dokumen.tips_ringkasan-feqah-puasa-puasa-pengertian-hukum-4-puasa-para-nabi-terdahulu.pdf
- 1. RINGKASAN FEQAH PUASA Ustaz Muhadir Haji Joll
- 2. Catatan: Ringkasan Feqah Puasa ini adalah untuk memudahkan muslimin dan muslimat memahami hukum-hakam puasa dengan mudah disamping mudah untuk dihafal. Walau bagaimanapun, sangat perlu untuk merujuk kepada para fuqaha, alim ulama dan orang yang ahli dalam feqah puasa untuk kupasan yang lebih lanjut, tepat dan terperinci. Ringkasan Feqah Puasa ini merujuk kepada kitab-kitab feqah muktabar dalam mazhab Syafii. Al-Faqir juga banyak merujuk kepada kitab At-Taqrirat as-Sadidah. Untuk 3 tajuk iaitu: 5 Tanda Haid, 9 Perkara Yang Membatalkan Puasa dan 9 Kumpulan Yang Boleh Berbuka Puasa, Al-Faqir merujuk kepada kupasan daripada Al- Fadhil, Al-Alim Buya Yahya (Syaikh Yahya Zainul Maarif) hafizhahullah, ulama muda daripada Cirebon, Indonesia, sekaligus Pengasuh Lembaga Pengembangan Dawah dan Pondok Pesantren Al-Bahjah, dalam siri Kajian Fiqih Puasa Praktis beliau yang ditayangkan melalui youtube. Semoga Allah sentiasa merahmati beliau dan memberikan kita manfaat daripada ilmu beliau. Amin. Silakan juga untuk merujuk permasalahan puasa dalam buku-buku Al-Faqir; Nawaitu Shauma Ghadin, 206 Permasalahan Puasa dan Mishbah ad-Duja. Al-Faqir ilallahil Qadir, Ustaz Muhadir bin Haji Joll Selasa, 13 Syaban 1441H/ 7 April 2020M
- 3. Fakta bulan Ramadhan - 1 Puasa: Pensyariatan & Puasa Nabi - 2 Fadhilat puasa - 3 PUASA: PENGERTIAN & HUKUM - 4 Puasa para Nabi terdahulu - 5 Puasa di awal permulaan Islam - 6 HUKUM-HUKUM PUASA - 7 Keadaan boleh puasa hari syak & separuh kedua Syaban - 8 SYARAT WAJIB BERPUASA - 9 RUKUN PUASA - 10 Pembahagian malam (sepertiga) - 11 Niat paling sempurna - 12 Cara berniat berpuasa sebulan penuh - 13 Perbezaan niat puasa wajib & puasa sunat - 14 Keadaan boleh niat puasa sunat selepas Subuh - 15 CARA PENENTUAN AWAL RAMADHAN - 16 Tanda masuk bulan Ramadhan - 17-18 SYARAT SAH PUASA - 19 5 tanda haid - 20 PERKARA-PERKARA YANG MEMBATALKAN PUASA - 21 9 PERKARA YANG MEMBATALKAN PUASA - 22 Keadaan tidak membatalkan puasa walaupun sampai ke rongga mulut - 23 PERKARA SUNAT KETIKA BERPUASA - 24 Perkara sunat ketika berbuka puasa - 25 Doa dibaca ketika berbuka puasa di rumah orang yang menjemput - 26 Jenis makanan yang lebih utama ketika berbuka - 27 PERKARA MAKRUH KETIKA BERPUASA - 28 9 KUMPULAN YANG BOLEH BERBUKA PUASA - 29 HUKUM BERBUKA PUASA PADA BULAN RAMADHAN - 30 Imsak (tidak boleh makan & minum) & wajib qadha - 31 4 jenis imsak - 32 TANGGUNGJAWAB JIKA TIDAK BERPUASA - 33 Denda jimak waktu siang bulan Ramadhan - 34 Permasalahan qadha puasa fardhu - 35 Cara mengira fidyah - 36 -37
- 4. FAKTA BULAN RAMADHAN (2) Ketua seluruh bulan (Sayyid asy-Syuhur/ 惘悋愆 愕惆 ) (4) Ramadhan (bulan) membakar/ menghapus segala dosa (3) Ketika orang Arab memberi nama, cuaca sangat panas 悋悄惷 惘 (sangat panas) = 惷悋惘 1 (1) Bulan ke-9 dalam kalendar Islam
- 5. PUASA: PENSYARIATAN & PUASA NABI PUASA BULAN & TAHUN DISYARIATKAN BERAPA KALI NABI BERPUASA? SYABAN, 2 H (Umur Nabi 55 tahun) 9 KALI Setelah 2 tahun Nabi berpindah ke Madinah 8 kali Sekali 29 hari 30 hari 11 H (wafat) 2 H (disyariatkan) 2
- 6. FADHILAT PUASA 愕 悋曄 愕 悋曄 悋 悗 悋曄 惠抂 惠 抂 悋 惠 抂 悗 悋曄 悋惶 惠 抂 惠 抂 悋 惆 惘惡悋惶 惠 抂 惆悋惶 悋 惠抂惘惡悋惶 惺 愆 抂 悽 惆惶 惠 悋曄 惠抂惺 愆 抂 悽 悋 惆惶 惠 悋曄 惠 抂 抂悧 悋惶 悧 悋悋惶 惴 抂忰 悋 惠 悴惘 惘 悋悵 惠 抂 惴 抂忰 悋 悋惘惓 抂悋 惠抂惘 悋悵 惘 愃 抂悋 惆惺 悋 悋 惴惺悋惘 悴 悋 悸 抂悋 悋 : 悋惡 惺 悋惶 ﾙ悒 悛惆 悋 慍 悴 悖悋 悖 悒 惡 . 悴 悋 悋惶 悋 悵悒 悸 惆 忰 悖 惶 悋 ﾙ 惓 惘 ﾙ 忰 悖 悋惡 愕 悒 惡 悽 惶 悋惠 悖惆 : 悧悋惶 悒 . 悵 悋 惆惡 惆 忰 愕 愀 悖 悧悋悋惶 悽 抂悋 惆 惺 惡 愕 悋曄 忰惘 . 悧悋惶 忰惘 悋 惠 忰惘 悋 : 悋 悵悒 惘 愀 惡 忰惘 惘 愀 悖 惡惘 悋 悵悒 忰惘 惶惡 . Sesungguhnya orang lelaki yang Islam serta orang perempuan yang Islam, dan orang lelaki yang beriman serta orang perempuan yang beriman, dan orang lelaki yang taat serta orang perempuan yang taat, dan orang lelaki yang benar serta orang perempuan yang benar, dan orang lelaki yang sabar serta orang perempuan yang sabar, dan orang lelaki yang merendah diri (kepada Allah) serta orang perempuan yang merendah diri (kepada Allah), dan orang lelaki yang bersedekah serta orang perempuan yang bersedekah, dan orang lelaki yang berpuasa serta orang perempuan yang berpuasa, dan orang lelaki yang memelihara kehormatannya serta orang perempuan yang memelihara kehormatannya, dan orang lelaki yang menyebut nama Allah banyak-banyak serta orang perempuan yang menyebut nama Allah banyak- banyak, Allah telah menyediakan bagi mereka semuanya keampunan dan pahala yang besar. (Surah Al-Ahzab: 35) Allah berfirman: Setiap amalan anak Adam adalah untuk dirinya kecuali puasa. Sesungguhnya ia untuk-Ku dan Akulah yang akan membalasnya. Puasa itu perisai. Sekiranya seseorang berpuasa pada suatu hari, janganlah dia berkata perkataan yang kotor dan meninggikan suara. Sekiranya seseorang mencelanya atau mengajaknya bergaduh, katakanlah: Sesungguhnya aku berpuasa. Demi Allah yang jiwa Muhammad di dalam kekuasaan- Nya, sesungguhnya bau mulut orang berpuasa lebih wangi di sisi Allah daripada wangian kasturi. Orang yang berpuasa mempunyai dua kegembiraan iaitu apabila berbuka, dia gembira dengan berbuka puasanya dan ketika bertemu dengan Tuhannya, dia gembira dengan puasanya. (Riwayat Imam Bukhari dan Muslim daripada Sayyidina Abu Hurairah) 3
- 7. PUASA: PENGERTIAN & HUKUM PENGERTIAN PUASA HUKUM Bahasa Syarak 悋 愕 悋 悋 悋 menahan diri daripada sesuatu Menahan diri daripada makan & minum serta perkara-perkara yang boleh membatalkan puasa, bermula daripada terbit fajar shadiq sehingga terbenam matahari dengan niat & syarat-syarat yang tertentu. Fardhu ain (wajib) ke atas setiap orang Islam yang telah cukup syarat- syaratnya 4
- 8. Puasa para Nabi terdahulu (a) Nabi Adam: * 3 hari sebulan (13, 14 & 15) = Puasa hari-hari putih * Qil: 10 Muharram (bertemu Sayyidatina Hawa) * Qil: Jumaat (dijadikan, diturun ke bumi & diterima taubat) (c) Nabi Nuh: * Sepanjang tahun * Qil: Puasa hari-hari putih (b) Nabi Idris: * Sepanjang tahun (d) Nabi Musa: * 40 hari 40 malam (e) Nabi Daud: * Sehari berpuasa, sehari berbuka (h) Nabi Isa: * 50 hari (g) Nabi Yunus: * 40 hari (dalam perut ikan) (f) Nabi Ibrahim: * Sehari berpuasa, sehari berbuka 5
- 9. Puasa di awal permulaan Islam * Berbuka ketika Maghrib * Selepas solat Isya atau tertidur, tidak boleh makan & minum atau jimak sehingga waktu berbuka esoknya * Kemudian, keringanan daripada Allah: 忰 悖 悋惶 悸 悋 愕 悒 惓 悋惘 悧悛悧 Dihalalkan bagi kamu, pada malam hari puasa, bercampur (bersetubuh) dengan isteri-isteri kamu. (Al-Baqarah: 187) * Jika mampu berpuasa, boleh memilih untuk berpuasa atau tidak, tetapi wajib bayar fidyah: 悵 悋 惺 愀 悋惺 愀悸 惆 愕 Dan wajib atas orang yang tidak terdaya berpuasa (kerana tua dan sebagainya) membayar fidyah iaitu memberi makan orang miskin. (Al-Baqarah: 184) * Kemudian, Allah mewajibkan puasa kecuali orang yang tidak mampu: 惆 愆 惘 悋愆 惶 悖 悋惷惘 悋 惆惺 惘 愕 抂 惺 悖 悋 悖 悸 惘 悽 Oleh itu, sesiapa dari antara kamu yang menyaksikan anak bulan Ramadhan (atau mengetahuinya), maka hendaklah dia berpuasa bulan itu dan sesiapa yang sakit atau dalam musafir maka (bolehlah dia berbuka, Kemudian wajiblah dia berpuasa) sebanyak hari yang ditinggalkan itu pada hari-hari yang lain. (Al-Baqarah: 185) 6
- 10. HUKUM-HUKUM PUASA (A) WAJIB (B) SUNAT (C) MAKRUH (D) HARAM (1) Puasa Ramadhan (2) Puasa Qadha (4) Puasa Kaffarah: Zhihar, Membunuh, Jimak di bulan Ramadhan (3) Puasa Nazar (5) Puasa dalam haji & umrah (ganti sembelih fidyah) (6) Puasa Istisqa jika diarah pemerintah (c) Setiap minggu (b) Setiap bulan (a) Setiap tahun (1) Hari Arafah (2) Tasua (3) Asyura (4) 11 Muharram (5) 6 hari Syawal (6) Bulan-bulan mulia (7) 10 hari pertama Zulhijjah (8) Puasa-puasa lain (1) Bidh/ hari-hari putih (13, 14 & 15 setiap bulan) (2) Sud/ hari-hari hitam (28, 29 & 30 setiap bulan) (1) Hari Isnin & Khamis (2) Puasa Nabi Daud (sehari berpuasa, sehari berbuka) (1) Hanya hari Jumaat, Sabtu atau Ahad (2) Setahun penuh jika boleh menyebabkan hilang hak-hak sunnah lain (a) Haram & sah (a) Haram & tidak sah (1) Puasa isteri tanpa izin suami (2) Puasa hamba tanpa izin tuannya (1) Hari pertama hari raya Aidil Fitri (2) Hari raya Aidil Adha (10 Zulhijjah) (3) Hari-hari tasyriq (11, 12 & 13 Zulhijjah) (4) Separuh kedua Syaban (dari 16 haribulan sehingga akhir bulan) (5) Hari Syak (30 Syaban) 7
- 11. Boleh puasa hari syak & separuh kedua Syaban (1) Puasa wajib: Qadha, Kaffarah & Nazar (3) Menyambung separuh Syaban pertama. Contoh: Setelah berpuasa pada 15 Syaban, boleh sambung 16 & seterusnya. Terhenti, tidak boleh berpuasa lagi. (2) Selalu berpuasa: Seperti puasa Isnin & Khamis 8
- 12. SYARAT WAJIB BERPUASA (1) Islam (2) Mukallaf (4) Sihat (5) Bermukim (3) Mampu berpuasa 9
- 13. (1) Niat setiap malam sepanjang bulan Ramadhan (2) Meninggalkan perkara yang membatalkan puasa (a) Dalam keadaan sedar/tahu dia sedang berpuasa (b) Kemahuan sendiri (tidak dipaksa) (c) Tidak jahil yang mazur (dimaafkan oleh syara) RUKUN PUASA (i) Tinggal jauh daripada ulama (ii) Baru masuk Islam 10
- 14. PEMBAHAGIAN MALAM (1/3) SUBUH MAGHRIB 1/3 malam Bermula waktu sahur paling utama (afdhal) Tengah malam (Tempoh berniat puasa Ramadhan bermula Maghrib sehingga Subuh: Tabyit/ 惠惡惠) 1/3 malam 1/3 malam Bermula waktu sunat sahur (fadhilah) 11 Tanbih: WAJIB berniat setiap malam di bulan Ramadhan Sunat imsak (berhenti sahur) lebih kurang 10 sebelum azan Subuh
- 15. Niat paling sempurna ialah melafazkan dengan lisan & menghadirkan di dalam hati lafaz: 悋悄惆 悖 惺 惆 愃 惶 惠 惘 愆 惷惘 惠 悸 悋愕 悵 悋 惷 惘 悋惺 Sahaja aku berpuasa esok hari bagi menunaikan fardhu (bulan) Ramadhan pada tahun ini kerana Allah Taala. Tanbih: Bacalah lafaz niat ini sambil berniat di dalam hati pada setiap malam bulan Ramadhan 12
- 16. Boleh (jaiz), (sebahagian: sunat) mengikut mazhab Maliki untuk berniat berpuasa sebulan penuh pada bulan Ramadhan dengan mana-mana lafaz di bawah: 愆 惶 惠 惘 悋 惷 惘 悵 惠 悸 悋愕 悋惺 Sahaja aku berpuasa bulan Ramadhan sepenuhnya pada tahun ini kerana Allah Taala. Tanbih: Bacalah lafaz niat ini sambil berniat di dalam hati pada malam pertama bulan Ramadhan 13 愃 惶 惠 惺 惆 愆 惷惘 悋悄惆 悖 惘 悋 惷 惘 悵 惠 悸 悋愕 悋惺 Sahaja aku berpuasa esok hari bagi menunaikan fardhu (bulan) Ramadhan sepenuhnya pada tahun ini kerana Allah Taala. 惶 惠 悴 惺 悋惷 惘 惘 愆 悵 惠 悸 悋愕 悋 悋 惆 悋惷惘 悋 悋惺 惠 Sahaja aku berpuasa seluruh bulan Ramadhan pada tahun ini taqlid kepada Imam Malik kerana Allah Taala.
- 17. Perbezaan Niat Puasa Wajib & Puasa Sunat PUASA WAJIB PUASA SUNAT Wajib tayin contohnya: Puasa Ramadhan, qadha atau nazar Tidak wajib tayin kecuali puasa sunat yang ada waktu tertentu seperti puasa hari Arafah mengikut qaul muktamad Wajib waktu malam (daripada Maghrib sehingga sebelum Subuh) Daripada Maghrib sehingga sebelum Zohor Tidak wajib waktu malam Tidak boleh kumpulkan 2 puasa fardhu dalam satu niat Boleh kumpulkan 2 puasa sunat atau lebih dalam satu niat dalam sehari Tayin (tentukan niat) Waktu niat Kumpul niat puasa 14
- 18. Boleh niat puasa sunat selepas Subuh jika: (1) Sebelum masuk waktu Zohor (2) Tidak melakukan perkara-perkara yang membatalkan puasa sejak masuk waktu Subuh sehingga sebelum masuk waktu Zohor 15
- 19. CARA PENENTUAN AWAL RAMADHAN RUKYAH (melihat anak bulan) * Melihat anak bulan pada hari ke 29 Syaban * Jika nampak, maka esok harinya dikira 1 Ramadhan. * Proses rukyah dibuat pada 29 Syaban * Jika anak bulan tidak nampak, bulan Syaban digenapkan 30 hari. Hari berikutnya adalah 1 Ramadhan HISAB (hitungan) 16
- 20. TANDA MASUK BULAN RAMADHAN (salah satu) INDIVIDU UMUM/ SEMUA ORANG (bulan Ramadhan telah ditetapkan di hadapan qadhi) (1) Syaban cukup 30 hari (2) Seorang adil bersaksi melihat hilal Ramadhan (1) Lelaki, (2) Merdeka, (3) Rasyid (pintar), (4) Maruah diri, (5) Ingatan yang baik, (6) Boleh bercakap, (7) Boleh mendengar, (8) Boleh melihat, (9) Tidak pernah melakukan dosa besar, (10) Tidak selalu melakukan dosa kecil atau melakukan dosa kecil tetapi taat lebih banyak (1) Melihat hilal walaupun fasiq (2) Mendapat berita hilal dilihat (3) Tahu masuk Ramadhan dengan ijtihad. Contoh: Mendengar beduk, bunyi meriam (i) Pembawa berita orang tsiqah: wajib berpuasa sama ada yang mendapat berita percaya atau tidak (ii) Pembawa berita bukan tsiqah: tidak wajib berpuasa kecuali yang mendapat berita percaya 17
- 21. TANDA MASUK BULAN RAMADHAN (salah satu) INDIVIDU UMUM/ SEMUA ORANG (bulan Ramadhan telah ditetapkan di hadapan qadhi) (1) Syaban cukup 30 hari (2) Seorang adil bersaksi melihat hilal Ramadhan Satu mathla (sama waktu matahari terbit & tenggelam) Lingkungan jarak 82 km Imam Nawawi Imam Ar-Rafii Penduduk yang berada dalam daerah wajib berpuasa 18
- 22. SYARAT SAH PUASA (1) Islam (3) Suci daripada haid & nifas (2) Berakal atau Mumayyiz (4) Berpuasa pada hari-hari yang dibolehkan berpuasa 19
- 23. 5 TANDA HAID (1)Lebih 24 jam dalam masa 15 hari (2) Tidak lebih daripada 15 hari dan malamnya (3) Hendaklah didahului 15 hari bersih di antara 2 haid (4) Bukan darah nifas (5) Paling minimum umur 9 tahun hijrah 20
- 24. PERKARA-PERKARA YANG MEMBATALKAN PUASA (1) AL-MUHBITHAT ( 悋惠 愀惡 曄 悋 ) (2) AL-MUFTHIRAT ( 悋惠惘 愀 曄 悋 ) * Membatalkan pahala puasa * Puasa sah, tidak perlu qadha, tetapi berdosa * Contoh: Ghibah (mengumpat), Namimah (mengadu domba), Bohong, Melihat perkara yang haram atau halal tetapi dengan nafsu syahwat, Sumpah palsu, Perkataan & perbuatan keji, * Membatalkan puasa * Puasa tidak sah, wajib qadha * 9 perkara (akan datang) 21
- 25. 9 PERKARA YANG MEMBATALKAN PUASA (1) MEMASUKKAN SESUATU KE DALAM 5 RONGGA (9) MURTAD (8) HILANG AKAL (4) KELUAR AIR MANI WALAU BUKAN JIMAK (3) JIMAK WALAU TIDAK KELUAR AIR MANI (2) MUNTAH DENGAN SENGAJA (7) WILADAH (6) NIFAS (5) HAID (i) Mulut (ii) Hidung (iii) Telinga (iv) Qubul (v) Dubur Ditelan Jika ditelan: Air liur Masih dalam mulut Sendiri Tidak bercampur Had: Terasa panas Jari kelingking Had: Jari kelingking (a) Gila walau sekejap (c) Tidur (b) Pengsan sepanjang hari 22
- 26. KEADAAN TIDAK MEMBATALKAN PUASA WALAUPUN SAMPAI KE RONGGA MULUT (1) Tidak sengaja/ Lupa (5) Debu jalan raya (7) Lalat terbang (3) Dipaksa (6) Debu tepung (4) Air liur murni membawa sisa makanan di celah-celah gigi (2) Tidak tahu hukum 23
- 27. PERKARA SUNAT KETIKA BERPUASA (1) Segera berbuka puasa (2) Sahur (3) Mengakhirkan sahur (4) Mandi junub sebelum fajar (5) Meninggalkan perkataan keji (6) Memberi makan orang yang berpuasa (11) Tidak memakai wangi-wangian & yang menyegarkan tubuh setelah Zohor (12) Tidak berbekam (13) Kawal hawa nafsu (14) Banyakkan membaca Al-Quran, doa, istighfar, selawat & zikir.. (15) Berdoa ketika berbuka (7) Tidak mencaci- maki, bohong, ghibah, namimah, sombong, menipu, menyindir, ingin tahu urusan orang lain, fudhul, buruk sangka, bangga diri dll.. (8) Solat Tarawih & Witir (9) Memperbanyakkan ibadah (10) Banyak bersedekah (16) Beriktikaf 24
- 28. PERKARA SUNAT KETIKA BERBUKA PUASA (1) Berbuka puasa dengan segera (3) Doa berbuka: 惠惘 愀 悖 惘慍 惺 惠 悛 惡 惠 惶 悋 惘惺 悋 惠 惠悋惡 悖 悋惴 惡 悵 悋惺 悖 悵 悋 惆 忰 悋悋 悋悄 愆 悒 惘 悴 悋 惠惡 惓 悋 惠惘 愀 悖 慍 惘 惠 惶 悖 悄 愆 惠惺 愕 惠 悋 惠 忰惘惡 悖 愕 悖 悒 悋忰悋惘 忰惘 悖 悋 惘 愃 惠 . Ya Allah, kerana-Mu aku berpuasa, dengan-Mu aku beriman, atas rezeki-Mu aku berbuka. Dahaga telah hilang, urat-urat telah terpenuhi dan pahala telah tetap jika Allah mengkehendaki. Segala puji bagi Allah yang telah membantuku, lalu aku berjaya berpuasa dan memberi rezeki kepadaku, lalu aku dapat berbuka puasa. Ya Allah, sesungguhnya aku memohon kepada-Mu dengan rahmat-Mu yang meluas pada setiap sesuatu, untuk mengampunkan diriku, wahai yang Paling Penyayang di kalangan yang penyayang. (4) Banyak membaca: 悋 ﾙ悒 悒 ﾙ 悖 惆 愆 悖 悋 惘 愃 惠 愕 悖 悵惺 悸 悴 悋 悖 愕 悋惘 悋 惡 . Aku bersaksi bahawa tidak ada Tuhan selain Allah dan aku memohon keampunan daripada Allah. Kami memohon syurga kepada-Mu dan kami berlindung kepada-Mu daripada neraka. (2) Berbuka puasa dengan buah kurma 25
- 29. Doa dibaca ketika berbuka puasa di rumah orang yang menjemput 悧悋悋惶 惆 惺 惘 愀 悖 悋惺 愀 悖 惺 惠 惶 悋惘惘惡 悋 悸 悧 ﾙ 悋曄 . Semoga orang berpuasa berbuka di sisimu, orang yang baik makan makananmu dan para Malaikat merahmati kamu. 26
- 30. Jenis makanan yang lebih utama ketika berbuka (1) 3 biji rathab (kurma basah). Tidak ada, 1 biji. (jika tidak ada) (2) Tamar (kurma kering) (4) Hulwun (makanan manis yang tidak dimasak seperti madu) (3) Air biasa (5) Halwa (makanan manis yang dimasak) (jika tidak ada) (jika tidak ada) (jika tidak ada) 27
- 31. (1) Al-Alq (mengunyah sesuatu) (3) Berbekam (makruh juga membekam orang lain) (2) Merasa makanan tanpa hajat/ keperluan (8) Menikmati keselesaan yang mubah (taraffuh) (7) Banyak makan, banyak bercakap & banyak tidur (6) Bersiwak selepas Zohor (5) Menyelam walaupun ketika mandi wajib (4) Membuang air pertama yang masuk ke dalam mulut ketika berbuka puasa PERKARA MAKRUH KETIKA BERPUASA 28
- 32. 9 KUMPULAN YANG BOLEH BERBUKA PUASA (2) GILA Belum mukallaf (3) SAKIT (1) KANAK- KANAK (4) TUA (9) MUSAFIR (8) MENYUSU (7) HAMIL (6) NIFAS (5) HAID Bermimpi Haid umur 9 tahun 15 tahun hijriyyah Tidak mampu berpuasa mengikut (i) doktor & (ii) pengalaman diri sendiri Terlalu tua tidak mampu berpuasa Maksi- mum bayi umur 2 tahun 29
- 33. HUKUM BERBUKA PUASA PADA BULAN RAMADHAN Wajib Harus (jaiz) Tidak wajib & tidak harus Haram Haid & Nifas Musafir & Sakit Orang gila Menunda- nunda qadha 30
- 34. IMSAK (TIDAK BOLEH MAKAN & MINUM) & WAJIB QADHA (1) Sengaja membatalkan puasa dalam bulan Ramadhan tanpa uzur (6) Terminum air kerana berlebih-lebihan ketika madhmadhah (berkumur- kumur) & istinsyaq (memasukkan air ke hidung) & mandi yang tidak sunat & wajib (5) Menyakini hari tersebut 30 Syaban (yang sebenarnya sudah 1 Ramadhan) (4) Berbuka kerana menyangka (zhan) telah Maghrib (yang sebenarnya belum) (3) Bersahur kerana menyangka (zhan) masih malam (yang sebenarnya fajar telah terbit) (2) Tidak berniat pada waktu malam di bulan Ramadhan walaupun lupa 31
- 35. 4 JENIS IMSAK (Menahan diri daripada makan & minum sehingga masuk waktu Maghrib) Menahan diri daripada makan & minum serta perkara-perkara yang boleh membatalkan puasa, bermula daripada terbit fajar shadiq sehingga terbenam matahari dengan niat & syarat-syarat yang tertentu. Wajib imsak THURU AL-MANI (datang penghalang) Ketika sedang berpuasa: (1) Kanak-kanak jadi baligh (2) Musafir jadi bermukim (3) Orang sakit jadi sembuh Haram batal puasa, wajib imsak (1) Sengaja tidak berpuasa Ramadhan (2) Tidak berniat malam Ramadhan (3) Sahur menyangka masih malam (4) Berbuka puasa menyangka sudah Maghrib (5) Yakin 30 Syaban, tetapi salah (6) Terminum air kerana berlebih-lebihan ketika madhmadhah, istinsyaq & mandi yang tidak sunat & wajib Wajib imsak Pengertian Puasa dari segi syarak Beralih daripada keadaan tidak wajib puasa kepada wajib berpuasa Denda ZAWAL AL-MANI (terangkat penghalang) (1) Kafir masuk Islam (2) Gila sembuh (3) Haid atau nifas jadi suci Sunat imsak 32
- 36. TANGGUNGJAWAB JIKA TIDAK BERPUASA Qadha & Fidyah Tidak fidyah & tidak qadha Fidyah tanpa qadha Qadha tanpa fidyah (1) Sakit ada harapan sembuh (2) Haid/ Nifas (4) Terlalu lapar/ dahaga (3) Musafir (5) Hamil/ Menyusu, takut mudharat diri sendiri sahaja atau diri sendiri & janin/ anak (6) Melakukan perkara yang membatalkan puasa (1) Hamil/ Menyusu, takut mudharat orang lain (janin/anak) sahaja (2) Tak qadha, jumpa Ramadhan seterusnya (2) Terlalu tua (1) Sakit tidak ada harapan sembuh (1) Orang gila yang tidak sengaja (7) Tidak berniat malam Ramadhan & 5 perkara perlu imsak 33
- 37. DENDA JIMAK WAKTU SIANG BULAN RAMADHAN Qadha Kaffarah Tazir Berdosa Membebas -kan hamba Memberi makan 60 orang fakir miskin Berpuasa 2 bulan berturut- turut Jika tidak mampu Jika tidak mampu 34
- 38. Permasalahan qadha puasa fardhu Masih hidup Sudah meninggal dunia (si mati) Ada uzur (sakit/ musafir/ hamil/ menyusukan dll) Tak ada uzur Ada uzur Tak ada uzur Wajib segera Tak wajib segera Tak mampu (sakit/ musafir/ hamil/ menyusukan dll) Mampu Wali (kerabat/ saudara terdekat) boleh: (i) berpuasa untuknya atau (ii) bagi makanan 1 mud sehari Dimaafkan Wali tidak perlu buat apa- apa Meninggal dalam bulan Ramadhan/ pada Hari Raya pertama Tidak sempat qadha, bertemu Ramadhan seterusnya Mula kena fidyah, hari qadha sama Tidak sempat qadha, bertemu Ramadhan seterusnya Bertambah fidyah, hari qadha sama 35
- 39. 36 CARA MENGIRA FIDYAH Contoh 1: Umar tidak berpuasa selama 3 hari dan tidak menggantikan puasanya sehingga terlepas 3 kali bulan Ramadhan. Kadar fidyahnya ialah: Bilangan hari yang ditinggalkan Tahun gandaan 1 cupak Fidyah x x = 3 hari 3 tahun RM 3.00 RM 27.00 x x =
- 40. 37 CARA MENGIRA FIDYAH Contoh 2: Zaid tidak berpuasa selama 7 hari dan tidak menggantikan puasanya sehingga terlepas 20 kali bulan Ramadhan. Kadar fidyahnya ialah: Bilangan hari yang ditinggalkan Tahun gandaan 1 cupak Fidyah x x = 7 hari 20 tahun RM 3.00 RM 420.00 x x =
- 41. 38 愆 悋 惘悋惡 悋 愃惡 悋惡惺 悋 惷 惘悋 悋 悋 悋惶 惺悋 惺 悖 悋 惷 愃 悋 惘惶惡 悸悋悄惘 悋 愕悋 惴 忰 悛惘 悋 惘 悋 忰惘 悋 忰惘 悋 悋 悋 . Ya Allah, berkatilah kami pada bulan Syaban ini, sampaikanlah kami ke bulan Ramadhan, bantulah kami untuk berpuasa, qiyam, menundukkan pandangan, menjaga lisan dan membaca Al-Quran, wahai (Allah) Yang Maha Penyayang, wahai (Allah) Yang Maha Pemurah, wahai (Allah) Yang Maha Mulia, wahai (Allah) Yang Maha Pemberi kurnia. Ustaz Muhadir, Syaban 1441H