際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
1
Angkor Wat (畛c theo ti畉ng Vi畛t : ng-co Vat) thu畛c t畛nh Siem Reap. Angkor Wat c嘆n c坦 t棚n c畛 ti畉ng Vi畛t l 畛n 畉 Thi棚n, trong 
khi 坦, Angkor Thom (ng-co Thom) th狸 動畛c g畛i l 畛n 畉 Th鱈ch, c畉 khu 畛n Angkor 動畛c g畛i chung l 畉 Thi棚n 畉 Th鱈ch. 
Theo ti畉ng Khmer Angkor: kinh 担, Wat: 畛n th畛 hay ch湛a, l m畛t 畛n th畛 v畛 th畉n Visnu c畛a 畉n 畛 Gi叩o t畉i Angkor - 畛a i畛m c畛a 
c叩c th畛 担 c畛a 畉 qu畛c Khmer. 但y l m畛t trong c叩c l di t鱈ch quan tr畛ng b畉c nh畉t t畉i Campuchia, 動畛c xem l tuy畛t 畛nh 
c畛a ngh畛 thu畉t v ki畉n tr炭c Khmer. 
N畉m c叩ch th畛 担 Phn担m P棚nh 320 km v畛 H動畛ng B畉c, 動畛c x但y d畛ng d動畛i th畛i vuaSuriya-warman II (1113-1150), Angkor Wat 
m畛i 畉u 畛 th畛 th畉n Vinu c畛a 畉n 畛 gi叩o. V畛 sau, khi v動董ng tri畛u Khmer theo Ph畉t gi叩o, Angkor Wat tr畛 thnh linh 畛n th畛 Ph畉t. 
Sau khi kinh 担 c畛a 畉 qu畛c Khmer b畛 ng動畛i Xi棚m ph叩 h畛y v c叩c nh vua Khmer b畛 v畛 Phnom Penh trong th畉 k畛 15, Angkor Wat 
r董i vo qu棚n l達ng, b畛 r畛ng gi v但y ph畛 v 動畛c kh叩m ph叩 l畉i vo nm 1860 b畛i Herri Mouhot. 
2
3
4
Angkor Thom 達 動畛c x但y d畛ng 畛 lm th畛 担 v動董ng qu畛c c畛a Jayavarman VII, v l trung t但m c畛a ch動董ng tr狸nh x但y 
d畛ng kh畛ng l畛 c畛a 担ng. M畛t t畉m bia 動畛c t狸m th畉y trong thnh ph畛 達 vi畉t v畛 Jayavarman VII nh動 l ch炭 r畛 v thnh 
Angkor Thom nh動 l c担 d但u c畛a 担ng. 
Tuy nhi棚n, Angkor Thom kh担ng ph畉i th畛 担 畉u ti棚n c畛a Khmer t畉i 畛a i畛m ny. Tr動畛c 坦 3 th畉 k畛, Yashodharapura 畛 
g畉n 坦 v畛 ph鱈a T但y B畉c 達 l th畛 担. Angkor Thom tr湛m l棚n m畛t ph畉n c畛a thnh ph畛 坦. C叩c 畛n th畛 n畛i ti畉ng nh畉t c畛a 
th畛i k畛 c畛 h董n n畉m trong thnh ph畛 lBaphuon - ng担i 畛n qu畛c gia c滴, v Phimeanakas - ng担i 畛n 達 動畛c nh畉p vo 
Cung i畛n Hong gia. Ng動畛i Khmer 達 kh担ng ph但n bi畛t r探 rng gi畛a Angkor Thom v Yashodharapura, th畉m ch鱈 畉n th畉 
k畛 14, m畛t t畉m bia v畉n c嘆n s畛 d畛ng t棚n c滴 (Higham 138). C叩i t棚n Angkor Thom  thnh ph畛 v挑 畉i  達 動畛c s畛 d畛ng 
t畛 th畉 k畛 16. 
Ng担i 畛n cu畛i c湛ng 動畛c bi畉t l 達 動畛c x但y d畛ng t畉i Angkor Thom l Mangalartha, 動畛c kh叩nh thnh nm 1295. T畛 
坦, c叩c c担ng tr狸nh th畛nh tho畉ng l畉i 動畛c s畛a ch畛a, nh動ng c叩c c担ng tr狸nh m畛i 動畛c x但y d畛ng b畉ng c叩c v畉t li畛u d畛 h畛ng 
達 kh担ng t畛n t畉i 動畛c 畉n nay. Trong c叩c th畉 k畛 ti畉p theo, Angkor Thom v畉n l th畛 担 c畛a v動董ng qu畛c trong th畛i k畛 suy 
tn cho 畉n khi n坦 b畛 b畛 hoang b畉t 畉u t畛 kho畉ng tr動畛c nm 1609, khi m畛t du kh叩ch ph動董ng T但y vi畉t v畛 m畛t thnh ph畛 
b畛 hoang: "k畛 di畛u nh動 Atlantis c畛a Plato" m c坦 ng動畛i cho l 達 動畛c x但y d畛ng b畛i Hong 畉 La M達 Trajan (Higham 
140). 
[s畛a] 
5
hah Jahan, v畛 hong 畉 c畛a 畉 qu畛c M担g担n trong giai o畉n c畛c th畛nh c畛a n坦, n畉m trong tay nhi畛u nguy畛n ti nguy棚n to l畛n. 
Nm1631 ng動畛i v畛 th畛 hai c畛a 担ng 達 qua 畛i khi sinh 畛a con g叩i th畛 hai Gauhara Begum, v c滴ng l 畛a con chung th畛 m動畛i 
b畛n c畛a h畛. Shah Jahan 動畛c cho l kh担ng th畛 khu但y kho畉 tr動畛c m畉t m叩t 坦. Nh畛ng cu畛n bi棚n ni棚n s畛 tri畛u 狸nh th畛i k畛 坦 ch畛a 
nhi畛u c但u chuy畛n li棚n quan t畛i n畛i bu畛n au c畛a Shah Jahan tr動畛c c叩i ch畉t c畛a Mumtaz; ch炭ng ch鱈nh l c董 s畛 c畛a nh畛ng c但u 
"chuy畛n t狸nh" th動畛ng 動畛c cho l c畉m h畛ng t畉o n棚n Taj Mahal.[2] V鱈 d畛, 'Abd al-Hamid Lahawri, 達 ghi ch辿p r畉ng, tr動畛c khi b 
ch畉t v畛 hong 畉 c坦 "hai m動董i s畛i r但u b畉c," nh動ng sau 坦 kh担ng c嘆n s畛i no kh担ng b畉c c畉.[3] 
6
7

More Related Content

Den de thien

  • 1. 1
  • 2. Angkor Wat (畛c theo ti畉ng Vi畛t : ng-co Vat) thu畛c t畛nh Siem Reap. Angkor Wat c嘆n c坦 t棚n c畛 ti畉ng Vi畛t l 畛n 畉 Thi棚n, trong khi 坦, Angkor Thom (ng-co Thom) th狸 動畛c g畛i l 畛n 畉 Th鱈ch, c畉 khu 畛n Angkor 動畛c g畛i chung l 畉 Thi棚n 畉 Th鱈ch. Theo ti畉ng Khmer Angkor: kinh 担, Wat: 畛n th畛 hay ch湛a, l m畛t 畛n th畛 v畛 th畉n Visnu c畛a 畉n 畛 Gi叩o t畉i Angkor - 畛a i畛m c畛a c叩c th畛 担 c畛a 畉 qu畛c Khmer. 但y l m畛t trong c叩c l di t鱈ch quan tr畛ng b畉c nh畉t t畉i Campuchia, 動畛c xem l tuy畛t 畛nh c畛a ngh畛 thu畉t v ki畉n tr炭c Khmer. N畉m c叩ch th畛 担 Phn担m P棚nh 320 km v畛 H動畛ng B畉c, 動畛c x但y d畛ng d動畛i th畛i vuaSuriya-warman II (1113-1150), Angkor Wat m畛i 畉u 畛 th畛 th畉n Vinu c畛a 畉n 畛 gi叩o. V畛 sau, khi v動董ng tri畛u Khmer theo Ph畉t gi叩o, Angkor Wat tr畛 thnh linh 畛n th畛 Ph畉t. Sau khi kinh 担 c畛a 畉 qu畛c Khmer b畛 ng動畛i Xi棚m ph叩 h畛y v c叩c nh vua Khmer b畛 v畛 Phnom Penh trong th畉 k畛 15, Angkor Wat r董i vo qu棚n l達ng, b畛 r畛ng gi v但y ph畛 v 動畛c kh叩m ph叩 l畉i vo nm 1860 b畛i Herri Mouhot. 2
  • 3. 3
  • 4. 4
  • 5. Angkor Thom 達 動畛c x但y d畛ng 畛 lm th畛 担 v動董ng qu畛c c畛a Jayavarman VII, v l trung t但m c畛a ch動董ng tr狸nh x但y d畛ng kh畛ng l畛 c畛a 担ng. M畛t t畉m bia 動畛c t狸m th畉y trong thnh ph畛 達 vi畉t v畛 Jayavarman VII nh動 l ch炭 r畛 v thnh Angkor Thom nh動 l c担 d但u c畛a 担ng. Tuy nhi棚n, Angkor Thom kh担ng ph畉i th畛 担 畉u ti棚n c畛a Khmer t畉i 畛a i畛m ny. Tr動畛c 坦 3 th畉 k畛, Yashodharapura 畛 g畉n 坦 v畛 ph鱈a T但y B畉c 達 l th畛 担. Angkor Thom tr湛m l棚n m畛t ph畉n c畛a thnh ph畛 坦. C叩c 畛n th畛 n畛i ti畉ng nh畉t c畛a th畛i k畛 c畛 h董n n畉m trong thnh ph畛 lBaphuon - ng担i 畛n qu畛c gia c滴, v Phimeanakas - ng担i 畛n 達 動畛c nh畉p vo Cung i畛n Hong gia. Ng動畛i Khmer 達 kh担ng ph但n bi畛t r探 rng gi畛a Angkor Thom v Yashodharapura, th畉m ch鱈 畉n th畉 k畛 14, m畛t t畉m bia v畉n c嘆n s畛 d畛ng t棚n c滴 (Higham 138). C叩i t棚n Angkor Thom thnh ph畛 v挑 畉i 達 動畛c s畛 d畛ng t畛 th畉 k畛 16. Ng担i 畛n cu畛i c湛ng 動畛c bi畉t l 達 動畛c x但y d畛ng t畉i Angkor Thom l Mangalartha, 動畛c kh叩nh thnh nm 1295. T畛 坦, c叩c c担ng tr狸nh th畛nh tho畉ng l畉i 動畛c s畛a ch畛a, nh動ng c叩c c担ng tr狸nh m畛i 動畛c x但y d畛ng b畉ng c叩c v畉t li畛u d畛 h畛ng 達 kh担ng t畛n t畉i 動畛c 畉n nay. Trong c叩c th畉 k畛 ti畉p theo, Angkor Thom v畉n l th畛 担 c畛a v動董ng qu畛c trong th畛i k畛 suy tn cho 畉n khi n坦 b畛 b畛 hoang b畉t 畉u t畛 kho畉ng tr動畛c nm 1609, khi m畛t du kh叩ch ph動董ng T但y vi畉t v畛 m畛t thnh ph畛 b畛 hoang: "k畛 di畛u nh動 Atlantis c畛a Plato" m c坦 ng動畛i cho l 達 動畛c x但y d畛ng b畛i Hong 畉 La M達 Trajan (Higham 140). [s畛a] 5
  • 6. hah Jahan, v畛 hong 畉 c畛a 畉 qu畛c M担g担n trong giai o畉n c畛c th畛nh c畛a n坦, n畉m trong tay nhi畛u nguy畛n ti nguy棚n to l畛n. Nm1631 ng動畛i v畛 th畛 hai c畛a 担ng 達 qua 畛i khi sinh 畛a con g叩i th畛 hai Gauhara Begum, v c滴ng l 畛a con chung th畛 m動畛i b畛n c畛a h畛. Shah Jahan 動畛c cho l kh担ng th畛 khu但y kho畉 tr動畛c m畉t m叩t 坦. Nh畛ng cu畛n bi棚n ni棚n s畛 tri畛u 狸nh th畛i k畛 坦 ch畛a nhi畛u c但u chuy畛n li棚n quan t畛i n畛i bu畛n au c畛a Shah Jahan tr動畛c c叩i ch畉t c畛a Mumtaz; ch炭ng ch鱈nh l c董 s畛 c畛a nh畛ng c但u "chuy畛n t狸nh" th動畛ng 動畛c cho l c畉m h畛ng t畉o n棚n Taj Mahal.[2] V鱈 d畛, 'Abd al-Hamid Lahawri, 達 ghi ch辿p r畉ng, tr動畛c khi b ch畉t v畛 hong 畉 c坦 "hai m動董i s畛i r但u b畉c," nh動ng sau 坦 kh担ng c嘆n s畛i no kh担ng b畉c c畉.[3] 6
  • 7. 7