ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
2 vooraan DE STANDAARD
WOENSDAG 21 MAART 2018
Met een welgemikt salvo schoot SP.A­Kamerlid Dirk Van der Maelen het dossier van de opvolging van de F­16’s          uit de lucht. © Bart Dewaele
den, noch voor de regering noch
voor  het  parlement’,  besloot  hij
gisteren in de Kamer. Ook op ra­
dio en televisie benadrukte Van­
deput de transparante aanpak van
de regering. 
Imagoschade
Vandeput wil zijn verantwoor­
delijkheid naar eigen zeggen niet
ontlopen. Al moest hij ook toege­
ven dat er bij het begin van de ver­
vangingsprocedure  van  de  F­16
ook intern bekeken is of de toe­
stellen langer in de lucht gehou­
den kunnen worden. Ook die stu­
die werd nooit wereldkundig ge­
maakt.
Hoe  dan  ook  lijdt  hij  zware
imagoschade en dat uitgerekend
ken  studies  waarin  de  vliegtuig­
fabrikant Lockheed Martin begin
2017 al aanstipte dat de Belgische
F­16’s  wel  degelijk  langer  in  de
lucht  kunnen  worden  gehouden
(zie hiernaast). 
Vandeput  heeft  dat  altijd
tegengesproken  en  het  bestaan
van dergelijke studies door Lock­
heed zelfs ontkend. Zo ook in het
bewuste  interview  in  november:
‘Onze  F­16’s  zijn  gemaakt  voor
achtduizend  vlieguren.  Dat  stelt
de  fabrikant.  Moet  ik  dat  nege­
ren?’ Maar ondertussen had de fa­
brikant dat dus al genuanceerd.
Nu blijkt dat de minister nooit
van het bestaan van die studies op
de  hoogte  is  gebracht.  ‘Ik  heb
nooit  bewust  info  achtergehou­
VAN  ONZE  REDACTEUR 
WIM WINCKELMANS
BRUSSEL I ‘Dat is Van der Mae­
len, hé. Ik moet hem nog het eer­
ste verstandige woord horen zeg­
gen  over  militair  materiaal.’  De
kans  is  klein  dat  minister  van
Defensie Steven Vandeput (N­VA)
die woorden uit het interview met
De Zondag in november vorig jaar
ooit nog zal herhalen.
Met  een  welgemikt  salvo
schoot  SP.A­Kamerlid  Dirk  Van
der  Maelen  gisteren  het  dossier
van  de  opvolging  van  de  F­16­
straaljagers gisteren uit de lucht
tijdens  een  inderhaast  bijeenge­
roepen  zitting  van  de  Kamer­
commissie Defensie. De oppositie
wilde  klaarheid  over  de  opgedo­
De minister
die achter de
feiten aanloopt
Meer dan zijn onschuld uitschreeuwen kon
minister Vandeput niet. Hij is in de situatie
beland die hij altijd wou vermijden: een 
schandaalsfeer rond een Defensie­aankoop.
Klantendienst
Tel: 02/790.21.10 / e­loket: standaard.be/klantendienst
De regering­Michel beloofde een transparante proce­
dure bij de aanschaf van de nieuwe gevechtsvliegtui­
gen. Dat voornemen stierf gisteren een roemloze dood. 
Het aankoopdossier van 3,5 miljard euro is definitief 
geïntoxiceerd. Niemand krijgt dat project nog geloof­
waardig weer op de rails, zeker minister van Defensie 
Steven Vandeput (N­VA) niet.
De kandidaat­burgemeester van Hasselt beleefde een
ontluisterende afgang. Tot zijn afgrijzen, en in tegen­
stelling tot eerdere beweringen, moest hij vaststellen 
dat de SP.A­oppositie beter op de hoogte was van de 
technische details van de F­16’s dan om het even wie 
bij de N­VA, inclusief hijzelf. Van zijn gebruikelijke ar­
rogantie in dit dossier restte alleen wat gestamel.
Onderzoek moet nu uitmaken of de minister koud­
weg door Defensie werd
gerold, dan wel dat het
gewoon een stomme ver­
getelheid was. Maar Van­
deput gaat evenmin vrij­
uit. Zijn kabinet had bij
de producent Lockheed
Martin een gelijkaardige
studie kunnen bestellen.
Het versterkt de indruk
dat Vandeput alleen rijdt
voor de F­35, de duurste optie. Ook de luchtmacht 
heeft duidelijk haar zinnen op dat speelgoed gezet. Met 
zulke oogkleppen zijn ongelukken onvermijdelijk. 
Juist daarom lijkt een voorwaarde voor ontslag te 
zijn vervuld. Een minister die in de Kamer moet toege­
ven dat hij ‘achter de feiten aanholt’, kan niet meer fat­
soenlijk functioneren. Maar het ministerieel deontolo­
gisch klimaat in België is er niet naar om hierover te 
vallen. Als een lame duck maakt Vandeput voortaan 
zijn tijd op het kabinet vol. In een volgende regering 
keert hij alvast niet terug. 
Ongetwijfeld vallen er binnen het leger wel ontsla­
gen. Ofwel ging het om een bewust manoeuvre om de 
minister informatie achter te houden met als doel de 
aankoop niet in gevaar te brengen. Ofwel ging het om 
een inschattingsfout, net omdat de regering al beslist 
had om nieuwe vliegtuigen aan te schaffen. Met zo’n 
vertrouwensbreuk moest het hoofd van stafchef Marc 
Compernol eigenlijk al op tafel liggen.
Het geknoei zet eerste minister Charles Michel volle­
dig in zijn hemd. De procedure loopt nu vertraging op. 
De premier mag het vergeten om zo fier als een pauw 
in juli aan president Donald Trump te gaan vertellen 
dat België de F­35 aankoopt, waardoor de druk om ons 
defensiebudget op te krikken eindelijk kan afnemen. 
Als democratie kunnen we alleen verbijsterd conclu­
deren dat Defensie noch Vandeput op een ernstige ma­
nier met het geld van de belastingbetaler omgaat. Wie 
gelooft die mensen nog?
EEN SLECHTE DAG
OP KANTOOR
Als een lame duck
maakt Vandeput
voortaan zijn tijd
op het kabinet vol
BART  BRINCKMAN 
COMMENTAAR
DE STANDAARD
WOENSDAG 21 MAART 2018  3  
Met een welgemikt salvo schoot SP.A­Kamerlid Dirk Van der Maelen het dossier van de opvolging van de F­16’s          uit de lucht. © Bart Dewaele
‘Ik kan me moeilijk 
verdedigen tegen mails 
waar ik geen weet van 
kan hebben’
STEVEN VANDEPUT
Minister van Defensie
GUINEVERE CLAEYS
RAMP
Vorige zaterdag ging ik na een
voorstelling te voet terug naar 
huis. Het was ijskoud, iets na 
middernacht. De stad was leeg. Tot 
iemand rechts uit een zijstraatje 
opdook en enkele meters voor me 
in dezelfde richting begon uit te 
stappen. We zeiden niets, we lie­
pen achter elkaar, kromgebogen 
tegen de wind in. 
Plots kwamen toen de sneeuw­
vlokken. De nacht was zo stil, je 
kon ze horen vallen. Ze kwamen 
steeds sneller en met zo veel dat 
we allebei stopten om naar boven 
te kijken. Toen waren we te onmis­
kenbaar met twee. Dus wachtte ze 
me op en stapten we samen verder. 
‘We hebben een ramp nodig.’ 
Dat was een zin uit de voorstelling 
van die avond. Geef ons een ramp 
en we zorgen voor elkaar. Geef ons 
een ramp en we worden medemen­
sen. Geef ons een reden om elkaar 
graag te zien. Elkaar te zien. 
Sneeuw kan een prachtige ramp
zijn. In de sneeuw leerde ik een 
medemens kennen. Ze vertelde me 
met verkleumde mond over een 
hartbrekende avond. Ze huilde 
niet, ze rilde. Af en toe keek ze 
achterom. Waarom kwam hij haar 
niet achterna? 
Aan de brug over het water 
splitsten we op, elk
naar onze over­
kant. Wat verder,
terwijl de
hemel op ons
hoofd bleef
vallen, zwaai­
den we nog
eens.
We moeten steeds
meer privacy opgeven,
merkt Marc Reynebeau
35
OPINIE
‘Het ultieme argument:
brave burgers hebben
toch niets te vrezen?’
Vermoedelijk is er 
bij Defensie achter 
de schermen 
gemanoeuvreerd om de 
vervanging van de F­16’s 
niet te hypothekeren
Steven Vandeput: hulpeloos.  © bdw
SP.A­voorzitter John Crombez. © bdw
in een dossier waarin hij zo groot
mogelijke transparantie nastreef­
de. De volgende keer dat de minis­
ter met een dossier naar de minis­
terraad  trekt,  kan  hij  op  een
schampere opmerking rekenen, of
hij wel zeker is dat het leger hem
alles heeft verteld.
Dat is in dit dossier duidelijk
niet gebeurd. Vandeput kreeg de
bewuste  studies  pas  gisteroch­
tend onder ogen, net als chef De­
fensie  Marc  Compernol.  Bijko­
mend  mailverkeer  waarmee  Van
der Maelen zwaaide, doet vermoe­
den dat er bij Defensie achter de
schermen is gemanoeuvreerd om
de vervanging van de F­16’s niet te
hypothekeren.
De  precieze  context  van  de
mails is onduidelijk, wel blijkt dat
verschillende  figuren  in  de
legerhiërarchie wél op de hoogte
waren.  In  een  mail  wordt  zelfs
aangeraden om de Chef Defensie
en  de  minister  op  de  hoogte  te
brengen,  aangezien  ze  correctie
informatie nodig hebben.
Intern  mailverkeer  bij  Lock­
heed Martin, de producent van de
F­16 en zijn opvolger F­35, uit 2016
zegt zelfs dat de ‘Belgian Air Chief’
ontzet  is  over  het  feit  dat  Lock­
heed Martin studies uitvoert over
de  levensduurverlenging  van  de
F­16’s (zie bladzijde 4).
Vandeput  reageert  er  hulpe­
loos op: ‘Ik kan me moeilijk verde­
digen  tegen  mails  waar  ik  geen
weet van kan hebben.’ De minister
geeft  de  indruk  achter  de  feiten
aan te lopen. Voorlopig houdt hij
het erbij dat er ‘een zware inschat­
tingsfout’  is  gemaakt  en  uitleg
vraagt  aan  de  legertop.  Als  hij
meer zegt, wordt hij al snel tegen­
gesproken door de SP.A.
Vandeput komt zo in de situa­
tie  terecht  die  hij  absoluut  wou
vermijden.  Aankoopdossiers  bij
Defensie zijn altijd omgeven met
een waas van beïnvloeding, in het
Centraal in de discussie over de opvol­
ging van de F­16 staan twee studies 
die de constructeur Lockheed Martin 
heeft uitgevoerd naar de levensduur 
van de F­16’s. Die is op papier vastge­
legd op 8.000 vlieguren. Onze oudste 
F­16’s komen stilaan in de buurt van 
die grens, wat ook de reden was om 
nieuwe vliegtuigen te kopen.
Langer vliegen kan 
Toch is het mogelijk de straaljagers 
langer in de lucht te houden, zo blijkt. 
Materiaalbeheerder kapitein Antoon 
Boeykens vroeg Lockheed Martin in ja­
nuari 2017 om dat na te gaan. Veel 
hangt af van de manier waarop ze 
worden ingezet. De F­16 is ontworpen 
voor luchtgevechten en daar hoort ste­
vige slijtage bij. Maar onze F­16’s voe­
ren vooral verkenningsvluchten uit en 
lucht­grondaanvallen. De missies in Af­
ghanistan, Libië, Irak en Syrië leidden 
dus tot minder slijtage dan voorzien.
Deadline 2029 … of 2037
Wanneer de levensduur herberekend 
wordt voor een dergelijk gebruik, kan 
de vloot gemiddeld 1.000 vlieguren 
extra aan, of omgerekend zes jaar. De 
eerste F­16’s zouden dan niet in 2023 
maar eerder tegen 2029 uit roulatie 
worden genomen. Een tweede rapport 
bevat zelfs een scenario waarbij er pas 
vanaf 2037 vervangen moet worden.
‘Theoretische oefening’
Een kanttekening is dat de berekening 
betrekking heeft op de ‘carrosserie’, de
metaalmoeheid van de toestellen. 
Maar over de rest van de toestellen, 
zoals de motor, de radar of de wapen­
systemen, wordt niets gezegd. Minister 
Vandeput (N­VA) spreekt daarom van 
een ‘theoretische’ oefening, die niet al­
les zegt over de inzetbaarheid. (lob, jfja)
Wat staat er in 
de rapporten die 
niet bestonden?
verleden  zelfs  van  omkoping.  De
minister wou daar komaf mee ma­
ken door een strikte procedure te
volgen en transparantie te geven.
Het blijkt niet te volstaan.
Bijltjesdag
Vandeput  en  premier  Charles
Michel (MR) hebben een externe
audit gevraagd naar wat er fout is
gelopen. Van der Maelen voorspelt
nu al welke richting de resultaten
van die audit zullen uitgaan. Hij
zegt er vrij zeker van te zijn dat de
studies op het niveau van Frederik
Vansina, hoofd van de Luchtcom­
ponent, zijn blijven hangen.
Hij wijst ook diens voorganger,
Claude Vandevoorde, met de vin­
ger en zegt, opnieuw met mailver­
keer in de hand, dat ook kolonel
Harold  Van  Pee,  de  man  die  het
dossier van de vervanging van de
F­16’s  beheert,  op  de  hoogte  ge­
weest moet zijn.
Het is duidelijk dat er vroeg of
laat een bijltjesdag volgt bij Defen­
sie, maar de schade bij Vandeput is
zichtbaar.
© afp
16
BUITENLAND
Het net sluit zich rond
Nicolas Sarkozy
Financierde Kadhafi
presidentscampagne?

More Related Content

De minister die achter de feiten aanloopt

  • 1. 2 vooraan DE STANDAARD WOENSDAG 21 MAART 2018 Met een welgemikt salvo schoot SP.A­Kamerlid Dirk Van der Maelen het dossier van de opvolging van de F­16’s          uit de lucht. © Bart Dewaele den, noch voor de regering noch voor  het  parlement’,  besloot  hij gisteren in de Kamer. Ook op ra­ dio en televisie benadrukte Van­ deput de transparante aanpak van de regering.  Imagoschade Vandeput wil zijn verantwoor­ delijkheid naar eigen zeggen niet ontlopen. Al moest hij ook toege­ ven dat er bij het begin van de ver­ vangingsprocedure  van  de  F­16 ook intern bekeken is of de toe­ stellen langer in de lucht gehou­ den kunnen worden. Ook die stu­ die werd nooit wereldkundig ge­ maakt. Hoe  dan  ook  lijdt  hij  zware imagoschade en dat uitgerekend ken  studies  waarin  de  vliegtuig­ fabrikant Lockheed Martin begin 2017 al aanstipte dat de Belgische F­16’s  wel  degelijk  langer  in  de lucht  kunnen  worden  gehouden (zie hiernaast).  Vandeput  heeft  dat  altijd tegengesproken  en  het  bestaan van dergelijke studies door Lock­ heed zelfs ontkend. Zo ook in het bewuste  interview  in  november: ‘Onze  F­16’s  zijn  gemaakt  voor achtduizend  vlieguren.  Dat  stelt de  fabrikant.  Moet  ik  dat  nege­ ren?’ Maar ondertussen had de fa­ brikant dat dus al genuanceerd. Nu blijkt dat de minister nooit van het bestaan van die studies op de  hoogte  is  gebracht.  ‘Ik  heb nooit  bewust  info  achtergehou­ VAN  ONZE  REDACTEUR  WIM WINCKELMANS BRUSSEL I ‘Dat is Van der Mae­ len, hé. Ik moet hem nog het eer­ ste verstandige woord horen zeg­ gen  over  militair  materiaal.’  De kans  is  klein  dat  minister  van Defensie Steven Vandeput (N­VA) die woorden uit het interview met De Zondag in november vorig jaar ooit nog zal herhalen. Met  een  welgemikt  salvo schoot  SP.A­Kamerlid  Dirk  Van der  Maelen  gisteren  het  dossier van  de  opvolging  van  de  F­16­ straaljagers gisteren uit de lucht tijdens  een  inderhaast  bijeenge­ roepen  zitting  van  de  Kamer­ commissie Defensie. De oppositie wilde  klaarheid  over  de  opgedo­ De minister die achter de feiten aanloopt Meer dan zijn onschuld uitschreeuwen kon minister Vandeput niet. Hij is in de situatie beland die hij altijd wou vermijden: een  schandaalsfeer rond een Defensie­aankoop. Klantendienst Tel: 02/790.21.10 / e­loket: standaard.be/klantendienst De regering­Michel beloofde een transparante proce­ dure bij de aanschaf van de nieuwe gevechtsvliegtui­ gen. Dat voornemen stierf gisteren een roemloze dood.  Het aankoopdossier van 3,5 miljard euro is definitief  geïntoxiceerd. Niemand krijgt dat project nog geloof­ waardig weer op de rails, zeker minister van Defensie  Steven Vandeput (N­VA) niet. De kandidaat­burgemeester van Hasselt beleefde een ontluisterende afgang. Tot zijn afgrijzen, en in tegen­ stelling tot eerdere beweringen, moest hij vaststellen  dat de SP.A­oppositie beter op de hoogte was van de  technische details van de F­16’s dan om het even wie  bij de N­VA, inclusief hijzelf. Van zijn gebruikelijke ar­ rogantie in dit dossier restte alleen wat gestamel. Onderzoek moet nu uitmaken of de minister koud­ weg door Defensie werd gerold, dan wel dat het gewoon een stomme ver­ getelheid was. Maar Van­ deput gaat evenmin vrij­ uit. Zijn kabinet had bij de producent Lockheed Martin een gelijkaardige studie kunnen bestellen. Het versterkt de indruk dat Vandeput alleen rijdt voor de F­35, de duurste optie. Ook de luchtmacht  heeft duidelijk haar zinnen op dat speelgoed gezet. Met  zulke oogkleppen zijn ongelukken onvermijdelijk.  Juist daarom lijkt een voorwaarde voor ontslag te  zijn vervuld. Een minister die in de Kamer moet toege­ ven dat hij ‘achter de feiten aanholt’, kan niet meer fat­ soenlijk functioneren. Maar het ministerieel deontolo­ gisch klimaat in België is er niet naar om hierover te  vallen. Als een lame duck maakt Vandeput voortaan  zijn tijd op het kabinet vol. In een volgende regering  keert hij alvast niet terug.  Ongetwijfeld vallen er binnen het leger wel ontsla­ gen. Ofwel ging het om een bewust manoeuvre om de  minister informatie achter te houden met als doel de  aankoop niet in gevaar te brengen. Ofwel ging het om  een inschattingsfout, net omdat de regering al beslist  had om nieuwe vliegtuigen aan te schaffen. Met zo’n  vertrouwensbreuk moest het hoofd van stafchef Marc  Compernol eigenlijk al op tafel liggen. Het geknoei zet eerste minister Charles Michel volle­ dig in zijn hemd. De procedure loopt nu vertraging op.  De premier mag het vergeten om zo fier als een pauw  in juli aan president Donald Trump te gaan vertellen  dat België de F­35 aankoopt, waardoor de druk om ons  defensiebudget op te krikken eindelijk kan afnemen.  Als democratie kunnen we alleen verbijsterd conclu­ deren dat Defensie noch Vandeput op een ernstige ma­ nier met het geld van de belastingbetaler omgaat. Wie  gelooft die mensen nog? EEN SLECHTE DAG OP KANTOOR Als een lame duck maakt Vandeput voortaan zijn tijd op het kabinet vol BART  BRINCKMAN  COMMENTAAR DE STANDAARD WOENSDAG 21 MAART 2018  3   Met een welgemikt salvo schoot SP.A­Kamerlid Dirk Van der Maelen het dossier van de opvolging van de F­16’s          uit de lucht. © Bart Dewaele ‘Ik kan me moeilijk  verdedigen tegen mails  waar ik geen weet van  kan hebben’ STEVEN VANDEPUT Minister van Defensie GUINEVERE CLAEYS RAMP Vorige zaterdag ging ik na een voorstelling te voet terug naar  huis. Het was ijskoud, iets na  middernacht. De stad was leeg. Tot  iemand rechts uit een zijstraatje  opdook en enkele meters voor me  in dezelfde richting begon uit te  stappen. We zeiden niets, we lie­ pen achter elkaar, kromgebogen  tegen de wind in.  Plots kwamen toen de sneeuw­ vlokken. De nacht was zo stil, je  kon ze horen vallen. Ze kwamen  steeds sneller en met zo veel dat  we allebei stopten om naar boven  te kijken. Toen waren we te onmis­ kenbaar met twee. Dus wachtte ze  me op en stapten we samen verder.  ‘We hebben een ramp nodig.’  Dat was een zin uit de voorstelling  van die avond. Geef ons een ramp  en we zorgen voor elkaar. Geef ons  een ramp en we worden medemen­ sen. Geef ons een reden om elkaar  graag te zien. Elkaar te zien.  Sneeuw kan een prachtige ramp zijn. In de sneeuw leerde ik een  medemens kennen. Ze vertelde me  met verkleumde mond over een  hartbrekende avond. Ze huilde  niet, ze rilde. Af en toe keek ze  achterom. Waarom kwam hij haar  niet achterna?  Aan de brug over het water  splitsten we op, elk naar onze over­ kant. Wat verder, terwijl de hemel op ons hoofd bleef vallen, zwaai­ den we nog eens. We moeten steeds meer privacy opgeven, merkt Marc Reynebeau 35 OPINIE ‘Het ultieme argument: brave burgers hebben toch niets te vrezen?’ Vermoedelijk is er  bij Defensie achter  de schermen  gemanoeuvreerd om de  vervanging van de F­16’s  niet te hypothekeren Steven Vandeput: hulpeloos.  © bdw SP.A­voorzitter John Crombez. © bdw in een dossier waarin hij zo groot mogelijke transparantie nastreef­ de. De volgende keer dat de minis­ ter met een dossier naar de minis­ terraad  trekt,  kan  hij  op  een schampere opmerking rekenen, of hij wel zeker is dat het leger hem alles heeft verteld. Dat is in dit dossier duidelijk niet gebeurd. Vandeput kreeg de bewuste  studies  pas  gisteroch­ tend onder ogen, net als chef De­ fensie  Marc  Compernol.  Bijko­ mend  mailverkeer  waarmee  Van der Maelen zwaaide, doet vermoe­ den dat er bij Defensie achter de schermen is gemanoeuvreerd om de vervanging van de F­16’s niet te hypothekeren. De  precieze  context  van  de mails is onduidelijk, wel blijkt dat verschillende  figuren  in  de legerhiërarchie wél op de hoogte waren.  In  een  mail  wordt  zelfs aangeraden om de Chef Defensie en  de  minister  op  de  hoogte  te brengen,  aangezien  ze  correctie informatie nodig hebben. Intern  mailverkeer  bij  Lock­ heed Martin, de producent van de F­16 en zijn opvolger F­35, uit 2016 zegt zelfs dat de ‘Belgian Air Chief’ ontzet  is  over  het  feit  dat  Lock­ heed Martin studies uitvoert over de  levensduurverlenging  van  de F­16’s (zie bladzijde 4). Vandeput  reageert  er  hulpe­ loos op: ‘Ik kan me moeilijk verde­ digen  tegen  mails  waar  ik  geen weet van kan hebben.’ De minister geeft  de  indruk  achter  de  feiten aan te lopen. Voorlopig houdt hij het erbij dat er ‘een zware inschat­ tingsfout’  is  gemaakt  en  uitleg vraagt  aan  de  legertop.  Als  hij meer zegt, wordt hij al snel tegen­ gesproken door de SP.A. Vandeput komt zo in de situa­ tie  terecht  die  hij  absoluut  wou vermijden.  Aankoopdossiers  bij Defensie zijn altijd omgeven met een waas van beïnvloeding, in het Centraal in de discussie over de opvol­ ging van de F­16 staan twee studies  die de constructeur Lockheed Martin  heeft uitgevoerd naar de levensduur  van de F­16’s. Die is op papier vastge­ legd op 8.000 vlieguren. Onze oudste  F­16’s komen stilaan in de buurt van  die grens, wat ook de reden was om  nieuwe vliegtuigen te kopen. Langer vliegen kan  Toch is het mogelijk de straaljagers  langer in de lucht te houden, zo blijkt.  Materiaalbeheerder kapitein Antoon  Boeykens vroeg Lockheed Martin in ja­ nuari 2017 om dat na te gaan. Veel  hangt af van de manier waarop ze  worden ingezet. De F­16 is ontworpen  voor luchtgevechten en daar hoort ste­ vige slijtage bij. Maar onze F­16’s voe­ ren vooral verkenningsvluchten uit en  lucht­grondaanvallen. De missies in Af­ ghanistan, Libië, Irak en Syrië leidden  dus tot minder slijtage dan voorzien. Deadline 2029 … of 2037 Wanneer de levensduur herberekend  wordt voor een dergelijk gebruik, kan  de vloot gemiddeld 1.000 vlieguren  extra aan, of omgerekend zes jaar. De  eerste F­16’s zouden dan niet in 2023  maar eerder tegen 2029 uit roulatie  worden genomen. Een tweede rapport  bevat zelfs een scenario waarbij er pas  vanaf 2037 vervangen moet worden. ‘Theoretische oefening’ Een kanttekening is dat de berekening  betrekking heeft op de ‘carrosserie’, de metaalmoeheid van de toestellen.  Maar over de rest van de toestellen,  zoals de motor, de radar of de wapen­ systemen, wordt niets gezegd. Minister  Vandeput (N­VA) spreekt daarom van  een ‘theoretische’ oefening, die niet al­ les zegt over de inzetbaarheid. (lob, jfja) Wat staat er in  de rapporten die  niet bestonden? verleden  zelfs  van  omkoping.  De minister wou daar komaf mee ma­ ken door een strikte procedure te volgen en transparantie te geven. Het blijkt niet te volstaan. Bijltjesdag Vandeput  en  premier  Charles Michel (MR) hebben een externe audit gevraagd naar wat er fout is gelopen. Van der Maelen voorspelt nu al welke richting de resultaten van die audit zullen uitgaan. Hij zegt er vrij zeker van te zijn dat de studies op het niveau van Frederik Vansina, hoofd van de Luchtcom­ ponent, zijn blijven hangen. Hij wijst ook diens voorganger, Claude Vandevoorde, met de vin­ ger en zegt, opnieuw met mailver­ keer in de hand, dat ook kolonel Harold  Van  Pee,  de  man  die  het dossier van de vervanging van de F­16’s  beheert,  op  de  hoogte  ge­ weest moet zijn. Het is duidelijk dat er vroeg of laat een bijltjesdag volgt bij Defen­ sie, maar de schade bij Vandeput is zichtbaar. © afp 16 BUITENLAND Het net sluit zich rond Nicolas Sarkozy Financierde Kadhafi presidentscampagne?