際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
EKSISTENSIYALISMO AT ANG PAGHAHANAP
NG TAO NG KAHULUGAN
NIDR.MANUELDY:
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Jose V. Valdez
Tagapag-ulat
Setyembre 22, 2018
PANIMULA
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Western Philosophy (Pre-Socratic)
Ang pagtatanong ukol sa tao ay hindi maihihiwalay sa
kosmolohikal sapagkat ang tao ay ipinagpapalagay na
bahagi ng kalikasan. Ang paghahanap ng tao sa
katotohanan ay siya ring paghahanap ng katotohanan sa
sansinukob (universe). Ang dunong ay mabuti at naiuugnay
sa prudensya. Ang dulog sa pag-aaral ay cosmocentric.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Christianity in the Medieval Europe (Aristotelian
Philosophy)
Ang Pilosopiya ay naging likhang kamay ng teolohiya.
Ang mga rason/dahilan ay sinasamahan ng
paniniwala/faith, ang tungkulin nito ay gawing
makatuwiran ang paniniwala. Ang tao ay tinatanaw na
bahagi pa rin ng kalikasan ngunit sa kalikasan ng paglikha
ng Diyos, at ang mga tao ang siyang pinakadakilang likha
ng Diyos na Kaniyang kawangis. Ang pag-iisip ng tao ay
nakabatay sa kaniyang batas moral. Ang dulog sa pag-aaral
ng tao ay theocentric
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
RENE DESCARTES (1596-1650)- ang ama ng
makabagong pilosopiya. Naniniwala siyang lahat ay
mapag-aalinlangan. Maski ang kaniyang katawan,
lahat maliban lamang sa katotohanang siya ay nag-
aalinlangan. Hindi siya makapag-alinlangan na siya
ay nag-aalinlangan.
Dahil sa kaniyang pag-aalinlangan ay
natuklasan niya ang realisasyon na
tinawag niyang COGITO, ERGO SUM na
nangangahulugang: Nag-iisip ako,
samakatwid ako ay umiiral.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Kinikilala si Soren Kierkegaard (1813-1855) bilang ama
ng eksistensiyalismo. Binigyang-diin niya na ang bawat
indibidwal ay hindi maaaring ipagpalagay na cog in a
machine o bahagi ng isang sistema. Binigyang-diin rin niya
ang walang katapusang pasyon ng tao. Para kay
Kierkegaard, ang pilosopiya ay naging paghahanap sa
kahulugan ng buhay ng tao. And paghahanap sa
katotohanan ay siya na ring paghahanap sa kahulugan.
PILOSOPIYA
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Bagamat kilala bilang ama ng
eksistensiyalismo ay tinawag rin siya ng
iba na Psuedo Writer. Sapagkat hindi niya
RAW ginagamit ang kaniyang tunay na
pangalan sa kaniyang mga artikulo.
NAKABIBIGLANG
KAALAMAN
TANIYAG
Nakilala siya sa pahayag na Leap of
Faith- when everything is Christian, no
one is Christian
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Sa usapin ng maka-eksistensiyalismong
paghahanap ng kahulugan humaharap ito sa
dalawang pagsubok:
1. And eksistensiyalismo ay hindi gaanong
mapilosopikal na sistema sapagkat ang mga maka-
eksistensiyalismong pilopo ay may matibay na
pagtaliwas sa sistema.
2. Ang pagtatanong ng kung ano ang kahulugan ng
pag-iral ng tao ay higit na mahalaga kaysa sa
sagot, sapagkat hindi sila sumasang-ayon sa sagot.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Ano nga ba ang
Eksistensiyalismo?
Hindi tulad ng penomenolohiya, ang eksistensiyalismo
ay hindi pilosopikal na metodo. Hindi rin lipon ng mga
doktrina kundi pagtanaw o pag-uugali na sinususugan
ng mga doktrina na nakasentro sa mga tiyak tema.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Sa kabila ng pagkakaiba-iba ng kaisipan, ang mga maka-eksistensiyalismo sa
pangkalahatan ay maaaring mauri sa dalawang kampo/pangkat, ang mga Teista
(Theistic) at mga Ateista (Atheistic).
Teista
Soren Kierkegaard
Karl Jaspers
Gabriel Marcel
Martin Buber
Ateista
Jean-Paul Sartre
Albert Camus
Maurice Merleu-Ponty.
Samantala, si Martin Heidegger ay tumangging kabilang sa anumang
pangkat sapagkat sa simpleng kadahilanan na ang pagkuwestyon sa Diyos ay
hindi na sakop ng kaniyang penomenolohikal na dulog.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Limang Katangian ng Maka-
Eksistensiyalismong Pag-iisip
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
1. Ang pamimilosopiya ay nagsisimula sa katayuan ng
isang aktor kaysa sa manonoood. Ito ay dahil sa
katotohanang ang mga pagsubok na kinukunsidera ng mga
maka-eksistensiyalismo ay nagmumula mismo mula sa
kanilang sariling karanasan. Kaya hindi nakapagtatakang
marami sa mga maka-eksistesiyalismong manunulat ang
gumagamit ng mga dula/play, maikling kuwento, at nobela
upang bigyang buhay ang mga problemang ito.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
2. Ang mga maka-eksistensiyalismong pilosopiya ay pangunahing
pilosopiya ng tao, binibigyang-diin ang pagiging subhektibo ng tao.
Hindi maikakaila ng mga maka-eksistensiyalismo na ang tao kahit
papaano ay maihahalintulad sa isang bagay, siyay ibinigay,
naikokonsepto, namamanipula, nakokontrol at natutukoy ng iba. Ngunit
nakasalig ang mga maka-eksistensiyalismo sa pagiging subhektibo ng
tao: ang tao bilang sentro, ang pinagmumulan ng pagkukusa,
nagtataglay ng determinasyon, ang pagiging bukas at ang
tagapagbigay-kahulugan sa mundo.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Ang pagiging subhektibo ay
hindi nangangahulugang
pagiging subjectivist; kundi
maaaring ito lamang ang
daan upang maging
obhektibo, upang mapag-
usapan nang makabuluhan
ang mundo.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may
kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat
ibang maka-eksistensyalismo
a.Kiergaard-ang pag-iral ay isang
makarelihiyong kategorya; ang kalagayan
ng nag-iisa, may hangganan, natatanging
indibidwal na nangangailangang
magdesisyon nang may takot sa kaisa-
isang Diyos.
Theista
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may
kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat
ibang maka-eksistensyalismo
b. Heidegger- ang tao ay umiiral,
inilagay sa mundo upang mapagtanto
ang kaniyang sarili, tiyak sa mga
potensyalidad ang pinakamatindi noon
ay ang kamatayan.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may
kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat
ibang maka-eksistensyalismo
c. Jaspers- ang pag-iral ay ang
paglampas ng tao sa mga limitadong
sitwasyon upang matagpuan ang
Diyos.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may
kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat
ibang maka-eksistensyalismo
d. Marcel- esses est co-esse: to exist is to
co-exist, ang pakikibahagi sa kapuspusan
ng pagiging (Diyos) sa pamamagitan ng
pagmamahal, katapatan, at
pananampalataya.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may
kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat
ibang maka-eksistensyalismo
e. Sartre- to exist is to
be condemned to
freedom.
Freedom is the
very core and
door to
authentic
existence
Kung ano ang ginagawa ng tao,
ay siya iyon.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may
kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat
ibang maka-eksistensyalismo
f. Ponty- tumutugon kay
Sartre sa pagsasabing
ang tao ay condemned to
meaning.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may
kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat
ibang maka-eksistensyalismo
g. Camus- ang pag-iral ay tulad ni Sisyphus, ang pagtulak at
pagpapagulong sa bato upang mamuhay sa magulong buhay
(isang maalamat na hari ng Corinth na hinatulan ng
panghabambuhay na pagpapagulong ng mabigat na bato sa
itaas ng burol ni Hades upang muli lamang itulak pababa
bago nito maabot ang tuktok)
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
4. Binibigyang-diin din ng mga maka-eksistensiyalismo ang kalayaan ng
tao. At muli, ang mga pilosopo ay may iba-ibang pagpapakahulugan sa
kalayaan.
a. Kiergaard-ang kalayaan ay nagbibigay kakayahan sa tao
na dumaan mula sa aestetikong estado patungo sa etikal, at
gawing ganap ang pananampalataya bilang pinakamataas na
kilos ng kalayaan ng tao.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
4. Binibigyang-diin din ng mga maka-eksistensiyalismo ang kalayaan ng
tao. At muli, ang mga pilosopo ay may iba-ibang pagpapakahulugan sa
kalayaan.
b. Heidegger- pinantay niya ang usaping kalayaan
sa self-transcendence at oras ang maging lampas sa
sarili habang lumilikha ng kasalukuyang katauhan
sa kaniyang mundo.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
4. Binibigyang-diin din ng mga maka-eksistensiyalismo ang kalayaan ng
tao. At muli, ang mga pilosopo ay may iba-ibang pagpapakahulugan sa
kalayaan.
c. Sartre- Existence precedes Essence. Nalikha
muna ang tao at kinalaunan ay binuo niya ang
kaniyang sariling esensya o kabuluhan.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
4. Binibigyang-diin din ng mga maka-eksistensiyalismo ang kalayaan ng
tao. At muli, ang mga pilosopo ay may iba-ibang pagpapakahulugan sa
kalayaan.
d. Marcel- binigyang-diin niya ang kapangyarihan
ng kalayaan; ang kalayaan ay ang kakayahan ng
taong magsabi ng oo. Ang tao ay magiging malaya
lamang kung lalabas siya at magpapamalas ng
pagmamahal sa iba at makikihalubilo sa mga bagay
na higit pa sa kaniyang sarili.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
b. Ang mga maka-eksistensiyalismong pilosopo ay lumikha ng
awtentiko laban sa hindi awtentikong pag-iral.
Ang hindi awtentikong pag-
iral ay ang pamumuhay sa
ilalim ng impersonal na
mentalidad. Ang hindi
awtentikong tao ay tinatawag
na letranger ni Camus,
hindi kakaiba, walang
pagkibo, walang kakayahang
gumawa ng sariling desisyon.
Ang awtentikong pag-iral ay personal at
ang awtentikong tao ay taong malaya at
ganap na inilalagay ang sarili sa
pagsasabuhay ng isang gawain, ideya,
katotohanan, ng pagpapahalaga/ value.
Siya ay hindi nagtatago sa likod na
maraming tao kundi ginagawa niya ang
kaya niyang gawin.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Sa kabila ng pagkakaiba-iba ng pananaw ng mga
pilosopo ng eksistensiyalismo sa pagitan ng mga
teista at ateista ay malinaw na ito ay napatutungkol
sa paggagalugad sa kaibuturan. Ang tao bilang paksa
ang siyang tagapagbigay o tagadiskubre ng
kahulugan. Ngunit ang paghahanap sa kaibuturan ay
ang paghahanap na sumasabog, umaabot hanggang
labas, sa iba pa, maliban sa sarili.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Sapagkat ang buhay ay isang mahabang paglalakbay
ng pagtuklas sa katotohanan at tunay na kahulugan
ng buhay.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Ang Pag-iral ng tao ay hihinto lamang kapag hindi na
siya nag-iisip.
BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET
PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
Sapagkat ang pag-iisip ay tanda ng
pag-iral.
MARAMING SALAMAT!

More Related Content

Eksistensiyalismo at ang paghahanap ng tao ng kahulugan

  • 1. EKSISTENSIYALISMO AT ANG PAGHAHANAP NG TAO NG KAHULUGAN NIDR.MANUELDY: BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Jose V. Valdez Tagapag-ulat Setyembre 22, 2018
  • 2. PANIMULA BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI-
  • 3. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Western Philosophy (Pre-Socratic) Ang pagtatanong ukol sa tao ay hindi maihihiwalay sa kosmolohikal sapagkat ang tao ay ipinagpapalagay na bahagi ng kalikasan. Ang paghahanap ng tao sa katotohanan ay siya ring paghahanap ng katotohanan sa sansinukob (universe). Ang dunong ay mabuti at naiuugnay sa prudensya. Ang dulog sa pag-aaral ay cosmocentric.
  • 4. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Christianity in the Medieval Europe (Aristotelian Philosophy) Ang Pilosopiya ay naging likhang kamay ng teolohiya. Ang mga rason/dahilan ay sinasamahan ng paniniwala/faith, ang tungkulin nito ay gawing makatuwiran ang paniniwala. Ang tao ay tinatanaw na bahagi pa rin ng kalikasan ngunit sa kalikasan ng paglikha ng Diyos, at ang mga tao ang siyang pinakadakilang likha ng Diyos na Kaniyang kawangis. Ang pag-iisip ng tao ay nakabatay sa kaniyang batas moral. Ang dulog sa pag-aaral ng tao ay theocentric
  • 5. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- RENE DESCARTES (1596-1650)- ang ama ng makabagong pilosopiya. Naniniwala siyang lahat ay mapag-aalinlangan. Maski ang kaniyang katawan, lahat maliban lamang sa katotohanang siya ay nag- aalinlangan. Hindi siya makapag-alinlangan na siya ay nag-aalinlangan. Dahil sa kaniyang pag-aalinlangan ay natuklasan niya ang realisasyon na tinawag niyang COGITO, ERGO SUM na nangangahulugang: Nag-iisip ako, samakatwid ako ay umiiral.
  • 6. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Kinikilala si Soren Kierkegaard (1813-1855) bilang ama ng eksistensiyalismo. Binigyang-diin niya na ang bawat indibidwal ay hindi maaaring ipagpalagay na cog in a machine o bahagi ng isang sistema. Binigyang-diin rin niya ang walang katapusang pasyon ng tao. Para kay Kierkegaard, ang pilosopiya ay naging paghahanap sa kahulugan ng buhay ng tao. And paghahanap sa katotohanan ay siya na ring paghahanap sa kahulugan. PILOSOPIYA
  • 7. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Bagamat kilala bilang ama ng eksistensiyalismo ay tinawag rin siya ng iba na Psuedo Writer. Sapagkat hindi niya RAW ginagamit ang kaniyang tunay na pangalan sa kaniyang mga artikulo. NAKABIBIGLANG KAALAMAN TANIYAG Nakilala siya sa pahayag na Leap of Faith- when everything is Christian, no one is Christian
  • 8. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Sa usapin ng maka-eksistensiyalismong paghahanap ng kahulugan humaharap ito sa dalawang pagsubok: 1. And eksistensiyalismo ay hindi gaanong mapilosopikal na sistema sapagkat ang mga maka- eksistensiyalismong pilopo ay may matibay na pagtaliwas sa sistema. 2. Ang pagtatanong ng kung ano ang kahulugan ng pag-iral ng tao ay higit na mahalaga kaysa sa sagot, sapagkat hindi sila sumasang-ayon sa sagot.
  • 9. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Ano nga ba ang Eksistensiyalismo? Hindi tulad ng penomenolohiya, ang eksistensiyalismo ay hindi pilosopikal na metodo. Hindi rin lipon ng mga doktrina kundi pagtanaw o pag-uugali na sinususugan ng mga doktrina na nakasentro sa mga tiyak tema.
  • 10. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Sa kabila ng pagkakaiba-iba ng kaisipan, ang mga maka-eksistensiyalismo sa pangkalahatan ay maaaring mauri sa dalawang kampo/pangkat, ang mga Teista (Theistic) at mga Ateista (Atheistic). Teista Soren Kierkegaard Karl Jaspers Gabriel Marcel Martin Buber Ateista Jean-Paul Sartre Albert Camus Maurice Merleu-Ponty. Samantala, si Martin Heidegger ay tumangging kabilang sa anumang pangkat sapagkat sa simpleng kadahilanan na ang pagkuwestyon sa Diyos ay hindi na sakop ng kaniyang penomenolohikal na dulog.
  • 11. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Limang Katangian ng Maka- Eksistensiyalismong Pag-iisip
  • 12. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 1. Ang pamimilosopiya ay nagsisimula sa katayuan ng isang aktor kaysa sa manonoood. Ito ay dahil sa katotohanang ang mga pagsubok na kinukunsidera ng mga maka-eksistensiyalismo ay nagmumula mismo mula sa kanilang sariling karanasan. Kaya hindi nakapagtatakang marami sa mga maka-eksistesiyalismong manunulat ang gumagamit ng mga dula/play, maikling kuwento, at nobela upang bigyang buhay ang mga problemang ito.
  • 13. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 2. Ang mga maka-eksistensiyalismong pilosopiya ay pangunahing pilosopiya ng tao, binibigyang-diin ang pagiging subhektibo ng tao. Hindi maikakaila ng mga maka-eksistensiyalismo na ang tao kahit papaano ay maihahalintulad sa isang bagay, siyay ibinigay, naikokonsepto, namamanipula, nakokontrol at natutukoy ng iba. Ngunit nakasalig ang mga maka-eksistensiyalismo sa pagiging subhektibo ng tao: ang tao bilang sentro, ang pinagmumulan ng pagkukusa, nagtataglay ng determinasyon, ang pagiging bukas at ang tagapagbigay-kahulugan sa mundo.
  • 14. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Ang pagiging subhektibo ay hindi nangangahulugang pagiging subjectivist; kundi maaaring ito lamang ang daan upang maging obhektibo, upang mapag- usapan nang makabuluhan ang mundo.
  • 15. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat ibang maka-eksistensyalismo a.Kiergaard-ang pag-iral ay isang makarelihiyong kategorya; ang kalagayan ng nag-iisa, may hangganan, natatanging indibidwal na nangangailangang magdesisyon nang may takot sa kaisa- isang Diyos. Theista
  • 16. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat ibang maka-eksistensyalismo b. Heidegger- ang tao ay umiiral, inilagay sa mundo upang mapagtanto ang kaniyang sarili, tiyak sa mga potensyalidad ang pinakamatindi noon ay ang kamatayan.
  • 17. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat ibang maka-eksistensyalismo c. Jaspers- ang pag-iral ay ang paglampas ng tao sa mga limitadong sitwasyon upang matagpuan ang Diyos.
  • 18. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat ibang maka-eksistensyalismo d. Marcel- esses est co-esse: to exist is to co-exist, ang pakikibahagi sa kapuspusan ng pagiging (Diyos) sa pamamagitan ng pagmamahal, katapatan, at pananampalataya.
  • 19. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat ibang maka-eksistensyalismo e. Sartre- to exist is to be condemned to freedom. Freedom is the very core and door to authentic existence Kung ano ang ginagawa ng tao, ay siya iyon.
  • 20. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat ibang maka-eksistensyalismo f. Ponty- tumutugon kay Sartre sa pagsasabing ang tao ay condemned to meaning.
  • 21. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 3. Binibigyang-diin na ang pag-iral ng tao na ang tao ay may kinatatayuan. Ang usaping ito ay may iba-ibang pakahulugan sa ibat ibang maka-eksistensyalismo g. Camus- ang pag-iral ay tulad ni Sisyphus, ang pagtulak at pagpapagulong sa bato upang mamuhay sa magulong buhay (isang maalamat na hari ng Corinth na hinatulan ng panghabambuhay na pagpapagulong ng mabigat na bato sa itaas ng burol ni Hades upang muli lamang itulak pababa bago nito maabot ang tuktok)
  • 22. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 4. Binibigyang-diin din ng mga maka-eksistensiyalismo ang kalayaan ng tao. At muli, ang mga pilosopo ay may iba-ibang pagpapakahulugan sa kalayaan. a. Kiergaard-ang kalayaan ay nagbibigay kakayahan sa tao na dumaan mula sa aestetikong estado patungo sa etikal, at gawing ganap ang pananampalataya bilang pinakamataas na kilos ng kalayaan ng tao.
  • 23. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 4. Binibigyang-diin din ng mga maka-eksistensiyalismo ang kalayaan ng tao. At muli, ang mga pilosopo ay may iba-ibang pagpapakahulugan sa kalayaan. b. Heidegger- pinantay niya ang usaping kalayaan sa self-transcendence at oras ang maging lampas sa sarili habang lumilikha ng kasalukuyang katauhan sa kaniyang mundo.
  • 24. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 4. Binibigyang-diin din ng mga maka-eksistensiyalismo ang kalayaan ng tao. At muli, ang mga pilosopo ay may iba-ibang pagpapakahulugan sa kalayaan. c. Sartre- Existence precedes Essence. Nalikha muna ang tao at kinalaunan ay binuo niya ang kaniyang sariling esensya o kabuluhan.
  • 25. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- 4. Binibigyang-diin din ng mga maka-eksistensiyalismo ang kalayaan ng tao. At muli, ang mga pilosopo ay may iba-ibang pagpapakahulugan sa kalayaan. d. Marcel- binigyang-diin niya ang kapangyarihan ng kalayaan; ang kalayaan ay ang kakayahan ng taong magsabi ng oo. Ang tao ay magiging malaya lamang kung lalabas siya at magpapamalas ng pagmamahal sa iba at makikihalubilo sa mga bagay na higit pa sa kaniyang sarili.
  • 26. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- b. Ang mga maka-eksistensiyalismong pilosopo ay lumikha ng awtentiko laban sa hindi awtentikong pag-iral. Ang hindi awtentikong pag- iral ay ang pamumuhay sa ilalim ng impersonal na mentalidad. Ang hindi awtentikong tao ay tinatawag na letranger ni Camus, hindi kakaiba, walang pagkibo, walang kakayahang gumawa ng sariling desisyon. Ang awtentikong pag-iral ay personal at ang awtentikong tao ay taong malaya at ganap na inilalagay ang sarili sa pagsasabuhay ng isang gawain, ideya, katotohanan, ng pagpapahalaga/ value. Siya ay hindi nagtatago sa likod na maraming tao kundi ginagawa niya ang kaya niyang gawin.
  • 27. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Sa kabila ng pagkakaiba-iba ng pananaw ng mga pilosopo ng eksistensiyalismo sa pagitan ng mga teista at ateista ay malinaw na ito ay napatutungkol sa paggagalugad sa kaibuturan. Ang tao bilang paksa ang siyang tagapagbigay o tagadiskubre ng kahulugan. Ngunit ang paghahanap sa kaibuturan ay ang paghahanap na sumasabog, umaabot hanggang labas, sa iba pa, maliban sa sarili.
  • 28. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Sapagkat ang buhay ay isang mahabang paglalakbay ng pagtuklas sa katotohanan at tunay na kahulugan ng buhay.
  • 29. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Ang Pag-iral ng tao ay hihinto lamang kapag hindi na siya nag-iisip.
  • 30. BENGUET STATE UNIVERSITY-LA TRINIDAD, BENGUET PhD Lang 302: PILOSOPIYA NG TAO DR. CHARLIE DAGWASI- Sapagkat ang pag-iisip ay tanda ng pag-iral. MARAMING SALAMAT!