1. SUPPORTİF CARE (BAKIM)
Prof. Dr. Ahmet COŞAR
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi
Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi
2. Yoğun BAKIM Kliniği
Supportif Bakım yaklaşımlar
Kaliteli bakım hizmet sunumu
Spesifik tedavi
Organ değil organizma bazlı yaklaşım
Diğer TEDAVİ Klinikleri
Hastalığa spesifik tedavi
3. Sanatın bilimini öğrenin
Bilimin sanatını öğrenin
Duyularınızı geliştirin
özellikle de görmeyi öğrenin
Her şeyin her şeyle
bağlı olduğunu görün
Leonardo da Vinci (1452 - 1519)
C
4. Supportif Bakım
•Kabul edilen her hastaya primer patolojisine bakılmadan uygulanan,kritik
hastalık öncesi otomatik olarak karşılanabilirken yapay olarak karşılanma yada
izlem esnasında gereksinimi ortaya çıkan ortak / temel /yaşamsal
bakım ve yaklaşımların bütünü
•İnsan vücudu ideal fizyolojik ortam yaratıldığında kendi kendini onarma
kapasitesine sahiptir.
•Y.bakımın amacı da bu ideal ortamı yaratmaktır
•Supportif bakımda bu amaca ulaşmada en önemli enstrümandır
6. Niçin Ybakım ?
Yaşamın korunması
Hayati organlara hasarı
minimize etme
geri döndürme
önleme
Dokulara oksijen sunumunu maksimize etmek
Kardiyo- vasküler -solunum işlevlerinin optimizasyonu
Homeostazis kaybının olumsuz etkilerini gidermek
Erken hedefe yönelik tedavi yaklaşımları
Fizyolojik parametreleri mümkün olduğu kadar
Normale yakın değerlere ulaştırmak
BU AMAÇLA;
Bilinç
Havayolu
Solunum
Hemodinami
19. DVT Proflaksisi
Eğer kontrendikasyon yoksa tüm hastalar almalıdır.
Kontrendikasyonlar
Kanama
Trombositopeni (<50000 )
Planlı işlemler:
LP
Girişimsel radyoloji
Gerekmeyenler
Siroz
>INR
GFR >30 ml/dak 40 mg s.c. enoksiparin tek doz
GFR<30 ml/dak 5000 Ü s.c. UFH 2x1
20. GI proflaksisi
Non-farmakolojik tedbirler
NSAID ₵
Erken EN
Hangi hastalara farmakolojik yaklaşım
Şok
Koagülopati
Kronik KC hastalığı
Noro yoğun bakım hastası
Ajanlar
Proton pompa inhibitörleri (PPIs)
Pantoprazol 40 mg PO/IV gün
H2-reseptör blokerleri
PPIs / H2-reseptor blokerimi?
etkinlik/ deliryum riski/ / C. Dif. riski
total/ parsiyel
SUP-ICU trial and the REVISE trial
21. Glisemik Kontrol
Tatlı daima acıdan iyidir
HİPOGLİSEMİ
Sepsis( sitokinler)
Şok(iskemik KC)
Yüksek APACHE skoru
Sıkı glisemi denetimi(Van der Berge)
Hiperglisemi zararlı ancak ölümcül değil
Glisemik hedefler
140-220 mg/dL (Hgb A1C<7)
180-250 mg/dL(Hb A1C>7)
24. Resp.Destekde Mod Seçimi:
Hemen entübasyon ihtiyacı varsa entübe et
BIPAP kontrendike ise
(asp/sekresyon/ yüz anomalileri) +patolojiler
Parankimatöz(pnomoni,ARDS):HFNC
Kontrendikasyon yok
patolojiler kalp yetm /OSA/COPD ise :BIPAP
HFNC : BIPAP + diğer noninvazif destek karşılayıcısı
ERKEN NONINVAZİF RES. DESTEK !!!
Geçikmiş entübasyon
P-SILI
25. end tidal CO2 (etCO2)
NORMAL 6-7 L/ dak.
PATOLOJİ (ARDS, KOAH) 10-14L /dak
29. Ateşe Yaklaşım
38.3 C (SCCM)
%50 İnfeksiyon / % 50 non-infeksiyöz ( ilaç ataşi)
İdrar/ trekeal aspirat kültürü ?
Ne zaman antipiretikler ?
Nörolojik injürü (strok, anoksik beyin)
Ateş >40 C
Kliniği bozuyorsa
Ne zaman antibiyotik?
[1] Nötropenik ateş(<1,000)
[2] Sepsis
[3] Spesifikik fokal infeksiyon ( C. Difficile,VAP)
ATEŞ İNFEKSİYON DEĞİL
İNFLAMASYON
BULGULARINDANDIR !
32. Monitörizasyon
Kan basıncı /Nabız hızı
EKG
CVP
SpO2
Isı
Kapnografi
US/ECHO
İdrar çıktısı
Hasta parametreleri sabit değil sürekli değişim
gösterir
izole tek başına organ başarısızlığı olmaz
organı / monitörü/ rakamları değil
ORGANİZMAYI tedavi edin
Lab incelemelerini peryodik değil gerekliliği olgu
bazında değerlendirilmeli
↑lactat ≠ sepsis.
↑troponin ≠ MI.
↑BNP ≠ Kalp yetmezliği
↑ESR,WBC ≠ infection.
↑ Procalcitonin ≠ pneumonia.
↑ D-diner≠ PE
42. RRT !
Oliguri( < 0.5ml/kg/saat)
Hiperkalemi ( > 6 mmol/l)
↑Üre/Kreatinin(Komatöz)
Ciddi metabolik asidoz
İntoksikasyonlar
Sıvı yüklenmesi
43. Bir hasta aniden kötüleştiğinde
Resüsitasyon / Stabilizasyon
Altta yatan neden
YANİ; O anda yapması gerekeni yap nedeni daha sonra belirlemeye çalış
Hastada yeni başlayan ajitasyon/ konfüzyon/ mental değişiklikler varsa
Hipoksi/hiperkerbi/ hipoglisemi / serebral perfüzyonda yetersizlik/ İlaç reaksiyonlar EKARTE ET
ÖNCE
SONRA
ÖNCE
SONRA
Sedatize et
44. Akut beyin hasarı( SAH,CVA,ICH) olan hastada yapılması gereken
sekonder hasarı minimize etmek
BU AMAÇLA
Hipoksi
Hiperkapni
Hipoglisemi
Hiperglisemi
Hipotansiyon
Ateş
Elektrolit anomalileri
KAÇINMAK
46. Hemşire ve diğer staf:
Kaliteli iletişim
Söylediklerine ve gözlemlerine
önemseme geometrik dönüşüm
Yoğunbakım ‘BAKIMI’
hemşire bakımı
Yoğun bakım başarısı
ekipin çıktısı ( ortak ajandaya sahip olma)
Hasta / yakınları ile iletişimin optimizasyonu
“The best interest of the patient is
the only interest to be considered…”
William J. Mayo, 1910
“if ain’t broke , don’t fix it”
48. İlaçlar
Devam edilmesi / kesilmesi / doz ayarlaması
gerekenler
Baş müsebbip
Yol açmadığı klinik tablo yok
Toksititeye yol açmasına izin verlmemeli
Iatrojenite:
Medikasyon hataları
Benzodiazepinler
Status epileptikus
Ketamin halüsinojenik etkileri
Kronik alanlar
Palyatif sedasyon
Alkol çekilmesi
Neprotoksikler
NSAIDs
ACE-inh.ARBs
Vankomisin
Tramadol
Florokinolonlar
Aminoglikozidler
KAÇINILMASI GEREKENLER
49. En Önemli Hedef: Emniyetli havayolunun sağlanıp sürdürülmesi
Öncelik ‘Maske-Ambu’ Entübasyon ‘ARAÇ’
Başarı: Zamanlı/ kesintisiz oksijenize kanla serebral perfüzyon
PDA
ETE ve PPV geçişte komplikasyon riskini artıran patofizylojik değişiklikler
Hipoksemi, Hemodinamik instabilite, RV disfonksiyonu ,ICP,Obesite
İşlem öncesi
Zamanlama
Çevre,personel ve donanım
Solunumsal ve kardiyak etmenlerin optimizasyonu
Farmakoloji
BVM
50. Ne Zaman Ekstübasyon?
Koruyucu refleksler
O2 ve CO2
RSBI <105 / NIV( KOAH,KKY)
Kardiyak stabilizasyon
Nöromental durumun uygunluğu
pH ve elektrolitler
Dekonjesyon
GIS
Hb
Deneyim/ ekip / zaman
Kaf kaçak testi
52. İyi Bir Yoğun bakım Hekimi
*Pediatristin hevesli gözlemine
Hasta konuşamayacağı için
*Doğum uzmanının sabrına
Sabretme (Watchful waiting)
*Dahiliyecinin kıvrak zekasına
Kompleks proplemleri çözme
*Anesteziyologun seri reflekslerine
Çabuk düşünme ve hemen uygulamaya geçme
*Cerrahın agresivitesi
Gerektiğinde hemen invazif girişimde bulunma
*Psikiyatrisin iletişim becerilerine
Aile /dost /yakınları
*BELKİDE EN ÖNEMLİSİ
BM GENEL SEKRETERİNİN
DİPLOMATİK DENEYİMLERİNE
Çeşitli disiplinlerle temas
SAHİP OLMALIDIR
53. Kritik hastalıkta zaman herşey
Resüsitasyonun altın saati YAŞAMSAL
Eskelasyon / De-eskelasyon (Less is More)
İnsancıllaştırılmış ybakım
Hekimin en önemli rehberi
İnsancıllaştırılmış yaklaşım
hasta bakımı /hasta-hekim ilişkisini iyileştirir
Hasta yatak numarası yada veri değil İNSAN
Hayatı vazgeçilmezken ölümde doğal
Ölüm süreci de diğer aktiviteler kadar önemli
Ybakım çeşitli parametrelerin rakamsal düzeltilmesi
Gayretlerinin ötesinde insancıl yaklaşım temelinde derin
Fizyopatoloji bilgisi ve manipülasyonların mükemmel karışımı