Rodzaje e-podpisów, regulacje prawne, stan wdrożenia, zalety, co brać pod uwagę wybierając dostawcę.
1 of 8
Download to read offline
More Related Content
Dlaczego e-podpis na trwałe zagości w biurach rachunkowych?
1. Cyfrowe biuro służące
przechowywaniu,
podpisywaniu,
dystrybucji i archiwizacji
ważnych dokumentów.
Dlaczego e-podpis na trwałe zagości w
biurach rachunkowych?
Chociaż nie zanosi się, by tradycyjny podpis odszedł wkrótce
do lamusa, to jednak wszyscy wiemy, jak niepraktycznym
wymogiem bywa w przypadku zawierania umów na
odległość, bez jednoczesnej obecności stron. Począwszy od
otrzymania dokumentu pocztą elektroniczną, poprzez jego
wydrukowanie, podpisanie, zeskanowanie, odesłanie mailem,
aż po wysłanie oryginału drogą listowną, oczekiwanie na
podpis kontrahenta i archiwizację kopii cyfrowej, przerabiany
w podobnych okolicznościach schemat działania jest żmudny,
kosztowny i frustrujący.
Nie dziwią zatem zapowiedzi, że rynek podpisów
elektronicznych będzie się rozwijał i przyciągał kolejne,
innowacyjne przedsiębiorstwa. W niniejszej białej księdze
analizujemy obowiązujące ramy prawne dotyczące podpisu
elektronicznego oraz stopień wdrożenia usługi w praktyce
różnych krajów. W kolejnej przedstawimy wskazówki
poświęcone wyborowi odpowiedniego dostawcy podpisu
elektronicznego.
1. Rodzaje podpisu elektronicznego
Dyrektywa unijna wyróżnia trzy rodzaje podpisu
elektroniczego:
• Zwykły podpis elektroniczny – deklaracja
tożsamości autora złożona pod dokumentem. Może to
być zeskanowany podpis odręczny lub zakreślenie
pola wyboru obok oświadczenia o odpowiedniej
treści.
• Zaawansowany podpis elektroniczny – pozwala na
identyfikację osoby składającej podpis elektroniczny,
jest jednoznacznie z nią powiązany oraz pozostaje pod
jej kontrolą. Ponadto jest powiązany z danymi, do
których się odnosi w taki sposób, że każda zmiana
tych danych go unieważnia.
• Kwalifikowany podpis elektroniczny – forma
podpisu zaawansowanego oparta o certyfikat
2. https: / /mydocsafe.com/signup
E-podpis przyszłością branży rachunkowej.
2
kwalifikowany, zaszyfrowany za pomocą bezpiecznego
urządzenia do składania podpisów, np. karty
mikroprocesorowej.
2. Regulacje prawne dotyczące e-podpisu
Dotychczasowe przepisy dotyczące podpisu elektronicznego
ulegną zmianie 1 lipca 2016 r. Dyrektywa w sprawie
wspólnotowych ram w zakresie podpisów elektronicznych
(1999/93/WE) zostanie zastąpiona przez nowy system
identyfikacji elektronicznej opisany w tzw. rozporządzeniu
eIDAS (910/2014/UE). Rozporządzenie eIDAS zapewnia
wzajemne uznanie podpisów i pieczęci elektronicznych,
elektronicznych znaczników czasu, usług uwierzytelniania
witryn internetowych oraz doręczeń elektronicznych przez
państwa członkowskie, które je przyjmą. eIDAS wprowadza
ponadto pojęcie zaawansowanego podpisu elektronicznego
oraz definicję kwalifikowanych oraz niekwalifikowanych
usług zaufania. Celem eIDAS jest budowanie zaufania do
bezpieczeństwa usług cyfrowych i zachęcenie do stosowania
podpisów elektronicznych.
3. Aktualny stan wdrożenia e-podpisu
Krajem, który jako pierwszy zaczął posługiwać się podpisem
elektronicznym, w głównej mierze ze względu na komfort
klienta i oszczędność papieru, były Stany Zjednoczone.
Wysiłki podejmowane w tym zakresie w Unii Europejskiej
były mniej efektywne w związku z niejednolitymi ramami
regulacyjnymi. Niektóre kraje unijne całkowicie odrzuciły
przyjęcie zaawansowanego podpisu elektronicznego, gdyż
wymagało to od wszystkich sygnatariuszy zakupu
oprogramowania uwierzytelniającego (podobnego do klucza
zabezpieczeń wykorzystywanego w bankowości
elektronicznej) od nielicznych, licencjonowanych dostawców.
Powyższy stan rzeczy stworzył znaczącą barierę dla
powszechnego wdrożenia podpisu elektronicznego.
W Polsce ustawa o podpisie elektronicznym obowiązuje od 18
września 2001 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 262, z późn. zm).
Rozwiązanie stosowane powszechnie w Europie Zachodniej,
3. https: / /mydocsafe.com/signup
E-podpis przyszłością branży rachunkowej.
3
zdobywa sobie w kraju coraz więcej zwolenników, zwłaszcza
w kontekście podpisywania standardowych dokumentów (np.
dokumentacji medycznej, deklaracji podatkowych, zgłoszeń
ubezpieczenia społecznego, korespondencji z urzędami itp.).
By móc składać na dokumentach bezpieczny podpis
elektroniczny, należy w pierwszej kolejności zaopatrzyć się w
zestaw z odpowiednim urządzeniem, które można nabyć od
jednego z pięciu certyfikowanych przez państwo firm:
Unizeto - Certum, PWPW, Krajową Izbę Rozliczeniową,
CenCert bądź Euro Cert.
(http://www.money.pl/podatki/wiadomosci/artykul/podpis-
elektroniczny-sprawdzilismy-jak-to,213,0,1715157.html)
4. Zalety podpisu elektronicznego
To, w jaki sposób można korzystać z dobrodziejstw podpisu
elektronicznego, zależy wyłącznie od preferencji
indywidualnego użytkownika. Niektóre biura rachunkowe
stosują go jedynie doraźne, inne korzystają z usługi
systematycznie. Jeszcze inne traktują e-podpis jako integralną
część „elektronicznej strategii”, używając go wszędzie tam,
gdzie zastosowanie tradycyjnej formy podpisu jest
niemożliwe.
Pojedyncze
umowy
Zarządzanie
dokumentacją Obsługa klienta
• szybsze
sporządzanie
dokumentów
• niższe koszty
transakcj
• większy
komfort
klienta
• obniżenie kosztów
zachowania
zgodności z
wymogami
(sprawniejszy
audyt
dokumentów)
• usprawnienie
procedur
weryfikacji klienta
• usprawnienie
procesu wyszukiw
ania dokumentów
• korzystanie z
usług o
najkorzystniejszej
relacji jakości do
ceny
• zautomatyzowany
proces
archiwizacji
dokumentów
• szybsze
pozyskiwanie
klientów
4. https: / /mydocsafe.com/signup
E-podpis przyszłością branży rachunkowej.
4
4. Co powinien wziąć pod uwagę przyszły
użytkownik e-podpisu?
Przed podjęciem decyzji o korzystaniu z e-podpisu w
codziennej praktyce należy odpowiedzieć sobie na szereg
pytań związanych z dotychczas użytkowanymi systemami
informatycznymi, bazą klientów oraz wrażliwością cenową.
Jakiego rodzaju podpisu elektronicznego potrzebuję?
Najlepszym rozwiązaniem dla większości użytkowników jest
zaawansowany podpis elektroniczny. Dzięki stosownemu
oprogramowaniu gwarantuje on obecnie niezaprzeczalność i
autentyczność danych. Ponadto pozwala uniknąć sytuacji, w
której klient byłby zmuszony zakupić urządzenie typu Smart
Key tylko po to, by korzystać z usług danej firmy.
Czy dane mojego klienta opuszczą granice UE?
Od momentu wygaśnięcia porozumienia ramowego Safe
Harbour dotyczącego bezpiecznego transferu danych
osobowych ciężar odpowiedniej ochrony tych danych spadł w
dużej mierze na przedsiębiorstwa europejskie, które nie mogą
w dalszym ciągu polegać na mechanizmie samocertyfikacji
wykorzystywanym przez amerykańskich dostawców w celu
korzystania z ochrony, jaką zapewniało ww. porozumienie.
Część klientów może nie wyrazić zgody, by ich dane
opuszczały granice UE, bez względu na to, kto nimi
rozporządza. Inni mogą mieć do tego bardziej swobodny
stosunek, ale obawiać się o cenę i wygodę. W najbliższej
przyszłości kilka amerykańskich firm najprawdopodobniej
otworzy na terenie Unii swoje centra danych, co powinno
rozwiać wątpliwości dotyczące poufności danych.
Czy moje dane są bezpieczne?
Dostawcy oprogramowania jako usługi (tzw. model SaaS), w
tym dostawcy podpisów elektronicznych, korzystają z kilku
platform do przechowywania danych w chmurze takich jak
Amazon Web Services, Rackspace czy Microsoft Azure. Dane
te są szyfrowane „w spoczynku”, a klucze szyfrowania są
przechowywane przez dostawcę chmury, a w niektórych
przypadkach przez dostawcę SaaS. Dla niektórych klientów,
którzy martwią się o nieuprawniony dostęp do danych przez
osoby trzecie lub kradzież danych przez hackerów, powyższe
zabezpieczenia mogą wydać się niedostateczne. Żadna z firm,
które przebadaliśmy, nie upoważnia swoich klientów do
5. https: / /mydocsafe.com/signup
E-podpis przyszłością branży rachunkowej.
5
kontrolowania kluczy szyfrujących ich dane. Wraz ze
wzrostem obaw związanych z ochroną prywatności w
najbliższej przyszłości ten stan rzeczy może ulec zmianie,
zmuszając przedsiębiorstwa, szczególnie w Europie, do
przystosowania się do nowej sytuacji.
Czy mogę korzystać z dotychczas używanego przeze mnie
magazynu danych?
Około połowa ankietowanych przez nas firm korzysta z
zewnętrznych systemów przechowywania danych. Pozostałe
przechowują dokumenty na własną rękę. Istnieje
prawdopodobieństwo, że klient korzysta z innego dostawcy
przechowywania danych niż dana firma. Może to mieć
znaczenie, ale nie musi, ponieważ coraz większa liczba
przedsiębiorstw (w tym większość badanych przez nas) coraz
chętniej przechowuje najważniejsze dokumenty, zwłaszcza
podpisane umowy, w specjalnym, przeznaczonym do tego
celu miejscu.
Czy podpis elektroniczny wywołuje skutki prawne w
postępowaniach sądowych?
Prawo regulujące równoważność podpisu elektronicznego
wystawionego z użyciem certyfikatu kwalifikowanego z
odręcznym podpisem składanym na papierowych
dokumentach funkcjonuje w Polsce od 2001 r. Mimo to w
polskich sądach przez szereg lat moc zdawały się
zachowywać jedynie tradycyjne pisma. Chociażby w
postanowieniu z dnia 26 marca 2009 r. (sygn. akt I KZP
39/08) Sąd Najwyższy orzekł, że przesłanie do sądu apelacji
w formie dokumentu elektronicznego nie spełnia wymogów
formalnych apelacji jako pisma procesowego: „jeżeli
(…)strona złożyła apelację w formie dokumentu
elektronicznego, to brak jest podstaw do wezwania w trybie
tego przepisu do uzupełnienia braku formy pisemnej”.
Choć cyfryzacja obiegu dokumentów w krajowym wymiarze
sprawiedliwości przebiegała dotychczas powoli, sytuacja
zdaje się zmieniać. Warto wspomnieć w tym kontekście
precedensowe orzeczenie Naczelnego Sądu
Administracyjnego, sygn. I OSK 1317/12, z 11 grudnia 2012
roku, w którym odrzucił dotychczasową interpretację prawną i
6. https: / /mydocsafe.com/signup
E-podpis przyszłością branży rachunkowej.
6
dopuścił stosowanie bezpiecznego podpisu elektronicznego w
postępowaniach przed sądami administracyjnymi.
http://prawo.vagla.pl/node/9939
http://prawoity.pl/wiadomosci/podpis-elektroniczny-w-
prawie-karnym-procesowym
https://www.certum.pl/certum/318209.xml
Czy w usłudze podpisu elektronicznego chodzi wyłącznie o
podpis?
Zakładając, że e-podpis jest w gruncie rzeczy rodzajem
towaru, być albo nie być jego dostawców zależeć będzie w
dużej mierze od wygody klienta i świadczenia usług
pomocniczych. Stąd szereg pytań, na które warto sobie
odpowiedzieć: czy potrzebują Państwo pomocy przy
tworzeniu dokumentów, zarządzaniu przypomnieniami,
monitorowaniu przebiegu wysyłki dokumentów, archiwizacji
i dystrybucji? Czy chcą Państwo zarządzać kluczami
szyfrowania, bądź planują drukować wersję elektroniczną
dokumentu i na wszelki wypadek ją przechowywać?
Czy mogę zwlekać z decyzją?
Podpis elektroniczny będzie się upowszechniał i
prawdopodobnie zasadniczo zmieni sposób funkcjonowania
firm rachunkowych, nie tylko przyczyniając się do
przyspieszenia procedury podpisywania umów, ale również
wpływając na poprawę jakości obsługi klienta. Pojawienie się
na rynku biur rachunkowych „nieuznających papieru” to
ciekawa innowacja, która dzięki presji konkurencyjnej
powinna zwiększyć tempo wdrażania podpisu elektronicznego
przez bardziej tradycyjne przedsiębiorstwa. Niektóre firmy
wprowadzają usługę stopniowo, na przykład, oferując
początkowo cyfrowe narzędzia do zbierania i autoryzacji
podstawowych danych osobowych nowych klientów. Inne
obierają nieco bardziej konserwatywny kierunek, jeszcze inne
pozwalają przejąć inicjatywę swoim klientom. Która z
powyższych możliwości odpowiada Państwu najbardziej?
Jeśli są Państwo gotowi wypróbować e-podpis, sugerujemy
poczekać na kolejną białą księgę, w której będziemy
porównywać głównych dostawców e-podpisu, bądź
skontaktować się z nami bezpośrednio.
W poniższym studium przypadku jeden z naszych klientów
opisuje m.in. swoje doświadczenia z e-podpisem.
7. https: / /mydocsafe.com/signup
E-podpis przyszłością branży rachunkowej.
7
5. Studium przypadku
Soaring Falcon Accountancy (Bedford/Londyn)
Pytanie Odpowiedź
Dlaczego wybrali
Państwo naszą
firmę?
Zależało nam na systemie, który powiązałby dokumenty
naszych klientów z narzędziem do bezpiecznego
przechowywania danych, a także wysyłaniu dokumentów
opatrzonych podpisem elektronicznym
W jakim zakresie
korzystają
Państwo z
naszych usług?
Korzystamy z MyDocSafe przede wszystkim przy
wysyłaniu klientom do podpisu sprawozdań i innych
ważnych formularzy, zanim przekażemy je do Urzędu
Skarbowego oraz rejestru spółek. Urzędnicy mają
możliwość otrzymania dokumentów drogą mailową, a
następnie podpisania ich przy użyciu telefonu. Takie
rozwiązanie pozwala oszczędzić sporo czasu i papieru!
Co w naszych
usługach cenią
sobie Państwo
najbardziej?
Jest kilka rzeczy, które uważamy za szczególnie
przydatne.
• Procedura podpisywania dokumentów jest naprawdę
prosta.
• Po podpisaniu dokumentu każda ze stron otrzymuje
jego cyfrową wersję, która jest automatycznie
zapisywana na prywatnych kontach MyDocSafe.
• Możemy zwrócić się do MyDocSafe z prośbą o
udostępnienie kluczy szyfrujących dane.
• MyDocSafe ma siedzibę w Anglii, więc nie musimy
się przejmować skutkami dyskusji wokół
porozumienia Safe Harbour.
• Możemy opatrzyć maile i udostępnione foldery logo
naszej firmy.
• Jesteśmy powiadamiani mailowo, gdy klient
podpisze umowę, co ułatwia nam podejmowanie
dalszych działań.
Co Państwa
klienci mówią na
temat
MyDocSafe?
• Wasze rozwiązanie jest łatwe w użyciu.
• Po podpisaniu dokumentu klienci nie muszą martwić
się o jego archiwizację, ponieważ kopia zapasowa
jest automatycznie zapisywana przez MyDocSafe.
• Klienci otrzymują darmowy dostęp do konta, które
mogą wykorzystywać do celów prywatnych i
zawodowych.
O jakie usługi
moglibyśmy
Państwa zdaniem
poszerzyć naszą
ofertę?
Domyślamy się, że MyDocSafe wprowadzi w najbliższej
przyszłości szereg nowych funkcji. Proponujemy
następujące usprawnienia:
• Połączenie MyDocSafe z pocztą e-mail, kalendarzem
i kontaktami
• Wprowadzenie funkcji przypomnienia
wyświetlanego gdy wysłane do podpisu dokumenty
oczekują na podpis
• Integracja z usługami firmy Xero udostępniającej
rachunkowość online – póki co możliwa jedynie w
Stanach Zjednoczonych
8. https: / /mydocsafe.com/signup
E-podpis przyszłością branży rachunkowej.
8
6. O MyDocSafe
Jesteśmy brytyjską firmą technologiczną o polskich korzeniach.
Zajmujemy się tworzeniem elektronicznych biur dla
profesjonalnych przedsiębiorstw usługowych. Godzimy
rozbieżne priorytety – (1) wygodę z (2)
bezpieczeństwem/zgodnością z wymogami prawnymi i (3)
bezpieczną dystrybucją dokumentów cyfrowych, oferując
klientom rozwiązania zabezpieczające zgodne z ich potrzebami.
Wygoda
• Dokumenty przystosowane do obsługi podpisu
elektronicznego
• Integracja z usługami firmy Xero na potrzeby dystrybucji
odcinków płacowych (obowiązuje tylko w USA i Australii)
• Automatyczna archiwizacja i szyfrowanie załączników
elektronicznych
• Automatyczne przypomnienia dołączone do umów
Bezpieczeństwo/Zgodność z wymogami
• Synchronizacja danych między urządzeniami zabroniona
• Dane przechowywane na terenie Unii Europejskiej
• Użytkownicy dysponują kluczami szyfrowania danych
Dystrybucja dokumentów
• Możliwość przyznania innym użytkownikom granularnych
praw dostępu do poszczególnych dokumentów lub folderów:
• Bezpieczna dystrubucja dokumentów ‘za potwierdzeniem
dostarczenia’
• Możliwość publikowania własnej marki w prywatnych
cyfrowych sejfach swoich kontrahentów.
Osoby zainteresowane mogą zarejestrować się już dziś i
przetestować za darmo nasz system:
https://mydocsafe.com/signup
(w przeglądarkach Chrome, Firefox lub Safari)
Kontakt: Daniel Stachowiak
DStachowiak@mydocsafehq.com +44 7792970679
Dziękujemy,
Zespół MyDocSafe