á€„္္ျ
စသည္ျ ာ့(အေá¾á€€á€™á€„္္ျ - ᆠ) á€á€á€€á€¹á€» င္္ျ ာ့ကကည ီအျနá ျ စသည္á‹
အျကဠဇူ ကမမá»â€¦..

More Related Content

Constitution

  • 1. ျ မန္မာ့ á‚á€á€áˆ ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ ျ ပင္ဆင္္အျရ နည္ျ စဥ္ Presented by Aung Ko Ko Toe Knowledge Propagation Society Mandalay
  • 2. • ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ဟူသည္ - “မူ†ျ င္္ျ ာ့ေပ္ဠ်ဳပ္အျသမ ေစ ရá လကá¡á€á€™ - (From rule by man to rule by law) - ဒီမအကရစီစနစ္á အျပá€á€¶ - ျ ျျင္ငံသမ ေá€á€á€„္္ျ ာ့အေရ á ေမမá€á€¶á€á€á€€á€¹ - ေစ ရေမá€á€™á ေကန္႔ေသá€á€¹ - ေစ ရ ျငင္္ျ ာ့ျ ပည္သူေá¾á€€á€™ ထမ ရျငအျသမ စည္ျ မá€á€¥á€¹á€» አမူအျဘမင္္
  • 3. • á‚á€á€áˆ ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ (ျ စ္အျပášá€œá€™á€•á€¶á€») - ျ ပည္သူလူထá အျထမက္ံá€á€á€€á€¹á€» င္္ျ ာ့အျရ ဆ ြဲထမ ျ á€á€„္္ျ မဟá€á€¹ - ဒီမအကရစီ စံျ င္္ျ ာ့မကကည ီ မူá¾á€€á€™á€¹á€» အျရ ဆ ြဲရမá€á€á€„္္ ထက္-အျေမက္ ပံျစံျ င္္ျ ာ့အျရ ဆ ြဲထမ - (Top-down Process) ထက္-အျေမကပံျစံ - (Button-up Process) အျေမက္ွ အေပᚠပံျစံ ေá€á€Šá€¹á€» ပ်ဳရမá€á€á€„္္ လပယူထမ ျ á€á€„္္ျ - A Group - Constituent Assembly - Referendum á‰á‚.á„áˆ% ေá€á€Šá€¹á€» ပ်ဳအျထမက္ံျ á€á€„္္ျ ဟအျရ သမ ထမ
  • 4. • ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á ျ ျ န္ျ စံမá€á€™ áá‹ á€á€Šá€¹á€» င္မ္ á‚ዠမူလေá€á€á€„္္ျ ာ့အေရ မá€á€™ áƒá‹ ဘက္ ိုက္ ကင္္ျ ျ á€á€„္္ျ á„á‹ á€á€™á€á€”ယူမ á…ዠမငá€á€¡á€á€žá€™á€€á€šá€¹á€™ ျ ပ်ဳမ á†á‹ ျ ျျျ္င္ငံသမ မá€á€™ ထံ ေသအျပ ျ á€á€„္္ျ ျ ျငင္္ျ ာ့ áµá€á€¶á€šá€°á€» á€á€„္ ျ္ á‡á‹ ထအျရမက္အျသမ ေပ္ဠ်ဳပ္အျရ စနစ္ áˆá‹ ထအျရမက္အျသမ ေ ံျျ ေ á€á€¹ á‰á‹ ျ မင္္ျ ျျင္င္္မ္ျ አနမ လည္ျ ျျင္င္္မ္ျ ရျငအျေမင္္ ျ ပင္ဆ င္္မ ျ á€á€„္္ျ áá€á‹ အျပá€á€™á€¬á€·á€¡á€»á€•á€á€™á€„္္ျ မ ရျငျ á€á€„္္ျ (Resiliency)
  • 5. • ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á သဘမဠ- အျရ သမ ထမ ျ á€á€„္္ျ አအျရ သမ မထမ ျ á€á€„္္ျ - ျ ပင္ဆင္ရန္ á€á€€á€¹á€¼á€²á€» á€á€„္္ျ አျ ပင္ဆင္ရန္ á€á€œá€šá€€ ူျ á€á€„္္ျ - ဒီမအကရစီ စံ ျငင္္ျ ာ့ကကည ီျ á€á€„္္ျ မကကည ီျ á€á€„္္ျ - ရငည္္á€á€™ ျ á€á€„္္ျ አá€á€¡á€»á€á€™á€„္္ျ ျ á€á€„္္ျ - အေသ စá€á€¹á€¡á€»á€› သမ ထမ ျ á€á€„္္ျ አအျယဘယá€/အသဘမအျရ သမ ထမ ျ á€á€„္္ျ - ရငင္္ျ လင္္ျ á€á€…မအျရ သမ ထမ ျ á€á€„္္ျ አရ ပ္အျá€á€‘ á€á€…မအျရ သမ ထမ ျ á€á€„္္ျ
  • 6. • ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á á€á€™á€á€”္ ဥအပဒ ပ်ဳအျရ አေပ္ဠ်ဳပ္အျရ አá€á€›á€™ စီရင္္အျရ ေမá€á€™á€™á€á€™ ေ ပနအလငန္ ထန္ျ အျကá€á€™á€„္္ျ မ ေမ အျကမင္္ျ ျ á€á€„္္ျ အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ á€á€¡á€•á€¹á€á€™á€»á€¹á€¥á€¡á€•á€’ ပ်ဳအျရ ေပ္ဠ်ဳပ္အျရ á€á€›á€™ စီရင္္အျ ရ
  • 7. • ကမá€á€€á€šá€¹á€¡á€»á€› ျငင္္ျ ာ့လံျျ á€á€¶á€»á€ºá€³á€¡á€»á€› အျကမင္္ီ အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á€á€¶á€»á€›á€¶á€»á€» á€á€¡á€•á€¹á€á€™á€»á€¹á€œá‚Šá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹ သမá¼á€ ျငင္္ျ ာ့ á€á€”á¾á€€á€® ေဖ ြဲ႕ လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹ သမá¼á€ ျငင္္ျ ာ့á€á€”á¾á€€á€® ေဖ ြဲ႕ á€á€¡á€•á€¹á€á€™á€»á€¹ ေမဠ်ဳသမ လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹ ဥကá á€Œ ျ ပည္သူ႕လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹ ဥကá á€Œ သမá¼á€áŠ ဒသမá¼á€áŠ ျ ျျင္ငံျ á€á€™ အျရ á€á€”á¾á€€á€® ဒသမá¼á€ (စစဘက္)አကမ/á€á€ ်ဳပ္አဒကမ/á€á€ ်ဳပ္አ[ကမá€á€€á€šá€¹á€¡á€»á€› አျ ပည္္ြဲအျရ አနယ္ပ္အျရ ရမ á€á€”á¾á€€á€® မá€á€™ ] ကမ/လံျအျကမ င္္ီ
  • 8. • အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á€á€¶á€»á€›á€¶ ံျျ (Constitution Court) - For Judicial Review အေျ á€á€á€¶á€¡á€¥á€•á€’á€á€¶á€»á€›á€¶á€»á€» သည္ အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ ပဌမန္ျ á€á€á€€á€¹á€á€™ ျငင္္ျ ာ့ပကသ က္အျသမ စည္ျ á¾á€€á€•á€¹á€­á€¯á€„္္ ျ စ္ျ ပီ အျပášá€á€‘က္ မအျသမ ဥအပဒေမ လံျျ က (ဥအပဒထက္ á€á€…ဆင္္ျ ာ့နမ္ျ ာ့အျသမ ေ မá€á€™ ေပါေá€á€„္္) áŽá€€ á€á€„္္ျ ပသည္ျ စ္အျစአမá€á€„္္ျ ပသည္ ျ စ္အျစ အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ င္္ျ ာ့ဆကြဲဆလြဲပါက á€á€„္္အျရမက္á ပယဖá€á€€á€•á€­á€¯á€„္င္္င္္ျ ာ့ရျငသည္á‹
  • 9. • ဥအပဒမá€á€™ ျ င္္ျ ာ့လည္ပá€á€•á€¶á€» ေ င္္ျ ာ့ င္္ျ ာ့ Rule of Law Rule of Law ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¡á€¥á€•á€’ ဥအပဒ နည္ျ ဥအပဒ လပ္ံျျ လပနည္ျ አစည္ျ မá€á€¥á€¹á€» / စည္ျ ကမ္ျ አေမန္အ႔á¾á€€á€™á€»á€¹á€» င္မစမአေမန္႔አညႊနá¾á€€á€™ á€á€á€€á€¹  အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’သည္ ျ ျျင္ငံá€á€Šá€¹á€¡á€» မက္အျရ ျငင္ာ့ျ္ ျ ျျင္ငံအျá€á€™á€»á€¹ ဠံ႕ ်ဳဠá€á€€á€¹á€¡á€»á€› ေá€á€á€€á€¹ အေရ á¾á€€á€® သည္ အေျ á€á€á€¶á€™á€°á€¡á€»á€˜á€™á€„္္ျ စသည္ዠထမူအျဘမင္္ အမကမင္္ျ လငá€á€„္္ ျ ပည္သူမá€á€™ á€á€á€™á€¹á€» သမá¾á€á€€á€šá€¹á€á€™á€Šá€¹á€¹á€Ÿá€á€¹á‹ ျ ပည္သူ မá€á€á€™á€¹á€» သမလငá€á€„္္ ျ ျျင္ငံေင္အမ ရျငမည္္ဟá€á€¹á‹
  • 10. ေပ္ဠ်ဳပ္အျရ ေမá€á€™ ဥအပဒ နည္ျ ဥအပဒ လပ္ံျျ လပနည္ျ ျ ပည္သူအ႕ရ ရမ á€á€”္အျ မင္္
  • 11. ေပ္ဠ်ဳပ္အျရ ေမá€á€™ ဥအပဒ နည္ျ ဥအပဒ လပ္ံျျ လပနည္ျ ျ ျ ပည္သူအ႕ရ ရမ á€á€”္အျ မင္္ ဥအပဒ ပ်ဳေမá€á€™ (လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹) ဥအပဒá¾á€€á€™á€¹á€» ဥအပဒေ စ္ လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€€ ျ ပဌမန္ျ အျပ ရသည္ နည္ျ ဥအပဒ လပ္ံျျ လပနည္ျ ေ စ္ လႊá€á€»á€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€€ ေá€á€Šá€¹á€» ပ်ဳ အျပ ရသည္á‹á€œá‚Šá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€¡á€» ရ ရမ အျကမျ္မá€á€®á€™á€á€™ က အျစမင္္ျ ာ့á¾á€€á€Šá€¹á€» ာ့ သည္ အဥပဒá¾á€€á€™á€¹á€» ေပ္ဠ်ဳပ္အျရ ေမá€á€™á€€ ျ ပဌမန္ျ အျပ ရသည္ လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€€ ေá€á€Šá€¹á€» ပ်ဳအျပ ရသည္ á¾á€€á€™ နမျ á€á€„္္ျ အျမ á€á€á€”္ျ အျ မ ျ á€á€„္္ျ ေ á€á€„္င္သင္္ျ ျ á€á€„္္ ျ အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á€á€á€„္္ အျ မျ္ျ ပထမ သည္ျ ာ့ စနစသစ္
  • 12. • အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ ျ ပင္ဆင္ရမá€á€á€„္္ အေျ á€á€á€¶á€›á€™á€Šá€¹á€» ာ့ေá€á€á€€á€¹á€á€™ - လက္အျá€á€á‚•á€á€á€¥á€¹á€» ကပနည္ျ ျ င္္ျ ာ့သံျျ သပ္ျ á€á€„္္ျ - ျ င္မ္ျ á€á€á€™á€¹á€» အျရ နည္ျ ျ င္္ျ ာ့ျ ပင္ဆ င္သင္္ျ ာ့ - ျ ပည္သူလူထက လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€™á€„á€á€…ဆင္္ျ ာ့ျ ပင္ဆ င္သင္္ျ ာ့ - လူထအသဘမထမ ျငင္္ျ ာ့(á¾á€€á€® á„ á¾á€€á€® ညျငျ ျ ျင္္ျ မ ) က အျပါင္္ျ စပ္ သင္္ျ ာ့ - စစဘကက ႑က ဠည္ျ ျ ည္ျ á€á€á€„္္ျ သမ အျလá€á€™á€¬á€·á€á€á€žá€„္္ျ ာ့ (ေလံျျ စံျ ယက á€á€¥á€¹á€½ á€á€„္္ ေ ျရမယᾠကီ ျျင္္အျá€á€á€™á€á€™ သည္á‹) - က္ရယ္ က္ ဗဟá€á€ ်ဳပပကိုင္္ အျလá€á€™á€¬á€·á€¡á€á€á€› က ဦ စမ အျပ ျ ပဌမန္ျ သင္္ျ ာ့ (From Decentralization to Federal) is reality become.
  • 13. • အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á လမ ရမ áዠေမá€á€™á€–á€á€¼á€²á€¡á€»á€á€€á€á€„္္ျ ာ့သံျျ အျရ ပီျ ပင္္မမည္ዠá‚ዠစစဘကပါá€á€„္္ လံျျ ဠအပပá€á€™á€€á€€á€ž မ မည္ዠáƒá‹ ဒီမအကရစီစံမá€á€™ ျ ပည္ျ ာ့á€á€œá€™á€™á€Šá€¹á‹ (Federal + Bill of Right) ေရပဘက္ွ စစဘက္ ေá€á€á€€á€¹ ေမမá€á€¶á€á€á€€á€¹ အျပá€á€™á€¬á€·á€¡á€»á€•á€á€™á€„္္ျ အျသမ အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ (Resiliency) Dဗဟá€á€ ်ဳပပကိုင္္ အျလá€á€™á€¬á€·á€¡á€á€á€›á€€á€¹á€›á€šá€¹ စနစ္ ေမမá€á€¶á€á€á€€á€¹á€» ပည္ျ ာ့အá€á€žá€™ ျ ျျင္ငံသမ ေá€á€á€„္္ျ ာ့အေရ
  • 14. á‚á€áá… á€¡á€»á€„á€¹ အျကမ ကကပြဲ  ေရပဘက္ွ စစဘက္ အေပᚠေမမá€á€¶á€á€á€€á€¹á€¡á€»á€• ရမည္  á€á€„္္ျ အျဒသá¾á€€á€® ျငင္္ျ ာ့ ျ ပည္နယ္ မá€á€™ ေá€á€á€€á€¹ ဗဟá€á€ ်ဳပပကိုင္္ အျလá€á€™á€¬á€·á€á€á လပပိုင္င္္င္္ျ ာ့ပအျပ ရမည္ዠ အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’က အျပá€á€™á€¬á€·á€¡á€»á€•á€á€™á€„္္ျ အျေမင္္ ျ ပင္ဆင္ရ မည္ዠ စစဘကပါá€á€„္္ အျလá€á€™á€¬á€·á€á€ á€á€„္္ျ - á€á€„္္ျ አျ ပည္နယ္ ေ င္္ျ ာ့ - ျ ဗဴ အကရစီ ေ င္္ျ ာ့ - ျ ပည္အျထမင္္ို လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€± င္္ျ ာ့ - á‚á€áá… á€á€á€„္္ á… % - á‚á€á‚ဠá€á€á€„္္ áá€% - á‚á€á‚á… á€á€á€„္္ áá€%  က္ရယ္ျ ပည္အျထမင္္ို စနစ္  ျ ပည္ျ ာ့အá€á€žá€™ ျျင္ငံသမ ေá€á€á€„္္ျ ာ့ အေရ Democratic Consolidation
  • 15. လႊá€á€¹á€¡á€»á€á€™á€»á€¹á€á€á€„္္ျ အျစာ့စပညျငျ ျ ျင္္ျ အျရ စစဘက္ျ ျငင္္ျ ာ့အေပ ေယူ လပ္ျ á€á€„္္ျ ဗဟá€á€ ်ဳပပကိုင္္ အျလá€á€™á€¬á€·á€¡á€á€á€› á‚á€áá… á€¡á€»á€„á€¹ အျကမ ကကပြဲ Transition & Liberalization Period Democratization  က္ရယသ ို႔ ဦ á€á€Šá€¹  စစဘကက ို ေရပဘက္ အျေမကသ ို႔ ျ ည္ျ ျ ည္ျ á€á€á€„္္ျ á€á€žá€€á€á€ž င္္ျ  á€á€›á€™ အျရ မ႑ ်ဳင္္ á€á€„္္မအျစ  အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’ á€á€¶á€»á€›á€¶á€»á€» á€á€Šá€¹á€» င္မ္အျစ á€á€„္္မကá€á€…္စ္အျသမ ဒီမအကရစီျ စ္အျပ ᚠလမျ á€á€„္္ျ Democratic Consolidation အေျ á€á€á€¶á€¡á€¥á€•á€’ ျ ပင္ဆင္ရမá€á€á€„္္ အျရင ရ ရမည္ျ ာ့ေá€á€á€€á€¹á€á€™
  • 16. á‚á€á€áˆ ဖ ြဲ႕စည္ျ ပံျအေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’သည္ ျ ပင္ဆင္္အျရ ဆ ြဲရမည္ျ ာ့ ေá€á€á€€á€¹á€á€™ ျငင္္ျ ာ့ကကည ီသည္ዠအေá¾á€€á€™á€„္္ျ မငမ - ဒီမအကရစီစံ ျငျ်ဳန္ျ ျ င္္ျ ာ့မကကည ီျ á€á€„္္ျ - á€á€¡á€•á€¹á€á€™á€»á€¹á€±á€™á€á€™á€žá€Šá€¹ ေရျငá€á€›á€™ ထက္ မá€á€™ á€á€…မပမအျန á€á€„္္ျ - á€á€›á€™ အျရ ေမá€á€™ မထအျရမက္ျ á€á€„္္ျ - အေျ á€á€á€¶á€¥á€¡á€•á€’á€á€¶á€»á€›á€¶á€»á€» မá€á€Šá€¹á€» င္မ္ျ á€á€„္္ျ - ျ ျျင္ငံá€á€Šá€¹á€¡á€» မက္အျရ ျငင္္ျ ာ့ဠံ႕ ်ဳဠá€á€€á€¹á€¡á€»á€› ေá€á€á€€á€¹ အေျ á€á€á€¶á€™á€°á€¡á€»á€˜á€™á€„္္အျကမင္္ျ လေပ္အျန á€á€„္္ျ - á€á€„္္ျ အျဒသá¾á€€á€® ျငင္္ျ ာ့ျ ပည္နယ္á€á€™ á လပပိုင္င္္င္္ျ ာ့နည္ျ ျ á€á€„္္ျ (á€á€”ည္ျ ) ဗဟá€á€ ်ဳပပကိုင္္ မá€á€™ ျ á€á€„္္ျ စသည္ျ ာ့(အေá¾á€€á€™á€„္္ျ - ᆠ) á€á€á€€á€¹á€» င္္ျ ာ့ကကည ီအျနá ျ စသည္á‹