3. GİRİŞ
Son yıllarda yurtdışında okuma alışkanlıkaların
değiştiren e-kitap, beş yıl önce Türkiye'ye de geldi
ve beraberinde "e-kitap, kağıt baskılı kitabın
sonunu getirir mi ? tartışmasını başlattı. Kitap
okurlarının bir bölümü kağıdın kokusunda asla
vazgeçmem!" derken, teknoloji tutkunları çoktan
e-kitapları okumaya başladı bile.
5. E-KİTABIN DOĞUŞU VE GELİŞİMİ
İnsanın ve onun ürünü olan her şey gibi bilginin
toplumsallaşması Gutenberg'den beri
sürmektedir. Gutenberg matbaayı icadından
500 yıl sonra, e-kitabın ortaya çıkışına yol
açan amerikalı Michael Stern Hart'ın 1971
yılında başlattığı projesinin adı da Gutenberg
Projesine de adını vermiştir.
E-kitap iki şekilde yaygınlaşıyor; Birincisi
Gutenberg ya da onun yazar ve telif hakları
konsunda tartışmalı olan Gigapedia gibi
benzerleriyle ücretsiz olarak, ya da internet
üzerinde ticari bir ürün olarak satılarak.
7. AVANTAJLARI
1. Multimedia desteği : E-kitaplar düz yazı dışında resim, ses ve video
içerebilmeleri sayesinde sadece yazı okumayı sevmeyen okurlarında ilgisini
çekmektedir. Ayrıca flash destekli bazı E-kitap okuyucularla interaktif kitaplar
dokunarak, izleyerek, dinleyerek daha da ilgi çekmektedir.
2. Sağlıklı:E-kitap ile astım ve alerji hastalıkları olan kişilerin kitapların
yaydığı kağıt tozlarına maruz kalmaktan kurtulabilmektedirler.
3. Zamandan ve paradan tasarruf :İnternet üzerinden ödeme
yapılarak ve indirilerek anında sahip olunabilmesi ve kargo veya ulaşım
ücretlerinden tasarruf etme imkanı sağlamaktadır.
4. Arama :Kitap içerisinde kelime veya kelime grupları arama imkanı.
8. AVANTAJLARI
5. Güncelleme kolaylığı :Güncelleme gerektiren E-kitaplarda
yazarın dijital ortamda güncellemeyi yaparak okuyucuyu güncellemeyi
indirmesi konusunda bilgilendirerek Ekitabın son haline ulaşabilmesi
6. Taşıma kolaylığı : E-Kitap teknolojisi sayesinde binlerce kitap
taşınabilir cihazlarda beraberinde her yere götürülebilir ve her ortamda
okunabilir
7. Yer tasarrufu :Evde veya ofiste kitapların kapladığı yerlere başka
eşyaları yerleştirme sayesinde yerden tasarruf imkanı
8. Daima sizinle :E-kitaplar ödünç isteyip iade etmeyen arkadaşlara
E-kitapların ödünç verilemeyeceğini anlatarak kitaplarınızı ömür boyu
saklama imkanı sağlamaktadır.
9. Kolaylık :Metro, Otobüs gibi ayakta seyahat edilen toplu taşıma
araçlarında. kitabı tek ile tutarak kolay okuyabilmek pek mümkün
olmamaktadır. E-kitap okuyucular ile bir elinizle tutunurken diğer elinizle
e-kitap okuyucunuz veya tabletinizi tutarak rahat bir şekilde kitap
okuyabirsiniz.
9. DEZAVANTAJLARI
• Kitap kokusu : Kitapların kokusunu veren herhangi bir teknoloji
icat edilemediği için kitap kokusunu içine çeke çeke okuyanlar için
bir eksiklik.
• Göz yorgunluğu :Işık kaynağı olmadan okuma imkanı
sağlayan E-kitap okuyucular dışındaki bilgisayar, cep telefonu,
tablet bilgisayar gibi okuyucu cihazların gözleri yorması.
• Korsan :DRM koruması bulunmayan kitapların kopyalanma ve
dağıtılma kolaylığı.
10. FORMATLARI
E-kitap Formatları
E-kitaplar değişik formatlarda piyasaya
sürülürler. Bunlardan en çok bilinenleri
şunlardır:
ePUB: Açık bir e-kitap standardıdır. Sony,
Kobo, Google, idefix, D&R, Gutenberg gibi
şirket ve kurumlar bu standardı kullanırlar.
Türkiye’de yayımlanan e-kitaplar bu
formattadırlar.
Mobipocket: Amazon Kindle tarafından
desteklenen ücretsiz bir formattır (.mobi).
AZW: Amazon Kindle tarafından
desteklenen Amazon’un kapalı formatıdır
12. NEDİR BU DRM ?
DRM, dijital eserlerin kolayca kopyalanmasını
engellemek için geliştirilmiş bir erişim yöntemi. Bu
yönteme göre, satın aldığınız bir dijital ürünü, yalnızca
belirli bir DRM formatını destekleyen cihazlarla
kullanabiliyorsunuz. Bu nedenle Amazon’dan satın
aldığınız bir e-kitabı Sony Reader ile, ya da idefix’ten
satın aldığınız bir e-kitabı Amazon Kindle ile okumanız
(DRM kilidini kırmadığınız sürece) mümkün değil.
Piyasada yaygın olarak kullanılan iki DRM yöntemi var:
Amazon: Amazon (Kindle) tarafından kullanılan DRM
yöntemi.
Adobe Digital Editions (ADE): Geriye kalan e-kitap
şirketlerinin çoğu (bu arada idefix ve D&R) tarafından kullanılan
DRM yöntemi.
14. E-Okuyucular
Şirket Model
Amazon Kindle, Kindle 2, Kindle 3,
etc.
Apple Ipad
Barnes & Noble Nook
Samsung Papyrus
Sony Pocket Reader Edition PRS
- 300
Kobo Inc. Kobo
Pocket Book Pocket Book Pro 602
22. SONUÇ
Guntenberg'in matbaayı icat etmesi ile birlikte herkes
okur olabiliyordu. Şimdi ise e-kitap ile birlikte herkes
yazar olabiliyor. E-kitabın getirdiği en büyük yenilik bu
olsa gerek.