ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
De Goudse Glazen in
de St. Jan te Gouda
Deel 1
Michiel Kersten | Artetcetera. Kunst in woorden
De St. Janskerk in Gouda
Gebrandschilderd glas-in-lood ramen
De Goudse Glazen
De glazeniers
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
De St. Janskerk
DeSt.JanskerkteGouda.Dateertuit15deen16deeeuw.Lengtevan
hetschip:123meter.GewijdaandeheiligeJohannesdeDoper
• 1272 Gouda krijgt stadrechten van Graaf Floris V
• 1280 Bouw eerste kerk
• 1361 Eerste stadsbrand – kerk beschadigd
• 1366 Inwijding
• 1404 Sloop
• 1413 Tweede kerk – driebeukige hallenkerk met stomp koor
• 1438 Tweede stadsbrand – kerk verwoest
• 1443 Inwijding tweede kerk (hallenkerk)
• 1475 Begin uitbreiding met twee extra zijbeuken
St. Janskerk Gouda – geschiedenis - 1
• 1485-1510 Bouw van het koor (wijding 1510)
• 1552 Verwoest door brand na blikseminslag
• 1555 Eeste glas van Dirck Crabeth
• 1555-1603 Meeste Goudse glazen geplaatst
• 1590-1593 Verhoging middenschip
• 1676 Hemony klokkenspel
• 1732 Moreau-orgel (3856 pijpen, 60 registers, 53 stemmen)
• 1781-1782 Koperen koorhek naar ontwerp van Otten Husly
• 1810 Nieuw preekstoel
St. Janskerk Gouda – geschiedenis - 2
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
St. Janskerk te Gouda, lengte: 123 m; breedte: 49 m; hoogte schip: 23,5 m; hoogte zijbeuken: 14,5 m
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
St. Janskerk te Gouda, lengte: 123 m; breedte: 49 m; hoogte schip: 23,5 m; hoogte zijbeuken: 14,5 m
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
St. Janskerk te Gouda, lengte: 123 m; breedte: 49 m; hoogte schip: 23,5 m; hoogte zijbeuken: 14,5 m
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
Gebrandschilderd glas
Gebrandschilderde glas-in-loodramen
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
Gebrandschilderde glas-in-lood-ramen (bron
Wikipedia)
Oudste glazen: circa 1050 (Augsburg)
Hoogtepunt: gotische kerken en kathedralen
Verval kennis in de 18de eeuw
Opleving belangstelling oude ambachten eind 19de eeuw (+
belangstelling monumentale kunst)
KathedraalChartres,glas-in-lood(gebrandschilderderamen)
KathedraalvanChartres,(links)Rozeraamenramenuithetzuid-
transepten(rechts),Notre-Damedelabelle-Verrière(ca.1180-
1225)
Glas bestaat uit zand, soda, potas en kalk (samengesmolten bij
circa 1650 C
Brandstof: 1. beukhout – 2. steenkool
Schijvenglas, kroonglas, cylinderglas
Oud glas heeft afwijkingen en vervuilingen en geen uniforme
dikte. Breking van het invallende licht is daardoor zeer
gevarieerd.
Oud glas - kenmerken
Oud glas - gekleurd glas - oxides
• IJzer(I)oxide = groen
• IJzer(II)oxide = bruin
• Koper(I)oxide = rood
• Koper(II)oxide = blauw
• Chroom(III)oxide = blauw
• Kobalt(II)oxide = blauw
• Mangaan(II)oxide = blauw
• Mangaan(II)oxide en ijzer(II)oxide = geel
• Seleendioxide = rood-roze
Het maken van gebrandschilderde ramen
1.Ontwerp (krijt, houtskool op papier – aan elkaar gezet)
2.Werktekening (carton) (1 op 1) – Goudse glazen: kartons
zijn bewaarde gebleven. Tot 22 meter lang/hoog
1.Schilderen gebeurd met bruinachtige verf bestaande uit
ijzeroxides, poederglas en borax als bindmiddel
De Goudse Glazen, Gouda - deel 1
MetalenkokerindekluisvandeSt.Janskerk:totaaltwee
kilometergetekendeontwerpen
Glasraam5:BezoekvandekoninginvanShebaaanSalomo,
PieterTanjé,naarJuliusCaesatBoëtius,naarWouterPietersz
Crabeth(I),1738-1754,etsengravure,Amsterdam,Rijksmuseum

More Related Content

De Goudse Glazen, Gouda - deel 1