Էդվարդ Գրիգ
- 1. Էդվարդ Գրիգ ԷԴՎԱՐԴ ԳՐԻԳԸ, ՆՈՐՎԵԳԱՑԻ ՆՇԱՆԱՎՈՐ ԵՐԳԱՀԱՆ, ԵՐԱԺՇՏԱԿԱՆ ԳՈՐԾԻՉ և ԽՄԲԱՎԱՐ Է։ ՆՐԱ ԱՌԱՎԵԼ ՀԱՅՏՆԻ ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՑ ԵՆ «ՔՆԱՐԵՐԳԱԿԱՆ ՊԻԵՍՆԵՐ ԴԱՇՆԱՄՈՒՐԻ ՀԱՄԱՐ» (LYRISKE STYKKER, 1867–ՕՔՍՖՈՐԴ 1901, ԲԱՂԿԱՑԱԾ Է ՏԱՍԸ ՏԵՏՐԻՑ), ՋՈՒԹԱԿԻ ՀԱՄԱՐ 3 ՍՈՆԱՏՆԵՐԸ (ОР. 8, ՖԱ ՄԱԺՈՐ, 1865; ОР. 13, ՍՈԼ ՄԻՆՈՐ, 1867; ОР. 45, ԴՈ ՄԻՆՈՐ, 1886–1887), ԹԱՎՋՈՒԹԱԿԻ ՀԱՄԱՐ ԼՅԱ ՄԻՆՈՐ ՍՈՆԱՏԸ (ОР. 36, 1882), ՍՈԼ ՄԻՆՈՐ ԼԱՐԱՅԻՆ ՔԱՌՅԱԿԸ (ОР. 27, 1877–1878), ԴԱՇՆԱՄՈՒՐԻ և ՆՎԱԳԱԽՄԲԻ ՀԱՄԱՐ ՀԱՄԵՐԳԸ (1868), ՀԵՆՐԻԿ ԻԲՍԵՆԻ «ՊԵՐ ԳՅՈՒՆՏ» ԴՐԱՄԱՅԻ ՀԱՄԱՐ ԵՐԱԺՇՏՈՒԹՅՈՒՆԸ (PEER GYNT, 1876)։ ԳՐԵԼ Է ՆԱև ՇՈՒՐՋ 240 ԵՐԳ։
- 2. Կենսագրություն Էդվարդ Գրիգի նախնիները գաղթել են Շոտլանդիայից. հայրը՝ Ալեքսանդր Գրիգը , աշխատել է բրիտանական հյուպատոսարանում, մայրը՝ Գեսինան, որդու դաշնամուրի առաջին ուսուցիչն էր։ Գրիգը 1862 թ. ավարտել է Լայպցիգի կոնսերվատորիայի դաշնամուրի և ստեղծագործական բաժինները։ 1863– 1866 թթ. ապրել էԿոպենհագենում և դասեր առել դանիացի կոմպոզիտոր Նիլս Գադեից։ 1866 թվականին տեղափոխվել է Քրիստիանիա (այժմ՝ Օսլո), եղել տեղի ֆիլհարմոնիայի դիրիժոր, ապա հիմնել է երաժշտական ակադեմիա (Յուհան Սվենսենի հետ), «Եվտերպե» համերգային կազմակերպությունը (մի խումբ դանիացի կոմպոզիտորների հետ), երաժշտական ընկերություն։ 1870-ական թվականների վերջից կնոջ՝ երգչուհի Նինա Հագերուպի հետ Գրիգը, որպես դաշնակահար և դիրիժոր, համերգներով շրջագայել է Եվրոպայի մի շարք երկրներում։ 1880– 1882թթ. Բերգենում ղեկավարել է «Հարմոնիա» երաժշտական ընկերությունը, որպես դաշնակահար և դիրիժոր՝ ելույթներ է ունեցել Գերմանիայում, Դանիայում ուՀոլանդիայում։ 1885 թվականից մինչև կյանքի վերջը կոմպոզիտորն ապրել և ստեղծագործել է Տրոլհաուգենի իր առանձնատանը։
- 3. Ստեղծագործություններ Գրիգի ստեղծագործությունը լայնածավալ և բազմակողմանի է։ Գրիգը գրել է ամենատարբեր ժանրերի ստեղծագործություններ։Դաշնամուրային կոնցերտը և բալլադը, ջութակի և դաշնամուրի համար երեք սոնատները և թավջութակի և դաշնամուրի համար սոնատը, կվարտետը վկայում են խոշոր ձևերի նկատմամբ ունեցած Գրիգի մշտական ձգտման մասին։ Դրա հետ մեկտեղ, անփոփոխ է մնում կոմպոզիտորի հետաքրքրությունը գործիքային մանրանվագի նկատմամբ. «Բանաստեղծական պատկերները», «Թերթիկներ ալբոմից», «Լիրիկական պիեսներ» ցիկլերը։ Նույն չափով, որքան և դաշնամուրայինը, կոմպոզիտորին մշտապես հրապուրում էր կամերային վոկալ մանրաերգը՝ ռոմանսը, երգը։ Սիմֆոնիկ ստեղծագործության բնագավառը նշանավորվում է այնպիսի գլուխգործոցներով, ինչպիսիք են «Պեր Գյունտ», «Հոլբերգի ժամանակներից» սյուիտները։ Գրիգի ստեղծագործության բնորոշ տեսակներից մեկը՝ ժողովրդական պարերի և երգերի մշակումներն են։ Ոչ բարդ դաշնամուրային պիեսները (օպ.17), սյուիտային ցիկլը չորս ձեռքով դաշնամուրի (օպ.35 «Նորվեգական պարերը») և նվագախմբի համար (օպ.35 «Նորվեգական պարերի» նվագախմբային խմբագրությունը, նորվեգական ժողովրդական մոտիվներով «Սիմֆոնիկ պարերը»)։ Գրիգի ստեղծագործության հիմքն են կազմում ժողովրդական կյանքի, հայրենի բնության պատկերները, ժողովրդական ֆանտաստիկայի կերպարները, մարդը կենսազգացողության իր ամբողջ լիությամբ։