際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Dijkvegetatie en link met ondergrond?

W
Waterbouwkundig Laboratorium

Op dinsdag 30 november 2011 vond de 4de Trefdag Dijkinspectie en onderhoud Vlaanderen plaats te Kruibeke. De dag werd verzorgd door de Werkgroep Dijken, bestaande uit het Waterbouwkundig Laboratorium en afdeling Geotechniek, en is bedoeld voor dijkbeheerders, onderzoekers en andere betrokkenen binnen de Vlaamse overheid.

1 of 39
Download to read offline
Dijkvegetatie en link met ondergrond? Bart Vandevoorde Trefdijk dijkinspectie en -onderhoud
Aanleiding Hoofdfunctie van dijken = waterkering (erosiebestendigheid) Ecologische functie (leefgebied en corridor fauna/flora) Grootste grasland Vlaanderen >1000ha en toename door uitvoering geactualiseerd Sigmaplan
Aanleiding Dijkvegetaties = (potentieel) Natura2000 habitattype Laaggelegen schraal hooiland (Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis) subtype Glanshaverhooiland Veel variatie in vegetatie in termen van soortenrijkdom en diversiteit
Aanleiding
Aanleiding
Aanleiding
Aanleiding
Aanleiding
Doelstelling onderzoek Vegetatie = resultante van (a)biotische omgevingsfactoren en gevoerde beheer 1. Variatie in de dijkvegetatie =>Welke abiotische omgevings- factoren (+beheer) verklaren de variatie in de vegetatie 2. Erosiebestendigheid
Methodiek Onderzoeksopzet 1. Variatie in vegetatie bepalen 2. Verzamelen van abiotische data/beheer 3. Bepalen welke abiotische data/beheer variatie verklaren (multivariate analyse) 4. Erosiebestendigheid 5. Implementeren in aanleg en beheer van dijken
Variatie in vegetatie Vegetatieopnames op dijken langs Zeeschelde en Durme Selectie proefvlak 2x2 m (algemeenste vegetatietypes) Soortenlijst (hogere planten, mossen) Inschatten procentuele bedekking
Variatie in vegetatie 219 vegetatieopnames
Variatie in vegetatie Classificatie van de vegetatie- opnames m.b.v. Twinspan 5 vegetatietypes 1. Soortenrijk grasland 2. Soortenrijk glanshavergrasland 3. Soortenarm glanshavergrasland 4. Verruigd glanshavergrasland 5. Brandnetelruigte
Variatie in vegetatie Soortenrijk grasland Lagere, vrij gesloten, soortenrijke vegetatie van verschillende grassen (Engels raaigras, gestreepte witbol, rood zwenkgras, ruw beemdgras) en weinig glanshaver. Veel dicotylen: smalle weegbree, witte klaver, rode klaver, kleine klaver, margriet, knoopkruid, groot streepzaad,
Variatie in vegetatie Soortenrijk grasland
Variatie in vegetatie Soortenrijk glanshavergrasland Vrij hoge en vrij gesloten vegetatie met veel gewone glanshaver maar ook grassen als gestreepte witbol, ruw beemdgras, rood zwenkgras en met dicotylen (scherpe boterbloem, veldzuring, fluitenkruid, veenwortel, ringelwikke, )
Variatie in vegetatie Soortenrijk glanshavergrasland
Variatie in vegetatie Soortenarm glanshavergrasland Hoge soortenarme vegetatie gedomineerd door gewone glanshaver met grassen als gestreepte witbol, kropaar, ruw beemdgras maar ook rood zwenkgras en gevlekte rupsklaver
Variatie in vegetatie Soortenarm glanshavergrasland
Variatie in vegetatie Verruigd glanshavergrasland Hoge soortenarme vegetatie gedomineerd door gewone glanshaver met grote brandnetel en kropaar,
Variatie in vegetatie Verruigd glanshavergrasland
Variatie in vegetatie Brandnetelruigte Hoge soortenarme vegetatie gedomineerd door grote brandnetel met kleefkruid, gewoon dikkopmos, hondsdraf,
Variatie in vegetatie
Verzamelen abiotiek/beheer Alle 219 locaties Ingemeten RTK-GPS Bepaling expositie (16 windrichting) Inmeten helling (% en 属) Gevoerde beheer Bepalen beschaduwing (hoek tot obstakel en proefvlak) Foto
Verzamelen abiotiek/beheer 20 locaties per vegetatietype (5) Bodemstalen 0-20cm Textuur, pH, EGV, totaal N, mineraal N, totaal P, mineraal P, %OS, CEC, kalkgehalte, Ca, K, Mg, Na, S, Al, Fe, Mn, zware metalen
Verzamelen abiotiek/beheer 20 locaties per vegetatietype (5) Bodemprofiel 0-100cm Per horizont: dikte, begrenzing, textuur, kleur, homogeniteit, oxido- reductie, consistentie, worteldichtheid, worteldiepte, kalk Biomassastalen
Bepaling verklarende variabelen Multivariate analyse (CCA Canonische Correspondentie Analyse) ?? (Voorjaar 2012) -1.0 1.0 -1.0 1.0 OF% Sedi0-1 Sedi0-10 OM0-1 OM0-10 Condsd 2 3 2 6 5 3 3 5 2 2 2 6 3 10 3 3 6 3 1 1 3 1 1 1 2 2 1 1 6 6 3 6 2 2 1 16 6 3 2 12 1 1 25 1
Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Expositie en helling 0 10 20 30 40 50 60 70 0-10 11-20 21-30 31-40 41-50 51-60 61-70 Helling (%) Aantal 0 10 20 30 N NNO NO ONO O OZO ZO ZZO Z ZZW ZW WZW W WNW NW NNW
Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Bodemtextuur
Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Bodemtextuur zand%, leem% Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Zand(%) 0 20 40 60 80 100 Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Leem(%) 0 10 20 30 40 50 60 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Totaal fosfor Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 mg/kg 0 1000 2000 3000 4000 5000 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Mineraal fosfor Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 mgP/kg 0 50 100 150 200 250 300 350 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Totaal stikstof Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 %N 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Mineraal stikstof Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 mgN/kg 0 10 20 30 40 50 60 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Biomassa Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Biomassa(gDS/m2 ) 0 200 400 600 800 1000 1200 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Bodemprofielen
Erosiebestendigheid 20 locaties per vegetatietype (5) Wortelstalen 0-10, 10-20, 20-30, 30-40 cm Holheid zode Vegetatie Strooisel Mos Kale bodem 0.5 m 0.5 m 0.5 m 0.5 m
Erosiebestendigheid Wortelmassa (mg OS) (Nog niet gevalideerd, zeer voorlopig) Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Wortelmassa0-10(mgOS) 0 2 4 6 8 10 Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Wortelmassa10-20(mgOS) 0 2 4 6 8 10 Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Wortelmassa20-30(mgOS) 0 2 4 6 8 10 Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Wortelmassa30-40(mgOS) 0 2 4 6 8 10 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
Conclusies Variatie in vegetatie, gradi谷nt van soortenrijk grasland over soortenarm glanshavergrasland naar brandnetelruigte Bodem: variatie in percentage zand en leem Gradi谷nt in totaal en mineraal stikstof en fosfor Verklarende variabelen en erosiebestendigheid (voorjaar 2012)

More Related Content

Dijkvegetatie en link met ondergrond?

  • 1. Dijkvegetatie en link met ondergrond? Bart Vandevoorde Trefdijk dijkinspectie en -onderhoud
  • 2. Aanleiding Hoofdfunctie van dijken = waterkering (erosiebestendigheid) Ecologische functie (leefgebied en corridor fauna/flora) Grootste grasland Vlaanderen >1000ha en toename door uitvoering geactualiseerd Sigmaplan
  • 3. Aanleiding Dijkvegetaties = (potentieel) Natura2000 habitattype Laaggelegen schraal hooiland (Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis) subtype Glanshaverhooiland Veel variatie in vegetatie in termen van soortenrijkdom en diversiteit
  • 9. Doelstelling onderzoek Vegetatie = resultante van (a)biotische omgevingsfactoren en gevoerde beheer 1. Variatie in de dijkvegetatie =>Welke abiotische omgevings- factoren (+beheer) verklaren de variatie in de vegetatie 2. Erosiebestendigheid
  • 10. Methodiek Onderzoeksopzet 1. Variatie in vegetatie bepalen 2. Verzamelen van abiotische data/beheer 3. Bepalen welke abiotische data/beheer variatie verklaren (multivariate analyse) 4. Erosiebestendigheid 5. Implementeren in aanleg en beheer van dijken
  • 11. Variatie in vegetatie Vegetatieopnames op dijken langs Zeeschelde en Durme Selectie proefvlak 2x2 m (algemeenste vegetatietypes) Soortenlijst (hogere planten, mossen) Inschatten procentuele bedekking
  • 12. Variatie in vegetatie 219 vegetatieopnames
  • 13. Variatie in vegetatie Classificatie van de vegetatie- opnames m.b.v. Twinspan 5 vegetatietypes 1. Soortenrijk grasland 2. Soortenrijk glanshavergrasland 3. Soortenarm glanshavergrasland 4. Verruigd glanshavergrasland 5. Brandnetelruigte
  • 14. Variatie in vegetatie Soortenrijk grasland Lagere, vrij gesloten, soortenrijke vegetatie van verschillende grassen (Engels raaigras, gestreepte witbol, rood zwenkgras, ruw beemdgras) en weinig glanshaver. Veel dicotylen: smalle weegbree, witte klaver, rode klaver, kleine klaver, margriet, knoopkruid, groot streepzaad,
  • 15. Variatie in vegetatie Soortenrijk grasland
  • 16. Variatie in vegetatie Soortenrijk glanshavergrasland Vrij hoge en vrij gesloten vegetatie met veel gewone glanshaver maar ook grassen als gestreepte witbol, ruw beemdgras, rood zwenkgras en met dicotylen (scherpe boterbloem, veldzuring, fluitenkruid, veenwortel, ringelwikke, )
  • 17. Variatie in vegetatie Soortenrijk glanshavergrasland
  • 18. Variatie in vegetatie Soortenarm glanshavergrasland Hoge soortenarme vegetatie gedomineerd door gewone glanshaver met grassen als gestreepte witbol, kropaar, ruw beemdgras maar ook rood zwenkgras en gevlekte rupsklaver
  • 19. Variatie in vegetatie Soortenarm glanshavergrasland
  • 20. Variatie in vegetatie Verruigd glanshavergrasland Hoge soortenarme vegetatie gedomineerd door gewone glanshaver met grote brandnetel en kropaar,
  • 21. Variatie in vegetatie Verruigd glanshavergrasland
  • 22. Variatie in vegetatie Brandnetelruigte Hoge soortenarme vegetatie gedomineerd door grote brandnetel met kleefkruid, gewoon dikkopmos, hondsdraf,
  • 24. Verzamelen abiotiek/beheer Alle 219 locaties Ingemeten RTK-GPS Bepaling expositie (16 windrichting) Inmeten helling (% en 属) Gevoerde beheer Bepalen beschaduwing (hoek tot obstakel en proefvlak) Foto
  • 25. Verzamelen abiotiek/beheer 20 locaties per vegetatietype (5) Bodemstalen 0-20cm Textuur, pH, EGV, totaal N, mineraal N, totaal P, mineraal P, %OS, CEC, kalkgehalte, Ca, K, Mg, Na, S, Al, Fe, Mn, zware metalen
  • 26. Verzamelen abiotiek/beheer 20 locaties per vegetatietype (5) Bodemprofiel 0-100cm Per horizont: dikte, begrenzing, textuur, kleur, homogeniteit, oxido- reductie, consistentie, worteldichtheid, worteldiepte, kalk Biomassastalen
  • 27. Bepaling verklarende variabelen Multivariate analyse (CCA Canonische Correspondentie Analyse) ?? (Voorjaar 2012) -1.0 1.0 -1.0 1.0 OF% Sedi0-1 Sedi0-10 OM0-1 OM0-10 Condsd 2 3 2 6 5 3 3 5 2 2 2 6 3 10 3 3 6 3 1 1 3 1 1 1 2 2 1 1 6 6 3 6 2 2 1 16 6 3 2 12 1 1 25 1
  • 28. Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Expositie en helling 0 10 20 30 40 50 60 70 0-10 11-20 21-30 31-40 41-50 51-60 61-70 Helling (%) Aantal 0 10 20 30 N NNO NO ONO O OZO ZO ZZO Z ZZW ZW WZW W WNW NW NNW
  • 30. Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Bodemtextuur zand%, leem% Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Zand(%) 0 20 40 60 80 100 Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Leem(%) 0 10 20 30 40 50 60 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
  • 31. Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Totaal fosfor Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 mg/kg 0 1000 2000 3000 4000 5000 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
  • 32. Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Mineraal fosfor Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 mgP/kg 0 50 100 150 200 250 300 350 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
  • 33. Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Totaal stikstof Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 %N 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
  • 34. Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Mineraal stikstof Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 mgN/kg 0 10 20 30 40 50 60 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
  • 35. Resultaten verzamelde abiotiek/beheer Biomassa Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Biomassa(gDS/m2 ) 0 200 400 600 800 1000 1200 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
  • 37. Erosiebestendigheid 20 locaties per vegetatietype (5) Wortelstalen 0-10, 10-20, 20-30, 30-40 cm Holheid zode Vegetatie Strooisel Mos Kale bodem 0.5 m 0.5 m 0.5 m 0.5 m
  • 38. Erosiebestendigheid Wortelmassa (mg OS) (Nog niet gevalideerd, zeer voorlopig) Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Wortelmassa0-10(mgOS) 0 2 4 6 8 10 Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Wortelmassa10-20(mgOS) 0 2 4 6 8 10 Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Wortelmassa20-30(mgOS) 0 2 4 6 8 10 Type1 Type2 Type3 Type4 Type5 Wortelmassa30-40(mgOS) 0 2 4 6 8 10 1 Soortenrijk grasland 2 Soortenrijk glanshavergrasland 3 Soortenarm glanshavergrasland 4 Verruigd glanshavergrasland 5 Brandnetelruigte
  • 39. Conclusies Variatie in vegetatie, gradi谷nt van soortenrijk grasland over soortenarm glanshavergrasland naar brandnetelruigte Bodem: variatie in percentage zand en leem Gradi谷nt in totaal en mineraal stikstof en fosfor Verklarende variabelen en erosiebestendigheid (voorjaar 2012)