�ݺ�ߣ

Graad 8
DIREKTE &
INDIREKTE REDE

Leerder Doelwitte
 Onderskeiding te kan tref tussen direkte en indirekte rede.
 Die direkte rede te kan omskryf in die indirekte rede
 Gepaste gebruik van leestekens

Direkte rede
 Wanneer ’n persoon se direkte woorde gebruik word
sonder enige verandering, noem ons dit die direkte
rede.
 Hy sê: ’’Ek was nie daar nie.’’
 ’’Ek was,’’ sê hy, ’’nie daar nie.’’
 ’’Ek was nie daar nie,’’ sê hy.

Direkte rede
 Onthou die volgorde van die leesteken en die
aanhalingsteken:
1. Eers leesteken
2. Dan aanhalingsteken

Direkte rede
 Die aanwysings kan:
 voor
 in die middel of
 agter staan

Direkte rede
1. Hy sê: ’’Ek eet die kos.’’ (voor)
2. ’’Ek eet,’’ sê hy, ’’die kos.’’ (middel)
3. ’’Ek eet die kos,’’ sê hy. (agter)
 Die vraag-en uitroepteken kan die plek van die komma
neem as die aanwysing in die middel of agter staan:
 ’’Eina!’’ skreeu hy.

 Die volgende is belangrik by die indirekte rede:
 Direkte rede Indirekte rede
 hier daar
 hiernatoe daarnatoe
 hierdie daardie
 nou/dan toe

 vandag daardie dag
 vanjaar daardie jaar
 gister die vorige dag
 gistermiddag die vorige middag

 gistermiddag die vorige middag
 gisteraand die vorige aand
 eergister twee dae gelede
 môre die volgende dag

 môre middag die volgende middag
 môre aand die volgende aand
 oormôre oor twee dae

 Wat gebeur met die voornaamwoord (pronoun) in die
indirekte rede?
DIT VERANDER!

 my haar / hom
 jy hy / sy
 julle hulle
 joune syne (his)/ haar (hers)
 ek sy (hy) / haar (she)
 ons julle
 myne syne / hare

 Die gebruik van dat of of
 By die indirekte rede gebruik ons in stelsinne dat ∴
 Charles sê: ‘’Ek hou baie van skool.” (Direkte rede)
 Charles sê dat hy baie van skool hou. (Indirekte rede)

 By vraagsinne gebruik ons of (whether):
 Charles vra: ’’Hou jy baie van skool?’’ (Direkte rede)
 Charles vra of jy van baie skool hou. (indirekte rede)

 Wanneer die eerste woord van ’n vraag ’n vraende
voornaamwoord is, word hierdie vraag gebruik in die
indirekte rede:
 Die man vra: ’’Wanneer eet ons?’’
 Die man vra wanneer ons eet.

 Wanneer daar ’n bevel (order) in die direkte rede
voorkom:
 Die onderwyser beveel: ’’Kinders, doen julle huiswerk!’’
(Direkte rede)
 Die onderwyser beveel dat die kinders hulle huiswerk moet
doen. (Indirekte rede)
 OF
 Die onderwyser beveel die kinders om hulle huiswerk te
doen. (Indirekte rede)

 Wanneer die werkwoord in die aanwysing in die
verlede tyd is, bv het gesê / het gevra, dan verander
die werkwoord tussen die aanhalingsteken ook na die
verlede tyd:
 Die netbalspeler het gesê: ’’Ons het die wedstryd vandag
verloor.’’
Die netbalspeler het gesê dat hulle die wedstryd daardie dag
verloor het.

 OF
 Vader het gesê: ’’Hierdie papiere moet voor môre
opgetel word.’’
Vader het gesê dat daardie papiere voor die volgende
dag opgetel moes word.

 Uitroepe soos Eina!; Foei tog!; Hoera! mag net in die
direkte rede gebruik word. In die indirekte rede moet
die emosie nog steeds uitgedruk word deur dit te
beskryf.
 ’’Eina, ek het my vinger in die deur vasgeknyp!’’ het die
meisie geskreeu.
 Die meisie het van pyn geskreeu dat sy haar vinger in
die deur vasgeknyp het’’.

 Die kaptein van die span roep uit: ’’Hoera, ons het die
wedstryd gewen!’’
 Die kaptein van die span roep met blydskap uit dat
hulle die wedstryd gewen het.

 In die volgende gevalle word die woord dat nie gebruik
nie, want die woorde het nie verander nie:
 Devan sê: ’’Ek is moeg.’’
Devan sê hy is moeg.

 Die leerder het gesê: ’’Ek het vandag die toets gedruip.’’
 Die leerders het gesê hy het daardie dag die toets
gedruip.

 DIE EINDE...
 Kahoot Game Pin : 07084842
 https://kahoot.it/challenge/07084842?challenge-
id=8212d812-7e48-4550-a1a8-
8c55611beffd_1631136994856

�ݺ�ߣ

Direkte & Indirekte Rede Graad 8

More Related Content

Direkte & Indirekte Rede Graad 8