ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
AZALPENEZKO TESTUA: DESKRIBAPENA
              IDAZTERAKOAN, KONTUTAN IZATEKO:
                                 PAISAIA
MOTA: kostaldea, barrualdea, oihana, lautada, desertua, itsasertza, mendia
ELEMENTUAK EDO ATALAK: Modu ezberdinetan:
      ▪ AURREKO ALDEAN – ZENTRUAN - ATZEAN
      ▪ ZENTRUAN – INGURUAN
      â–ª ESKUMATIK EZKERRERA
 Elementuen KOKAPENA adierazteko hiztegia: -z inguratuta, inguruan, -ren
 ondoan, -tik hurbil, aurrean, atzean, gainean, azpian, -en artean, aurrez aurre,
 gertuago, urrutiago, ezkerraldean, eskuinaldean
 Elementuak NOLAKOAK DIREN adierazteko hiztegia:
    â–ª ZERUA: urdin argia, grisa, oskarbi, iluna, goibel, argitsua, hodeitsu,
    â–ª ITSASOA: urdina, berdea, grisa, haserre, barea, gardena, hondartsua, harritsua.
 Honekin lotuta: itsaslabarra, hondartza, kala, padura…
    â–ª ETXEAK: baxuak, altuak, zabalak, zaharrak, antzinakoak, modernoak, erosoak,
 misteriotsuak, klasikoak, jenderik gabe, jendez gainezka, ederrak, itsusiak, korrokoila,
 …
â–ª MENDIAK: gazteak, elurtuak, baxuak, garaiak, berdeak, idorra, elkorra,
aldapatsuak, zuhaitzez beteta…
  â–ª ZUHAITZAK: altuak, baxuak, lodiak, meheak, hostotsuak, luzangak, galantak, ..
  Hauekin lotutako hitzak: basoa, oihana, lorategia, pinadia, zuhaiztia
   â–ª HIRIAK, HERRIAK, KALEAK, HIRIBILDUA: zaratatsua, isilak, baketsua,
atsegina, dibertigarriak, aspergarriak, modernoak, antzinakoak, historikoak…
   â–ª ZELAIAK: berdeak, horiak, ilunak, lehorrak, emankorrak, hutsak, elkorrak,
loretsuak, urrezkoak.
   â–ª IBAIAK, ERREKAK: luzeak, laburrak, lehorrak, emaritsuak, hotzak, beroak,
gardenak, sakonak, zikinak, garbiak, kutsatuak, nabigarriak,…
   â–ª KALEAK, ERREPIDEAK, BIDEAK, BIDEXIDORRAK: zuzenak,
bihurgunetsua,estuak, zabalak, lauak, zuloz beteta, harritsuak, lurrezkoak,
hondarrezkoak, zementuzkoak, ezpaaloiekin edo ezpaloi gabe, arekaz bete edo areka
gabe, bustiak, lehorrak, lokaztuta, hautsez estaliak,…
 SENTSAZIOAK helarazteko adierazpenak: leku …..iruditzen zait, …
 sentitzen da, … dirudi, … nabaritzen dut, …gogorarazten dit, …entzun
 daiteke.
 Hiztegia: beldurra, nekea, bakea, hotza, lasaitasuna, bertigoa, amorrua,
 segurtasuna, tristura, asperraldia, pena, haserrea, urduritasuna, atsedena..
AZALPENEZKO TESTUA: DESKRIBAPENA
                    IDAZTERAKOAN, KONTUTAN IZATEKO:
                                     OBJEKTUA
ZER DA: Aparatua, tresna, makina, garraioa, jostailua, instrumentua
NOLAKOA DA:
  FORMA: biribila, esferikoa, karratua, obalatua, zuzena, kurbatua, argala, fina, estua, puntaduna
  TAMAINA: handia, erraldoia, txikia, ñiminoa, altua, baxua, luzea, zabala
  PISUA: arina, pisutsua, beruna bezalakoa, luma bezalakoa, asko, gutzi, hauskaitza, gogorra
  KOLOREA: Adistiratsua, argia, gorrimina, ahula, deigarria, berdea, urdina, marraduna,
  EGITURA: leuna, ligorra, zimurtua, latza, gozoa, laua, irristakorra, koipetsua, atsegina

  MATERIALA: egurra, plastikoa, kristala, beira, altzairua, papera, metala, buztina, basa,

  ZAPOREA: gozoa, mingotsa, gazia, geza, motela, garratza, zoragarria, samina, atseginan

  USAINA: sendoa, desatsegina, nazkagarria, higuingarria,

ATALAK: goikoa, behekoa, zentrukoa, barrukoa, kanpokoa, ….
ERABILERA: margotzeko, irakurtzeko, jolasteko, idazteko, ebakitzeko, lurrintzeko, jateko, apaintzeko…
NORBERAREN PERTZEPZIOA: liluragarria, miresgarria, nabarmena, ikaragarria, zatarra, berria,
zaharra, itsusia,
AZALPENEZKO TESTUA: DESKRIBAPENA
             IDAZTERAKOAN, KONTUTAN IZATEKO:
                                 PERTSONA
EZAUGARRI FISIKOAK
 EZAUGARRI OROKORRAK:
 GARAIERA: baxua, pinua bezain altua, lerdena, liraina, mozkotea, galanta, ondo proportzionatua,
 tamainakoa,…
 GORPUZKERA: gizena, haria bezain argala, atletikoa, haritza bezain sendoa eta gogorra,
 tripaundia, gihartsua, hezur hutsa, gaixotia, osasuntsua, mengela, mehea, makala, trebea, traketsa

 ADINA: gaztea, heldua, umea, nerabea, adinekoa, nagusia …
 EZAUGARRI BEREZIAK:
 BEKOKIA: zimurtua, zabala, lisua, kopetiluna…
 AURPEGIA: potoloa, betea, biribila, argala, tristea, alaia, atsegina, lasaia, irritsua, masaila gorriak,
 …
 ILEA: luzea, laburra, kizkurra (kiribildua), leuna, beltza, orraztua, horia (kirrua), garbia, zikina
 AZALA: gorrixka, zurbila, beltzarana, algodoia bezain leuna,

 BEGIAK: biziak, biribilak, urdinxka, samurrak , negartsuak, alaiak, tristeak, txinatar.eratakoak,
 irtenak, bizkorrak, begiokerra, goibelak, malenkoniatusak, distiratsuak,

 BEKAINA: zuzenak, zeiharrak, finak,
BELARRIAK: handiak, txikia, okerrak, elefantearenak bezalakoak,
 SUDURRA: zuzena, okerra, luzea, motza, zorrotza, biribila, harroa, konkorra
 AHOA: mamitsua, beritsua, handia, fina,
 HORTZAK: zuriak, ilunak, osasuntsuak, sendoak, horixkak, lerroan, okerrak…
 BIZARRA: trinkoa, urria, bizargabea
 GORPUTZ-ADARRAK: luzeak, arrgalak, trebeak, traketsak, esku finak,

EZAUGARRI PSIKIKOAK:

    IZAERA: atsegina, begikoa, maitagarria, zakarra,,alaia, aspergarria, bihozbera, urduria, berritsua,
    ahozabala, iruzurtia, urduria, isila, langilea, alferra, bihurria, zuhurra, maltzurra, azkarra,
    zentzuduna, lotsatia, nagia, haserrekorra, suminkorra, pazientzia gutxikoa, burugogorra, tematia,
    adigalkorra, lagunkoia, lotsakorra, harroa, handikia, pinpirina/pertxenta (andrea), baldarra,
    baikorra, ezkorra, gaiztoa, txoriburua, burugabea, apala, irekia, esanekoa, mantsoa, obeditzailea,
    mutiria, bihurria, baketsua, desobeditzailea, diziplina gabekoa, zalapartatsua, oldartsua, sutsua,
    asaldatuta, pazientea, zuhurra, mukatuta, behatzailea, handinahia, zintzoa, hipokrita, argia, trebea,
    zorigaiztokoa, zehatza, haizakorra, trebea, arduraduna, zaputza, harroa, adeitsua, zekena, xuhurra,
    herdoildua, anbizio handikoa, zikina, argia, zorrotza, gezurtia, isekaria, fanatikoa, zintzoa,
    beldurtia, zuhurra, leloa, baboa, astakirtena, fidagarria, bakartia, amesgile, askojakina, erabakita,
    inuzentea, lotsagabea, zaputza, gogotsua, ausarta, beldurtia, espresio gabekoa, lotsabakoa, leloa,
    irribarretsua, negartia,
JANZKERA ETA ITXURA:
Jantzi formalak: jakarekin, gorbata, takoiak, traje luzea
Jantzi informala: kiroletakoarekin, zapata lauak, bakeroak, txandala …
Arropa: adabatuta, gastatuta, koloregabeak, zarpailak.
Itxura osasungarri edo osasuntsua. Itxura gaixotia. Garbituta, finduta, dotorea, zarpaila, arlotea,
deskuidatuta, baldrestuta, erakargarria.
Bitxia, xelebrea, fina eta berezia, latza, edo baldarra.

More Related Content

DESKRIBAPENAK

  • 1. AZALPENEZKO TESTUA: DESKRIBAPENA IDAZTERAKOAN, KONTUTAN IZATEKO: PAISAIA MOTA: kostaldea, barrualdea, oihana, lautada, desertua, itsasertza, mendia ELEMENTUAK EDO ATALAK: Modu ezberdinetan: â–ª AURREKO ALDEAN – ZENTRUAN - ATZEAN â–ª ZENTRUAN – INGURUAN â–ª ESKUMATIK EZKERRERA Elementuen KOKAPENA adierazteko hiztegia: -z inguratuta, inguruan, -ren ondoan, -tik hurbil, aurrean, atzean, gainean, azpian, -en artean, aurrez aurre, gertuago, urrutiago, ezkerraldean, eskuinaldean Elementuak NOLAKOAK DIREN adierazteko hiztegia: â–ª ZERUA: urdin argia, grisa, oskarbi, iluna, goibel, argitsua, hodeitsu, â–ª ITSASOA: urdina, berdea, grisa, haserre, barea, gardena, hondartsua, harritsua. Honekin lotuta: itsaslabarra, hondartza, kala, padura… â–ª ETXEAK: baxuak, altuak, zabalak, zaharrak, antzinakoak, modernoak, erosoak, misteriotsuak, klasikoak, jenderik gabe, jendez gainezka, ederrak, itsusiak, korrokoila, …
  • 2. â–ª MENDIAK: gazteak, elurtuak, baxuak, garaiak, berdeak, idorra, elkorra, aldapatsuak, zuhaitzez beteta… â–ª ZUHAITZAK: altuak, baxuak, lodiak, meheak, hostotsuak, luzangak, galantak, .. Hauekin lotutako hitzak: basoa, oihana, lorategia, pinadia, zuhaiztia â–ª HIRIAK, HERRIAK, KALEAK, HIRIBILDUA: zaratatsua, isilak, baketsua, atsegina, dibertigarriak, aspergarriak, modernoak, antzinakoak, historikoak… â–ª ZELAIAK: berdeak, horiak, ilunak, lehorrak, emankorrak, hutsak, elkorrak, loretsuak, urrezkoak. â–ª IBAIAK, ERREKAK: luzeak, laburrak, lehorrak, emaritsuak, hotzak, beroak, gardenak, sakonak, zikinak, garbiak, kutsatuak, nabigarriak,… â–ª KALEAK, ERREPIDEAK, BIDEAK, BIDEXIDORRAK: zuzenak, bihurgunetsua,estuak, zabalak, lauak, zuloz beteta, harritsuak, lurrezkoak, hondarrezkoak, zementuzkoak, ezpaaloiekin edo ezpaloi gabe, arekaz bete edo areka gabe, bustiak, lehorrak, lokaztuta, hautsez estaliak,… SENTSAZIOAK helarazteko adierazpenak: leku …..iruditzen zait, … sentitzen da, … dirudi, … nabaritzen dut, …gogorarazten dit, …entzun daiteke. Hiztegia: beldurra, nekea, bakea, hotza, lasaitasuna, bertigoa, amorrua, segurtasuna, tristura, asperraldia, pena, haserrea, urduritasuna, atsedena..
  • 3. AZALPENEZKO TESTUA: DESKRIBAPENA IDAZTERAKOAN, KONTUTAN IZATEKO: OBJEKTUA ZER DA: Aparatua, tresna, makina, garraioa, jostailua, instrumentua NOLAKOA DA: FORMA: biribila, esferikoa, karratua, obalatua, zuzena, kurbatua, argala, fina, estua, puntaduna TAMAINA: handia, erraldoia, txikia, ñiminoa, altua, baxua, luzea, zabala PISUA: arina, pisutsua, beruna bezalakoa, luma bezalakoa, asko, gutzi, hauskaitza, gogorra KOLOREA: Adistiratsua, argia, gorrimina, ahula, deigarria, berdea, urdina, marraduna, EGITURA: leuna, ligorra, zimurtua, latza, gozoa, laua, irristakorra, koipetsua, atsegina MATERIALA: egurra, plastikoa, kristala, beira, altzairua, papera, metala, buztina, basa, ZAPOREA: gozoa, mingotsa, gazia, geza, motela, garratza, zoragarria, samina, atseginan USAINA: sendoa, desatsegina, nazkagarria, higuingarria, ATALAK: goikoa, behekoa, zentrukoa, barrukoa, kanpokoa, …. ERABILERA: margotzeko, irakurtzeko, jolasteko, idazteko, ebakitzeko, lurrintzeko, jateko, apaintzeko… NORBERAREN PERTZEPZIOA: liluragarria, miresgarria, nabarmena, ikaragarria, zatarra, berria, zaharra, itsusia,
  • 4. AZALPENEZKO TESTUA: DESKRIBAPENA IDAZTERAKOAN, KONTUTAN IZATEKO: PERTSONA EZAUGARRI FISIKOAK EZAUGARRI OROKORRAK: GARAIERA: baxua, pinua bezain altua, lerdena, liraina, mozkotea, galanta, ondo proportzionatua, tamainakoa,… GORPUZKERA: gizena, haria bezain argala, atletikoa, haritza bezain sendoa eta gogorra, tripaundia, gihartsua, hezur hutsa, gaixotia, osasuntsua, mengela, mehea, makala, trebea, traketsa ADINA: gaztea, heldua, umea, nerabea, adinekoa, nagusia … EZAUGARRI BEREZIAK: BEKOKIA: zimurtua, zabala, lisua, kopetiluna… AURPEGIA: potoloa, betea, biribila, argala, tristea, alaia, atsegina, lasaia, irritsua, masaila gorriak, … ILEA: luzea, laburra, kizkurra (kiribildua), leuna, beltza, orraztua, horia (kirrua), garbia, zikina AZALA: gorrixka, zurbila, beltzarana, algodoia bezain leuna, BEGIAK: biziak, biribilak, urdinxka, samurrak , negartsuak, alaiak, tristeak, txinatar.eratakoak, irtenak, bizkorrak, begiokerra, goibelak, malenkoniatusak, distiratsuak, BEKAINA: zuzenak, zeiharrak, finak,
  • 5. BELARRIAK: handiak, txikia, okerrak, elefantearenak bezalakoak, SUDURRA: zuzena, okerra, luzea, motza, zorrotza, biribila, harroa, konkorra AHOA: mamitsua, beritsua, handia, fina, HORTZAK: zuriak, ilunak, osasuntsuak, sendoak, horixkak, lerroan, okerrak… BIZARRA: trinkoa, urria, bizargabea GORPUTZ-ADARRAK: luzeak, arrgalak, trebeak, traketsak, esku finak, EZAUGARRI PSIKIKOAK: IZAERA: atsegina, begikoa, maitagarria, zakarra,,alaia, aspergarria, bihozbera, urduria, berritsua, ahozabala, iruzurtia, urduria, isila, langilea, alferra, bihurria, zuhurra, maltzurra, azkarra, zentzuduna, lotsatia, nagia, haserrekorra, suminkorra, pazientzia gutxikoa, burugogorra, tematia, adigalkorra, lagunkoia, lotsakorra, harroa, handikia, pinpirina/pertxenta (andrea), baldarra, baikorra, ezkorra, gaiztoa, txoriburua, burugabea, apala, irekia, esanekoa, mantsoa, obeditzailea, mutiria, bihurria, baketsua, desobeditzailea, diziplina gabekoa, zalapartatsua, oldartsua, sutsua, asaldatuta, pazientea, zuhurra, mukatuta, behatzailea, handinahia, zintzoa, hipokrita, argia, trebea, zorigaiztokoa, zehatza, haizakorra, trebea, arduraduna, zaputza, harroa, adeitsua, zekena, xuhurra, herdoildua, anbizio handikoa, zikina, argia, zorrotza, gezurtia, isekaria, fanatikoa, zintzoa, beldurtia, zuhurra, leloa, baboa, astakirtena, fidagarria, bakartia, amesgile, askojakina, erabakita, inuzentea, lotsagabea, zaputza, gogotsua, ausarta, beldurtia, espresio gabekoa, lotsabakoa, leloa, irribarretsua, negartia,
  • 6. JANZKERA ETA ITXURA: Jantzi formalak: jakarekin, gorbata, takoiak, traje luzea Jantzi informala: kiroletakoarekin, zapata lauak, bakeroak, txandala … Arropa: adabatuta, gastatuta, koloregabeak, zarpailak. Itxura osasungarri edo osasuntsua. Itxura gaixotia. Garbituta, finduta, dotorea, zarpaila, arlotea, deskuidatuta, baldrestuta, erakargarria. Bitxia, xelebrea, fina eta berezia, latza, edo baldarra.